به گزارش روزپلاس؛ بدون شک وقتی صحبت از قضا و قدر و تعیین سرنوشت انسانها به زبان میآید پرسشهای متعددی به ذهن خطور میکند که از آن جمله میتوان به این موارد اشاره کرد که آیا انسان در شکل گیری سرنوشت (مرگ، زندگی، بلایا و...) خود اختیار دارد یا نظام هستی بر اساس اجبار است؟ اگر صدقه دادن و دعا کردن موجب دفع بلا میشوند، چرا مثلا در شبهای سرنوشت ساز، پرونده اعمال و مقدّرات یک ساله انسانها بسته میشود؟ آیا هر یک از آنها دیگری را نقض نمیکنند؟ در این خصوص، با حجت الاسلام والمسلمین سید محمّدباقر علم الهدی کارشناس مذهبی، گفت و گوی اجمالی کرده ایم.
آقای علم الهدی، آیا دعا کردن و صدقه دادن به منظور دفع بلا و نزول خیر و برکت در زندگی انسانها با مقدرات الهی منافاتی دارد؟
ما در نظام هستی، دو دفترچه یا پرونده داریم که اولی، محو و اثبات و دومی، لوح محفوظ است که لوح محفوظ، نزد خدا قرار دارد. بدین معنی که همه مقدرات الهی همان طور که باید اتفاق بیفتند نزد او هستند و هیچ کس جز پروردگار رب العالمین از آنها مطلع نیست. امّا درمورد پرونده محو یا اثبات باید بگوییم که در این خصوص، قرآن کریم در سوره رعد میفرماید: «یَمْحُو اللَّهُ مَا یَشَاءُ وَیُثْبِتُ وَعِنْدَهُ أُمُّ الْکِتَابِ» یعنی خدا هر چه را خواهد (از احکام یا حوادث عالم) محو و هر چه را خواهد اثبات میکند و اصل کتاب (آفرینش) نزد اوست.
هر آن که جانبِ اهل خدا نگه دارد، خداش در همه حال از بلا نگه دارد
این موضوع را با یک مثال توضیح دهید.
مثلا در اتفاقهای روزمره دیده ایم که ماشینی تصادف کرده و به اصطلاح ازبین رفته یا له شده است و شدت تصادف به گونهای بوده است که هرعابری آن را میبیند، میگوید فکر کنم حتی یک نفر از سرنشینان این ماشین هم زنده نمانده باشند. امّا در کمال تعجب، با سلامتی و حتی ذرهای خراش برنداشتنِ آنها روبرو میشویم. به نظر شما این چه پیامی میتواند داشته باشد؟ حال، نکتهای که وجود دارد این است که از لحاظ ظاهری، قاعدتا همه سرنشینان داخل اتومبیل باید دچار آسیب شده و یا حتی خدایی ناکرده فوت شده باشند. امّا براساس آیه «یَمْحُو اللَّهُ مَا یَشَاءُ وَیُثْبِتُ»، میبینیم که به دلیل صدقه دادن یا دعا کردن آن ها، خداوند مهربان با قدرت بی انتهای خود، این بندگانش را از چنین بلای مهیب و بزرگی نجات میدهند.
چرا خداوند انسانها را به سختی و مشکلات می آزماید؟
آن چه که در ظاهر است یک مطلب را بیان میکند و هر آن چه در لوح محفوظ و کتاب لایتغیّری که در نزد خداوند قرار دارد، واقعیت دیگری را نشان میدهد و آن هم این است که انسانها با صدقه دادن و دعا کردن میتوانند بلا را از خود و عزیزانشان دور بگردانند و در حقیقت، به این خاطر بلا وجود دارد که مردم همواره در زندگی، امیدشان را از دست ندهند و در سختترین شرایط نیز به گشایش اعتقاد داشته باشند تا پنجره نجات به روی آنها باز شود چراکه صدقه دادن و دعا کردن میتوانند بلاها را از انسانها دور بگردانند و اتفاقهای خوب و روشنی را در مسیرشان قرار دهند.
