به گزارش روزپلاس؛بعد از گذشت هشت سال صدای «بینندههای عزیز توجه فرمایید...» خبر برگشتن فرزندان ایران، پیروزی جنگ تحمیلی برای همه بود. آقای «بهرام علی مرادی» جوانترین آزاده خلبان است که در سال69 با نخستین گروه کاروان اسرا آزاد میشود. زمانی که همه فکر میکردند او مفقود یا شهید شده است.
داستان آزادی اسرای ایرانی طولانی است، بعد از برقراری صلح بین عراق و ایران، مطابق بند3 قطعنامه598 سازمانملل و براساس کنوانسیون سوم ژنو، باید تمام اسرا بدون تأخیر به کشور خود بازگردانده میشدند. قرار بود مبادله فوری و همهجانبه اسرای جنگ به هر تعدادی که در عراق و ایران به سر میبرند از طریق راههایی که مورد توافق قرار میگیرد انجام شود. اما همه اسرا به خانه بازنگشتند.
در میان آنهایی که هدفم بودند، اسیر شدم
آقای علی مرادی در سال59، 25سال سن داشته و شغلش هم خلبان هواپیمای جنگی بوده است. داستان او از همان روزهای ابتدایی و زمانی که عراق به ایران حمله میکند، اتفاق میافتد؛ درست از روز 31شهریورماه سال59. آن زمان علی مرادی در دزفول زندگی میکرده است و تازه دو ماه از زندگی مشترکش میگذشته که جنگ شروع میشود.
او درباره شروع جنگ میگوید: «جنگ بهطور رسمی از دوشنبه 31شهریورماه سال59 با حمله هوایی آنها شروع شد. قبل از آن اما ما میدانستیم که آنها وارد خاک ایران شدهاند و بنابراین در عملیات شرکت میکردیم.» هدف علی مرادی و دوستانش بیشتر نیروهای پشتیبانی عراقی بود که وارد خاک ایران شده بودند.
او درباره هدف شلیکش هم میگوید: «ما هدفهای زیادی را مورد حمله قرار دادیم. انبارهای مهمات از هدفهای ما بودند. روزی دو نوبت ما به آنها حمله میکردیم.» سال59 اما درست در زمانی که تازه جنگ شروع شده بود او اسیر میشود. وی توضیح میدهد: «بیشتر خلبانهای در سال59 اسیر شدند. من هم در همین زمان اسیر شدم. عملیات صبح زود بود، هنوز هم صبحانه نخورده بودم، با خودم گفتم که میروم هدف را میزنم و بعد برمیگردم و صبحانه را میخورم، به سمت استان میسان حرکت کردیم. هدفمان انبار مهمات آنها بود. حدود 76راکت به انبارشان زدم. هدفم را زدم و برگشتم.»
خلبان جوان تمام راکتها را خالی میکند و برمیگردد. تنها مهماتی که داشته اما فشنگ بوده است. در راه برگشت غافلگیر میشود. جوانترین آزاده خلبان توضیح میدهد: «هواپیما را به رگبار بستند. یکی، دو ثانیه بیشتر زمان نبود که هواپیما را زدند. دود به کابین خلبان آمد و ترکش هم به سینهام خورد.»
بعد از آتش گرفتن هواپیما، علی مرادی سریع اجکت میکند. «درست وسط نیروهایشان پریده بودم که قبلا هدفم بودند. کلتم را درآوردم تا به آنها حمله کنم اما آنها با تانک منتظرم بودند و من هم با کلت نمیتوانستم کاری از پیش ببرم.»
