به گزارش روزپلاس؛مریم میرزاخانی را در سایت webofknowledge جستجو کردم. با کمال تعجب فقط 10 مقاله از ایشان دیدم. از این تعداد، 5 مقاله قبل از پروفسوری تا سال 2008 و 5 مقاله هم در 9 سالی است که به درجه استادی رسیده است. سپس گزارش ارجاع(citation report) را دیدم، با کمال تعجب پروفایلی را میبینم در حد یک استادیار معمولی در دانشگاههای ایران است.
حتی دانشجویان بسیاری هم در ایران هستند که خیلی بالاتر از مریم میرزاخانی هستند. با این تعداد اندک مقاله و ارجاع میگویند یک نابغه ریاضی؟ حتماً اشکالی در کار است …
دکتر مصباح الهدی باقری: مدتی پیش، مریم میرزاخانی نابغه ریاضی ایرانی، بعد از مدتها مبارزه با بیماری سرطان، جان خود را به جان آفرین تسلیم کرد. خبر درگذشت وی صدر اخبار رسانههای مکتوب و مجازی ایران و از اهم اخبار دنیا قرار گرفت.
شاید مهمترین دلیل آن، دریافت معتبرترین جایزه ریاضی دنیا- فیلدز- است که هر چهار سال یکبار به ریاضیدانان زیر 40 سال اعطاء میشود که در آخرین نوبت، این جایزه سهم ایشان شد. مهمترین حاشیهای هم که بر درگذشت وی، اخبار رسانههای غیر رسمی و اجتماعی را جهت میداد، موضوع حجاب ایشان بود که مساله دوگان حجاب- دینداری را دوباره و این بار نه از سوی یک سلبریتی هنرمند، بلکه از طرف یک سلبریتی دانشمند، طرح مینمود که البته این موضوع در حوصله این مقال نیست.
جدای از این "حاشیه”، "متن "ی است که نباید فراموش کرد. البته این "متن” در جاهایی بدان اشاره گردیده، اما بیشتر جنبه سیاسی داشت تا جنبه واکاوی و ریشهیابی و آن عبارت بود از: (مهاجرت نخبگان یا فرار مغزها). چرا "مریم”ها و قبل از آن (جمشید)ها مهاجرت میکنند؟ و چرا بعد از مهاجرت دیگر بر نمیگردند؟ منظورم از جمشید، پروفسور جمشید درخشان است که سالها زودتر از این مرحوم مهاجرت کرد و هماکنون استاد دانشگاه آکسفورد است.
یک گشت و گذار ساده روی زندگی علمی این نخبگان قبل از مهاجرت کلید کشف این مهم میتواند باشد:
جمشید، در سال دوم دبیرستان تحصیل میکند ولی درسهای مدرسه کفایتش نمیکند. جدای از درس، کل غزلهای حضرت حافظ و مثنوی معنوی مولانا را از بر است و علاقهمندیهای دیگری را در نبوغ نابش بروز داده است. به هر صورت مدرسه را رها میکند و فقط برای امتحان ثلث سوم (آن هم به اصرار پدر) به مدرسه میرود.
بعد از اتمام جنگ و آماده شدن شرایط برگزاری همایشها و کنفرانسهای علمی بینالمللی، یک کنفرانس ریاضی در کشورمان برگزار میشود. جمشید با برخی از شاگردان پدرش در این کنفرانس شرکت میکند. یکی از اساتید درجه یک ریاضی دنیا(پروفسور مکینتایر)، در یکی از بحثهای جمعی به نبوغ فوقالعاده او پی میبرد و به سرعت تصمیم میگیرد و او را به آمریکا دعوت میکند.
بعد از تحقیق و بررسی، جمشید، رفتن به انگلستان را ترجیح میدهد و پروفسور مکینتایر، با ارتباط با دانشگاه آکسفورد، زمینه پذیرش وی را مهیا میکند. او وارد دانشگاه میشود و به واسطه معرفی استاد، اولین و تنها دانشجویی میشود که بدون دیپلم، لیسانس و فوقلیسانس، وارد مقطع دکتری میشود…
مریم میرزاخانی، دو سال از جمشید کوچکتر است. او در دبیرستان فرزانگان تهران(استعدادهای درخشان یا همان تیزهوشان)، دیپلم گرفت و به عنوان اولین دختر ایرانی در المپیاد ریاضی دانشآموزی اول شد و دو سال پیدرپی در المپیاد ریاضی جهانی مدال طلا گرفت. او، سپس در دانشگاه شریف لیسانس گرفت و به خارج از کشور مهاجرت کرد. نهایتاً در 28 سالگی دکتری ریاضی محض خود را از دانشگاه هاروارد دریافت کرد. وی سپس به عنوان استاد تمام در دانشگاه استنفورد، جذب شد …
آنچه که در همین مختصر دیده و خوانده شد و فضای پیرامونی آن، مؤید چند مطلب است.