یکی از روشنترین مصداقهای این موضوع در قرآن کریم چیست؟
یک مثال معروف در قرآن کریم برای این موضوع وجود دارد و آن هم این است که موسی بن عمران (ع)، بنی اسرائیل را تا کنار رود نیل بُرد. روبرویشان، این رود و پشت سرشان جنگ لشکر فرعون بود و تا به خودشان آمدند، دیدند که هیچ راه نجاتی ندارند و به همین دلیل، قوم بنی اسرائیل از حضرت موسی (ع) گلایه کردند که اگر فرعونیان برسند ما را قتل عام میکنند و تو گفتی که نجاتمان میدهی. پس چه شد؟ این که ما به رود نیل برویم و غرق شویم و یا منتظر تیرِ فرعونیان بمانیم، نجات است؟ موسی بن عمران در پاسخ به آنها فرمود: «قالَ کَلّا إِنَّ مَعِیَ رَبّی سَیَهدینِ» یعنی «چنین نیست! یقیناً پروردگارم با من است، بزودی مرا هدایت خواهد کرد!» و پس از آن به موسی (ع) وحی شد که با عصای خود بر این دریا بزن تا از هم شکافت و راه برای آنها باز شد و سپس، او و اصحابش از آن جا عبور کردند و با قدرت الهی نجات یافتند و در مقابل، فرعون و لشکرش نابود شدند.
این حقیقت نشان میدهد که در ظاهر باید موسی (ع) و اصحابش هلاک میشدند. امّا «یَمْحُو اللَّهُ مَا یَشَاءُ» اتفاق افتاد. یعنی خداوند متعال، هلاکت بنی اسرائیل را محو کرد که نشان دهنده این واقعیت است که نجات و حیات بنی اسرائیل در لوح محفوظ نوشته شده و زندگی، از قوم فرعون و لشکرش گرفته شده و مرگ برای آنها ثبت شده بود که اینها نشان دهنده قدرت لایتناهی پروردگار و امید مومنان به او هستند چراکه خداوند از بندگانش میخواهد برای سر و سامان دادن امورشان، اعمالی مثل صله رحم کردن، صدقه دادن، دعا و انفاق کردن و... را در دستور کار خود قرار دهند که این به معنی تغییر کردن اراده پروردگار نیست. زیرا اراده خداوند در لوح محفوظ وجود دارد و او به امور و اعمال بندگانش که با اراده خودشان انجام میدهند نیز واقف است و این نکته مهم است چراکه آنها به اجبار کاری را انجام نمیدهند بلکه هر کاری میکنند با اراده خودشان است.
عکس/ کفشهای مرموز بایدن
عکس/ لوگوی گوگل برای نوروز ۱۴۰۳
عکس/ رئیسی با عباس قادری خواننده قدیمی دیدار کرد
مردی که ۷۰ سال با یک ریه آهنی زندگی کرد، درگذشت
عکس/ لحظۀ ترکیدن نارنجک دستساز در دست یک جوان
تصویری جدید از سید حسن نصرالله
انتشار تصاویر فوتوشاپی کیت میدلتون/ همسر ولیعهد انگلیس عذرخواهی کرد
تصویر آخرین حضور آیتالله جنتی درمجلس خبرگان
عکس/ حسن روحانی در مجلس خبرگان
عکس/ کاشت نهال توسط رهبر انقلاب در روز درختکاری
عکس/ ملاقات امیر تتلو با مادر و خواهرش در حاشیه اولین جلسه دادگاه
عکس/ سیدحسن خمینی در حسینیۀ جماران رای خود را به صندوق انداخت
آیت الله مدرسی یزدی و طحان نظیف رای خود را به صندوق انداختند/ عکس
عکس/ محمدباقر قالیباف رأی خود را به صندوق انداخت
عکس/ آيتالله احمد جنتی رأی خود را به صندوق انداخت
ویدئو/ دو توصیه مهم حضرت آقا به مردم
عروس با کلاه ارتشی/ گزارش تصویری از ازدواج دانشجویی در دانشگاه افسری
عکس/ فرمانده مهدی برروی دیوارنگاره میدان انقلاب تهران
عکس/ دیدار غمانگیز فردوسیپور و جواد خیابانی/ عادل همکار قدیمی را فراموش نکرد
ببینید/بیانات رهبر انقلاب پس از کاشت نهال در روز درختکاری
عکس/ حضور حاج اسماعیل قاآنی در راهپیمایی ۲۲ بهمن
نمایش سامانه موشکی زمین به زمین «قیام» در حاشیه راهپیمایی ۲۲ بهمن
عکس / چهره درهم بایدن و هریس پس از حمله به پایگاه آمریکا در اردن
دیوارنگاره جدید میدان انقلاب/ عکس
عکس/ حضور شیخ زکزاکی در حرم حضرت معصومه(س)
