به گزارش روزپلاس؛ در دهههای گذشته جهان شاهد ظهور ویروسهای مرگباری بود که در میان مردم منتشر میشد و جان بسیاری از افراد را میگرفت. برخی از این اپیدمیها همچون آنفولانزای خوکی حتی توانست بیش از یک میلیارد نفر را آلوده کند و دهها هزار نفر را به کام مرگ بکشاند، اما چرا بیماریهای همه گیر و خطرناکی همچون سارس، مرس، ابولا و آنفولانزای خوکی هرگز نتوانستند جهان را به مانند COVID-۱۹ به واکنش وادارند؟ وبسایت علمی fivethirtyeight طی گزارشی به بررسی این موضوع پرداخته است.
هنگامی که اولین گزارش در خصوص ظهور یک ویروس جدید در شهر ووهان چین منتشر شد، بسیاری از کارشناسان در خصوص اعمال اقدامات احتیاطی شدید، تردید داشتند. در واقع ظهور یک ویروس همه گیر در هر منطقه از جهان، لزوماً به معنای شکل گیری یک بحران نیست. اما خیلی زود کارشناسان متوجه شدند که با یک ویروس معمولی روبه رو نیستند. در حال حاضر جهان با یکی از مهمترین چالشهای اپیدمی طی یک قرن اخیر مواجه است.
اما این اولین ویروس مدرن نیست که ما با آن روبرو شده ایم. در دو دهه گذشته، جهان با ابولا، سارس و یک نوع آنفولانزای سریع الانتقال به نام آنفولانزای خوکی جنگیده است. اگر چه این بیماری ها، مصیبتها و اثرات مهمی را از خود بر جای گذاشتند، اما هرگز نتوانستند به اندازه COVID-۱۹ اختلالات اجتماعی و اقتصادی را پدید بیاورند. این امر میتواند به ما در درک بهتر کروناویروس جدید کمک کند، اما وقعاً چرا چنین بیماریهای همه گیر و خطرناکی هرگز نمیتوانند با کرونا مقایسه شوند.
میزان کشندگی و انتشار سارس و مرس
در اواخر سال ۲۰۰۲، یک ویروس بیماری زای در حال ظهور که احتمالاً از جهان حیوانات سرایت کرده بود، باعث ایجاد بیماری شدید تنفسی در چین شد. در نیمه اول سال ۲۰۰۳، سندرم حاد تنفسی کروناویروس سارس (SARS-CoV) در ۲۶ کشور گسترش یافت و حداقل ۸۰۹۸ نفر را آلوده کرد و ۷۷۴ نفر را کشت. اگر از نامی که به این بیماری داده شد بگذریم، SARS توسط ویروسی شبیه به SARS-CoV-2 که موجب بیماری COVID-۱۹ است، ایجاد میشد، اما تقریباً تأثیر مشابهی نداشت. از طرف دیگر میزان مرگ و میر ناشی از سارس حدود ۹.۶ درصد بود که بسیار بیشتر از COVID-۱۹ است که بر اساس بررسیهای کنونی حدود ۴.۱ درصد تخمین زده میشود.
یکی دیگر از بیماریهای تنفسی ناشی از کروناویروس، سندرم تنفسی خاورمیانه یا MERS بود که میزان مرگ و میر حتی بالاتر از ۳۴ درصد داشت. اما حتی این مرگ و میر بالای مرس نیز نتوانست تلفاتی بیش از بیماری COVID-۱۹ را به دنبال بیاورد و بر اساس آمارها تا ژانویه سال ۲۰۲۰، ۲۵۱۹ نفر به این ویروس مبتلا و ۸۶۶ نفر نیز جان خود را بر اثر این عفونت از دست داده اند.
اما مهمترین دلیل اینکه سارس و مرس هرگز نتوانسته اند همچون COVID-۱۹ ویران کننده عمل کنند، تا حد زیادی به این ویژگی مربوط بود که در واقع این دو ویروس به راحتی منتشر نمیشوند. به عبارت دقیقتر مرس و سارس همچون کروناویروس جدید نیستند که به راحتی میان افراد و در هر محیطی منتقل شوند بلکه انتقال آنها عموماً در ارتباطات نزدیک تری همچون محیط خانواده یا در میان کارکنان مراقبتهای بهداشتی و بیماران صورت میگرفت (یا در مورد MERS، از شترها به طور مستقیم به افراد منتقل میشد). همچنین این ویروسها از طریق انتقال پیش علامتی نیز گسترش نمییابند، به این معنی که افراد آلوده قبل از بروز علائم، ویروس را گسترش نمیدهند. در این بیماریها وقتی افراد به این ویروسها مبتلا میشدند، به طور معمول در خانه یا بیمارستان تحت مراقبت قرار میگرفتند و این موضوع به سادگی باعث قطع زنجیره ابتلا و سختتر شدن شیوع آنها میشد.