استاد؛ فراتر از محدودهها
استاد دانشگاه، شخصیت علمی و مستقلی دارد که بالاتر از همه نظامات مرسوم و معمول، میتواند اداره آموزشی را تحت تأثیر ایده و خواست خود قرار دهد. در حقیقت، افراد برجسته در دانشگاه به مرحلهای میرسند که میتوانند بسیار تأثیرگذار در جذب، هدایت آموزشی و پژوهشی دانشجو، رد یا قبول و … نقش ایفا نمایند.
جمشید درخشان را یک استاد شناسایی کرد، بین او و دانشگاه رابط شد، او را معرفی کرد و طوری کار را پیش برد که برای اولین و تا امروز آخرین بار یک نفر دفعتاً وارد مقطع دکتری دانشگاه آکسفورد شد. در همین زمان، اگر جمشید در ایران میماند، باید دیپلمش را میگرفت، کنکور میداد و وارد مقطع لیسانس میشد.
برای مریم میرزاخانی هم تا آن وقت که در ایران بود، دو مدال طلای بیرقیب المپیاد ریاضی، تنها او را از سد کنکور نجات داد. ولی در دانشگاه کل واحدها را به همان شیوهای که به همه عرضه میشد، اخذ کرد و گذراند. در حالی که بعد از لیسانس و مهاجرت ،در عرض 5 سال(!!) فوق لیسانس و دکتریاش را در دانشگاه هاروارد گذراند و سپس با معرفی استاد راهنمایش، به عنوان استاد تمام(و نه استادیار پایه 1) در دانشگاه استنفورد جذب شد.
این قدر نقش استاد در تعیین تکلیف دانشجو بارز و بالاست که استاد دکتر مسعود درخشان پدر جمشید در یکی از جلسات با اعضای مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه السلام اشاره داشتند :(هنوز بعد از سی و اندی سال ارتباط علمی با دانشگاههای غرب، از این حجم نقش برای یک استاد در دانشگاه متحیرم؛ طوریکه با یک نوشته میتواند قواعد و بوروکراسیهای سفت و سخت سیاسی و حتی امنیتی را تحتالشعاع نظر خود قرار دهد.)
البته تمام افرادی که در دانشگاههای غرب تدریس میکنند، این اختیارات را ندارند، ولی مهم این است که این دایره را تنگ و بسته و بوروکراتیک نکردهاند. بلکه اجازه دادهاند عدهای استاد ممتاز با توجه به احاطه و اشرافشان، کاری که میدانند درست است انجام دهند و نظر خود را بالاتر از هر قاعده و ضابطهای اعمال نمایند.
مهمترین دلیل این امر هم این است که نیروی انسانی کلید غیرقابل جایگزین پیشرفت است، لذا آنها جایی از دایره حلقه را که امکان شناسایی، جذب، هدایت و رشد علمی نیروی انسانی با قابلیت را دارد، آزاد گذاشته تا هر آنچه صلاح میداند، انجام دهد. جمشید در جایی میگفت: (به من میگویند، آنچه که دوست داری انجام بده و ما برای تو محدودیتی نداریم.) جالب اینکه برخی از کارهای علمی جمشید در مرز دانش است و هیچ استادی هم نمیتواند آن را رصد کند.
یکی از دوستان نخبه که در دانشگاه تولوز فرانسه تحصیل میکرد، میگفت: ( اگر من روزهای شنبه که تعطیل است تا ساعت ده شب در دانشگاه باشم، استاد راهنمای رسالهام تا ساعت یازده در دانشگاه میماند. تازه، این شخص، فقط مسئول هدایت علمی من در این پژوهش است و هیچ کار تحقیقی دیگری را رهبری نمیکند.)
