به گزارش روزپلاس ، پس از آنکه وزیر ارتباطات روز گذشته در توییتر خود اعلام کرد که دستکاری در آرای مردم 3 روز متوالی ادامه داشته؛ سیداحسان قاضیزادههاشمی، عضو شورای نظارت بر سازمان صداوسیما هم از ورود این شورا به موضوع این تخلف خبر داد.
مقامهای صدا و سیما که در ابتدا از «حمله انفورماتیک» و «اختلال سیستمی» حرف میزدند حالا مدعی شدهاند که مجری نظرسنجی از وزارت ارتباطات مجوز داشته است. محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات اما روز گذشته در گفتوگوی اختصاصی با همشهری با رد تمامی این ادعاها، برای نخستین بار جزئیات فنی دستکاری آرای مردم را فاش کرد. او در این گفتوگو اعلام کرده برای دستکاری آرای مردم از وارد کردن دیتابیسی از شمارهها به سیستم نظرسنجی در بستر شرکتی که طرف قرارداد با صداو سیما بوده استفاده شده است به گفته او، روز گذشته از پلیس هم خواسته شده تا با توجه به شواهد فنی پیگیری این ماجرا را شروع کند.
جزئیات فنی از ماجرای این تخلف و دستکاری آرای مردم در انتخاب محبوبترین برنامه سال صداوسیما بهدست آمده است؟
وقتی که مشترک کد ستاره را میگیرد، فارغ از اینکه عدد بعد آن چه باشد، به سمت گذرگاهی در اپراتور تلفن همراه یا اصطلاحا USSD Gateway هدایت میشود. بعد از اینکه اطلاعات به این گذرگاه میرسد، این گیتوی مثل یک مسیریاب عمل میکند و براساس کدی که بعد از ستاره گرفته شده، بستهها به سمت کد مورد اشاره هدایت میشوند.
بعد از این کد دستوری میتواند مربع بیاید که بهمعنای خاتمه دستور است یا میتواند یک ستاره دیگر بیاید. ستاره بعدی بهمعنای آن است که شرکت دارنده کد دستوری دارای زیرمجموعههایی است و آن هم میتواند بهعنوان مسیریاب عمل کرده و اطلاعات را برای نفر یا بخش بعدی ارسال کند. ما در این قضیه رأیگیری آنلاین پس از گزارشهایی که از طرف مردم داده شد، 3گذرگاه را شاهد بودیم. یکی خود ستاره۳ که کد دستور اصلی بوده است و بعد ستاره بعدی که به سمت سیستم نظرسنجی که در سازمان صداوسیما مستقر است، میرود.
ما آمار این 3 گیتوی را کنار هم گذاشتیم. آمار اپراتورها همان تصویر اولی بود که ابتدا منتشر شد و مردم دیدهاند که نشاندهنده روند و سیر معمولی است. بهصورت معمول وقتی برنامهها پخش میشود، این روند به پیک میرسد و زمانی که خبری از پخش نیست، سیر عادی دارد. آن چیزی که وارد سیستم رأیگیری شده هم بررسی کردیم. وقتی سیستم رأیگیری دریافتی دارد، به مشترک پیامک میزند. این همان پیامکهایی است که عده زیادی از مردم با انتشار آنها گلایه داشتند که رأی ندادهاند اما چنین پیامکهایی را دریافت کردهاند.
این اطلاعات را هم ما دریافت کردیم و در قیاس با اطلاعات دریافتشده از درگاه ستاره۳ قرار دادیم. مشخصا معلوم بود که دستکاری اطلاعات در درگاه ستاره۳ صورت گرفته است؛ یعنی حجم زیادی از داده و اطلاعات ناگهان وارد شده و جایگزین دادههای واقعی شده است. آرایی هم که داده شده، مشخص شد که برای یک برنامه است.
براساس توییتی که منتشر کردید، 3روز متوالی این دستکاری در آرای مردم ادامه داشته است؟
بله، این اتفاقات چون در ابتدا تنها برای ۲۴ساعت گذشتهاش بررسی شد، آمار را فقط برای آن روز داشتیم اما بعد که روزهای قبلی را هم بررسی کردیم، مشخص شد که این روند از 3روز قبل از ماجرا ادامه داشته و هدف هم یک برنامه خاص بوده است.
