فروش دستگاه‌های خودپرداز به بخش خصوصی و اشخاص حقیقی از سال ۱۳۹۵ روند پرشتابی به خود گرفت و تاکنون نیز ادامه دارد؛ به‌صورتی که تعداد زیادی در صف خرید این دستگاه‌ها قرار دارند. در ابتدا واگذاری این دستگاه‌ها از طریق یک بانک دولتی به روستاها انجام می‌شد و به تجارتی پرسود تبدیل شده بود.
کد خبر: 13961021275848177
تاریخ انتشار:

یکی از راه‌های نوین کسب درآمد برای بانک‌های دولتی و خصوصی، فروش دستگاه‌های خودپرداز به اشخاص حقیقی است. در این راستا از دو سال گذشته، بانک‌ها اقدام به  مشارکت با اشخاص حقیقی کرده‌اند. اگر نگاهی به روند خرید خودپرداز توسط بانک‌ها بیندازیم، می‌بینیم که آن‌ها دیگر تمایلی به خرید این دستگاه‌ها و سرمایه‌گذاری روی آنها ندارند و سعی می‌کنند با فروش این دستگاه‌ها، در سود اشخاص حقیقی سهیم شوند.

به این ترتیب، فروش دستگاه‌های خودپرداز به بخش خصوصی و اشخاص حقیقی از سال ۱۳۹۵ روند پرشتابی به خود گرفت و تاکنون نیز ادامه دارد؛ به‌صورتی که تعداد زیادی در صف خرید این دستگاه‌ها قرار دارند. در ابتدا واگذاری این دستگاه‌ها از طریق یک بانک دولتی به روستاها انجام می‌شد و به تجارتی پرسود تبدیل شده بود. اگر فردی در مغازه خود این دستگاه را نصب می‌کرد، با تراکنش روزانه می‌توانست اقساط خود را پرداخت کند و سود خوبی نیز عایدش می‌شد؛ اما امروز این کسب‌وکار فراگیر شده و این دستگاه‌ها حتی در شهرهای بزرگ نیز در محل‌های پرتردد و با هدف دریافت وجه نقد، نصب می‌شوند؛ اما مانند دستگاه‌های مستقر در بانک، خدمات دیگری نیز روی آنها قابل اجرا است که از طریق آنها، به بانک عامل و نیز صاحبان این دستگاه‌ها، کارمزد مشخصی تعلق می‌گیرد.

این کسب‌وکار جز معدود کارهایی است که می‌توان از طریق آن، هرماه بیش از ده درصد سرمایه خود را سود دریافت کرده و همه سرمایه نیز، نزد فرد بماند؛ اما همیشه افرادی سودجو وجود دارند که این میزان سود برای آنها کافی نیست یا می‌خواهند سود بیشتر را در زمان کمتری به دست آورند؛ بنابراین این دستگاه‌ها می‌تواند منبع سود خوبی را برای آنها فراهم کند، هرچند این سود نوعی کلاه‌برداری محسوب شود. متاسفانه تخلفاتی در این زمینه شکل گرفت.

اولین مورد ایجاد تراکنش‌های جعلی و ساختگی بود.  اگر شخص حقیقی صاحب دستگاه به‌صورت نامعتبر و ساختگی روزانه تعداد زیادی تراکنش انجام دهد، از این طریق می‌تواند پول خوبی به دست آورد. همچنین می‌تواند گردش پولی خود را با به کار گرفتن چند نفر بیشتر کند و سهم ۱.۱ درصدی آن را دریافت کند. استفاده از پول جعلی و ورود آن به بازار مالی کشور و پول‌شویی از دیگر خطرات واگذاری نادرست دستگاه‌های خودپرداز به اشخاص حقیقی است. پولشویی تبعات اقتصادی و اجتماعی جبران‌ناپذیری برای یک کشور دارد که از جمله پیامدهای مالی آن می‌توان به فرار مالیاتی، افرایش نرخ تورم، کاهش بهره‌وری بخش اقتصاد واقعی، افزایش جرم و قاچاق کالا، ارز و مواد مخدر اشاره کرد.

دومین تخلفی که ممکن است صورت بگیرد پول شویی است. در پول‌شویی، پولی که به صورت غیرقانونی، نامشروع و کثیف به دست آمده است، با استفاده از انتقال پی‌در پی و همچنین مبادلات مختلف، به گونه‌ای مخفی نگاه داشته می‌شود که قانونی و تمیز جلوه کند. این پول غالبا از طریق کارهای خلاف قانون مانند قاچاق، دزدی، رشوه، رباخواری، فساد، فرار از مالیات و غیره به دست آمده و فرد مجرم سعی دارد از طریق پولشویی استفاده از این پول را راحت‌تر کند. بانک‌ها، بازار سرمایه، صرافی‌ها و به طور کلی نهادهای مرتبط با پول بیشتر در معرض خطر پولشویی قرار دارند. در این میان، بانک‌ها به دلیل اینکه به صورت مستقیم و غیر مستقیم با پول بیشتر و همچنین تعداد زیادی از مردم از سطوح مختلف جامعه سروکار دارند، بنابراین احتمال آن می‌رود که به مراتب مورد استفاده پول‌شویان قرار گیرند.