لذا، آنچه به عنوان بوروکراسی دانشگاهی وجود دارد فقط برای طیف متوسط دانشجویان است که از جهت نظریه رهبری وضعی هرسی و بلانچارد، از جهت توان یا تمایل کمبودهایی دارند که نظام دانشگاه، سعی میکند با قواعدی آن را- حداقل- به صورت مصنوعی ترمیم کند. مگر نه، برای دانشجوی نخبه، بسیاری از این قواعد، قابل مبادله و کم و زیاد شدن است. البته روزهایی مثل open day هم فضای بازتری برای از بین بردن ضرب بوروکراسی است.
ماندگاری نخبگان
افراد نخبه در اولین فرصت بعد از دانشآموختگی، به سرعت به عنوان استاد جذب میگردند. در حقیفت، بخشی از فرایند رشد و تأمین نیاز و رضایتمندی فرد نخبه در طراحی نظام علمی غرب، با شاگردپروری ادامه مییابد. تلاش جدی در دانشگاههای غربی این است که افراد نخبه و با قابلیت را، (شاگردپرور) تربیت نمایند. در این الگو، سه اتفاق میافتد:
اول اینکه شاگردانی زیر نظر استاد تکثیر میشوند و میتوان برای بیبهره نبودن و ابتر نبودن جریان تولید علم، بهرهبرداری مناسبی از نخبگان نمود،دوم اینکه) بسیاری از نیازهای عاطفی و حتی علمی فرد در شاگردپروری و ارتباط با شاگردان و دانشجویان مرتفع میشود،وسوم) به تطابق و سازگاری بیشتر فرد با جامعه جدید و ماندگاری نخبه کمک میشود.
هم مریم و هم جمشید در ادامه مسیر علمیشان بعد از دانشآموختگی این راه را طی کردند.
فرار از شکل
در فضای علمی نخبگان در غرب، بوروکراسی علمی بعد از دوره استادی نیز، کاربرد آنچنانی ندارد. به این نوشته در خصوص خانم میرزاخانی توجه کنید:
مریم میرزاخانی را در سایت webofknowledge جستجو کردم. با کمال تعجب فقط 10 مقاله از ایشان دیدم. از این تعداد، 5 مقاله قبل از پروفسوری تا سال 2008 و 5 مقاله هم در 9 سالی است که به درجه استادی رسیده است. سپس گزارش ارجاع(citation report) را دیدم، با کمال تعجب پروفایلی را میبینم در حد یک استادیار معمولی در دانشگاههای ایران است. حتی دانشجویان بسیاری هم در ایران هستند که خیلی بالاتر از مریم میرزاخانی هستند. با این تعداد اندک مقاله و ارجاع میگویند یک نابغه ریاضی؟ حتماً اشکالی در کار است …
البته این دو جمله انتهایی را نویسنده بخاطر طعنه و کنایه به نظام ارتقاء در سیستم دانشگاهی خودمان بکار برده است. ولی همانطور که خواندید، این یک ماجرای واقعی است. فرآیند ارتقاء در آموزش عالی ایران گرفتار چنبرههای سنتی بوروکراسی شده است و بجای”مسیر بودن”، خودش "هدف” شده است. حجم قاعده و قانونی که برای ارتقاء در نظام آموزش عالی تدوین و تنظیم شده است، از طنزها و عجایب روزگار است که دیگر جدی شده و کمتر کسی به خود جرأت نزدیک شدن به آن را میدهد. لذا بهترین استادها، تا خود را وارد این بوروکراسی نکنند، اصلاً دیده نمیشوند.
مثلاً، تا چندی پیش استاد گرانقدر دکتر پاکتچی، استادیاری بودند که اغلب شاگردانشان در مراتب بالاتر(دانشیاری و استاد تمامی) قرار گرفتهاند و همه، اعتقاد دارند، دکتر در غایت مسیر متعارف استادی قرار دارد، ولی نظام آموزش عالی، فقط زبان بوروکراسیهای خلق شده خود را میفهمد، لذا ایشان را بیش از بیست سال! استادیار میخواند.
