به گزارش روزپلاس؛ نقشآفرینی زنان ایران در دورههای مختلف تاریخ این سرزمین را میتوان در کتب تاریخی متعددی دید و خواند و این تاثیر و اثرگذاری آنها فقط مختص دورهها و قرون گذشته نبوده و در دوران قبل از پیروزی انقلاب اسلامی و سپس در دوران دفاع مقدس شاهد حماسهآفرینیهای زیادی از زنان در صحنههای مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و اقتصادی بودهایم که البته این راه هنوز ادامه دارد.
در دوران قبل از انقلاب زنان زیادی به شکل مستقیم و غیرمستقیم در مسیر مبارزه با طاغوت و استکبار ایفای نقش کردند و قطعا پرداختن به این نقش و معرفی این بانوان مبارز در همه عرصهها یکی از کارهای مهمی است که باید صورت بگیرد.
یکی از آن زنان همدانی که نامش برای همه ما آشناست خانم مرضیه حدیدچی معروف به خانم دباغ بوده که با وجود همسر و هشت فرزند آگاهانه و معتقدانه پای به میدان مبارزه با ظلم گذاشت و همیشه یار و یاور، ولی فقیه خود بود و در راه مبارزه خود بسیار شکنجه دید، اما همه این تلخیها و سختیها را با جان خرید و صبوری کرد، زیرا اعتقاداتش برایش از هر چیز دیگری اهمیت داشت.
او زنی مقاوم و سرسخت بود که بسیاری از دورههای چریکی و نظامی را در قبل از انقلاب در لبنان دیده بود و کاملا نسبت به گروههای منافقین و ضد انقلاب و چپی اطلاعات داشت.
امروز به مناسبت روز تشکیل سپاه به نقش خانم دباغ به عنوان اولین فرمانده زن در سپاه میپردازیم که چگونه این مسئولیت را قبول کردند و در مدت مسولیت خود چه اقداماتی را انجام دادند؟
در روزهای آغازین حکومت اسلامی نه تنها ارتش از نیروهای خائن و ضد انقلاب تصفیه نشده بود بلکه برخی گروهها هم به تقابل با اندیشه اسلامی انقلاب برخاسته بودند از این رو هر لحظه امکان و احتمال بروز خطر و شعلهور شدن توطئهای میرفت. برای این کار لازم بود تشکیلاتی به وجود آید تا از انقلاب و دستاوردهای آن حفاظت و صیانت کند. بدین روی فلسفه تشکیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی شکل گرفت و برای راهاندازی آن جلسات زیادی برگزار شد.
خانم دباغ به علت گذراندن دورههای آموزشی مختلف نظامی و رزمی که در خارج از ایران دیده بود و دوستان انقلابی بر این سابقه واقف بودند و از وی برای حضور در برخی از این جلسات دعوت میکردند آن هم جلساتی سنگین با مباحثی پیچیده. سرانجام پس از ساعتها جلسه و مذاکره در دوم اردیبهشت سال ۵۸ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی تشکیل و اساسنامه مختصری برای آن نوشته شد.
در این برهه زمانی سپاه با اینکه سازمانی نوپا و متشکل از جوانان انقلابی بود، فعالیتهای خوبی در دفاع از انقلاب و مقابله با ناامنیها از خود نشان میدهد، از جمله مقابله با قائلههای تجزیهطلبانه و ضد انقلاب در خوزستان و کردستان و مقابله با عوامل نفوذی در دستگاهها و نهادهای انقلابی و کشور. اقدامات سپاه تا حدی چشمگیر بود که حضرت امام در ۲۹ مرداد سال ۵۸ زمانی که عدهای از اعضای شورای فرماندهی سپاه برای ارائه گزارش به حضرت امام به شهر قم میروند، امام خمینی در تجلیل از اقدامات پاسداران میفرمایند: «من از سپاه راضی هستم و به هیچ وجه نظرم از شما برنمیگردد. اگر سپاه نبود، کشور هم نبود. من سپاه پاسداران را بسیار عزیز و گرامی میدارم. چشم من به شماست. شما هیچ سابقهای جز سابقه اسلامی ندارید. سلام مرا به همه برسانید. من از همه شما متشکرم. من به همه دعا میکنم.»
