به گزارش روز پلاس و به نقل از آنا، رفتوآمدها به دادگاه برای افرادی که مدعیاند مورد کلاهبرداری قرار گرفتهاند، گاهی آنقدر طولانی میشود که از کسب نتیجه ناامید میشوند. کارشناسان حقوقی مدعیاند یکی از دلایل طولانی شدن این روند پیگیری در دادگاهها به دلیل شکایت نکردن با عنوان درست است. بر اساس قانون هرگونه اقدامی که منجر به بردن مال افراد میشود، کلاهبرداری نیست.
بهمن کشاورز، حقوقدان در تعریف عنوان کلاهبرداری به خبرنگار آنا میگوید: کلاهبرداری، عبارت است از بردن مال دیگری با توسل به روشها و مانورهای متقلبانه؛ در تحقق کلاهبرداری، وجود مانور متقلبانه و فریب شرط لازم است و این اتفاقات باید قبل از بردن مال بیفتد.
رئیس اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران(اسکودا) توضیح میدهد: یعنی فرد کلاهبردار اقدامات و حرکاتی انجام دهد که به علت آن طرف مقابل گول بخورد و سپس مال او را ببرد.
یکی از نکات قابل توجه در کلاهبرداری این است که فردی که مورد کلاهبرداری واقع شده است، مال خود را با رضایت در اختیار کلاهبردار قرار میدهد و این وجه متمایزکننده این جرم از سایر جرایم علیه اموال است. اما درباره اینکه چه اقداماتی مشمول عنوان کلاهبرداری است، میتوان هر اقدامی که با سوءنیت و به طور متقلبانه صورت گیرد و موجب فریب افراد شود و از این طریق مرتکب بتواند مال دیگری را ببرد، تحت عنوان کلاهبرداری نامگذاری کرد.
قانون چه میگوید؟
قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء، اختلاس و کلاهبرداری، مشتمل بر 8 ماده و 14 تبصره در جلسه علنی روز پنجشنبه، بیست و هشتم شهریور ماه سال 64 مجلس شورای اسلامی تصویب و در روز پانزدهم آذر ماه سال 67 با اصلاحاتی به تایید و تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام اسلامی رسیده است.
ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری به تعریف، ارکان و شرایط قانونی این جرم پرداخته است که طبق این ماده «هر کس از راه حیله و تقلب مردم را به وجود شرکتها یا تجارتخانهها یا کارخانهها یا موسسات موهوم یا به داشتن اموال و اختیارات واهی فریب دهد یا به امور غیرواقع امیدوار کند یا از حوادث و پیشآمدهای غیرواقع بترساند یا اسم یا عنوان مجعول اختیار کند و به یکی از وسایل مذکور و یا وسایل تقلبی دیگر وجوه و یا اموال یا اسناد یا حوالجات یا قبوض یا مفاصاحساب و امثال آنها را تحصیل کرده و از این راه مال دیگری را ببرد کلاهبردار محسوب و علاوه بر رد اصل مال به صاحبش، به حبس از یک تا 7 سال و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است محکوم میشود.»
در ادامه ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری آمده است «در صورتی که شخص مرتکب برخلاف واقع عنوان یا سمت ماموریت از طرف سازمانها و موسسات دولتی یا وابسته به دولت یا شرکتهای دولتی یا شوراها یا شهرداریها یا نهادهای انقلابی و به طور کلی قوای سه گانه و همچنین نیروهای مسلح، نهادها و موسسات مامور به خدمت عمومی اتخاذ کرده یا اینکه جرم با استفاده از تبلیغ عامه از طریق وسایل ارتباط جمعی از قبیل رادیو، تلویزیون، روزنامه و مجله یا نطق در مجامع و یا انتشار آگهی چاپی یا خطی صورت گرفته باشد یا مرتکب از کارکنان دولت یا موسسات و سازمانهای دولتی یا وابسته به دولت یا شهرداریها یا نهادهای انقلابی به خدمت عمومی باشد، علاوه بر رد اصل مال به صاحبش به حبس از 2 تا 10 سال و انفصال ابد از خدمت دولتی و پرداخت جزای نقدی معادل مالی که اخذ کرده است محکوم میشود.»