واگذاری دستگاه‌های خودپرداز به اشخاص حقیقی بدون نظارت کافی می‌تواند برای نظام بانکی و در نتیجه نظام مالی کشور بسیار زیان بار باشد. از آنجا که فرد متقاضی دستگاه خودپرداز، پس از خرید این دستگاه خودش وظیفه دارد ورودی پول را تامین کند، در نتیجه مرحله جایگذاری با ورود پول کثیف و غیر قانونی به دستگاه انجام می‌شود و با هر بار شارژ دستگاه، پول کلان غیر قانونی، به صورت خرد وارد بازار مالی می‌شود؛ همچنین تراکنش‌های غیر نقدی مانند انتقال پول از حسابی به حساب دیگر یا خرید شارژ و پرداخت قبوض نیز در گردش این پول غیر قانونی نقش خواهند داشت.

ممکن است شخص مجرم از روش‌های پیچیده‌تری استفاده کند و با استفاده از چندین کارت بانکی که متعلق به دوستان و آشنایان او یا دزدی است، فردی را استخدام کند تا به صورت شبانه‌روزی و بیشتر در ساعات خلوت، از طریق این دستگاه جابجایی پول بیشتری انجام دهد. در نهایت نیز، خرید یا اجاره دستگاه خودپرداز و استفاده از آن برای وارد کردن پول نامشروع و کثیف به چرخه اقتصادی کشور و به عبارتی تمیز جلوه دادن آن، مرحله یکپارچه سازی در پولشویی را تشکیل می‌دهد.

با پیشرفت تکنولوژی در نظام بانکداری، بانک مرکزی موظف است مجموعه قوانین، آیین نامه‌ها و دستورالعمل‌های خود را بروزرسانی کند و علاوه بر اجرای زیرساخت‌های لازم برای مبارزه با پولشویی بر حسن اجرای آنها نیز نظارت داشته باشد. ممکن است تبهکاران در نگاه اول، خرید یا اجاره‌ی دستگاه خودپرداز خصوصی را روش خوبی برای پولشویی تشخیص دهند و اینجا جاییست که بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران باید وارد موضوع شده و فکری برای قانون‌مند کردن واگذاری دستگاههای خودپرداز کند. به نظر می رسد عدم وجود مصدری برای صدور مجوز فعالیت در این کسب و کار از ناحیه رگولاتور، باعث افزایش نگرانیها در این خصوص شده است.

اگرچه صاحبان این دستگاه‌های خودپرداز‌  به‌نوعی اشخاص حقیقی محسوب می‌شوند، اما این امر از وظیفه بانک عامل چیزی کم نمی‌کند و همچنان باید بر تراکنش‌هایی که توسط این دستگاه‌ها انجام می‌شود نظارت کافی داشته باشند. ازجمله این تکالیف این است که بانک مانند هر موقعیت دیگر که از صحت اطلاعات هویتی اشخاص برای انجام عملیات بانکی برداشت از حساب، نقد کردن چک، گرفتن وام و غیره اطمینان حاصل می‌کند، باید اطلاعات مطمئن و به‌روزی نیز از وضعیت قانونی و حقوقی شرکت‌های پیمانکار و همچنین اشخاص حقیقی که خواستار خرید دستگاه‌های خودپرداز هستند، داشته باشد؛ اما کار زمانی سخت‌تر می‌شود که شرکت‌های پیمانکار، دستگاه‌های خودپرداز را به اشخاصی دیگر واگذار کنند که بانک‌ها از این افراد بی‌خبرند اطلاعاتی نیز از آنها در دست ندارند و در صورت وقوع کلاه‌برداری، شناسایی آنها بسیار دشوار می‌شود.

همچنین انطباق فعالیت‌های صاحبان خودپردازهای کرایه‌ای با قوانین موجود برای دستگاه‌های شتاب مستقر در بانک‌ها نیز، از دیگر تکالیف بانک‌های عامل است. به این صورت که اگر در ساعات پایانی شب و توسط تعداد محدودی کارت تراکنش صورت گرفت، بانک وظیفه پیگیری آن را به عهده دارد.


