به گزارش روزپلاس؛ به نظر میرسد علت اصلی این کاهش چشمگیر از یکسو عدم توفیق عربستان در اجرای برنامه تسهیل سرمایهگذاری خارجی و از سوی دیگر تصمیمات سیاسی بیثباتکننده ولیعهد این کشور است. بنابراین بهنظر میرسد محمدبنسلمان در نخستین گامهای اجرای برنامه دگردیسی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی عربستان موسوم به «رویت ۲۰۳۰» نتوانسته است توفیق چندانی پیدا کند. آنهم در شرایطی که بسیاری از کارشناسان و نهادهای بینالمللی تنافر شدیدی بین رویای ۲۰۳۰ و واقعیت فعلی اقتصادی و اجتماعی عربستان احساس میکنند. تنافری که بسیاری از کارشناسان را نسبت به موفقیت بنسلمان در اجرای اصلاحات اقتصادی در عربستان بدبین کرده است. اما عربستان برای تبدیل رویا به واقعیت، چه مسیری پیش رو دارد؟
تکیه به عصای نفتی
نفت را میتوان نه تنها مهمترین بازیگر که تنها بازیگر اقتصاد عربستان نامید. بر مبنای آمارهای بانک مرکزی عربستان (SAMA) در سال ۲۰۱۷ حدود ۹۲ درصد از بودجه عمومی دولت عربستان از دلارهای حاصل از فروش نفت تامین شده است. نگاه به ارقام ثبتشده در تراز تجاری این کشور در پایگاه اطلاعاتی Trading Economics نشان میدهد که در سال گذشته ۹۷ درصد از سبد صادراتی این کشور به محصولات نفتی اختصاص داده شده بود. این در حالی است که در سیبل عربستان ۲۰۳۰ سهم ۵۰ درصدی برای صادرات بخش غیرنفتی در این کشور در نظر گرفتهشده است، آن هم در شرایطی که عربستان در نظر دارد همزمان با افزایش نقش بخش غیرنفتی در ارزآوری برای این کشور، میزان ورود دلارهای حاصل از نفت به اقتصاد عربستان را تا حدود ۶ برابر افزایش دهد.
وابستگی اقتصاد عربستان به نفت با مقایسه افت و خیز متغیرهای کلان اقتصادی در این کشور با تغییرات قیمت نفت شفافتر خواهد شد. بر مبنای برآوردهای آماری بانک جهانی با افت قیمت نفت در میانه سال ۲۰۱۴ اقتصاد عربستان وارد یک دوره رکودی شده است.این دوران رکودی در دو سال ابتدایی اجرای برنامه ۲۰۳۰ نه تنها رقیقتر نشده است. بلکه رشد اقتصادی این کشور در ادامه مسیر نزولی خود پس از نقطه عطف نفتی در سال ۲۰۱۴، در دو فصل ابتدایی سال جاری میلادی به ترتیب معادل منفی نیم و منفی یک درصد بوده است. این در حالی است که رشد اقتصادی این کشور در سال ۲۰۱۶ نیز در مقایسه با سال ۲۰۱۵ بیش از ۶۰ درصد کاهش یافته و از ۱/ ۴ درصد در سال ۲۰۱۵ به ۷/ ۱ درصد در سال ۲۰۱۶ رسیده است. نرخ بیکاری نیز در این کشور در فصل ابتدایی سال ۲۰۱۷ در تداوم مسیر صعودی خود از نیمه دوم سال ۲۰۱۴ به ۷/ ۱۲ درصد رسیده است. دولت عربستان طی دهه منتهی به سال ۲۰۱۷ سالانه حدود ۴۳۳ هزار شغل ایجاد کرده است. این تحولات در حالی صورت گرفته است که هر سال حدود ۹۲۲ هزار جویای شغل طی این بازه زمانی به بازار کار این کشور ورود کرده است. بر مبنای سند ۲۰۳۰، عربستان در نظر دارد نرخ بیکاری را در این کشور تا سال ۲۰۳۰ به کمتر از ۷ درصد برساند. تغییری که نیازمند ۲/ ۲ برابر شدن نرخ ایجاد شغل سالانه در این کشور در دهه پیش رو در مقایسه با دهه پیشین است. آنهم در حالی که صعود قیمت نفت در نیمه نخست دهه میلادی جاری در عمل گرای قابل اطمینانی از ظرفیت ایجاد اشتغال عربستان در ساختار فعلی (حدود ۴۴۰ هزار نفر) ایجاد کرده است. بنابراین به نظر میرسد ایجاد این تعداد شغلهای مورد نیاز برای هدایت نرخ بیکاری به سمت اهداف سند ۲۰۳۰، با مختصات فعلی اقتصاد عربستان سنخیت چندانی ندارد. افزون بر این بر مبنای گزارش موسسه مککینزی از اقتصاد عربستان در پایان سال ۲۰۱۶ تقریبا نیمی از شغلهای ایجاد شده در اختیار کارگران غیر عربستانی شاغل در این کشور قرار گرفته است. یکی از مهمترین دلایل شکلگیری این روند پرداختهای رفاهی و اعانه بیکاری دولتی است که هزینه فرصت بیکاری را برای شهروندان عربستانی به خصوص در زمینه شغلهای کمدرآمد به حداقل رسانده است.