قالبهای پژوهش
قالبهای پژوهش متعدد و درجهبندی گرنتهای پژوهشی در نظام آموزش عالی به ماندگاری استاد و در مرکز و محور اثر بودنش کمک شایانی میکند. مثلاً آکادمی سلطنتی(Royal Academy) در انگلیس، با تعریف فرایند نخبهگزینی در بین اساتید و اعطای گرنتهای پژوهشی سنگین، طی دو سال، اساتید قابل را به فعلیت علمی و پژوهشی میرساند. نهادهای پژوهشی هم در قالب قطب، انجمن، پارک و … نوع دیگری از این درگیری و تعادل عناصر موثر در یک حوزه یا حوزههای علمی را رقم میزند. هر دوی این ساختها ،قدمت کمی در ساختار زیر نظام پژوهش نظام آموزش عالی کشورمان دارد. ضمن این که بعضاً به جای جریاندهی علمی و مطالعاتی و پژوهش در این ساختارها، غلبه نگاه سیاسی در این محملها، ساختی غیرواقعی و غیرموثر از لحاظ علمی فراهم آورده و نوعی انحطاط و انحراف را سبب گردیده است.
فرایندهای جامع، کامل و شامل نخبهپروری
در نظامات پیشرفته غربی تلاش شده است که حداقل دانشگاههای سطح اول که با معیارهای کیفیت دانشآموختگان، اساتید راقی، تعدد نهادها و قالبهای پژوهشی و علمی و … شناخته میشوند، فارغ از بوروکراسیهای مرسوم، به طراحی نظام جذب، ارتقاء و بکارگیری نخبگان میپردازند و سعی میکنند در تعاملی نفر به نفر، نسبت به تأمین نیازهای علمی و فراعلمی آنها پرداخته و با جهتدهی مناسب، ایجاد ارتباطات مؤثر علمی، استقرار در نهادهای کارا و سایر راهکارها، ماندگاری فرد نخبه را تضمین کنند.
در نظامات غیرپیشرفته، طراحی فرایندهای چندسطحی برای ورودیهای مختلف را نوعی بینظمی و بیعدالتی فهم میکنند. لذا فرایندها برای سطح ورودیهای متوسط و حتی پائینتر طراحی میشوند. و کمتر فرایندهای خاص نخبگانی ایجاد میشوند. در سالهای اخیر، در آموزش عالی کشورمان، طراحیهای جدیدی صورت گرفته که البته متناسب با نوپا بودن این گونه طراحیها، همچنان نوعی بوروکراسی(از جنس ممتاز) بر اینگونه مخاطبین هدف حکومت میکند که البته با عارضهیابی، امکان اصلاح وجود دارد.
فضای نوآوری
رشد نخبگی در فضای آزاد و در عین حال نوآورانه اتفاق میافتد. به عبارت دیگر، تریبت آموزشی و علمی افراد اگر همراه با فعلیت بخشی به جریانهای خلاقانه باشد، زمینهساز شکوفایی استعدادها میگردد. این موضوع در دورههای آموزش عالی، اگر همراه با سیاستگذاری مؤثر در حوزه مدیریت جریان نوآوری باشد، نوآوران را تا حد زیادی راضی و ماندگار میکند.
در حقیقت نخبگان به فضای نوآورانه برای بروز و ظهور استعدادهای خود سخت نیازمندند و در تعاطی افکار نوآورانه، اتفاقهای خوبی برای جریان نوآوری میافتد. در کشورهای پیشرفته، نگاه مدرن به موضوع نوآوری، آن را از پدیدهای تصادفی به موضوعی قابل مدیریت و برنامهریزی، تبدیل کرده، لذا نخبگان در این کشورها، در مرز دانش و دانستهها، به استفاده حداکثری از خلاقیت، اجرای نوآوری و ایجاد تغییر و تحول در ساختها، ساختارها و رفتارها موفق میگردند.
مریم و جمشید، هر دو از یک نظام آموزشی بسته، به یک نظام نوآوریمحور وارد شدند و هر آنچه برای شکوفایی استعدادها لازم نداشتند، به نوعی برایشان فراهم بود.
نکته مهم، دسترسی به قطبهای مرجع علمی و پژوهش است که از اساتید مرجع و تراز اول رشتههای مختلف تشکیل میشود. کشورهای پیشرفته تلاش دارند که با تشکیل این قطبها، که با دعوت اساتید درجه یک و تهیه و تدارک امکانات مطلوب، انجام میگیرد، بستری برای مرجعیت و مرزنشینی در حوزه دانشی خاص فراهم کنند. این قطبها، خود موتور محرکی برای نخبگان در فهم و تفهم نوآوریهای علمی است. در حقیقت، زبان مشترکی برای بروز نخبگی نخبگان در این قطبها فراهم میشود.این قطبها، یکی از مهمترین مراجع زنجیره نوآوری محسوب میشود.