اطلاعات فنی بیشتری باید استخراج شود و به پلیس ارائه شود. باید مشخص شود انگیزهها چه بوده، چه فرد یا افرادی این دستکاری را انجام داده است. این مباحثی است که پلیس باید به آن رسیدگی کند، اما مسئله مشخص این است که آرای مردم دستکاری شده است.
صداوسیما اما در ابتدا بیانیهای داده و مدعی «حمله انفورماتیک» شده بود. بهنظر منظورشان همان هک بوده است. براساس بررسیهای شما خبری از هک یا نفوذ به سیستم نظرسنجی بوده است؟
صداوسیما در 2مرحله در این رابطه اظهارنظر کرد؛ یک مرحله این بود که اعلام کردند که سیستم رأیگیری هک شده و دیتاسنتر آرا را ایزوله کردهاند. بررسیهای ما اما نشان میداد که خیلی بعید است هک صورت گرفته باشد. افرادی که کارشناس هستند، میدانند که در هک در مدت زمان کوتاهی که نفوذ انجام شده، فرد میتواند دسترسی مثلا به اطلاعاتی پیدا کند یا دیتابیس را تخریب کند. اما اینکه فردی هک کند و دقیقا کد را بداند و مطلع باشد که با چه مکانیسمی باید دستور بزند و دستور هم در سیستم بنشیند، احتمال چنین فرضیهای را بسیار سخت میکند.
اظهارنظر دوم هم روز گذشته بود که در بخشهای مختلف خبری اعلام کردند که سیستم چندساعتی مختل بوده و شرکتی که از وزارت ارتباطات مجوز داشته، در ماجرا دخیل بوده است که این هم واقعیت ندارد. جز اپراتورها، این شرکتها هیچکدام از وزارت ارتباطات مجوز ندارند.
از ما چون در این رابطه مطالبه شده بود، تا جایی که اطلاعاتش در حوزه ماست، بهصورت فنی و دقیق و با جزئیات گزارش میدهیم. بخشی از آن را ما نمیتوانیم ارزیابی کنیم و کار پلیس است. امروز صبح از نیروهای پلیس هم خواسته شد که سریعتر وارد این کار شوند و مسئله را بررسی کنند تا مشخص شود ماجرا چه بوده است.
اما دستکاری در آرای مردم مسلم است؟
بله، مسئله مشخص این است که نظام رأیگیری مخدوش بوده است. این اصل موضوع بهحساب میآید. مسئله دوم این است که اظهارات و موضعگیریهای صداوسیما شتابزده است. نکته سوم هم این است که باید صبر کرد تا همه جزئیات ماجرا و ابعاد آن مشخص شود.
مردم نگرانیهایی مثلا درباره امنیت گوشی تلفن همراهشان دارند. حتی بعضی از نمایندگان هم اظهارنظر کردهاند که حریم خصوصی مردم در خطر است. مسئله مثلا نصب بدافزارها وجود داشته است؟
این ماجرا ربطی به گوشی مردم نداشته است. اگر ماجرا مربوط به مثلا نصبشدن بدافزارها بود، ما در بررسی USSD میدیدیم. ماجرا این است که دیتابیس شماره تلفن مردم را وارد سیستم کردهاند. تراکنش از سوی کاربر هم نبوده است، چون اگر از سوی کاربر بود، این ماجرا پیش میآمد. در گذرگاه USSD ما آن را مشاهده کردیم.
یعنی برداشتشما این است که دیتابیس شمارهها برای افزایش رأیگیری وارد سیستم نظرسنجی شده است؟
بله، یعنی ربطی به کاربر نداشته است. در میانه تراکنش اطلاعات واردشده و چون این ماجرا صورت گرفته، برای کاربران پیامک ارسال شده است. در واقع این مسئله نشان میدهد که سیستم اپراتورها و بخش ارتباطات بهدرستی عمل کرده و کاربر را از واردشدن شمارهاش در این سیستم مطلع کرده است.
امکان جداکردن آرای مخدوش وجود دارد؟
بله، آرای عادی و واقعی مردم مشخص است و آرای واردشده هم قابل جداکردن است.