هزار و یک راه برای کلاهبرداری
شاید این ادعا که بیش از هزار و یک راه برای کلاهبرداری وجود دارد، خیلی دور از ذهن نیست. کشاورز هم وجود راههای متعدد کلاهبرداری را تایید میکند و میگوید: کلاهبرداری انواع بیشمار دارد به نحوی که داستان مشهوری در این خصوص نقل میشود که میگویند از فردی پرسیدند چرا این اندازه سر تو را کلاه میگذارند؟ پاسخ داد: بررسی کنید اگر دوبار به یک شکل بود، حق با شماست.
شاید این سوال در ذهن تداعی شود که چرا با وجود این همه اخبار متعدد در سایتها و روزنامهها که از کلاهبرداریهای متعدد در سطح کشور پرده گشایی میکنند باز هم برخی از افراد به اصطلاح گول میخورند؟ کشاورز پاسخ این سوال را این گونه میدهد: در عینحال عامل طمع و زیادهخواهی فردی که از او کلاهبرداری میشود، در موفقیت کلاهبرداران موثر است. زیرا اگر افراد بیندیشند چرا کسی میخواهد مثلا مالی را که 100 هزار تومان ارزش دارد، به مبلغ 20 هزار تومان به او بدهد یا توجه کند که چگونه است که فرد یا یک شرکت ادعایی مثلا اتومبیلی را که در بازار به صورت نقدی به قیمتی (A تومان) به فروش میرسد، به او به اقساط و بدون پیشقسط به فروش میرسد. آنگاه در قبول چنین پیشنهاداتی درنگ خواهد کرد.
این در حالی است که برخی از مسئولان قضایی کشور کمکاری تعدادی از دستگاههای نظارتی را دلیلی برای بروز کلاهبرداریهای متعدد در کشور میدانند، به گونهای که غلامحسین محسنی اژهای در صد و ششمین نشست خبری خود با اصحاب رسانه گفت که پروندههای متعددی شبیه بابک زنجانی در سالهای اخیر تشکیل شده و مالباختگان بسیاری در این پروندهها متضرر شدهاند. او از مردم و مسئولان خواست تا زمانی که پول و اموال خود را در اختیار فردی قرار میدهند، تضمین مناسبی اخذ کنند.
اژهای تاکید کرد که یک بخشی از دستگاههای مختلف دولتی در همه زمانها و دورهها کوتاهیهایی را انجام میدهند و هرچه میگوییم دوباره تکرار میشود. به گفته او دستگاه قضایی در همه پروندهها آسیبها را استخراج و به مسئولان دولتی ارائه میکند تا اینگونه مسائل در آینده تکرار نشود.
کشاورز هم در این زمینه با معاون اول قوه قضاییه هم نظر است و توضیح میدهد: آنچه مسلم است در جواب طمع افراد، عدمتحرک و توانایی دستگاههای نظارتی نیز در تحقق کلاهبرداریها بیتاثیر نیست. اینگونه دستگاهها باید آگهیهای مختلف را که در روزنامهها و مجلات و اشکال دیگر منتشر میشود، رصد کنند و موارد مشکوک را تحت تعقیب قرار دهند. در این حالت شاید بسیاری از کلاهبرداریهای بزرگ در زمینه واگذاری ملک و آپارتمان و خودرو یا دعوت به سرمایهگذاریهای سودآور و امثال این موارد واقع نشود.
مصادیقی از کلاهبرداری
موارد زیر از جمله مصادیقی است که تحت عنوان کلاهبرداری میتوان از آن نام برد و در صورت وقوع به دستگاههای مربوط شکایت کرد:
- تبانی اشخاص برای بردن مال غیر، تبانی با یکی از اصحاب دعوا برای بردن مال یا تضییع حق طرف (شخص یا اعتراض ثالث)
- انتقال مال غیر بدون مجوز نخست. اینکه علم به اینکه مال برای دیگری است (انتقال دهنده) و دیگر اینکه علم به عدم مالکیت انتقال دهنده (انتقالگیرنده)
تذکر: در ماده ۱ قانون مذکور به وی انتقال مال غیر نیاز و توسل به وسایل متقلبانه نیست.