10سال بدون هویت زندانی بودیم
خلبان جوان را اسیر و سوار بر نفربر او را از خاک ایران دور میکنند. علی مرادی اما زخمی است و نیروهای عراقی هم او را به یکی از بیمارستانهای صحرایی میبرند تا ترکش را از بدنش بیرون بکشند. او تعریف میکند که در راه هم اتفاقات زیادی برایش میافتد: «در راه که میخواستند ما را به زندان منتقل کنند، مردم به ما حمله میکردند. این رسم آنها بود که اسرا را اذیت میکردند. چند نفر از بچههای ما در همین حملههای مردم کتک خوردند و به شهادت رسیدند.ما البته شانس آوردیم و نیروهای عراقی اسلحه کشیدند و آنها را از ما دور کردند.» زندان ابوغریب، بالغرفه و بعدتر الرشید زندانهایی هستند که علی مرادی بههمراه 27خلبان دیگر و نیز افسران ویژه و درجه بالا نیروهای زمینی و ارتش در آن اسیر بودهاند. او جزو 27خلبانی است که 10سال تمام در زندانهای بعثی اسیر بوده است و در زمان اسارتش کسی نمیدانست او کجاست. حتی نیروهای صلیب سرخ جهانی هم نمیدانستند که او و همرزمهایش کجا هستند: «نیروهای بعثی ما را به صلیب سرخ معرفی نکرده بودند. ما را اصلاً نمیخواستند که پس دهند. فرمانده عراقیها وقتی به زندان ما میآمد همیشه میگفت که ما شما را آزاد نمیکنیم.»
با سران عراقی هم زندانی بودیم
در زندان بعثیها همه چیز سخت است. علی مرادی درباره خصوصیات زندان توضیح میدهد: «زندان شبیه به غرفه یعنی گاوصندوق بود. درهای بزرگ آهنی داشت. یک تورفتگی خیلی کوچکی شبیه طاقچه داشت که یک چراغ زنبوری روی آن میگذاشتند. نور ضعیفی از این چراغ، سالن را روشن میکرد. ما از ساعت6 بعدازظهر به بعد زمان را نمیفهمیدیم. دریچهای شبیه به گاوصندوق داشت که از بالای آن به ما یک غذای آبکی، آب بادمجان و آب کلم میدادند و بعد هم یک تکه نان خشک به طرف ما میانداختند.
شپش داشتیم و همه 80نفرمان هم در یک اتاق کوچک کنار هم میخوابیدیم.»
علی مرادی با سیاسیونی که بهدست صدام حسین زندانی بودند، همبند بوده است. او درباره زندانیان سیاسی عراق میگوید: «ما میدیدیم که زندانیهای سیاسی خودشان را شبانه میکشتند و مسوولان زندان آنها را بدون هیچ تشریفاتی پشت زندان خاک میکردند.» جالبترین خاطره علی مرادی اما زمانی است که یکی از دوستانش اسیر و به زندان آنها منتقل میشود.
او میگویید: «سال 63 یا 64 بود که چهار نفر از خلبانهای ما را اسیر و به زندانی که ما در آنجا اسیر بودیم، منتقل میکنند. یکی از دوستان من هم در بین آنها بود. آن زمان بود که یکی از دوستانم آمد و در راهروی تاریک من را دید، خیلی تعجب کرد. فکر کرده بود که روح دیده است. با ترس و تعجب گفت: «بهرام تو زندهای؟» بنده خدا وحشت کرده بود. ما کلی به او خندیدیم.
خاطرات علی مرادی زیاد است. او از جامجهانی میگوید. در زمان جنگ تحمیلی، در سل 61 و 65، جامجهانی برگزار شده است. او البته یادش نیست کدام جامهای جهانی، ولی در یکی از آنها میتوانند، بازیها را با یک ترفند ببینند. او میگوید: «ما یک شیشهای داشتیم که از آن غذایمان را میدادند. یکی از دوستانمان که برای نیروی دریایی بود، با سوزن یک سوراخ کوچکی ایجاد کرده بود که درست روبهروی اتاقک نگهبانان بود. نگهبانان در آن فوتبال را تماشا میکردند و ما هم از لای آن سوراخ خیلی کوچک فوتبال تماشا میکردیم.»