عکسی از کارگردانی جواد عزتی در فیلم تمساح خونی
موشکهای سپاه دیشب با هشتگ کاپشن صورتی شلیک شد/ عکس
عکس/ جدیدترین دیوارنگاره میدان فلسطین با عنوان "تابوتهایتان را آماده کنید"
دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) برای حمایت از تیم ملّی ایران/ عکس
عکسی دیده نشده از غلامرضا تختی در کربلا
رونمایی از نامه قدیمی غلامرضا تختی/عکس
پیکر دختر کاپشن صورتی با گوشواره قلبی در حمله تروریستی دیروز/ عکس
دیوارنگاره تهدیدآمیز میدان ولیعصر رونمایی شد / عکس
تصویری از دیدار «شهید صالح العاروری» با رئیس جمهور در ۳۰ خرداد ۱۴۰۲
آخرین تصویر ثبت شده از حاج قاسم سلیمانی قبل از شهادت
سردار سلیمانی و مادرش روی دیوارنگاره میدان ولیعصر + عکس
دیدار رئیسی با خانواده سردار شهید سید رضی موسوی
خوش و بش فردوسی پور و تاج در مراسم تشییع ملیکا محمدی/ عکس
عکسی از پدر محمدرضا گلزار در شب عروسی اش!
ایلان ماسک با لباس مخصوص ژاپنیها/ عکس
۳ کیلو پیچ و مهره در شکم یک بیمار اهوازی! +عکس
عکسی خاص از دیدار رئیسی از جزیره آشوراده
با پیگیری سازمان منطقه آزاد انجام شد؛ شرکت "غدیر" پروژههای ناتمام خود در کیش را تمام میکند
فرمانده کل سپاه در مراسم عزاداری ایام فاطمیه/ عکس
تصاویر ۱۱ شهید پاسگاه راسک
تصاویر/ لباسهای مولانا بعد از مرمت در قونیه
پوتین در اتوبان همت تهران!
اولين تصوير از تتلو در خاک ایران پس از بازداشت
عکس کمتر دیده شده از رهبر معظم انقلاب در مترو تهران
زوج هالیوودی در مسجد ابوظبی/ واکنشها به حجاب رزی هانتینگتون
عکس/ بقایای دانشگاه الازهر در غزه بعد از بمباران
دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) برای شهادت حضرت زهرا(ع)
لیلا حاتمی در مراسم چهلم داریوش مهرجویی و همسرش/ عکس
عکس یادگاری نوجوانان باستانیکار با رهبر انقلاب
عکس/ حدیث نصب شده در دیدار امروز ورزشکاران با رهبر انقلاب
عکس/ نوشته حکاکی شده روی انگشتر رهبر انقلاب چه بود؟
عکس/ حضور مخبر در اجتماع حمایت از غزه در میدان انقلاب
عکس/ رونمایی از جدیدترین دیوارنگاره میدان جهاد
عکس/ اهدای انگشتر توسط رهبر انقلاب به شیخ زکزاکی و همسرش
سحر دولتشاهی و رامبد جوان در مراسم تشییع پیکر آتیلا پسیانی/ عکس
اینفوگرافیک/ کمک به رفع خوابآلودگی رانندهها با چند روش ساده
هشدار نوروزی پلیس فتا: WiFi رایگان ترفند مجرمان سايبری است
هشدار سیلاب؛ مردم سعی کنند تا سال تحویل سفر نروند
ورود سامانه بارشی به کشور از امروز/ فروردینِ بارانی آغاز میشود
هفت زوج آقای گلی در فوتبال ایران/ اسدی - مغانلو زوج جدید میشوند؟
اجرای طرح ترافیک پایتخت تا ۲۸ اسفند/ جزییات اجرای طرح در نوروز
چطور اینترنت هدیه دولت را فعال کنیم؟
اینفوگرافیک/ با سرگیجههای بعد از افطار چه کنیم؟
رونمایی کیم از «قدرتمندترین» تانک جهان
اینفوگرافیک/ علت و راهکار رفع بوی بد دهان در روزهداری
افزایش کرایههای اتوبوس، تاکسی و مترو در سال ۱۴۰۳/ دریافت کرایههای جدید از اول اردیبهشت
توصیههای ایمنی وزارت بهداشت در چهارشنبهسوری
اینفوگرافیک/ چهارشنبهسوری؛ چی بود، چی شد
سومی کشتی فرنگی ایران در تورنمنت بلغارستان
نظر ۷ مرجع درباره مسافرتی که روزه را باطل نمیکند
شرایط و ضوابط فعالیت رستورانها در ماه رمضان/ استقرار بازرسان در مراکز پرتردد
اینفوگرافیک/ افسردهترین کشورهای ۲۰۲۴ را بشناسید
زمان دربی ۱۰۳ تغییر نکرد/ استقلال ـ پرسپولیس؛ چهارشنبه در آزادی
رونالدو یک جنگ تمام عیار در عربستان به راه انداخت!