- معرفی مال غیر به عوض مال خود و عملیات اجرا نسبت به آن انجام شده باشد.
- فروش مال در رهن طبق رأی وحدت رویه ۶۲۰ مورخ ۲۰/۸/۱۳۸۶
- صدور چک بدون شبیهسازی از حساب دیگری در امضا و تحویل به دیگری
- دستکاری در کنتور برق ۵۰۰ وات به ۱۰۰ وات
- معرفی فرد به نام غیرواقعی و دریافت مال
آیا از شما کلاهبرداری شده؟
سوال دیگری که در این زمینه همیشه ذهن افراد را به خود مشغول میکند این است که در چه صورت افراد میتوانند از فردی که مال آنها را برده است تحت عنوان کلاهبردار شکایت کنند؟رئیس اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران(اسکودا) در پاسخ به این سوال اضافه میکند که افراد باید بدانند مدیون بودن فردی به فرد دیگر، بدون توسل به وسایل متقلبانه برای گرفتن پول از او، کلاهبرداری محسوب نمیشود و خودداری فردی که مالی را به او امانت دادهاند تا نگهدارد و او از پس دادن امتناع میکند، کلاهبرداری به حساب نمیآید؛ بلکه خیانت در امانت است و بالاخره بردن مال غیر بدون اینکه فرد متوجه شود و به صورت مخفیانه سرقت (و نه کلاهبرداری) محسوب میشود.
به گفته کشاورز مجازات کلاهبرداری از یک تا هفت سال حبس است و فرد مجرم به برگرداندن آنچه گرفته محکوم میشود و باید معادل آن را هم به عنوان جزای نقدی و جریمه به دولت پرداخت کند.
هر جرمی دارای ابعاد گوناگونی است، جرم پدیده تک بعدی نیست که بگوییم فقط فقر یا عامل دیگری موجب ارتکاب آن میشود. در به وجود آمدن این جرم پدیدههای زیادی موثر هستند.عنصر اصلی کلاهبرداری این است که از اعتماد مردم سواستفاده شود، عموم کسانی که مورد کلاهبردرای واقع میشوند در زندگی صادق و سالم زندگی کرده اند، البته این نکته را باید مد نظر داشت که طمع افرادی که مورد کلاهبرداری واقع میشوند نیز می تواند از دلایل دیگر وقوع جرم کلاهبرداری باشد.
به گفته کشاورز علت کلاهبرداری در عصر امروز این است که هم کلاهبرداران و هم قربانیان تلاش میکنند تا یکشبه میلیونر شوند.
عامل دیگری که میتواند تاثیر زیادی در وقوع جرم کلاهبرداری در جامعه داشته باشد نبود برخورد قاطع با کلاهبرداران است. به طوری که فرد پس از انجام دادن چند کار از راه های غیر قانونی و به عبارتی کلاهبرداری دستگیر شده و به زندان میافتد، ولی پس از آزادی او بازهم میتواند دسته چک بگیرد و به فعالیتهای اجتماعی و اقتصادی خود همانند افراد دیگر جامعه ادامه دهد و این خود در کنار نقصهای گوناگون دیگر در این زمینه عاملی برای تکرار بیوقفه این جرم در جامعه است.
توده ۱۸ کیلویی از بدن یک بانوی بهشهری خارج شد
ویدیو/ زورگیران موش شدند
دیوارنگاره میدان ولیعصر؛ اسرائیل از خانه عنکبوت سست تر است
عکس/ پوستر رسانه KHAMENEI.IR در پی پاسخ تنبیهی ایران به رژیم صهیونیستی
یک مامور انتظامی در شهرستان هیرمند به شهادت رسید/ عکس
بازدید قلعهنویی از باشگاه آلانیا اسپور ترکیه + عکس
دیدار نابغه کشتی جهان با عبدالرشید سعداللهیف در مدینه+عکس
عکس/ اسبسواری دختر ۶ ماهه سردار آزمون
قاب عکسی آخرالزمانی از شهر خانیونس پس از خروج نیروهای اسرائیل از آن!