خانم دباغ در خاطرات خود بیان میکند: «پس از مدتی طی حکمی به من مأموریت داده شد همراه و هماهنگی آقای لاهوتی نماینده امام در سپاه، مرحوم سماوات و محمدزاده برای تشکیل سپاه غرب کشور اقدام کنیم.
پس از دریافت حکم ما چهار نفر به کرمانشاه رفتیم و باید با لحاظ کردن اوضاع و شرایط سیاسی آن جا پنج نفر را برای شورای سپاه انتخاب میکردیم. برای این کار تحقیقاتی پنهانی از منابع مختلف بهره میگرفتیم. بعد از انتخاب باید در مرحله بعد به بحث و گفتوگوی عقیدتی و ایدئولوژی مینشستند و پس از تأیید هر چهار نفر ما به عنوان عضو شورای مرکزی سپاه منطقه مربوط معرفی میشدند».
بعد از استقرار سپاه در پاوه و ایلام باید برای همدان اقدام میشد آن هم حسابشدهتر، زیرا سپاه همدان تقریبا مرکزیت سپاه غرب کشور بود و سپاه شهرهای کردستان، کرمانشاه و ایلام زیر نظر این سپاه بودند.
خانم دباغ درخصوص تشکیل سپاه همدان بیان میکند: «آیتالله مدنی به من گفت که فعلا خود شما مسؤلیت سپاه همدان را به عهده بگیر، تا بعد ببینیم چه میشود و آقای منصوری به عنوان فرمانده کل سپاه نیز موافقت کرد و من مسؤولیتی سنگین را به عهده گرفتم.»
پس از تصدی فرماندهی سپاه همدان، برنامهریزیها شروع و جلسات متعددی برگزار شد و تعدادی از برادران حدود ۷۰ نفر جذب سپاه شدند و به هر یک مسؤولیتی داده شد و این برادران حزباللهی پرشور و گرم از افراد انقلابی همدان بودند که هر آنچه داشتند در طبق اخلاص نهاده و به کمک انقلاب آمدند. یکی از کسانی که در همان نخستین روزها وارد سپاه شد شهید سماوات بود که در بازار مغازه کمدسازی داشت که مغازه را به شاگردانش سپرده بود و در خدمت سپاه بود و تا روز آخر یک ریال از سپاه حقوق نگرفت.
غرب کشور یکی از محلهای مناسب برای فعالیت ضدانقلابها بود و خانم دباغ در شرایطی فرمانده سپاه همدان شد که ضد انقلاب و گروهکهای مختلف به ترور و... میپرداختند و امنیت زیادی وجود نداشت. از این روز در گوشه گوشه شهر، حومه و اطراف آن پاسگاههای موقتی و پایگاههایی را ایجاد کرد تا تردد و آمدوشدها در راهها، گریزگاهها و گلوگاهها کنترل شود. در اوایل کار به خاطر حساسیت و بیثباتی شهر بیشتر شبها پاسها و بازرسیها را خودش انجام میداد. در خاطراتش گفته «گاهی اوقات تا اذان صبح بیدار بودم و شخصا به محلهای برادران از پاسگاه تهران- همدان تا پاسگاه همدان کرمانشاه سرکشی میکردم و دستورات لازم را میدادم و بعضی اوقات سه بار از این طرف شهر به آن طرف شهر میرفتم.»