ارتباط سیستماتیک نظر و عمل
همچنین است ایجاد ارتباطی سیستماتیک و طبیعی بین حوزههای دانشی و عملیاتی(دانشگاه و صنعت) و نشست آن در لایههای اصلی فرایندهای آموزش نظامهای پیشرفته، که سبب میشود که مسئلهای عقیم و بیحاصل که فاقد کاربرد بیرونی است، کمتر مطرح میشود. در حقیقت تراوش مسئلهها از جریانی زنده بهرهمند است که در ادبیات دینی به آن علم نافع میگوئیم.
در اینگونه نظامات، عمده مراکز تحقیقاتی وابسته به مؤسسات آموزش عالی هستند که از طریق ارتباط نظاممند با محیط بیرونی، مسائل را به حوزه پژوهشهای رسمی(مراکز تحقیقاتی) آورده و از آنجا به حوزههای آموزشی همسایه و همپایه جریان مییابد( از طریق اساتید مشترک در مراکز تحقیقاتی و آموزشی) و دانشجو کاملاً بعد از دریافت مبانی و پایههای آموزشی، با مسایل واقعی روبرو میگردد.
البته، همه اینها از فرایند سیاستگذاری جامعی نقش و نشأت میگیرد که مثلاً در آن، ارجاع مسائل به مؤسسات تحقیقاتی، برای شرکتهای دولتی امری ضروری و برای شرکتهای خصوصی دارای منافعی مانند معافیت مالیاتی یا کسر آن را در پی دارد.
جمعبندی:
نخبگی و نخبگان مثل همه فرصتهای دیگر، اگر به درستی استفاده نشود، موجبات تهدید را فراهم میآورد. سادهترین و در عین حال پراشتباهترین راه استفاده از نخبگان، طراحی فرایندهای موازی یا ویژهگرا است. اما بهترین راه، طراحی فرایندهایی درون نظام عادی اما چندسطحی است که علاوه بر اینکه نخبگان مسیر متمایزی را طی میکنند، اما همیشه جزیی از نظامهای طراحی شده دیده شده و در تلاقی با سایر اجزای نظام هستند.
به نظر میرسد، از آنجا که بنیاد نخبگان و معاونت علمی و فناوری رئیس جمهور در نظام حکمرانی جمهوری اسلامی، در فرایندی مصنوعی و از بالا به پائین طراحی شده، همچنان بعد از یک دهه، در تعارض با نظام معمول و سنتی آموزش عالی بازی میکند و بخش قابل توجهی از انرژیاش را برای چگونه بازی کردن از دست میدهد.
شاید لازم بود که این مجموعهها از درون وزارتخانههای علوم و بهداشت بیرون بیاید. لکن به جهت ساختار سنتی، اینگونه زایشها اگر هم اتفاق بیافتد، عمدتاً ویژهگرا است و بیشتر از اینکه منفعت داشته باشد، مفسده میآورد.
لذا در شرایط فعلی، انتظار از تعامل ساختاری، بیجا و بیهوده است و تعامل بین مسئولین بخشها، راهکار نجات است. البته با استقرار یک مدیر توانمند و نخبه، که هم نخبگی و نخبگان را بفهمد و هم قدرت کاریزمای فراسیستمی، داشته باشد، امکان تصاحب سهم مدیریتی بهتر و بیشتر برای اداره جریان نخبگان و مرزبندیهای جدید فراهم میآید. علاوه بر این، این فهم اگر در رأس دولت باشد، و خود محور تعامل برای رسیدن به مرزهای جدید ساختاری و وظیفهای را عهدهدار شود، جریان بهتر شکل میگیرد. اما همچنان یک عیب بزرگ وجود دارد و آن اینکه نخبگی در بافت طبیعی سیستم باید شکوفا شود و نه در بافتهای مصنوعی و …
(مریم)ها و (جمشید) ها همچنان میروند چرا که مدیریت نوابغ و نخبگان و فضای رشدی ایشان در بلوغ سیستماتیک نظام آموزش عالی غیر سیاست زده امکان ظهور دارد. تأکیدات مکرر رهبر فرزانه انقلاب برلزوم حاکمیت آرامش در جریان علم و افت نکردن نرخ رشد علمی هم از اشراف ایشان بر آسیبهای غلبه نگاه سیاسی بر جریان علمی کشور حکایت دارد.