جزئیات تکالیف نوروزی دبستانیها؛ پیک نوروزی حذف شد
پرشکستترین سپاهان تاریخ
اینفوگرافیک/ بهترین مواد مغذی برای سلامت مغز
ویدیو/ تفریحات خاص ظریف و همسرش در کیش
اطلاعیه پلیس به مناسبت ماه مبارک رمضان
سواد رسانهای/ ۱۰ نوع اشتباه و اطلاعات نادرست
بارش برف و وزش باد در ارتفاعات کشور/ از تردد در مسیرهای مستعد وقوع بهمن خودداری کنید
۱۸ اسفند؛ واریز دومین شارژ ۲۲۰ هزار تومانی طرح فجرانه کالابرگ
سواد رسانهای/ پروپاگاندا چیست و چه اهدافی دارد؟
اولین قضاوت یک داور زن در داربی تهران
عکس/ حسن روحانی در مجلس خبرگان
برگزاری داربی چهارشنبه ۲۳ اسفند تنها با ۴۵ هزار تماشاگر
این شما و جولان صبانتیون؛ مبارک آنان که رای ندادند!
سواد رسانهای/ چگونه اخبار جعلی را تشخیص دهیم؟
۳۰ کاندیدای پیشتاز در تهران عضو کدام فهرست انتخاباتی بودند؟
روند بازار ارز تهران بعد از انتخابات ۱۱ اسفند چگونه خواهد بود؟
کلیه مدارس استان تهران روز شنبه تعطیل است
اینفوگرافیک/ نکات مهم بیانات رهبر انقلاب درباره انتخابات
با چه مدارک شناسایی میتوانیم رأی دهیم؟
پرداخت بیمه بیکاری مشروط شد
اعلام رسمی محرومیت سنگین پوگبا از فوتبال
قیمت سکه افزایشی شد
رای نهایی درباره حرکت جنجالی رونالدو اعلام شد
پخش سری جدید «پایتخت» به نوروز میرسد؟
پسر احمدرضا عابدزاده جواب بیرانوند را داد
اینفوگرافیک/ دلایل خوابرفتن دستوپاها چیست و چه باید کرد؟
انفجار عامل تروریستی حین انجام عملیات بمب گذاری در سیستان و بلوچستان/ دومین تروریست متواری گشت
شوک 700 میلیون یورویی منچستر به رئال در جذب امباپه!
بهای پایه طرح ترافیک ۷۵ هزار تومان میشود/عوارض ۳۵ درصدی برای مجوز احداث و نصب آنتنها و دکلها
حادثه تلخ سوختگی برای دختر دوچرخهسوار ایران
بارش برف و باران در نقاط مختلف کشور
زمان دقیق واریز عیدی کارمندان، کارگران و بازنشستگان ۱۴۰۳ اعلام شد
دستور ویژه اژهای به قضات: با سرعت به موضوع تخلفات انتخاباتی ورود کنید
برای باز شدن پنجره؛ نام پرسپولیس در بین «ممنوعها»/ خطری سرخها را تهدید نمیکند
۷ بازیکن نکونام در آستانه از دست دادن بازی با استقلال و دربی!
مشکل حادی تاکنون در حوزه انتخابات و فعالیت کاندیداها نبوده است/ تاکنون جرم انتخاباتی نداشتهایم
شکایت باشگاه الشباب از رونالدو به خاطر حرکت غیر اخلاقی
ورود سامانه بارشی جدید به کشور طی فردا
این نشانه ها می گوید شما فردی عاقل هستید ولی کسی متوجه آن نیست
آغاز فروش ارز به متقاضیان سفرهای هوایی/ نحوه دریافت ۱۰۰۰ یورو
برزیل قهرمان جهان شد/ ایران با پیروزی قاطع مقابل بلاروس سوم شد