از سوی وزارت ارتباطات اعلام شده تغییر آرا در شرکت طرف قرارداد انحصاری تبلیغات صداوسیما صورت گرفته است. وزارت ارتباطات پیگردی در رابطه با این شرکت مثلا برای لغو مجوز همکاری آن با اپراتورها صورت میدهد؟
این شرکتی است که براساس قانون ثبت شده و فعالیت میکند اما مجوزی از سوی وزارت ارتباطات ندارد. پیگیری در این رابطه وظیفه پلیس و دستگاه قضایی است. پلیس براساس شواهد فنی باید گزارش خود را به مرجع قضایی بدهد و براساس قانون در این رابطه تصمیمگیری شود. ما ولایت بر چیزی داریم که مجوزش را دادهایم اما جایی که ما مجوزی برایش ندادهایم، در حیطه وظایف ما نیست. این درخواستی که از ما شده که از لحاظ فنی روند ماجرا را شناسایی کنیم که ما آن را دقیق و فنی انجام میدهیم. شاکی قاعدتا صداوسیما باید باشد و باید شکایت انجام دهد. پلیس و دستگاه قضایی هم مسئول رسیدگی هستند.
همشهري
عکس/کاشت نهال در پاکستان توسط رئیسی
ملاقات هادی چوپان با یک پرسپولیسی سرشناس+عکس
عکس/ اقامه نماز جماعت ظهر و عصر به امامت حضرت آیتالله خامنهای
عکس/ دیدار فرماندهان نیروهای مسلح با رهبر انقلاب
ویدیو طنز/تصاویر لحظه درگیری پدافند با ریز پرنده رژیم صهیونیستی
فیلم/تصویری دیده نشده از حمله نا موفق ریز پرنده ها به تاسیسات اصفهان
عکس/ تمسخر رژیم صهیونیستی توسط کاربران عرب در حاشیه حادثه اصفهان
طنز/ اولین عکس از محل برخورد موشک به پایگاه هشتم شکاری اصفهان
توده ۱۸ کیلویی از بدن یک بانوی بهشهری خارج شد
ویدیو/ زورگیران موش شدند
دیوارنگاره میدان ولیعصر؛ اسرائیل از خانه عنکبوت سست تر است
عکس/ پوستر رسانه KHAMENEI.IR در پی پاسخ تنبیهی ایران به رژیم صهیونیستی
یک مامور انتظامی در شهرستان هیرمند به شهادت رسید/ عکس
بازدید قلعهنویی از باشگاه آلانیا اسپور ترکیه + عکس
دیدار نابغه کشتی جهان با عبدالرشید سعداللهیف در مدینه+عکس
عکس/ اسبسواری دختر ۶ ماهه سردار آزمون
قاب عکسی آخرالزمانی از شهر خانیونس پس از خروج نیروهای اسرائیل از آن!
عکس/ پیام تبریک رونالدو به مسلمانان
حضور بن سلمان در نماز عیدفطر/عکس
نخستین تصویر از هلال عید فطر / عکس
ویدیو/ زورگیری در اتوبان صدر تهران
اولین عکس از همسر رضا داوودنژاد در مراسم خاکسپاری
عکس/ حضور رئیس قوه قضائیه در راهپیمایی روز قدس
عکس/حضور رئیس مجلس در راهپیمایی بزرگ روز قدس
عکسی از ناطق نوری و سردار فلاح در راهپیمایی روز قدس تهران /وزیر احمدی نژاد هم آمد
عکس/فریاد «مرگ بر اسرائیل» فرزندان شهدای حادثۀ تروریستی ساختمان کنسولی سفارت ایران
تصویر/ کودک بلوچ که در حملات تروریستی گروهک جیشالعدل مجروح شد
تصویر ۲ تروریست به هلاکت رسیده در چابهار
اولین تصاویر از شهدای حادثه تروریستی چابهار
گزارش تصویری/ شب قدر متفاوت در جزیره کیش
عکس/ انگشتر اهدایی آستان قدس به شهید زاهدی