لشکری را از ما جدا کردند
علی مرادی و همرزمهایش در زندان الرشید بودند که بهعنوان آخرین گروه اعزامی به صلیب سرخ معرفی میشوند: «ما و گروهی از افسران را به صلیب سرخ معرفی کردند. البته 25نفر از افسران ماندند. تازه بعد از 10سال ما را به صلیب سرخ معرفی کردند و آنها هم با تعجب گفتند که شما در این 10 سال، کجا بودید؟» سال69 بود که نخستین گروه آزاده از عراق به ایران منتقل میشوند.
در همان زمان هم علی مرادی که بهعنوان مفقود معرفی شده بود، تازه در لیست صلیب سرخ قرار میگیرد ولی تمام 27نفر خلبان آزاد نمیشوند. خلبان آزاده میگوید: «ما را با اسرای دیگر همراه کردند. روز 24 مردادماه سال69 تبادل اسرا بود. حسین لشکری را یک ماه جلوتر اما از ما جدا کردند و هشت سالی هم نگه داشتند و بعد تازه به نیروهای صلیب سرخ معرفی کردند. خدا رحمتش کند، بعد از شانزده سال آزاد شد.»
او تأکید میکند: «حسین را از ما جدا کردند، چون میگفتند شما اول به ما حمله کردید. بهجز حسین، زارع نعمتی را هم از ما جدا کردند. هنوز نمیدانیم که زارع نعمتی را کجا بردند و حالا هم از او خبر نداریم.» علی مرادی به راحتی از اسارتش میگوید. گاهی حتی میخندد؛ اما زمانی که از آزاد شدن و پا گذاشتن در خاک وطن میگوید، بغض میکند و میگوید: «زمانی که ما برگشتیم، خیلیها نبودند. پدرم نبود. بعد از 10سال مثل اصحاب کهف بودیم. یک چیزهایی میدیدیم که نمیدانستیم چیست. همهچیز تغییر کرده بود.» علی مرادی اما نمیتواند درباره ورودش به خاک کشور بگوید.
از محبت مردم و استقبال باشکوه که میگوید، نفسش بند میآید و گریه تمام حرفهایش میشود. بعد از برگشتن به خاک وطن، او بازنشسته میشود. او مدتی مدیرعامل شرکت خصوصی و بعدها هم رییس شرکت مسافربری میشود. مشکلات اسارت و جنگ اما همیشه در او باقی میماند: «بهخاطر تغذیه نامناسب آن زمان حالا پوکی استخوان شدید دارم. بعد از بالا رفتن سن، مشکلات خودشان را نشان میدهند. باز هم شکر، حداقل میتوانم روی پایم راه بروم.»
ویدیو/ منظور پس از مخالفت با واردات خودرو: نظرم درباره واردات خودرو نظر شخصی بود/ مکلف به اجرای قانون هستیم
تصویری باورنکردنی از پسر هادی چوپان/ فیگور مشابه گرگ ایرانی و فرزندش
تصاویر مظنونین حمله تروریستی در مسکو منتشر شد
ابطحی مجروح شد/ سارقین ناکام ماندند+ عکس
عکس/ پست اینستاگرام کنفدراسیون فوتبال آسیا به مناسبت آغاز سال نو
عکس/ کفشهای مرموز بایدن
عکس/ لوگوی گوگل برای نوروز ۱۴۰۳
عکس/ رئیسی با عباس قادری خواننده قدیمی دیدار کرد
مردی که ۷۰ سال با یک ریه آهنی زندگی کرد، درگذشت
عکس/ لحظۀ ترکیدن نارنجک دستساز در دست یک جوان
تصویری جدید از سید حسن نصرالله
انتشار تصاویر فوتوشاپی کیت میدلتون/ همسر ولیعهد انگلیس عذرخواهی کرد
تصویر آخرین حضور آیتالله جنتی درمجلس خبرگان
عکس/ حسن روحانی در مجلس خبرگان