جهان نیوز
توده ۱۸ کیلویی از بدن یک بانوی بهشهری خارج شد
ویدیو/ زورگیران موش شدند
دیوارنگاره میدان ولیعصر؛ اسرائیل از خانه عنکبوت سست تر است
عکس/ پوستر رسانه KHAMENEI.IR در پی پاسخ تنبیهی ایران به رژیم صهیونیستی
یک مامور انتظامی در شهرستان هیرمند به شهادت رسید/ عکس
بازدید قلعهنویی از باشگاه آلانیا اسپور ترکیه + عکس
دیدار نابغه کشتی جهان با عبدالرشید سعداللهیف در مدینه+عکس
عکس/ اسبسواری دختر ۶ ماهه سردار آزمون
قاب عکسی آخرالزمانی از شهر خانیونس پس از خروج نیروهای اسرائیل از آن!
عکس/ پیام تبریک رونالدو به مسلمانان
حضور بن سلمان در نماز عیدفطر/عکس
نخستین تصویر از هلال عید فطر / عکس
ویدیو/ زورگیری در اتوبان صدر تهران
اولین عکس از همسر رضا داوودنژاد در مراسم خاکسپاری
عکس/ حضور رئیس قوه قضائیه در راهپیمایی روز قدس
عکس/حضور رئیس مجلس در راهپیمایی بزرگ روز قدس
عکسی از ناطق نوری و سردار فلاح در راهپیمایی روز قدس تهران /وزیر احمدی نژاد هم آمد
عکس/فریاد «مرگ بر اسرائیل» فرزندان شهدای حادثۀ تروریستی ساختمان کنسولی سفارت ایران
تصویر/ کودک بلوچ که در حملات تروریستی گروهک جیشالعدل مجروح شد
تصویر ۲ تروریست به هلاکت رسیده در چابهار
اولین تصاویر از شهدای حادثه تروریستی چابهار
گزارش تصویری/ شب قدر متفاوت در جزیره کیش
عکس/ انگشتر اهدایی آستان قدس به شهید زاهدی
تصویری دیده نشده از شهید زاهدی در سال ۱۳۷۵ | دو سردار شهید در یک قاب
تصاویری از ۷ مستشار نظامی شهید شده در حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در سوریه
تصاویری از پسر آیت الله هاشمی رفسنجانی و سیداحمد خمینی در مراسم شب قدر
ویدیو/ منظور پس از مخالفت با واردات خودرو: نظرم درباره واردات خودرو نظر شخصی بود/ مکلف به اجرای قانون هستیم
تصویری باورنکردنی از پسر هادی چوپان/ فیگور مشابه گرگ ایرانی و فرزندش
تصاویر مظنونین حمله تروریستی در مسکو منتشر شد
ابطحی مجروح شد/ سارقین ناکام ماندند+ عکس
عکس/ پست اینستاگرام کنفدراسیون فوتبال آسیا به مناسبت آغاز سال نو
عکس/ کفشهای مرموز بایدن
عکس/ لوگوی گوگل برای نوروز ۱۴۰۳
عکس/ رئیسی با عباس قادری خواننده قدیمی دیدار کرد
مردی که ۷۰ سال با یک ریه آهنی زندگی کرد، درگذشت
عکس/ لحظۀ ترکیدن نارنجک دستساز در دست یک جوان
تصویری جدید از سید حسن نصرالله
انتشار تصاویر فوتوشاپی کیت میدلتون/ همسر ولیعهد انگلیس عذرخواهی کرد
تصویر آخرین حضور آیتالله جنتی درمجلس خبرگان
عکس/ حسن روحانی در مجلس خبرگان
عکس/ کاشت نهال توسط رهبر انقلاب در روز درختکاری
عکس/ ملاقات امیر تتلو با مادر و خواهرش در حاشیه اولین جلسه دادگاه