تصویری دیده نشده از شهید زاهدی در سال ۱۳۷۵ | دو سردار شهید در یک قاب
تصاویری از ۷ مستشار نظامی شهید شده در حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در سوریه
تصاویری از پسر آیت الله هاشمی رفسنجانی و سیداحمد خمینی در مراسم شب قدر
ویدیو/ منظور پس از مخالفت با واردات خودرو: نظرم درباره واردات خودرو نظر شخصی بود/ مکلف به اجرای قانون هستیم
تصویری باورنکردنی از پسر هادی چوپان/ فیگور مشابه گرگ ایرانی و فرزندش
تصاویر مظنونین حمله تروریستی در مسکو منتشر شد
ابطحی مجروح شد/ سارقین ناکام ماندند+ عکس
عکس/ پست اینستاگرام کنفدراسیون فوتبال آسیا به مناسبت آغاز سال نو
عکس/ کفشهای مرموز بایدن
عکس/ لوگوی گوگل برای نوروز ۱۴۰۳
عکس/ رئیسی با عباس قادری خواننده قدیمی دیدار کرد
مردی که ۷۰ سال با یک ریه آهنی زندگی کرد، درگذشت
عکس/ لحظۀ ترکیدن نارنجک دستساز در دست یک جوان
تصویری جدید از سید حسن نصرالله
انتشار تصاویر فوتوشاپی کیت میدلتون/ همسر ولیعهد انگلیس عذرخواهی کرد
تصویر آخرین حضور آیتالله جنتی درمجلس خبرگان
عکس/ حسن روحانی در مجلس خبرگان
عکس/ کاشت نهال توسط رهبر انقلاب در روز درختکاری
عکس/ ملاقات امیر تتلو با مادر و خواهرش در حاشیه اولین جلسه دادگاه
عکس/ سیدحسن خمینی در حسینیۀ جماران رای خود را به صندوق انداخت
آیت الله مدرسی یزدی و طحان نظیف رای خود را به صندوق انداختند/ عکس
عکس/ محمدباقر قالیباف رأی خود را به صندوق انداخت
عکس/ آيتالله احمد جنتی رأی خود را به صندوق انداخت
ویدئو/ دو توصیه مهم حضرت آقا به مردم
عروس با کلاه ارتشی/ گزارش تصویری از ازدواج دانشجویی در دانشگاه افسری
عکس/ فرمانده مهدی برروی دیوارنگاره میدان انقلاب تهران
عکس/ دیدار غمانگیز فردوسیپور و جواد خیابانی/ عادل همکار قدیمی را فراموش نکرد
ببینید/بیانات رهبر انقلاب پس از کاشت نهال در روز درختکاری
عکس/ حضور حاج اسماعیل قاآنی در راهپیمایی ۲۲ بهمن
نمایش سامانه موشکی زمین به زمین «قیام» در حاشیه راهپیمایی ۲۲ بهمن
عکس / چهره درهم بایدن و هریس پس از حمله به پایگاه آمریکا در اردن
دیوارنگاره جدید میدان انقلاب/ عکس
عکس/ حضور شیخ زکزاکی در حرم حضرت معصومه(س)
عکسی از کارگردانی جواد عزتی در فیلم تمساح خونی
موشکهای سپاه دیشب با هشتگ کاپشن صورتی شلیک شد/ عکس
عکس/ جدیدترین دیوارنگاره میدان فلسطین با عنوان "تابوتهایتان را آماده کنید"
دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) برای حمایت از تیم ملّی ایران/ عکس
عکسی دیده نشده از غلامرضا تختی در کربلا
رونمایی از نامه قدیمی غلامرضا تختی/عکس
پیکر دختر کاپشن صورتی با گوشواره قلبی در حمله تروریستی دیروز/ عکس
دیوارنگاره تهدیدآمیز میدان ولیعصر رونمایی شد / عکس
تصویری از دیدار «شهید صالح العاروری» با رئیس جمهور در ۳۰ خرداد ۱۴۰۲
شوک به گرایی؛ حذف کاپیتان کشتی از المپیک!