پاکسازی شهر همدان:
توطئهها و فضای پرالتهاب آن روزها ایجاب میکرد که اخبار و اطلاعات زیادی به دست سپاه برسد تا آن کانونها متلاشی شود. برای دسترسی به این اطلاعات باید از خود مردم کمک میگرفت از این رو برای ایجاد رابطه با مردم و ترغیبشان برای این امر باید سطح آگاهی مردم بالا میرفت تا مردم حساس شده و برای ارائه گزارشهای خود احساس مسؤولیت میکردند. بعد از جلسات متعدد خانم دباغ تصمیم به برگزاری کلاس برای زنان شهر همدان در مسجد جامع میگیرد و آنقدر این فرمانده سپاه برای زنان جذاب و گیرا کلاس برگزار میکنند که تعدادی از آن بانوان اطلاعات مهمی را داده و سپاه همدان با اتکا به این گزارشها توانست بسیاری از خانههای تیمی و لانههای فساد و کانونهای توطئه را کشف و متلاشی کند و بعدها همین شیوه در سایر شهرها نیز به کار گرفته شد.
در خاطرات خانم دباغ آمده: روزی خانمی به من زنگ شد و اطلاعات عجیبی در اختیارم گذاشت، او گفت که میخواسته با شخصی تلفنی تماس بگیرد، ولی خط تلفنش بر روی خطوط مکالمات دو نفر دیگر میافتد که با هم قرار و مدارهایی را در نفتشهر میگذاشتند و... این خانم تأکید میکرد که حرفهای آنها مشکوک بود و از شب حادثه و آمادگی نیروها صحبت میکردند، من سریع چند نفر از برادران را به نشانی مورد نظر فرستادم تا حرکت و ملاقات مکالمات و تحرکات و قرارهای بعدی را پی بگیرند به این ترتیب آنها کاملا در تور نفوذ ضد اطلاعاتی ما قرار گرفتند و تعقیب و گریز این ملاقاتها ما را به اطلاعات و اخبار بکر و باارزشی رساند که خبر از توطئهای بسیار بزرگ و کودتای نظامی میکرد... با این تدابیر حدود دو یا سه ماه بعد تمام عوامل کودتای نوژه شناسایی و دستگیر شدند.
جمعآوری سلاح و مواد مخدر
ضدانقلاب توانسته بود در همان روزهای آغازین انقلاب با استفاده از فضای ناآرام مقدار زیادی اسلحه و مهمات از کلانتریها و مراکز و ... به یغما ببرد و در روستاها پنهان کند البته تعدادی از مردم بودند که خودشان اسلحه داشتند و همیشه خبرهایی از درگیری افراد در روستاها و اسلحه کشیدن بر روی هم شنیده میشد که خانم دباغ با تدبیر و عملیات ضربتی بسیاری از این مهمات و نیز مواد مخدر را جمع کرد.
مأمورانی که به جامعه بازگشتند
در نیمه دوم سال ۵۸ امام در دیدار با پرسنل کلانتریها به احیای کلانتریها امر میکنند که خانم دباغ در خاطرات خود آورده: «وقتی این امر را شنیدم که باید امروز ما به دست ایشان سلاح بدهیم برایم ناخوشایند بود و پذیرش آن برایم سخت. در نوبتی که به دیدار امام رفتم موضوع را مطرح کردم که امام با یک هیبتی چنان نگاه تندی به من کردند که من هیچ نگفتم. ایشان فرمودند: «اگر شما زندان رفتید اگر شکنجه شدید، تبعید شدید... به انتخاب خودتان بوده، ولی اینها آنقدر بیچاره بودند که برای لقمه نان و.. باید از ساواک اجازه میگرفتند شما (خانم دباغ) حالا مانع میشوید که اینها آدم بشوند، اینها به زندگی برگردند شما بگو چقدر روی ایشان کار کردی؟ چقدر برایشان کلاس گذاشتی و.» از این رو بعد از بازگشت به همدان کلانترها به خدمت فراخوانده شدند و سلاح تحویل آنها داده شد و هفتهای دو ساعت کلاس اخلاق و قرآن برایشان برگزار کردم و از این طریق مأموران کلانتری به آغوش جامعه بازگشتند.
فرمانده هم لنگ میشود!
