با رتبه بندی حقوق معلمان افزایش پیدا نمی کند

آنگونه که از صحبت‌های مسئولان آموزش و پرورش و نمایندگان مجلس به گوش می‌رسد قرار است لایحه رتبه‌بندی معلمان پس از نهایی شدن توسط وزارت آموزش و پرورش برای تصویب نهایی به مجلس برود.

رتبه‌بندی که مؤلفه‌های آن با آنچه تا کنون اجرا شده است متفاوت بوده و در نهایت هدف اصلی آن نه صرفاً‌ افزایش حقوق بلکه افزایش کیفیت کلاس‌های درس، تدریس معلمان و در نهایت تحول نظام تعلیم و تربیت است و براین اساس معلمانی که صلاحیت و شایستگی بالاتری دارند به طور ویژه‌تری مورد توجه و حمایت قرار خواهند گرفت.

"احمد عابدینی" معاون شورای عالی آموزش و پرورش معتقد است که لایحه رتبه‌بندی معلمان که در مراحل نهایی است به مجلس ارائه خواهد شد.

افزایش حقوق با ظرفیت قانون مدیریت خدمات کشوری

وی با اشاره به اینکه رتبه‌بندی معلمان و سنجش صلاحیت‌های حرفه‌ای جزو نظام‌های مصرح در سند تحول بنیادین است که باید تدوین و اجرا شود، گفت:  در طول دوره‌های مختلف به ویژه از سال 94 تحت عنوان رتبه‌بندی مبالغی به حقوق معلمان اضافه شد، سه هزار میلیارد تومان در سال 94 و دو هزار میلیارد تومان در سال 98 بدین منظور تخصیص یافت اما به عنوان یک کارشناس و فردی که از نزدیک با موضوع رتبه‌بندی ارتباط داشت می‌گویم، هیچ کدام از این اقدامات را رتبه‌بندی نمی‌دانم و صرفاً از ظرفیت قانون مدیریت خدمات کشوری استفاده شد تا با عنوان رتبه‌بندی مبالغی به حقوق معلمان اضافه شود.

معاون شورای عالی آموزش و پرورش گفت: البته از این جهت که به حقوق معلمان اضافه شود، مخالفتی نداریم اما تأکید ما این است عنوان انگیزاننده سنجش صلاحیت و رتبه‌بندی را صرف اقدامات غیرکارشناسی نکنیم و رتبه‌بندی را از کارآمدی خود خارج نکنیم، بارها گفته‌ام اگر یک شاه بیت در سند تحول بنیادین باشد که می‌تواند منشأ تحولات فراوانی در آموزش و پرورش باشد رتبه‌بندی است.

عابدینی ادامه داد: بنا به دلایلی شرایطی پیش آمد که به بهانه‌ای به احکام فرهنگیان مبلغ ناچیزی که انگیزاننده نبود اضافه شد و سال گذشته نیز همین استدلال را در حوزه سیاست‌گذاری داشتیم  و این اقدامات باعث می‌شود رتبه‌بندی از مسیر دقیق خود خارج شده و منحرف شود.

رتبه‌بندی برای تصویب حتماً باید به مجلس برود

وی با اشاره به اعمال افزایش 50 درصدی برای معلمان مطرح کرد: از این بابت امیدوار شدیم به اینکه شاید در این مرحله بتوانیم رتبه بندی واقعی را اجرا کنیم و از این بابت یک خبر خوشحال کننده بود و با دستور وزیر آموزش و پرورش  در حال تدوین لایحه رتبه‌بندی معلمان هستیم و از جهت کارشناسی معتقدیم رتبه‌بندی حتماً باید به مجلس برود و مصوب شود چون به  اعتبار ویژه‌ای نیاز دارد که یک سازمان خودش نمی‌تواند درباره آن تصمیم گیرد. هم‌اکنون افزایش حقوق‌ها و چرخشها باعث شده است تا رتبه‌بندی مسیر اصلی خود را پیدا کند و خوشبختانه پیشرفت خوبی داشته است.