به عقیده کارشناسان سرازیر شدن دلار به عربستان در دوره قلهزنی درآمد نفتی و افزایش چشمگیر حجم صندوق ذخیره ارزی در این کشور باعث شده است که بسیاری از ضعفهای ساختاری اقتصاد عربستان در سالهای گذشته در عمل پوشانده شود. ضعفهایی که حضور آنها در اقتصاد عربستان و چشمپوشی برنامه توسعه عربستان از آنها سند ۲۰۳۰ را به یک مقصد بعید برای عربستان تبدیل کرده است. بر مبنای کنکاشهای آماری موسسه «مککینزی» در بازه زمانی سالهای ۲۰۰۳ تا ۲۰۱۰ افزایش قیمت فرآوردههای نفتی درآمد واقعی خانوارهای عربستانی را حدود ۷۵ درصد افزایش داده است. بر مبنای دادههای پایگاه اطلاعاتی Trading Economics تراز منفی تجاری غیر نفتی عربستان طی سالهای ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۶ حدود ۶۷ درصد افزایش یافته است. طی سالهای ۲۰۱۰ تا ۲۰۱۵ هزینههای جاری دولت در این کشور حدود ۵۸ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که کاهش اندازه دولت بهعنوان یکی از اهداف اسناد بالادستی در این کشور مطرح شده است. این اقتصاد وارداتمحور پس از سال ۲۰۰۸ در حالی که بسیاری از کشورها درگیر بازیابی توان اقتصادی بودند، تحت تاثیر افزایش قیمت نفت توانست بسیاری از تعهدات بینالمللی خود را پرداخت کرده و حجم صندوق ذخیره ثروت خود را به بیش از ۷۰۰ میلیارد دلار برساند. اگرچه این میزان از ذخایر ارزی، رقمی بیشتر از تولید ناخالص داخلی عربستان در سال گذشته میلادی را پوشش میدهد، با وجود این در صورت کاهش مزمن قیمت نفت، صندوق ذخیره ارزی عربستان بهعنوان چهارمین صندوق حجیم ارزی در جهان نیز برای دور کردن شوک نفتی از اقتصاد این کشور راهگشا نخواهد بود. کما اینکه پس از کاهش قیمت نفت در سال ۲۰۱۴ حجم این صندوق حدود ۲۷ درصد کاهش یافته است. بر مبنای برآوردهای صندوق بینالمللی پول در صورت وجود روند کاهشی در قیمت نفت در ۵ سال پیشرو، دبی نشت دلار از این صندوق میتواند پشتوانه ارزی عربستان را به یک صندوق خالی بدل کند. آنهم در شرایطی که حضور عربستان در راس کشورهای ماجراجو در منطقه، هزینههای سرسام آور نظامی در مناطقی مانند یمن را به سینک منابع ارزی در این کشور تبدیل کرده است.