استفان مورس، اپیدمیولوژیست دانشکده بهداشت عمومی دانشگاه کلمبیا، میگوید: «به طور کلی، به جز چند مورد انتقال جمعی، تقریباً همه انتقال SARS در مراکز مراقبتهای بهداشتی صورت گرفت، هنگامی که یکی از افراد مراجعه کننده به بخشهای دیگر به طور اتفاقی با این ویروس آلوده میشود؛ بنابراین اساساً سارس را میتوان با بهبود کیفیت کنترل عفونت و پیشگیری در بیمارستان ها، به راحتی مهار کرد».
این مسئله با COVID-۱۹ تفاوت دارد، که ویروس میتواند توسط افراد بدون علائم نیز گسترش یابد (البته هنوز مشخص نیست که این افراد در نهایت علائم این بیماری را نشان میدهند یا در تمام دوران بیماری کاملاً بدون علامت باقی میمانند). همچنین این ویروس به راحتی از فردی به فرد دیگر گسترش مییابد. این بدان معناست افرادی که نمیدانند مبتلا هستند و برای مثال در خارج از کشور و یا در محیطهای جمعی معمول خود قرار دارند، به راحتی قادرند در این تعاملات روزمره خود ویروس را به افراد زیادی منتقل کنند. به همین دلیل است که اعمال مقرارات فاصله گذاری اجتماعی به بخش مهمی از استراتژی ما برای مبارزه با شیوع ویروس تبدیل شده است.
آنفولانزای خوکی؛ به راحتی گسترش مییابد، اما به همان اندازه کشنده نیست
در بهار سال ۲۰۰۹، نسخه جدیدی از ویروس آنفلوانزا H1N1 - ویروسی که باعث همه گیر آنفولانزای اسپانیا در سال ۱۹۱۸ شد - پدیدار شد و به سرعت گسترش یافت. براساس برآوردهای مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری، آنفولانزای خوکی از سال ۲۰۰۹ تاکنون، بین ۱۵۱۷۰۰ تا ۵۷۵۴۰۰ نفر را در سراسر جهان کشته و احتمالاً بیش از ۱ میلیارد نفر را نیز آلوده کرده است.
آنفلوانزای خوکی، همچون COVID-۱۹ به راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل میشود و احتمالاً توسط افرادی بدون علائم نیز منتشر میشود. میزان RO یا R-naught آنفولانزای خوکی-یک واحد سنجش برای تعیین اینکه یک فرد مبتلا چه تعداد فرد سالم را میتواند آلوده کند- بین ۱.۴ و ۱.۶ است. این کمی پایینتر از COVID-۱۹ است، که کارشناسان تخمین میزنند R-naught آن بین ۱.۵ تا ۳.۵ باشد. در واقع این امر هنوز هم بدان معنی است که H1N1 یک ویروس بسیار مسری است.
پس چرا آنفولانزای خوکی سیستمهای مراقبتهای بهداشتی ما را تحت الشعاع قرار نداد و اقتصادهای ما را متوقف نکرد؟ در واقع تفاوت اصلی این است که در نهایت این بیماری، عفونت بسیار خفیفتر و کشنده تری نسبت به کروناویروس جدید داشته است. اگر چه آمارهای های متفاوتی از نرخ مرگ و میر برای آنفولانزای خوکی وجود دارد، اما حتی بالاترین آن، کمتر از ۰.۱ درصد است که بسیار پایینتر از تخمینهای فعلی برای COVID-۱۹ به حساب میآید.
دکتر آنتونی فاوسی، مدیر مؤسسه ملی آلرژی و بیماریهای عفونی آمریکا و عضو کارگروه کروناویروس کاخ سفید، در جریان یک برنامه زنده در ماه فوریه گفت: "بیماری همه گیر آنفولانزای خوکی H1N1 که در سال ۲۰۰۹ پدیدار شد، بسیار سریع منتشر میشد، اما میزان مرگ و میر آن بسیار پایین بود و به همین دلیل است که به عنوان یک بیماری همه گیر جدی شناخته نشده است».