عکس/ سیدحسن خمینی در حسینیۀ جماران رای خود را به صندوق انداخت
آیت الله مدرسی یزدی و طحان نظیف رای خود را به صندوق انداختند/ عکس
عکس/ محمدباقر قالیباف رأی خود را به صندوق انداخت
عکس/ آيتالله احمد جنتی رأی خود را به صندوق انداخت
ویدئو/ دو توصیه مهم حضرت آقا به مردم
عروس با کلاه ارتشی/ گزارش تصویری از ازدواج دانشجویی در دانشگاه افسری
عکس/ فرمانده مهدی برروی دیوارنگاره میدان انقلاب تهران
عکس/ دیدار غمانگیز فردوسیپور و جواد خیابانی/ عادل همکار قدیمی را فراموش نکرد
ببینید/بیانات رهبر انقلاب پس از کاشت نهال در روز درختکاری
عکس/ حضور حاج اسماعیل قاآنی در راهپیمایی ۲۲ بهمن
نمایش سامانه موشکی زمین به زمین «قیام» در حاشیه راهپیمایی ۲۲ بهمن
عکس / چهره درهم بایدن و هریس پس از حمله به پایگاه آمریکا در اردن
دیوارنگاره جدید میدان انقلاب/ عکس
عکس/ حضور شیخ زکزاکی در حرم حضرت معصومه(س)
عکسی از کارگردانی جواد عزتی در فیلم تمساح خونی
موشکهای سپاه دیشب با هشتگ کاپشن صورتی شلیک شد/ عکس
عکس/ جدیدترین دیوارنگاره میدان فلسطین با عنوان "تابوتهایتان را آماده کنید"
دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) برای حمایت از تیم ملّی ایران/ عکس
عکسی دیده نشده از غلامرضا تختی در کربلا
رونمایی از نامه قدیمی غلامرضا تختی/عکس
پیکر دختر کاپشن صورتی با گوشواره قلبی در حمله تروریستی دیروز/ عکس
دیوارنگاره تهدیدآمیز میدان ولیعصر رونمایی شد / عکس
تصویری از دیدار «شهید صالح العاروری» با رئیس جمهور در ۳۰ خرداد ۱۴۰۲
آخرین تصویر ثبت شده از حاج قاسم سلیمانی قبل از شهادت
سردار سلیمانی و مادرش روی دیوارنگاره میدان ولیعصر + عکس
دیدار رئیسی با خانواده سردار شهید سید رضی موسوی
خوش و بش فردوسی پور و تاج در مراسم تشییع ملیکا محمدی/ عکس
عکسی از پدر محمدرضا گلزار در شب عروسی اش!
ایلان ماسک با لباس مخصوص ژاپنیها/ عکس
پرویز داوودی معاون اول دولت اول احمدینژاد درگذشت
درج نام مادر روی کارت ملی منتفی شد؟
کدام خودروها مشمول مالیات شدند؟
جام عجیب به لژیونر ایران رسید/ سوپرشیلد بالای سر رفت! + عکس
اینفوگرافیک/ از پایگاه هوایی «نواتیم» چه میدانید؟
شگفتانگیزان لیگ برتر والیبال؛ موهایی که سپید شد
زورگیران اتوبان صدر دستگیر شدند
یک مامور انتظامی در شهرستان هیرمند به شهادت رسید/ عکس
مالکان استقلال و پرسپولیس مشخص شدند
آغاز ثبت سفارش کتابهای درسی سال تحصیلی جدید از اردیبهشت ماه
چمران: خطر زلزله بیخ گوشمان است
کامران قاسمپور رقیب حسن یزدانی برای المپیک پاریس شد؛ جنگ گلادیاتورها!