رویت۲۰۳۰ یا رویای ۲۰۳۰
محمد بن سلمان که به واسطه سن اندک دوره طولانی از پادشاهی را پیش چشم خود تصویر میکند بهعنوان طراح برنامه ۲۰۳۰ اهداف بلندپروازانهای را در رویت ۲۰۳۰ (چشم انداز عربستان ۲۰۳۰) ترسیم کرده است. او که بلافاصله پس از بیعت شاهزادگان و انتخاب بهعنوان «ولیعهد عربستان» نقش «اصلاحگر بزرگ» را در روند توسعه اقتصادی عربستان برای خود برگزید، این نقشه استراتژیک را برای تغییرات وسیع در ساختار اقتصادی، سیاسی و اجتماعی عربستان تدوین کرده است. تمایل این شاهزاده جوان به ایفای نقش معمار عربستان نوین تا حدی است که ولیعهد عربستان این برنامه را از زبان «اول شخص مفرد» روایت کرده است. با وجود این به نظر میرسد برخی ضعفهای ساختاری اقتصاد عربستان که در سایه درآمدهای نفتی انبوه در دهه گذشته پنهان شده است از دید تدوینگران این برنامه نیز مغفول مانده است، تا جایی که برخی از نهادهای بینالمللی مانند بانکجهانی با وجود اذعان به تغییر مسیر اقتصاد عربستان در اثر این نقشه توسعه، چشمانداز عربستان ۲۰۳۰ را در تنافر با واقعیتهای اقتصادی عربستان ارزیابی کردهاند. مشکلاتی که در حوزههای مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی میتواند به مانع بلندی در مسیر توسعه اقتصادی عربستان تبدیل شود. به خصوص اینکه نقشه توسعه عربستان در یک و نیم دهه پیشرو تقریبا از پیشنیاز سیاسی توسعه اقتصادی بهطور کامل چشمپوشی کرده است.
سیاستگذاران عربستانی با هدف کاهش میزان وابستگی این کشور به درآمدهای نفتی اقدام به ترسیم و تدوین چشمانداز اقتصادی این کشور در سال ۲۰۳۰ کردهاند. بر مبنای برنامه سیاستگذاران سعودی، عربستان باید تا سال ۲۰۳۰ سطح درآمد ملی خود را به دوبرابر میزان فعلی برساند. رقمی که نیازمند ثبت رشد اقتصادی میانگین سالانه ۱/ ۵ درصدی برای اقتصاد عربستان در یک و نیم دهه پیشرو است. دستیابی به این هدف نیازمند افزایش ۲۵ درصدی نرخ رشد اقتصادی این کشور در ۱۵ سال پیشرو در مقایسه با ۱۵ سال منتهی به سال جاری است. اگرچه این هدف در ظاهر چندان رویاپردازانه نیست اما برنامه توسعه عربستان زمانی از پرسپکتیو منعکس شده در دستگاه مختصات واقعی فاصله میگیرد که به برخی از تحولات مورد نیاز برای دستیابی به این اهداف دقت کرد. بر مبنای سند ۲۰۳۰ عربستان در نظر دارد میزان وابستگی خود به درآمدهای نفتی را از سطح ۹۰ درصد فعلی به کمتر از ۳۰ درصد برساند. بر مبنای آمارهای بانک مرکزی عربستان چنین تغییری نیازمند حداقل ۴ برابر شدن تعداد شاغلان این کشور در بخش خصوصی است. بر مبنای سند ۲۰۳۰ حجم تولیدات بخش غیر نفتی عربستان باید از حدود ۱۷۰ میلیارد ریال در حال حاضر به یک تریلیون ریال افزایش پیدا کند. این به این معناست که بخش غیر نفتی باید طی یک و نیم دهه حدود ۶ برابر منبسط شود. تغییری که معادل رشد سالانه ۵/ ۱۲ درصدی در بخش غیر نفتی این کشور است. روندی که حتی در مقطع زمانی سه ساله(متمادی) نیز در این کشور سابقه نداشته است. افزون بر این عربستان در نظر دارد تا سال ۲۰۳۰ میزان جذب سرمایه خارجی در عربستان را تا حدود ۱۰ برابر میزان فعلی ارتقا دهد. این در حالی است که در دو سال سپری شده از زمان ابلاغ برنامه توسعه عربستان، حجم سرمایهگذاری مستقیم خارجی در این کشور حدود ۸ درصد کاهش یافته و از بیش از ۸ میلیارد دلار به کمتر از ۵/ ۷ میلیارد دلار رسیده است.