استان کردستان در دوره فرماندهی خانم دباغ منطقه بسیار حساسی بود و گروهکهای کومله و دمکرات هر روز تحرکاتی را از دزدی و راهزنی گرفته تا آزار و اذیت زنان و بمبگذاری و تخریب انجام میدادند. شهر سنندج را مدتی عناصر ضد انقلاب محاصره کردند و زیر آتش خمپاره گرفتند و هدفشان تسخیر پادگان لشگر ۲۸ سنندج بود که نیروهای سپاه و ارتش همدان در شکست حصر سنندج نقش مهمی داشتند و پس از شکست محاصره عملیات پاکسازی شهر از ضدانقلاب شروع شد.
این فرمانده سپاه در مدت فعالیت خود در سپاه غرب کشور خصوصا در همدان خدمات زیادی را در مبارزه با گروهکها گرفته تا سر و سامان دادن به فضای شهر انجام داد و در جریان نبردی که با ضد انقلاب در غرب کشور و در کردستان طی عملیات گشت و شناسایی بر اثر اصابت ترکش خمپاره از ناحیه پا به شدت مجروح شد و پس از مدتی جراحی و درمان موثر افتاد و بعد توانست با عصای زیر بغل بایستد و به دیدار امام برود.
خودش در خاطراتش از لحظه دیدارش با امام میگوید: «امام با دیدن وضعیت من متبسم شدند و فرمودند: عجب! فرمانده هم لنگ میشود!»
در سال ۶۱ بعد از این دیدار به خاطر مشکل پایم از سمت فرماندهی سپاه همدان کنار گرفت و مسؤولیت بسیج خواهران را پذیرفت و در عرصه دیگری مشغول فعالیت شد.
شما چرا چادر ندارید؟
وی در بخشی دیگر از خاطرات خود به چگونگی پوشیدن چادر بر سرشان اشاره میکند و میگوید: روزی در همین مسؤولیت با همان وضعیت پوشش مانتو و شلوار و مقنعه خدمت امام رسیدم. حضرت امام در این دیدار خیلی راحت به من گفتند: شما چرا چادر ندارید؟ بگویم احمد برایتان چادر بخرد؟! عرض کردم: حاجآقا چادر دارم، ولی نمیشود با اسلحه و قطار فشنگ و با تجهیزات دیگر از کوه تپه بالا رفت که امام فرمودند: حالا که شما دارید توی شهر کار میکنید .و این تذکر امام برای من ملکه شد تا در تمام اوضاع و احوال و در منظر جامعه با پوشش کامل چادر ظاهر شوم.»
این فرمانده بعدها سه دوره نمایندگی مردم تهران و همدان در مجلس، مدرس دانشگاه علم و صنعت و مدرسه عالی شهید مطهری، قائم مقام جمعیت زنان ایران و... را نیز برعهده داشت تا اینکه در صبحگاه پنجشنبه ۲۷ آبان ۱۳۹۵ پس از گذراندن دورهای بیماری در سن ۷۸ سالگی در بیمارستان خاتمالانبیاء (ص) دار فانی را وداع گفت.