ماجرای تنبیه بدنی یک دانش آموز در سیستان و بلوچستان چه بود؟
صفحه یک روزنامه اسرائیلی/ اسرائیل و ایالات متحده در حال آماده شدن برای پاسخ ایران هستند
ماجرای فوت پرستار کرمانشاه چه بود؟
آغاز اعزام زائران عمره مفرده از سوم اردیبهشت
برنامه امتحانات نهایی خردادماه ۱۴۰۳ اعلام شد
زمان ثبتنام کلاس اولیها اعلام شد/ متولدان نیمه دوم سال هم ثبتنام میشوند؟
قیمت روز محصولات ایرانخودرو یکشنبه ۱۹ فروردین ۱۴۰۳
هشدار پلیس فتا نسبت به کلاهبرداری در پوشش پرداخت فطریه و کفاره
عکس/ حضور زیاد نخاله در مراسم روز قدس تهران
عکسی از ناطق نوری و سردار فلاح در راهپیمایی روز قدس تهران /وزیر احمدی نژاد هم آمد
عکس/فریاد «مرگ بر اسرائیل» فرزندان شهدای حادثۀ تروریستی ساختمان کنسولی سفارت ایران
عکسی از قالیباف در مراسم وداع با شهیدان سردار زاهدی و صالحی روزبهانی
عکس/ ماشین عجیب و غریب عادل فردوسی پور
بی تفاوتی عجیب اتحادیه جهانی به ستاره های کشتی ایران در قهرمانی آسیا
سامانه بارشی در راه ایران/ آخر هفته بارانی در این استانها/ بارشها کی به تهران میرسد؟
قیمت دلار، یورو و ۴۴ ارز دیگر امروز ۱۵ فروردین /قیمت افغانی امروز چند شد؟
عسل حیدری از درخشش تیم ملی هاکی روی یخ روایت میکند/ به افتخار دختران یخی
آخرین پست اینستاگرامی رضا داوودنژاد+عکس
دوربینهای طرح ترافیک تهران با نرخ جدید روشن شد
وزارت کشور تصمیمی برای تعطیلی بوستانها در روز ۱۳ فروردین نگرفته است
حداقل حقوق ۱۴۰۳ یک کارگر چقدر است؟/ عکس
وضعیت پارک های تهران در سیزده بدر/ برنامه های همزمان روز طبعیت و شهادت حضرت علی (ع)
چرایی افزایش تعرفه اینترنت و مهم ترین تعهد اپراتورهای ارتباطی
فدراسیونی بدون رییس!
دروغ 13 مرجانه گلچین برای دیده شدن
آسمان بارانی و همراه با رعد و برق چند روزه در ۱۷ استان ایران
مذاکره با پرسپولیس انجام شد/ هافبک گلزن در آستانه توافق با سرخها
هشدار برای این استانها صادر شد/ کدام استانها روز سیزده بدر بارانی دارند؟
نگاهی به مهمترین مصوبات مجلس در سال ۱۴۰۲
اینفوگرافیک/ چه زمانی نباید خرما بخوریم؟
گفتگوی دو وزیر سابق در خصوص صداوسیما
توهین دوباره بایدن به پوتین
اینفوگرافیک/ کدام رذایل اخلاقی در قرآن آمده است؟
خودکشی یک دکتر جوان در دلفان / یک مسئول: زنگ خطر خودکشی رزیدنتها به صدا درآمد / عوامل انسانی دخیل قابل شناسایی و مجازات هستند
فرصت ویژه قلعهنویی برای صعود و اعتماد بیشتر به جوانان مقابل ترکمنستان
معاون حوزه علمیه ماهشهر به قتل رسید
اعلام جزئیات مذاکره استقلال با الهیار صیادمنش و دو لژیونر دیگر
بازگشت پرهزینه و ناموفق صداوسیما به سلبریتی ها/ پرداخت های میلیاردی صحت دارد؟
بزرگترین پیشرفتهای فناوری در سال گذشته چه بود؟
شماره تلفن های ضروری در عید نوروز
عکس/ مروری بر نامگذاری سالها توسط رهبر انقلاب از سال ۱۳۸۷ تا ۱۴۰۳
بانک صادرات ایران پشتیبان تولید و اشتغال خواهد ماند
پیام تبریک مدیرعامل شاراک به مناسبت ۲۹ اسفندماه سالروز ملی شدن صنعت نفت
جدول حقوق و دستمزد ۱۴۰۳ منتشر شد
هشدار پلیس فتا درباره تورهای لحظه آخری
توییت نماینده کارگری از جلسه تعیین دستمزد با وزیر کار
اینفوگرافیک/ توصیههایی برای جلوگیری از چاقی در ماه رمضان
اینفوگرافیک/ کمک به رفع خوابآلودگی رانندهها با چند روش ساده
هشدار نوروزی پلیس فتا: WiFi رایگان ترفند مجرمان سايبری است
هشدار سیلاب؛ مردم سعی کنند تا سال تحویل سفر نروند
ورود سامانه بارشی به کشور از امروز/ فروردینِ بارانی آغاز میشود
هفت زوج آقای گلی در فوتبال ایران/ اسدی - مغانلو زوج جدید میشوند؟
اجرای طرح ترافیک پایتخت تا ۲۸ اسفند/ جزییات اجرای طرح در نوروز
چطور اینترنت هدیه دولت را فعال کنیم؟
اینفوگرافیک/ با سرگیجههای بعد از افطار چه کنیم؟
رونمایی کیم از «قدرتمندترین» تانک جهان
اینفوگرافیک/ علت و راهکار رفع بوی بد دهان در روزهداری