خلأ محرک اجتماعی
به عقیده کارشناسان تحقق اهداف برنامه توسعه عربستان به اصلاحات در ابعاد مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی نیاز دارد. اصلاحاتی که با ساختار سیاسی این کشور در شرایط فعلی که فاصله بسیاری با محور مختصات دموکراسی دارد سنخیتی ندارد. به خصوص اینکه برخی از رفتارهای ولیعهد جوان مانند «گروگانگیری دیپلماتیک» به خوبی نشاندهنده عطش شاهزاده جوان برای خودرایی نه تنها در عربستان بلکه در حوزه منطقه خاورمیانه است. افزون بر این به عقیده برخی از صاحبنظران توسعه، نحوه پمپاژ درآمدهای نفتی به اقتصاد عربستان طی سالهای اخیر بهنحوی بود که بدنه اجتماعی این کشور توانایی ایفای نقش در راستای ترسیم بخشی از اهداف که بر توسعه و مشارکت انسانی تکیه کردهاند را ندارد. بر مبنای بررسیهای موسسه «مککینزی» طی دهه منتهی به سال ۲۰۱۵ در اثر قلهزنی قیمت نفت درآمد سرانه مردم عربستان حدود ۷۵ درصد افزایش یافته است که حدود ۱۲ درصد از این میزان افزایش حاصل از برنامههای رفاهی دولت بوده است. این در حالی است که طی این بازه زمانی تنها یک درصد از این نیروی فزاینده تولید ناخالص داخلی این کشور از نیروی محرکه ناشی از بخش خصوصی تحریک شده است. با وجود افزایش میزان هزینهکرد دولت دراثر افزایش درآمدهای نفتی طی این بازه زمانی، نرخ بیکاری در این کشور کشور حدود ۲/ ۰ درصد افزایش و نرخ مشارکت اقتصادی حدود ۴ درصد کاهش یافته است. یکی از مهمترین دلایل عدم تمایل شهروندان عربستانی به مشارکت بیشتر در فعالیتهای اقتصادی ناشی از پرداختهای اعانهای و بیمههای بیکاری است که با پوشش ۸۰ درصد از هزینههای خانوارهای ۴ نفره عربستانی در عمل باعث کاهش مطلوبیت اشتغال به خصوص در شغلهای کمدرآمد در این کشور شده است. اثرگذاری قیمت نفت بر درآمد شهروندان عربستانی موجب به اوج رسیدن درآمد سرانه این کشور در سال ۲۰۱۴ شد ولی پس از آن کاهش درآمدهای نفتی عربستان باعث کاهش ۲۰ درصدی درآمد سرانه هر شهروند عربستانی در طول دو سال شد.
دنیای اقتصاد
ویدیو طنز/تصاویر لحظه درگیری پدافند با ریز پرنده رژیم صهیونیستی
فیلم/تصویری دیده نشده از حمله نا موفق ریز پرنده ها به تاسیسات اصفهان
عکس/ تمسخر رژیم صهیونیستی توسط کاربران عرب در حاشیه حادثه اصفهان
طنز/ اولین عکس از محل برخورد موشک به پایگاه هشتم شکاری اصفهان
توده ۱۸ کیلویی از بدن یک بانوی بهشهری خارج شد
ویدیو/ زورگیران موش شدند
دیوارنگاره میدان ولیعصر؛ اسرائیل از خانه عنکبوت سست تر است
عکس/ پوستر رسانه KHAMENEI.IR در پی پاسخ تنبیهی ایران به رژیم صهیونیستی
یک مامور انتظامی در شهرستان هیرمند به شهادت رسید/ عکس
بازدید قلعهنویی از باشگاه آلانیا اسپور ترکیه + عکس
دیدار نابغه کشتی جهان با عبدالرشید سعداللهیف در مدینه+عکس
عکس/ اسبسواری دختر ۶ ماهه سردار آزمون
قاب عکسی آخرالزمانی از شهر خانیونس پس از خروج نیروهای اسرائیل از آن!