برگرفته از کتاب خاطرات مرضیه حدیدچی (دباغ)
سر جدا شده عامل انتحاری انفجار بغداد+عکس18+
سالار عقیلى مهمان امشب «دورهمی» +عکس
تغییرات بایدن در اتاق ریاست جمهوری آمریکا+عکس
ظاهر متفاوت لعیا زنگنه در خیابان+عکس
لباس های ملانیا ترامپ هنگام ترک کاخ سفید جنجالی شد/عکس
بارش شدید برف در شهرستان اشنویه/عکس
اجساد قربانیان انفجار در بغداد+عکس
گریه ایوانکا ترامپ در هنگام سخنرانی خداحافظی پدرش+ عکس
واژگونی اتوبوس در گرمسار با ۱۵ کشته و زخمی/ عکس
مراسم تحلیف ترامپ و بایدن در یک قاب + عکس
بایدن در اتاق ریاست جمهوری آمریکا+عکس
چرت زدن بیل کلینتون در مراسم تحلیف+عکس
نصب تصویر بایدن و همسرش در کاخ سفید+عکس
سقوط بالگرد نظامی در نیویورک +عکس
خوش و بش کرونایی بایدن و اوباما+عکس
وقتی کرونا در مراسم تحلیف جو بایدن حضور ندارد!+عکس
شقایق دهقان از بازیگری خداحافظی کرد؟+عکس
خودروی خاص و لوکس جو بایدن/عکس
۱۷ فرمان اجرایی در اولین روز از ریاست جمهوری بایدن +عکس
تخلیه کاخ سفید در آخرین لحظات حضور ترامپ/عکس
وضعیت شدید امنیتی واشنگتن ساعاتی پیش از تحلیف بایدن/عکس
عمارت ۱۵۰ میلیاردی در اقدسیه تهران!+عکس
خندههای ظریف هنگام پاسخ به خبرنگاران/عکس
ادای احترام بایدن به 400 هزار قربانی کرونا در آمریکا/عکس
مهمان امشب دورهمی کیست؟ +عکس
خانواده بایدن به واشنگتن رسیدند/عکس
گریه جو بایدن هنگام سخنرانی+عکس
تجمع اعتراضی معلمان مقابل مجلس در روزهای کرونایی/عکس
تیپ و چهره الناز حبیبی در کنار خواهرش+عکس
نصب شیشه ضدگلوله در محل سخنرانی بایدن/عکس
ورود جو بایدن به واشنگتن+عکس
استقرار تک تیراندازها در واشنگتن/عکس
شهروند ۱۰۸ ساله؛ پیرترین فردی که واکسن کرونا زد/ عکس
دختر خردسال شهید مدافع حرم در آغوش حاج قاسم/عکس
آر پی جی زنی میهمانان برای هیجان عروسی+عکس
لباس عجیب معترضان در اتریش سوژه شد +عکس
مد جدید ریش مردانه با نام دم میمون! +عکس
انفجار دینامیت در نیروگاه هستهای ترکیه +عکس
جلسه بورسی مجلس با حضور وزیر اقتصاد/عکس
نوجوان آزاده ایرانی در اسارت ارتش عراق سال ۶۳ +عکس
بازیگر تاجیک «در چشم باد» درگذشت +عکس
مجری برنامه جنجالی شبکه دو ممنوع التصویر شد؟
چهره متفاوت نیوشا ضیغمی بعد از جراحی زیبایی/عکس
دستخط رئیس ستاد کل نیروهای مسلح/عکس
هومن سیدی در کنار بازیگران سریال قورباغه/عکس
تمرین شبانه مراسم تحلیف بایدن+تصاویر
عکسی جالب و دیده نشده از وزیر ارتباطات و مادرش
سردار قاسم سلیمانی در کنار شهید معروف لبنانی+عکس
خانم بازیگر ایرانی و شوهر آمریکایی اش/عکس
فیلم بچههای آسمان بعد از ۲۴ سال واقعی شد! +عکس
عمارت ۵۱ میلیارد تومانی در شمال تهران/عکس
قابی عجیب و باورنکردنی از آلودگی هوا+عکس
بهناز جعفری با گریم دختران بلوچ/ عکس
پچ پچ های یواشکی کلانتری با ظریف/عکس
گریم جالب مهران غفوریان با گریم سریال قورباغه/عکس
جزییات انفجار مرگبار یک نانوایی در کرج/ عکس
خیابان های مسدود شده واشنگتن/عکس
محافظ عجیب یک شهروند برای فرار از کرونا/عکس
عکسی عجیب از چراغ یخ زده در سرمای روسیه!