نقش متفاوت لیلا حاتمی در یک فیلم آمریکایی
مصوبه جدید مجلس درباره مالیات بر عایدی سرمایه | چه داراییهایی شامل این نوع از مالیات میشوند؟
ادای احترام آیتالله رئیسی به اقبال لاهوری
پیشبینی وضعیت هوا طی روزهای آینده/ کدام استانها بارانی میشوند؟
جزئیات ثبت سفارش کتابهای درسی اعلام شد
لیست نهایی تیم ملی والیبال ایران با غیبت دو فوقستاره
حذف «زوج و فرد» در طرح جدید ترافیک پایتخت/ بهروز رسانی طرح ترافیک در نیمه اول امسال
ایران با ۳۱ سهمیه المپیک در مسیر پاریس/ ۷ رشته همچنان در انتظار
قیمت سکه و طلا در ۳ اردیبهشت ۱۴۰۳
جزئیات تعرفه خدمات دارویی ۱۴۰۳ اعلام شد
کدام کشورها در کشتی فرنگی آسیا سهمیه گرفتند؟
روند نزولی بازار ارز ادامه دارد/ افزایش نرخ ارز در بحرانهای سیاسی، ناپایدار و موقتی است
تکلیف شهریه مدارس غیردولتی مشخص شد/ بالاترین شهریه ۶۵ میلیون تومان
خبر شوکه کننده درباره ترانه علیدوستی | مادر: برایش دعا کنید
واکنش عجیب آقای «جدی میفرمایید» به شکست تیلور
ستاره گلزن سابق استقلال قرمزپوش شد
این خودرو رکورددار افزایش قیمت در بازار خودروهای داخلی شد؛ ساینا، شاهین، سمند، ام وی ام و فونیکس چقدر قیمت خورد؟ | جدول قیمت ها
پرداخت با تلفن همراه بدون کارت بانکی چگونه است؟
کدام سلاح و مهمات قاچاق به نفع دولت مصادره میشود؟ + جزئیات
این اسلحه ها و مهمات به نفع دولت ضبط میشوند +اینفوگرافیک
انتقاد تند و تیز به شوخیهای سریال نون خ ۵
آغاز اعزام ایرانیها به عمره پس از ۹ سال
سلطان کوکائین دستگیر شد
اسم پدر و مادر از کارت ملی حذف میشود؟
جزئیات مذاکرات اوسمار و پرسپولیس/ مربی برزیلی چراغ سبز نشان داد
هدف نتانیاهو از حمله به رفح چیست؟
پاسخ مثبت بازیکن پرسپولیس به پیشنهاد میلیون دلاری
حمله جعلی با عکس جعلی!
برخی مسئولان به دلیل کارهای بیقاعده در حوزه حجاب تذکر دریافت کردهاند/ کارهای بی قاعده و بدون برنامه نباید انجام بگیرد
پرویز داوودی معاون اول دولت اول احمدینژاد درگذشت
درج نام مادر روی کارت ملی منتفی شد؟
کدام خودروها مشمول مالیات شدند؟
جام عجیب به لژیونر ایران رسید/ سوپرشیلد بالای سر رفت! + عکس
اینفوگرافیک/ از پایگاه هوایی «نواتیم» چه میدانید؟
شگفتانگیزان لیگ برتر والیبال؛ موهایی که سپید شد
زورگیران اتوبان صدر دستگیر شدند
یک مامور انتظامی در شهرستان هیرمند به شهادت رسید/ عکس
مالکان استقلال و پرسپولیس مشخص شدند
آغاز ثبت سفارش کتابهای درسی سال تحصیلی جدید از اردیبهشت ماه
چمران: خطر زلزله بیخ گوشمان است
کامران قاسمپور رقیب حسن یزدانی برای المپیک پاریس شد؛ جنگ گلادیاتورها!