عکس/ پیام تبریک رونالدو به مسلمانان
حضور بن سلمان در نماز عیدفطر/عکس
نخستین تصویر از هلال عید فطر / عکس
ویدیو/ زورگیری در اتوبان صدر تهران
اولین عکس از همسر رضا داوودنژاد در مراسم خاکسپاری
عکس/ حضور رئیس قوه قضائیه در راهپیمایی روز قدس
عکس/حضور رئیس مجلس در راهپیمایی بزرگ روز قدس
عکسی از ناطق نوری و سردار فلاح در راهپیمایی روز قدس تهران /وزیر احمدی نژاد هم آمد
عکس/فریاد «مرگ بر اسرائیل» فرزندان شهدای حادثۀ تروریستی ساختمان کنسولی سفارت ایران
تصویر/ کودک بلوچ که در حملات تروریستی گروهک جیشالعدل مجروح شد
تصویر ۲ تروریست به هلاکت رسیده در چابهار
اولین تصاویر از شهدای حادثه تروریستی چابهار
گزارش تصویری/ شب قدر متفاوت در جزیره کیش
عکس/ انگشتر اهدایی آستان قدس به شهید زاهدی
تصویری دیده نشده از شهید زاهدی در سال ۱۳۷۵ | دو سردار شهید در یک قاب
تصاویری از ۷ مستشار نظامی شهید شده در حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در سوریه
تصاویری از پسر آیت الله هاشمی رفسنجانی و سیداحمد خمینی در مراسم شب قدر
ویدیو/ منظور پس از مخالفت با واردات خودرو: نظرم درباره واردات خودرو نظر شخصی بود/ مکلف به اجرای قانون هستیم
تصویری باورنکردنی از پسر هادی چوپان/ فیگور مشابه گرگ ایرانی و فرزندش
تصاویر مظنونین حمله تروریستی در مسکو منتشر شد
ابطحی مجروح شد/ سارقین ناکام ماندند+ عکس
عکس/ پست اینستاگرام کنفدراسیون فوتبال آسیا به مناسبت آغاز سال نو
عکس/ کفشهای مرموز بایدن
عکس/ لوگوی گوگل برای نوروز ۱۴۰۳
عکس/ رئیسی با عباس قادری خواننده قدیمی دیدار کرد
مردی که ۷۰ سال با یک ریه آهنی زندگی کرد، درگذشت
عکس/ لحظۀ ترکیدن نارنجک دستساز در دست یک جوان
تصویری جدید از سید حسن نصرالله
انتشار تصاویر فوتوشاپی کیت میدلتون/ همسر ولیعهد انگلیس عذرخواهی کرد
تصویر آخرین حضور آیتالله جنتی درمجلس خبرگان
عکس/ حسن روحانی در مجلس خبرگان
عکس/ کاشت نهال توسط رهبر انقلاب در روز درختکاری
عکس/ ملاقات امیر تتلو با مادر و خواهرش در حاشیه اولین جلسه دادگاه
عکس/ سیدحسن خمینی در حسینیۀ جماران رای خود را به صندوق انداخت
آیت الله مدرسی یزدی و طحان نظیف رای خود را به صندوق انداختند/ عکس
عکس/ محمدباقر قالیباف رأی خود را به صندوق انداخت
عکس/ آيتالله احمد جنتی رأی خود را به صندوق انداخت
ویدئو/ دو توصیه مهم حضرت آقا به مردم
عروس با کلاه ارتشی/ گزارش تصویری از ازدواج دانشجویی در دانشگاه افسری
عکس/ فرمانده مهدی برروی دیوارنگاره میدان انقلاب تهران
عکس/ دیدار غمانگیز فردوسیپور و جواد خیابانی/ عادل همکار قدیمی را فراموش نکرد
ببینید/بیانات رهبر انقلاب پس از کاشت نهال در روز درختکاری
عکس/ حضور حاج اسماعیل قاآنی در راهپیمایی ۲۲ بهمن
نمایش سامانه موشکی زمین به زمین «قیام» در حاشیه راهپیمایی ۲۲ بهمن
عکس / چهره درهم بایدن و هریس پس از حمله به پایگاه آمریکا در اردن
دیوارنگاره جدید میدان انقلاب/ عکس
عکس/ حضور شیخ زکزاکی در حرم حضرت معصومه(س)
عکسی از کارگردانی جواد عزتی در فیلم تمساح خونی
موشکهای سپاه دیشب با هشتگ کاپشن صورتی شلیک شد/ عکس
عکس/ جدیدترین دیوارنگاره میدان فلسطین با عنوان "تابوتهایتان را آماده کنید"
دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) برای حمایت از تیم ملّی ایران/ عکس
عکسی دیده نشده از غلامرضا تختی در کربلا
رونمایی از نامه قدیمی غلامرضا تختی/عکس
پیکر دختر کاپشن صورتی با گوشواره قلبی در حمله تروریستی دیروز/ عکس
دیوارنگاره تهدیدآمیز میدان ولیعصر رونمایی شد / عکس
تصویری از دیدار «شهید صالح العاروری» با رئیس جمهور در ۳۰ خرداد ۱۴۰۲
آخرین تصویر ثبت شده از حاج قاسم سلیمانی قبل از شهادت
سردار سلیمانی و مادرش روی دیوارنگاره میدان ولیعصر + عکس
دیدار رئیسی با خانواده سردار شهید سید رضی موسوی
خوش و بش فردوسی پور و تاج در مراسم تشییع ملیکا محمدی/ عکس
عکسی از پدر محمدرضا گلزار در شب عروسی اش!
ایلان ماسک با لباس مخصوص ژاپنیها/ عکس
پرویز داوودی معاون اول دولت اول احمدینژاد درگذشت
درج نام مادر روی کارت ملی منتفی شد؟
کدام خودروها مشمول مالیات شدند؟
جام عجیب به لژیونر ایران رسید/ سوپرشیلد بالای سر رفت! + عکس
اینفوگرافیک/ از پایگاه هوایی «نواتیم» چه میدانید؟
شگفتانگیزان لیگ برتر والیبال؛ موهایی که سپید شد
زورگیران اتوبان صدر دستگیر شدند
یک مامور انتظامی در شهرستان هیرمند به شهادت رسید/ عکس
مالکان استقلال و پرسپولیس مشخص شدند
آغاز ثبت سفارش کتابهای درسی سال تحصیلی جدید از اردیبهشت ماه
چمران: خطر زلزله بیخ گوشمان است
کامران قاسمپور رقیب حسن یزدانی برای المپیک پاریس شد؛ جنگ گلادیاتورها!
ماجرای تنبیه بدنی یک دانش آموز در سیستان و بلوچستان چه بود؟
صفحه یک روزنامه اسرائیلی/ اسرائیل و ایالات متحده در حال آماده شدن برای پاسخ ایران هستند
ماجرای فوت پرستار کرمانشاه چه بود؟
آغاز اعزام زائران عمره مفرده از سوم اردیبهشت
برنامه امتحانات نهایی خردادماه ۱۴۰۳ اعلام شد
زمان ثبتنام کلاس اولیها اعلام شد/ متولدان نیمه دوم سال هم ثبتنام میشوند؟
قیمت روز محصولات ایرانخودرو یکشنبه ۱۹ فروردین ۱۴۰۳
هشدار پلیس فتا نسبت به کلاهبرداری در پوشش پرداخت فطریه و کفاره
عکس/ حضور زیاد نخاله در مراسم روز قدس تهران
عکسی از ناطق نوری و سردار فلاح در راهپیمایی روز قدس تهران /وزیر احمدی نژاد هم آمد
عکس/فریاد «مرگ بر اسرائیل» فرزندان شهدای حادثۀ تروریستی ساختمان کنسولی سفارت ایران
عکسی از قالیباف در مراسم وداع با شهیدان سردار زاهدی و صالحی روزبهانی
عکس/ ماشین عجیب و غریب عادل فردوسی پور
بی تفاوتی عجیب اتحادیه جهانی به ستاره های کشتی ایران در قهرمانی آسیا
سامانه بارشی در راه ایران/ آخر هفته بارانی در این استانها/ بارشها کی به تهران میرسد؟
قیمت دلار، یورو و ۴۴ ارز دیگر امروز ۱۵ فروردین /قیمت افغانی امروز چند شد؟
عسل حیدری از درخشش تیم ملی هاکی روی یخ روایت میکند/ به افتخار دختران یخی
آخرین پست اینستاگرامی رضا داوودنژاد+عکس
دوربینهای طرح ترافیک تهران با نرخ جدید روشن شد
وزارت کشور تصمیمی برای تعطیلی بوستانها در روز ۱۳ فروردین نگرفته است
حداقل حقوق ۱۴۰۳ یک کارگر چقدر است؟/ عکس
وضعیت پارک های تهران در سیزده بدر/ برنامه های همزمان روز طبعیت و شهادت حضرت علی (ع)
چرایی افزایش تعرفه اینترنت و مهم ترین تعهد اپراتورهای ارتباطی
فدراسیونی بدون رییس!