تیپ و چهره دخترانه افسانه بایگان در اتاق گریم+عکس
تازهترین رنگبندی کرونا در استانها/۱۰ شهرستان همچنان قرمز +نقشه
خبری خوش/ وام ازدواج بدون ضامن میشود
واریز سود سهام عدالت سهامداران غیر مستقیم به ۲ روش
احتمال تغییر رنگ کرونایی در تهران +نقشه
شعر محسن رضایی برای دونالد ترامپ
ترامپ بعد از خروج از کاخ سفید چه خواهد کرد؟
هشدار درباره خطر انتقال کرونا در عابربانک ها
پیشکسوت پرسپولیس به کرونا مبتلا شد
اظهارات گزینههای کابینه دولت بایدن درباره ایران
باد شدید و سرمای زیرصفر در پایتخت
حقوق چه کسانی در سال جدید افزایش مییابد؟
ارزش سبد سهام عدالت (۱ بهمن)+جدول
اولویتهای تزریق واکسن کرونا تشریح شد
حکم جلب بینالملل خاوری صادر شد
آیا کرونا در تابستان تمام می شود؟
در روزهای آلودگی هوا بهتر است چه بخوریم؟
چرا درد در برخی از مبتلایان کرونا شدیدتر است؟
کاهش محسوس دما در کشور
ترامپ: تنها رئیس جمهور بدون جنگ تاریخ آمریکا هستم!
ایوانکا ترامپ به دنبال شغلی برای پدر
فرمان جدید ترامپ علیه ایران و چین
آیا در صورت سرماخوردگی یا تب می توان واکسن کرونا زد؟
تازهترین رنگبندی کرونا در استانهای ایران/نقشه
سریال جدید کارگردان پایتخت
برف و باران و باد شدید فردا شب در پایتخت
مهمترین شروط بهداشتی بازگشایی مدارس
آغاز واکسیناسیون عمومی کرونا ازخردادماه ۱۴۰۰
جزئیات واریز سه یارانه در بهمن ماه+ جزئیات
۸۷ فوتی جدید کرونا در کشور/۴۲۷۲ تن در وضعیت شدید بیماری
نسخه آلمانی ویروس کرونا آمد
رئیس سازمان بورس استعفا کرد
جزئیات بازداشت دو شهردار در تهران
زنگ خطر پیک چهارم کرونا در این استان!
دلیل شکایت مجلس از رئیس جمهور چیست؟ +متن کامل
حال ۱۴ داوطلب واکسن ایرانی کرونا خوب است
حداقل و حداکثر وام ازدواج در سال ۱۴۰۰
تصمیم مجلس برای افزایش منابع یارانه نقدی
ابتلا به کرونای انگیسی چه علائمی دارد؟
دومین کارت زرد به ظریف در یک روز
وراث برای دریافت سود و سهام عدالت چه کنند؟
هشدار هواشناسی/ سردشدن ۲۰ درجهای دما در کشور
ظریف از مجلس کارت زرد گرفت
هشدار زالی از مشاهده بیماران کرونایی ۵ تا ۱۷ ساله
سهمیه بنزین بهمن ماه امشب واریز میشود
برنامه مجلس پرداخت یارانه 300 هزار تومانی
افزایش تعداد بستریهای روزانه کرونا در ایران
طرح بازنشستگی پیش از موعد به کجا رسید؟
ارزش سهام عدالت در ۲۹ دی ماه ۹۹
پیک چهارم کرونا در راه تهران
زمان پخش «عصر جدید» روی آنتن شبکه سه سیما
تکلیف سهام عدالت متوفیان چه شد؟
بایدها و نبایدهای تغذیهای هنگام بروز تب
زندگی در کنار آتشفشان بیدار شده + عکس
دانشآموزان کدام مقاطع در مدرسه حضور مییابند؟
تکذیب وجود کرونای انگلیسی در مازندران
به هر ایرانی چقدر یارانه نقدی میرسد؟
جان باختن ۸۳ بیمار دیگر کووید۱۹ در کشور طی ۲۴ ساعت گذشته
نحوه استخدام معلمان حق التدریسی اعلام شد
کشتیهای جنگی کره از تنگه هرمز عقبنشینی کردند
زنان باردار این علائم را با کرونا اشتباه نگیرند