عکس/ پیام تبریک رونالدو به مسلمانان
حضور بن سلمان در نماز عیدفطر/عکس
نخستین تصویر از هلال عید فطر / عکس
ویدیو/ زورگیری در اتوبان صدر تهران
اولین عکس از همسر رضا داوودنژاد در مراسم خاکسپاری
عکس/ حضور رئیس قوه قضائیه در راهپیمایی روز قدس
عکس/حضور رئیس مجلس در راهپیمایی بزرگ روز قدس
عکسی از ناطق نوری و سردار فلاح در راهپیمایی روز قدس تهران /وزیر احمدی نژاد هم آمد
عکس/فریاد «مرگ بر اسرائیل» فرزندان شهدای حادثۀ تروریستی ساختمان کنسولی سفارت ایران
تصویر/ کودک بلوچ که در حملات تروریستی گروهک جیشالعدل مجروح شد
تصویر ۲ تروریست به هلاکت رسیده در چابهار
اولین تصاویر از شهدای حادثه تروریستی چابهار
گزارش تصویری/ شب قدر متفاوت در جزیره کیش
عکس/ انگشتر اهدایی آستان قدس به شهید زاهدی
تصویری دیده نشده از شهید زاهدی در سال ۱۳۷۵ | دو سردار شهید در یک قاب
تصاویری از ۷ مستشار نظامی شهید شده در حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در سوریه
تصاویری از پسر آیت الله هاشمی رفسنجانی و سیداحمد خمینی در مراسم شب قدر
ویدیو/ منظور پس از مخالفت با واردات خودرو: نظرم درباره واردات خودرو نظر شخصی بود/ مکلف به اجرای قانون هستیم
تصویری باورنکردنی از پسر هادی چوپان/ فیگور مشابه گرگ ایرانی و فرزندش
تصاویر مظنونین حمله تروریستی در مسکو منتشر شد
ابطحی مجروح شد/ سارقین ناکام ماندند+ عکس
عکس/ پست اینستاگرام کنفدراسیون فوتبال آسیا به مناسبت آغاز سال نو
عکس/ کفشهای مرموز بایدن
عکس/ لوگوی گوگل برای نوروز ۱۴۰۳
عکس/ رئیسی با عباس قادری خواننده قدیمی دیدار کرد
مردی که ۷۰ سال با یک ریه آهنی زندگی کرد، درگذشت
عکس/ لحظۀ ترکیدن نارنجک دستساز در دست یک جوان
تصویری جدید از سید حسن نصرالله
انتشار تصاویر فوتوشاپی کیت میدلتون/ همسر ولیعهد انگلیس عذرخواهی کرد
تصویر آخرین حضور آیتالله جنتی درمجلس خبرگان
عکس/ حسن روحانی در مجلس خبرگان
عکس/ کاشت نهال توسط رهبر انقلاب در روز درختکاری
عکس/ ملاقات امیر تتلو با مادر و خواهرش در حاشیه اولین جلسه دادگاه
عکس/ سیدحسن خمینی در حسینیۀ جماران رای خود را به صندوق انداخت
آیت الله مدرسی یزدی و طحان نظیف رای خود را به صندوق انداختند/ عکس
عکس/ محمدباقر قالیباف رأی خود را به صندوق انداخت
عکس/ آيتالله احمد جنتی رأی خود را به صندوق انداخت
ویدئو/ دو توصیه مهم حضرت آقا به مردم
عروس با کلاه ارتشی/ گزارش تصویری از ازدواج دانشجویی در دانشگاه افسری
عکس/ فرمانده مهدی برروی دیوارنگاره میدان انقلاب تهران
عکس/ دیدار غمانگیز فردوسیپور و جواد خیابانی/ عادل همکار قدیمی را فراموش نکرد
ببینید/بیانات رهبر انقلاب پس از کاشت نهال در روز درختکاری
عکس/ حضور حاج اسماعیل قاآنی در راهپیمایی ۲۲ بهمن
نمایش سامانه موشکی زمین به زمین «قیام» در حاشیه راهپیمایی ۲۲ بهمن
عکس / چهره درهم بایدن و هریس پس از حمله به پایگاه آمریکا در اردن
دیوارنگاره جدید میدان انقلاب/ عکس
عکس/ حضور شیخ زکزاکی در حرم حضرت معصومه(س)
عکسی از کارگردانی جواد عزتی در فیلم تمساح خونی
موشکهای سپاه دیشب با هشتگ کاپشن صورتی شلیک شد/ عکس
عکس/ جدیدترین دیوارنگاره میدان فلسطین با عنوان "تابوتهایتان را آماده کنید"
دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) برای حمایت از تیم ملّی ایران/ عکس
عکسی دیده نشده از غلامرضا تختی در کربلا
رونمایی از نامه قدیمی غلامرضا تختی/عکس
پیکر دختر کاپشن صورتی با گوشواره قلبی در حمله تروریستی دیروز/ عکس
دیوارنگاره تهدیدآمیز میدان ولیعصر رونمایی شد / عکس
تصویری از دیدار «شهید صالح العاروری» با رئیس جمهور در ۳۰ خرداد ۱۴۰۲
آخرین تصویر ثبت شده از حاج قاسم سلیمانی قبل از شهادت
سردار سلیمانی و مادرش روی دیوارنگاره میدان ولیعصر + عکس
دیدار رئیسی با خانواده سردار شهید سید رضی موسوی
حمله جعلی با عکس جعلی!
برخی مسئولان به دلیل کارهای بیقاعده در حوزه حجاب تذکر دریافت کردهاند/ کارهای بی قاعده و بدون برنامه نباید انجام بگیرد
پرویز داوودی معاون اول دولت اول احمدینژاد درگذشت
درج نام مادر روی کارت ملی منتفی شد؟
کدام خودروها مشمول مالیات شدند؟
جام عجیب به لژیونر ایران رسید/ سوپرشیلد بالای سر رفت! + عکس
اینفوگرافیک/ از پایگاه هوایی «نواتیم» چه میدانید؟
شگفتانگیزان لیگ برتر والیبال؛ موهایی که سپید شد
زورگیران اتوبان صدر دستگیر شدند
یک مامور انتظامی در شهرستان هیرمند به شهادت رسید/ عکس
مالکان استقلال و پرسپولیس مشخص شدند
آغاز ثبت سفارش کتابهای درسی سال تحصیلی جدید از اردیبهشت ماه
چمران: خطر زلزله بیخ گوشمان است
کامران قاسمپور رقیب حسن یزدانی برای المپیک پاریس شد؛ جنگ گلادیاتورها!
ماجرای تنبیه بدنی یک دانش آموز در سیستان و بلوچستان چه بود؟
صفحه یک روزنامه اسرائیلی/ اسرائیل و ایالات متحده در حال آماده شدن برای پاسخ ایران هستند
ماجرای فوت پرستار کرمانشاه چه بود؟
آغاز اعزام زائران عمره مفرده از سوم اردیبهشت
برنامه امتحانات نهایی خردادماه ۱۴۰۳ اعلام شد
زمان ثبتنام کلاس اولیها اعلام شد/ متولدان نیمه دوم سال هم ثبتنام میشوند؟
قیمت روز محصولات ایرانخودرو یکشنبه ۱۹ فروردین ۱۴۰۳
هشدار پلیس فتا نسبت به کلاهبرداری در پوشش پرداخت فطریه و کفاره
عکس/ حضور زیاد نخاله در مراسم روز قدس تهران
عکسی از ناطق نوری و سردار فلاح در راهپیمایی روز قدس تهران /وزیر احمدی نژاد هم آمد
عکس/فریاد «مرگ بر اسرائیل» فرزندان شهدای حادثۀ تروریستی ساختمان کنسولی سفارت ایران
عکسی از قالیباف در مراسم وداع با شهیدان سردار زاهدی و صالحی روزبهانی
عکس/ ماشین عجیب و غریب عادل فردوسی پور
بی تفاوتی عجیب اتحادیه جهانی به ستاره های کشتی ایران در قهرمانی آسیا
سامانه بارشی در راه ایران/ آخر هفته بارانی در این استانها/ بارشها کی به تهران میرسد؟
قیمت دلار، یورو و ۴۴ ارز دیگر امروز ۱۵ فروردین /قیمت افغانی امروز چند شد؟
عسل حیدری از درخشش تیم ملی هاکی روی یخ روایت میکند/ به افتخار دختران یخی
آخرین پست اینستاگرامی رضا داوودنژاد+عکس
دوربینهای طرح ترافیک تهران با نرخ جدید روشن شد
وزارت کشور تصمیمی برای تعطیلی بوستانها در روز ۱۳ فروردین نگرفته است
حداقل حقوق ۱۴۰۳ یک کارگر چقدر است؟/ عکس
وضعیت پارک های تهران در سیزده بدر/ برنامه های همزمان روز طبعیت و شهادت حضرت علی (ع)
چرایی افزایش تعرفه اینترنت و مهم ترین تعهد اپراتورهای ارتباطی
فدراسیونی بدون رییس!