دروغ 13 مرجانه گلچین برای دیده شدن
آسمان بارانی و همراه با رعد و برق چند روزه در ۱۷ استان ایران
مذاکره با پرسپولیس انجام شد/ هافبک گلزن در آستانه توافق با سرخها
هشدار برای این استانها صادر شد/ کدام استانها روز سیزده بدر بارانی دارند؟
نگاهی به مهمترین مصوبات مجلس در سال ۱۴۰۲
اینفوگرافیک/ چه زمانی نباید خرما بخوریم؟
گفتگوی دو وزیر سابق در خصوص صداوسیما
توهین دوباره بایدن به پوتین
اینفوگرافیک/ کدام رذایل اخلاقی در قرآن آمده است؟
خودکشی یک دکتر جوان در دلفان / یک مسئول: زنگ خطر خودکشی رزیدنتها به صدا درآمد / عوامل انسانی دخیل قابل شناسایی و مجازات هستند
فرصت ویژه قلعهنویی برای صعود و اعتماد بیشتر به جوانان مقابل ترکمنستان
معاون حوزه علمیه ماهشهر به قتل رسید
اعلام جزئیات مذاکره استقلال با الهیار صیادمنش و دو لژیونر دیگر
بازگشت پرهزینه و ناموفق صداوسیما به سلبریتی ها/ پرداخت های میلیاردی صحت دارد؟
بزرگترین پیشرفتهای فناوری در سال گذشته چه بود؟
شماره تلفن های ضروری در عید نوروز
عکس/ مروری بر نامگذاری سالها توسط رهبر انقلاب از سال ۱۳۸۷ تا ۱۴۰۳
بانک صادرات ایران پشتیبان تولید و اشتغال خواهد ماند
پیام تبریک مدیرعامل شاراک به مناسبت ۲۹ اسفندماه سالروز ملی شدن صنعت نفت
جدول حقوق و دستمزد ۱۴۰۳ منتشر شد
هشدار پلیس فتا درباره تورهای لحظه آخری
توییت نماینده کارگری از جلسه تعیین دستمزد با وزیر کار
اینفوگرافیک/ توصیههایی برای جلوگیری از چاقی در ماه رمضان
اینفوگرافیک/ کمک به رفع خوابآلودگی رانندهها با چند روش ساده
هشدار نوروزی پلیس فتا: WiFi رایگان ترفند مجرمان سايبری است
هشدار سیلاب؛ مردم سعی کنند تا سال تحویل سفر نروند
ورود سامانه بارشی به کشور از امروز/ فروردینِ بارانی آغاز میشود
هفت زوج آقای گلی در فوتبال ایران/ اسدی - مغانلو زوج جدید میشوند؟
اجرای طرح ترافیک پایتخت تا ۲۸ اسفند/ جزییات اجرای طرح در نوروز
چطور اینترنت هدیه دولت را فعال کنیم؟
اینفوگرافیک/ با سرگیجههای بعد از افطار چه کنیم؟
رونمایی کیم از «قدرتمندترین» تانک جهان
اینفوگرافیک/ علت و راهکار رفع بوی بد دهان در روزهداری