عابدینی ادامه داد: برای تهیه لایحه رتبه‌بندی، تدوین شاخصها، سازمان اجرایی و نظام پرداخت و پاداش سه سال کار اجرایی کردیم و کار خوبی تهیه شده است و افراد می‌توانند آن را در سایت شورای عالی آموزش و پرورش می توانند مطالعه کنند.

مجلس و آموزش و پرورش به دنبال اجرای رتبه‌‌بندی

معاون شورای عالی آموزش و پرورش گفت: از جهات مختلف زمینه آماده است و مجلس کاملاً پیشتیبان اجرای رتبه‌بندی است و درباره آن مطالبه دارد، آموزش و پرورش هم می‌خواهد این کار انجام بگیرد و هم افزایی خوبی صورت گرفته و پیشرفت بسیار خوب بوده و زمینه برای اجرا فراهم‌تر است.

رتبه‌‌بندی را به افزایش حقوق گره نزنید

وی با اشاره به اینکه هنوز بعد از گذشت چندین سال نوع نگاه ما به رتبه‌بندی صحیح نیست، عنوان کرد:‌ یکی از مشکلات اساسی این است که رتبه‌بندی را معادل افزایش حقوق می‌دانیم به هیچ وجه در بحث‌های کارشناسی نمی خواهیم رتبه بندی را با معیشت معلمان گره بزنیم. اگر بُعد کارمندی را درنظر بگیریم مثل همه کارمندان دولت باید بحث معیشت فرهنگیان مورد توجه قرار بگیرد. اگر رتبه‌بندی را با افزایش حقوق گره بزنیم و معادل این بدانیم هر فردی در هر رتبه‌ای قرار گرفت باید حقوقش افزایش یابد که البته باید این اتفاق بیفتد، خطای راهبردی است و رتبه بندی را از مسیر اصلی خود دور می‌کند.

رتبه‌بندی برای تحول است

عابدینی در پاسخ به این پرسش که اگر رتبه‌بندی را معادل افزایش حقوق ندانیم پس هدف رتبه‌بندی چیست؟ و آیا نمی‌توان رتبه‌بندی را با افزایش حقوق شروع کرد؟ متذکر شد: ما نباید یک کار ارزشمند را با بحث معمولی گره بزنیم تلاش برای افزایش حقوق راهکارهای متعددی دارد از جمله همسان‌سازی و حق معلمان است که حقوقشان افزایش پیدا کند و در طول تاریخ بنا به دلایلی به معلمان توجه نشده است. ما می‌گوییم چرا تحت عنوان رتبه‌بندی این اتفاق می‌افتد، رتبه‌بندی یک اتفاق خوب است که قرار است تحولی را رقم بزند و در کنار تمام مسائل مربوط به افزایش حقوق و کمی‌گرایی که در آموزش و پرورش وجود دارد رتبه‌بندی موضوعی است برای ایجاد تحول.

سه تغییر در آموزش و پرورش با اجرای رتبه‌بندی

معاون شورای عالی آموزش و پرورش ادامه داد: در رتبه بندی به دنبال سه تغییر هستیم نخست تمام تلاش ما انجام شود و امر مغفول شایستگی معلم‌ها مورد توجه قرار بگیرد تا به امروز چه اتفاقی برای افزایش توانمندی و مهارت معلمان انجام شده است؟ دوم؛ به عملکرد افراد توجه نکرده‌ایم یعنی همان اندک حقوقی که پرداخت می‌کنیم بهره‌وری و کارآمدی آن چیست، هر وقت پرسیدیم که بهره‌وری کجاست در پاسخ گفتند به ما چه داده‌اید که به دنبال بهره وری هستید؟ و بحث سوم رقابت بین افراد است اگر در یک زمینه‌ای بین افرادی که خدمات ارائه می‌دهند رقابت وجود نداشته باشد کیفیت به شدت تنزل پیدا می‌کند.

وی مطرح کرد:‌ برای افزایش حقوق هر انچه که لازم است باید برای معلمان اتفاق بیفتد اما برای آن گروه از معلمانی که صلاحیت و شایستگی بیشتری را کسب می‌کنند و به کیفیت تعلیم و تربیت توجه دارند  شرایط ویژه‌تری را در نظر بگیریم.