دروغ 13 مرجانه گلچین برای دیده شدن
آسمان بارانی و همراه با رعد و برق چند روزه در ۱۷ استان ایران
مذاکره با پرسپولیس انجام شد/ هافبک گلزن در آستانه توافق با سرخها
هشدار برای این استانها صادر شد/ کدام استانها روز سیزده بدر بارانی دارند؟
نگاهی به مهمترین مصوبات مجلس در سال ۱۴۰۲
اینفوگرافیک/ چه زمانی نباید خرما بخوریم؟
گفتگوی دو وزیر سابق در خصوص صداوسیما
توهین دوباره بایدن به پوتین
اینفوگرافیک/ کدام رذایل اخلاقی در قرآن آمده است؟
خودکشی یک دکتر جوان در دلفان / یک مسئول: زنگ خطر خودکشی رزیدنتها به صدا درآمد / عوامل انسانی دخیل قابل شناسایی و مجازات هستند
فرصت ویژه قلعهنویی برای صعود و اعتماد بیشتر به جوانان مقابل ترکمنستان
معاون حوزه علمیه ماهشهر به قتل رسید
اعلام جزئیات مذاکره استقلال با الهیار صیادمنش و دو لژیونر دیگر
بازگشت پرهزینه و ناموفق صداوسیما به سلبریتی ها/ پرداخت های میلیاردی صحت دارد؟
بزرگترین پیشرفتهای فناوری در سال گذشته چه بود؟
شماره تلفن های ضروری در عید نوروز
عکس/ مروری بر نامگذاری سالها توسط رهبر انقلاب از سال ۱۳۸۷ تا ۱۴۰۳
بانک صادرات ایران پشتیبان تولید و اشتغال خواهد ماند
پیام تبریک مدیرعامل شاراک به مناسبت ۲۹ اسفندماه سالروز ملی شدن صنعت نفت
جدول حقوق و دستمزد ۱۴۰۳ منتشر شد
هشدار پلیس فتا درباره تورهای لحظه آخری
توییت نماینده کارگری از جلسه تعیین دستمزد با وزیر کار
اینفوگرافیک/ توصیههایی برای جلوگیری از چاقی در ماه رمضان
اینفوگرافیک/ کمک به رفع خوابآلودگی رانندهها با چند روش ساده
هشدار نوروزی پلیس فتا: WiFi رایگان ترفند مجرمان سايبری است
هشدار سیلاب؛ مردم سعی کنند تا سال تحویل سفر نروند
ورود سامانه بارشی به کشور از امروز/ فروردینِ بارانی آغاز میشود
هفت زوج آقای گلی در فوتبال ایران/ اسدی - مغانلو زوج جدید میشوند؟
اجرای طرح ترافیک پایتخت تا ۲۸ اسفند/ جزییات اجرای طرح در نوروز
چطور اینترنت هدیه دولت را فعال کنیم؟
اینفوگرافیک/ با سرگیجههای بعد از افطار چه کنیم؟
رونمایی کیم از «قدرتمندترین» تانک جهان