انتشار محتوا: اخبار رسمی
پیشنهاد سردبیر
پربازدیدها

اتفاقاتی که بعد از گرم کردن دوباره روغن سرخ شده در بدنمان می افتد

تمام روش های استعلام کالابرگ

بازخوانی پرونده نقض حقوق یک شهروند ایرانی در سوئد/ «حمید نوری»؛ ۱۶۰۰ روز بازداشت غیرقانونی در بهشت گردشگران

ابعاد مختلف تصویب قطعنامه جدید شورای امنیت برای برقراری آتش بس فوری/ بن بست اسرائیل در غزه

فرزند آیت الله علم الهدی چه نقشی در هلدینگ گردشگری جوانمرد دارد؟

حمله موشکی حزب الله لبنان به مواضع نظامیان صهیونیست

ثبات قیمت دلار و درهم و کاهش بهای یورو در مرکز مبادله ارز

فرانسه ناو هواپیمابر هسته‌ای تولید می‌کند

ایستادگی مردم غزه و فلسطین و ناکامی‌های رژیم صهیونیستی در جنگ شش ماهه پدیده‌ای الهی است/ مردم غزه و نیرو‌های مقاومت بر استمرار ایستادگی تا پیروزی نهایی مصمم هستند

تمامی کشورهای عربی آماده به رسمیت شناختن اسرائیل هستند

مرگ سناتور ضدایرانی در ۸۲ سالگی

کی‌یف برای تامین تجهیزات دفاعی به ناتو متوسل شد

تدابیر جدید دیوان لاهه در رابطه با جنگ در غزه

دستگاه قضایی مقابل زمین خواری ۳۰۰۰ میلیارد تومانی در گیلان ایستاد/ سازمان بازرسی جلوی تصرف غیرقانونی زمین معروف آستارا را گرفت

ویدیو دلخراش از حمله تروریستی به مسکو/ بیش از 100 کشته تاکنون/ احتمال گروگان گرفته شدن صدها نفر در تالار کنسرت/ روسیه خواستار توضیح آمریکا درباره حمله تروریستی شد 

گفتگوی دو وزیر سابق در خصوص صداوسیما

امشب ساعت را به وقت زمین کوک کنید

 انتشار همزمان چند ویدیو هنجارشکن در فضای مجازی/ عادی سازی و ترویج فساد/ با اقدام به موقع فراجا صفحات مسدود شد

حضور باقری در سفارت روسیه در تهران

هنیه: مقاومت مردم غزه، افسانه‌ای است/ اشغالگران با انزوای بی‌سابقه‌ای مواجه شده‌اند

چرا روسیه مسؤلیت داعش در حمله تروریستی مسکو را نمی پذیرد؟!

اتفاقاتی که بعد از گرم کردن دوباره روغن سرخ شده در بدنمان می افتد

جشنواره گل نوروزی یوزها برابر ترکمنستان/ پایان دور رفت با صدرنشینی ایران

بزرگترین پیشرفت‌های فناوری در سال گذشته چه بود؟

تورم چه زمانی تک رقمی می‌شود؟

شهادت یکی از رزمندگان سپاه در سوریه

تاکید رئیسی بر حمایت کامل از تولید کالاهای اساسی و ایجاد ثبات و آرامش در این بخش

۱۸ فروردین؛ آغاز مرحله سوم طرح فجرانه کالابرگ الکترونیک

آخرین نتایج دوازدهمین دوره انتخابات مجلس به تفکیک استان‌ها/ کدام کاندیداها به مجلس راه یافتند

نتایج نهایی انتخابات مجلس در تهران/ دو مرحله ای شدن انتخابات تهران قطعی شد /۱۴ نفری که از تهران مستقیم به مجلس راه یافتند/ چه کسانی به دور دوم رفتند؟

پسر احمدرضا عابدزاده جواب بیرانوند را داد

نتایج انتخابات ۱۴۰۲ خبرگان رهبری در سراسر کشور/ آرای خبرگان تهران اعلام شد+ جدول

ویدیو دلخراش از حمله تروریستی به مسکو/ بیش از 100 کشته تاکنون/ احتمال گروگان گرفته شدن صدها نفر در تالار کنسرت/ روسیه خواستار توضیح آمریکا درباره حمله تروریستی شد 

گفتگوی دو وزیر سابق در خصوص صداوسیما

انتخاب نکردن و آسیب‌هایش/ چگونه انتخاب صحیح داشته باشیم

2 بانک غیردولتی مشتری جدید استقلال و پرسپولیس

بزرگ‌ترین پایگاه فضایی غرب آسیا در حال ساخت است/ صنعت فضاییِ کشور در مسیر توسعه پرشتاب پیش می‌رود

واگذاری پتروشیمی شازند توسط بانک ملی،یک اقدام بی نظیر و به نفع مردم است/ این اقدام می‌تواند الگویی مناسبی برای شبکه بانکی کشور جهت اجرای منویات رهبری باشد

بی رقیب شدن ترامپ در میان جمهوری خواهان/ نیکی هیلی از رقابت در انتخابات انصراف داد

بانک مرکزی عراق فعالیت مجدد بانک ملی ایران را ابلاغ کرد

بدعت لغو کنسرت ها/ کنسرت علیرضا قربانی دوباره در اصفهان لغو شد

عملیات ضد صهیونیستی در جنوب نابلس