ماجرای تنبیه بدنی یک دانش آموز در سیستان و بلوچستان چه بود؟
صفحه یک روزنامه اسرائیلی/ اسرائیل و ایالات متحده در حال آماده شدن برای پاسخ ایران هستند
ماجرای فوت پرستار کرمانشاه چه بود؟
آغاز اعزام زائران عمره مفرده از سوم اردیبهشت
برنامه امتحانات نهایی خردادماه ۱۴۰۳ اعلام شد
زمان ثبتنام کلاس اولیها اعلام شد/ متولدان نیمه دوم سال هم ثبتنام میشوند؟
قیمت روز محصولات ایرانخودرو یکشنبه ۱۹ فروردین ۱۴۰۳
هشدار پلیس فتا نسبت به کلاهبرداری در پوشش پرداخت فطریه و کفاره
عکس/ حضور زیاد نخاله در مراسم روز قدس تهران
عکسی از ناطق نوری و سردار فلاح در راهپیمایی روز قدس تهران /وزیر احمدی نژاد هم آمد
عکس/فریاد «مرگ بر اسرائیل» فرزندان شهدای حادثۀ تروریستی ساختمان کنسولی سفارت ایران
عکسی از قالیباف در مراسم وداع با شهیدان سردار زاهدی و صالحی روزبهانی
عکس/ ماشین عجیب و غریب عادل فردوسی پور
بی تفاوتی عجیب اتحادیه جهانی به ستاره های کشتی ایران در قهرمانی آسیا
سامانه بارشی در راه ایران/ آخر هفته بارانی در این استانها/ بارشها کی به تهران میرسد؟
قیمت دلار، یورو و ۴۴ ارز دیگر امروز ۱۵ فروردین /قیمت افغانی امروز چند شد؟
عسل حیدری از درخشش تیم ملی هاکی روی یخ روایت میکند/ به افتخار دختران یخی
آخرین پست اینستاگرامی رضا داوودنژاد+عکس
دوربینهای طرح ترافیک تهران با نرخ جدید روشن شد
وزارت کشور تصمیمی برای تعطیلی بوستانها در روز ۱۳ فروردین نگرفته است
حداقل حقوق ۱۴۰۳ یک کارگر چقدر است؟/ عکس
وضعیت پارک های تهران در سیزده بدر/ برنامه های همزمان روز طبعیت و شهادت حضرت علی (ع)
چرایی افزایش تعرفه اینترنت و مهم ترین تعهد اپراتورهای ارتباطی
فدراسیونی بدون رییس!
دروغ 13 مرجانه گلچین برای دیده شدن
آسمان بارانی و همراه با رعد و برق چند روزه در ۱۷ استان ایران
مذاکره با پرسپولیس انجام شد/ هافبک گلزن در آستانه توافق با سرخها
هشدار برای این استانها صادر شد/ کدام استانها روز سیزده بدر بارانی دارند؟
نگاهی به مهمترین مصوبات مجلس در سال ۱۴۰۲
اینفوگرافیک/ چه زمانی نباید خرما بخوریم؟
گفتگوی دو وزیر سابق در خصوص صداوسیما
توهین دوباره بایدن به پوتین
اینفوگرافیک/ کدام رذایل اخلاقی در قرآن آمده است؟
خودکشی یک دکتر جوان در دلفان / یک مسئول: زنگ خطر خودکشی رزیدنتها به صدا درآمد / عوامل انسانی دخیل قابل شناسایی و مجازات هستند
فرصت ویژه قلعهنویی برای صعود و اعتماد بیشتر به جوانان مقابل ترکمنستان
معاون حوزه علمیه ماهشهر به قتل رسید
اعلام جزئیات مذاکره استقلال با الهیار صیادمنش و دو لژیونر دیگر
بازگشت پرهزینه و ناموفق صداوسیما به سلبریتی ها/ پرداخت های میلیاردی صحت دارد؟
بزرگترین پیشرفتهای فناوری در سال گذشته چه بود؟
شماره تلفن های ضروری در عید نوروز
عکس/ مروری بر نامگذاری سالها توسط رهبر انقلاب از سال ۱۳۸۷ تا ۱۴۰۳
بانک صادرات ایران پشتیبان تولید و اشتغال خواهد ماند
پیام تبریک مدیرعامل شاراک به مناسبت ۲۹ اسفندماه سالروز ملی شدن صنعت نفت
جدول حقوق و دستمزد ۱۴۰۳ منتشر شد
هشدار پلیس فتا درباره تورهای لحظه آخری
توییت نماینده کارگری از جلسه تعیین دستمزد با وزیر کار
اینفوگرافیک/ توصیههایی برای جلوگیری از چاقی در ماه رمضان
اینفوگرافیک/ کمک به رفع خوابآلودگی رانندهها با چند روش ساده
هشدار نوروزی پلیس فتا: WiFi رایگان ترفند مجرمان سايبری است
هشدار سیلاب؛ مردم سعی کنند تا سال تحویل سفر نروند
ورود سامانه بارشی به کشور از امروز/ فروردینِ بارانی آغاز میشود
هفت زوج آقای گلی در فوتبال ایران/ اسدی - مغانلو زوج جدید میشوند؟
اجرای طرح ترافیک پایتخت تا ۲۸ اسفند/ جزییات اجرای طرح در نوروز
چطور اینترنت هدیه دولت را فعال کنیم؟