با این حال حتی با وجود میزان پایین مرگ و میر آنفولانزای خوکی نسبت به مبتلایان این بیماری، مجموع مرگ میر ناشی از این نوع ویروس در سراسر جهان بسیار بالا بوده است. با وجود این تعداد بالای مجموع مرگ و میر ناشی از آنفولانزای خوکی و حتی احتمالاً سرعت انتشار بالاتر آن، هرگز اقداماتی مشابه با محدودیتهای اعمال شده برای COVID-۱۹، برای آن در نظر گرفته نشد.
ابولا: بسیار شدید، اما با سرعت انتشار پایین
ابولا برای اولین بار در سال ۱۹۷۶ ظهور کرد و جهان از آن زمان تاکنون شیوع این بیماری را در نقاط مختلفی از جمله در غرب آفریقا و در سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۶ به خود دیده است. به گفته سازمان بهداشت جهانی، این یک بیماری شدید است که بطور متوسط ۵۰ درصد از افراد آلوده را میکشد. در جریان شیوع ۲۰۱۴-۲۰۱۶، بیش از ۱۱۰۰۰ نفر جان خود را از دست دادند، که تا حد زیادی به منطقهای که این بیماری در آن پدید آمد، محدود بود.
شبیه به MERS و SARS، ابولا نیز به راحتی قابل انتقال نیست. افراد آلوده ویروس را تا زمانی که شروع به بروز علائم نکنند، منتشر نمیکنند و حتی در این صورت ویروس به سختی قابل جذب است، زیرا از طریق تماس مستقیم با مایعات بدن یک فرد آلوده مانند خون، عرق و ادرار پخش میشود نه از طریق ذرات معلق در هوا که ناشی از عطسه و یا سرفههای فرد آلوده است. در واقع تنها کسانی که به طور مستقیم با افراد مبتلا در ارتباط هستند، همچون کادر خدمات بهداشتی در بیمارستان و یا افرادی که در خانه از این بیماران مراقبت میکنند و یا کسانی که با جنازه قربانیان در تماس هستند ممکن است به این بیماری مبتلا شوند.
«ویلیام هاناژ»، اپیدمیولوژیک دانشگاه هاروارد میگوید: «برای کنترل بیماریهای همه گیر علائم زیادی وجود دارد و این شامل سارس و ابولا نیز هست. اگر در منطقهای قرار دارید که ابولا در آن شایع است، از طریق علائم به راحتی میتوانید تشخیص دهید که فردی در نزدیکی شما به این بیماری مبتلا است یا خیر».
این امر باعث میشود تا کنترل افراد آلوده و محافظت از کارکنان مراقبتهای بهداشتی، آسانتر شود و به راحتی بتوان این شیوع را محدود کرد و این همان اتفاقی است که در جریان شیوع بیماری ابولا در ۲۰۱۴-۲۰۱۶ رخ داده است. این یک تفاوت چشمگیر با COVID-۱۹ است که براساس آخرین یافته ها، میدانیم که ممکن است از طریق افراد بدون علائم به راحتی منتشر شود و یا وقتی افراد مبتلا شوند علائم آنها آنقدر خفیف باشد که نتوان در وهله اول COVID-۱۹ را تشخیص داد.
در مجموع بیماریهایی همچون سارس، مرس، ابولا و آنفولانزای خوکی، فاقد ویژگیهای کلیدی COVIID-۱۹ هستند که به آن اجازه میدهد تا به یک بیماری همه گیر جهانی تبدیل شود. «آنجلا راسموسن»، ویروس شناس و متخصص بیماریهای عفونی دانشگاه کلمبیا، در این خصوص میگوید: «SARS-CoV-2 یک نوع طوفان تمام عیار است».
COVID-۱۹ میتواند به اندازهای خفیف باشد که افراد مبتلا به آن هرگز متوجه آلوده شدن به چنین ویروسی نشوند. این ویروس همچنین به راحتی و حتی توسط افراد بدون علامت منتقل میشود و به آنقدر شدید هست که میتواند سهم قابل توجهی از افرادی که مبتلا به آن هستند را از بین ببرد. این ویژگیهای منحصر به فرد، کروناویروس جدید را تبدیل به بیماری کرده است که کنترل و ردیابی آن نیازمند روشهای متفاوت است؛ و این همان تفاوتی است که COVID-۱۹ با دیگر بیماریهای هم خانواده خود یعنی سارس، مرس، ابولا و آنفولانزای خوکی دارد.