معلمان به نظام حقوقی ویژه نیاز دارند

عابدینی ادامه داد: هدف در رتبه بندی ارتقای کیفیت تعلیم و تربیت است و نیم نگاهی هم به مسائل کمی داریم؛ چرا این را مطالبه نمی‌کنیم که مگر معلمان کارمند نیستند چرا برای وزارت نفت، جهاد کشاورزی و... برای افزایش حقوق رتبه‌بندی اعمال نمی‌کنیم  هرآنچه برای کارمندان دیگر انجام دادید برای معلمان هم باید انجام بدهید هرچند معتقدیم معلمی کارمندی نیست و راهبری آموزشی است بنابراین به نظام حقوقی ویژه مانند اساتید دانشگاه نیاز دارند. باید توضیح دهند چه دلیلی وجود دارد که یک نظام حقوقی برای اساتید دانشگاه داریم که حداقل دریافتی آنها چند برابر معلمان است و برای معلمان هم باید همینگونه باشد چرا دائم می‌گویند رتبه بندی را برای افزایش حقوق اجرا کنید.

نظام حقوق توزیعی یک اشتباه است

وی عنوان کرد: اگر افزایش حقوق اتفاق افتاد رتبه‌بندی معنا پیدا می‌کند و افراد تلاش می‌کنند تا از یکدیگر سبقت بگیرند یعنی بین افراد کارآمد و ناکارآمد تفاوت وجود دارد یکی از مشکلات نظام اداری ما این است که برخلاف خیلی از کشورها نظام حقوق توزیعی است نه امتیازی، در نظام امتیازی فرد در مقایسه با فرد همسان خود به لحاظ مدرک و سابقه اگر تلاش بیشتری انجام داد حقوق بیشتری دریافت خواهد کرد که هم اکنون چنین وضعیتی را نداریم و طبیعتاً کیفیت ایجاد نمی‌شود.

    فلسفه رتبه‌بندی را با افزایش حقوق خراب نکنیم

معاون شورای عالی آموزش و پرورش بیان کرد: فلسفه رتبه بندی را با افزایش حقوق خراب نکنیم این چه نظام رتبه‌بندی است که یک شبه برای 600 هزار معلم حکم صادر می‌کنیم؟ افزایش حقوق نباید توزیعی باشد و اگر هم‌اکنون در آخرین دوره اعمال رتبه‌بندی بالاترین افزایش حقوق 500 هزار تومان بود در نظام رتبه‌بندی که طراحی کردیم پایین‌ترین رتبه یک میلیون و 200 هزار تومان افزایش حقوق دارد که البته این هم برای دو سال قبل بود یعنی فردی که در یک رتبه قرار می‌گیرد باید آنقدر امتیازات انگیزاننده باشد که به سمت کسب صلاحیت‌ها برود.

رتبه‌بندی مصوب دولت نهم امکان اجرا نداشت

وی گفت:‌ متأسفانه در آخرین روزهای دولت نهم یک پیش‌نویس به دولت بردند و تعبیر بنده این است که احتمالاً به نگهبان هیئت دولت داده‌اند که به تمام موارد آن مُهر بزند تا بگویند ما یک مصوبه برای رتبه‌بندی داریم اما این مصوبه هیچ ارزشی به لحاظ محتوایی ندارد و اصلاً امکان اجرای آن وجود نداشت.

عابدینی که در یک برنامه رادیویی سخن می‌گفت؛ بیان کرد: آنچه هم‌اکنون برای آن تلاش می‌کنند دو موضوع است نخست بحث رتبه‌بندی فعلی که با افزایش حقوق همراه است و موضوع  دوم لایحه رتبه‌بندی است که وزیر آموزش‌وپرورش به شدت پیگیر آن است، لایحه رتبه‌بندی برای رتبه‌بندی واقعی است که به مجلس می‌رود. اما افزایش حقوق فعلی مرتبط با قانون مدیریت است.