تغییرات بایدن در اتاق ریاست جمهوری آمریکا+عکس
ظاهر متفاوت لعیا زنگنه در خیابان+عکس
لباس های ملانیا ترامپ هنگام ترک کاخ سفید جنجالی شد/عکس
بارش شدید برف در شهرستان اشنویه/عکس
اجساد قربانیان انفجار در بغداد+عکس
گریه ایوانکا ترامپ در هنگام سخنرانی خداحافظی پدرش+ عکس
واژگونی اتوبوس در گرمسار با ۱۵ کشته و زخمی/ عکس
مراسم تحلیف ترامپ و بایدن در یک قاب + عکس
بایدن در اتاق ریاست جمهوری آمریکا+عکس
چرت زدن بیل کلینتون در مراسم تحلیف+عکس
نصب تصویر بایدن و همسرش در کاخ سفید+عکس
سقوط بالگرد نظامی در نیویورک +عکس
خوش و بش کرونایی بایدن و اوباما+عکس
وقتی کرونا در مراسم تحلیف جو بایدن حضور ندارد!+عکس
شقایق دهقان از بازیگری خداحافظی کرد؟+عکس
خودروی خاص و لوکس جو بایدن/عکس
۱۷ فرمان اجرایی در اولین روز از ریاست جمهوری بایدن +عکس
تخلیه کاخ سفید در آخرین لحظات حضور ترامپ/عکس
وضعیت شدید امنیتی واشنگتن ساعاتی پیش از تحلیف بایدن/عکس
عمارت ۱۵۰ میلیاردی در اقدسیه تهران!+عکس
خندههای ظریف هنگام پاسخ به خبرنگاران/عکس
ادای احترام بایدن به 400 هزار قربانی کرونا در آمریکا/عکس
مهمان امشب دورهمی کیست؟ +عکس
خانواده بایدن به واشنگتن رسیدند/عکس
گریه جو بایدن هنگام سخنرانی+عکس
تجمع اعتراضی معلمان مقابل مجلس در روزهای کرونایی/عکس
تیپ و چهره الناز حبیبی در کنار خواهرش+عکس
نصب شیشه ضدگلوله در محل سخنرانی بایدن/عکس
ورود جو بایدن به واشنگتن+عکس
استقرار تک تیراندازها در واشنگتن/عکس
شهروند ۱۰۸ ساله؛ پیرترین فردی که واکسن کرونا زد/ عکس
دختر خردسال شهید مدافع حرم در آغوش حاج قاسم/عکس
آر پی جی زنی میهمانان برای هیجان عروسی+عکس
لباس عجیب معترضان در اتریش سوژه شد +عکس
مد جدید ریش مردانه با نام دم میمون! +عکس
انفجار دینامیت در نیروگاه هستهای ترکیه +عکس
جلسه بورسی مجلس با حضور وزیر اقتصاد/عکس
نوجوان آزاده ایرانی در اسارت ارتش عراق سال ۶۳ +عکس
بازیگر تاجیک «در چشم باد» درگذشت +عکس
مجری برنامه جنجالی شبکه دو ممنوع التصویر شد؟
چهره متفاوت نیوشا ضیغمی بعد از جراحی زیبایی/عکس
دستخط رئیس ستاد کل نیروهای مسلح/عکس
هومن سیدی در کنار بازیگران سریال قورباغه/عکس
تمرین شبانه مراسم تحلیف بایدن+تصاویر
عکسی جالب و دیده نشده از وزیر ارتباطات و مادرش
سردار قاسم سلیمانی در کنار شهید معروف لبنانی+عکس
خانم بازیگر ایرانی و شوهر آمریکایی اش/عکس
فیلم بچههای آسمان بعد از ۲۴ سال واقعی شد! +عکس
عمارت ۵۱ میلیارد تومانی در شمال تهران/عکس
قابی عجیب و باورنکردنی از آلودگی هوا+عکس
بهناز جعفری با گریم دختران بلوچ/ عکس
پچ پچ های یواشکی کلانتری با ظریف/عکس
گریم جالب مهران غفوریان با گریم سریال قورباغه/عکس
جزییات انفجار مرگبار یک نانوایی در کرج/ عکس
خیابان های مسدود شده واشنگتن/عکس
محافظ عجیب یک شهروند برای فرار از کرونا/عکس
عکسی عجیب از چراغ یخ زده در سرمای روسیه!
تیپ و چهره دخترانه افسانه بایگان در اتاق گریم+عکس
تلاش خرس قطبی برای سوار شدن بر روی قایق/عکس
عکسی عجیب از نمای داخلی یک بیمارستان در سنندج!
واریز سود سهام عدالت سهامداران غیر مستقیم به ۲ روش
احتمال تغییر رنگ کرونایی در تهران +نقشه
شعر محسن رضایی برای دونالد ترامپ
ترامپ بعد از خروج از کاخ سفید چه خواهد کرد؟
هشدار درباره خطر انتقال کرونا در عابربانک ها
پیشکسوت پرسپولیس به کرونا مبتلا شد
اظهارات گزینههای کابینه دولت بایدن درباره ایران
باد شدید و سرمای زیرصفر در پایتخت
حقوق چه کسانی در سال جدید افزایش مییابد؟
ارزش سبد سهام عدالت (۱ بهمن)+جدول
اولویتهای تزریق واکسن کرونا تشریح شد
حکم جلب بینالملل خاوری صادر شد
آیا کرونا در تابستان تمام می شود؟
در روزهای آلودگی هوا بهتر است چه بخوریم؟
چرا درد در برخی از مبتلایان کرونا شدیدتر است؟
کاهش محسوس دما در کشور
ترامپ: تنها رئیس جمهور بدون جنگ تاریخ آمریکا هستم!
ایوانکا ترامپ به دنبال شغلی برای پدر
فرمان جدید ترامپ علیه ایران و چین
آیا در صورت سرماخوردگی یا تب می توان واکسن کرونا زد؟
تازهترین رنگبندی کرونا در استانهای ایران/نقشه
سریال جدید کارگردان پایتخت
برف و باران و باد شدید فردا شب در پایتخت
مهمترین شروط بهداشتی بازگشایی مدارس
آغاز واکسیناسیون عمومی کرونا ازخردادماه ۱۴۰۰
جزئیات واریز سه یارانه در بهمن ماه+ جزئیات
۸۷ فوتی جدید کرونا در کشور/۴۲۷۲ تن در وضعیت شدید بیماری
نسخه آلمانی ویروس کرونا آمد
رئیس سازمان بورس استعفا کرد
جزئیات بازداشت دو شهردار در تهران
زنگ خطر پیک چهارم کرونا در این استان!
دلیل شکایت مجلس از رئیس جمهور چیست؟ +متن کامل
حال ۱۴ داوطلب واکسن ایرانی کرونا خوب است
حداقل و حداکثر وام ازدواج در سال ۱۴۰۰
تصمیم مجلس برای افزایش منابع یارانه نقدی
ابتلا به کرونای انگیسی چه علائمی دارد؟
دومین کارت زرد به ظریف در یک روز
وراث برای دریافت سود و سهام عدالت چه کنند؟
هشدار هواشناسی/ سردشدن ۲۰ درجهای دما در کشور
ظریف از مجلس کارت زرد گرفت
هشدار زالی از مشاهده بیماران کرونایی ۵ تا ۱۷ ساله
سهمیه بنزین بهمن ماه امشب واریز میشود
برنامه مجلس پرداخت یارانه 300 هزار تومانی
افزایش تعداد بستریهای روزانه کرونا در ایران
طرح بازنشستگی پیش از موعد به کجا رسید؟
ارزش سهام عدالت در ۲۹ دی ماه ۹۹
پیک چهارم کرونا در راه تهران
زمان پخش «عصر جدید» روی آنتن شبکه سه سیما
تکلیف سهام عدالت متوفیان چه شد؟
بایدها و نبایدهای تغذیهای هنگام بروز تب
زندگی در کنار آتشفشان بیدار شده + عکس
دانشآموزان کدام مقاطع در مدرسه حضور مییابند؟
تکذیب وجود کرونای انگلیسی در مازندران
به هر ایرانی چقدر یارانه نقدی میرسد؟
جان باختن ۸۳ بیمار دیگر کووید۱۹ در کشور طی ۲۴ ساعت گذشته
نحوه استخدام معلمان حق التدریسی اعلام شد
کشتیهای جنگی کره از تنگه هرمز عقبنشینی کردند
زنان باردار این علائم را با کرونا اشتباه نگیرند
کارگران ساعتی و پاره وقت چقدر عیدی میگیرند؟
تغییر میزان یارانه نقدی در سال جدید