عکس/ کاشت نهال توسط رهبر انقلاب در روز درختکاری
عکس/ ملاقات امیر تتلو با مادر و خواهرش در حاشیه اولین جلسه دادگاه
عکس/ سیدحسن خمینی در حسینیۀ جماران رای خود را به صندوق انداخت
آیت الله مدرسی یزدی و طحان نظیف رای خود را به صندوق انداختند/ عکس
عکس/ محمدباقر قالیباف رأی خود را به صندوق انداخت
عکس/ آيتالله احمد جنتی رأی خود را به صندوق انداخت
ویدئو/ دو توصیه مهم حضرت آقا به مردم
عروس با کلاه ارتشی/ گزارش تصویری از ازدواج دانشجویی در دانشگاه افسری
عکس/ فرمانده مهدی برروی دیوارنگاره میدان انقلاب تهران
عکس/ دیدار غمانگیز فردوسیپور و جواد خیابانی/ عادل همکار قدیمی را فراموش نکرد
ببینید/بیانات رهبر انقلاب پس از کاشت نهال در روز درختکاری
عکس/ حضور حاج اسماعیل قاآنی در راهپیمایی ۲۲ بهمن
نمایش سامانه موشکی زمین به زمین «قیام» در حاشیه راهپیمایی ۲۲ بهمن
عکس / چهره درهم بایدن و هریس پس از حمله به پایگاه آمریکا در اردن
دیوارنگاره جدید میدان انقلاب/ عکس
عکس/ حضور شیخ زکزاکی در حرم حضرت معصومه(س)
عکسی از کارگردانی جواد عزتی در فیلم تمساح خونی
موشکهای سپاه دیشب با هشتگ کاپشن صورتی شلیک شد/ عکس
عکس/ جدیدترین دیوارنگاره میدان فلسطین با عنوان "تابوتهایتان را آماده کنید"
دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) برای حمایت از تیم ملّی ایران/ عکس
عکسی دیده نشده از غلامرضا تختی در کربلا
رونمایی از نامه قدیمی غلامرضا تختی/عکس
پیکر دختر کاپشن صورتی با گوشواره قلبی در حمله تروریستی دیروز/ عکس
دیوارنگاره تهدیدآمیز میدان ولیعصر رونمایی شد / عکس
تصویری از دیدار «شهید صالح العاروری» با رئیس جمهور در ۳۰ خرداد ۱۴۰۲
آخرین تصویر ثبت شده از حاج قاسم سلیمانی قبل از شهادت
سردار سلیمانی و مادرش روی دیوارنگاره میدان ولیعصر + عکس
دیدار رئیسی با خانواده سردار شهید سید رضی موسوی
خوش و بش فردوسی پور و تاج در مراسم تشییع ملیکا محمدی/ عکس
عکسی از پدر محمدرضا گلزار در شب عروسی اش!
ایلان ماسک با لباس مخصوص ژاپنیها/ عکس
۳ کیلو پیچ و مهره در شکم یک بیمار اهوازی! +عکس
عکسی خاص از دیدار رئیسی از جزیره آشوراده
با پیگیری سازمان منطقه آزاد انجام شد؛ شرکت "غدیر" پروژههای ناتمام خود در کیش را تمام میکند
فرمانده کل سپاه در مراسم عزاداری ایام فاطمیه/ عکس
تصاویر ۱۱ شهید پاسگاه راسک
تصاویر/ لباسهای مولانا بعد از مرمت در قونیه
پوتین در اتوبان همت تهران!
اولين تصوير از تتلو در خاک ایران پس از بازداشت
عکس کمتر دیده شده از رهبر معظم انقلاب در مترو تهران
زوج هالیوودی در مسجد ابوظبی/ واکنشها به حجاب رزی هانتینگتون
عکس/ بقایای دانشگاه الازهر در غزه بعد از بمباران
دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) برای شهادت حضرت زهرا(ع)
لیلا حاتمی در مراسم چهلم داریوش مهرجویی و همسرش/ عکس
عکس یادگاری نوجوانان باستانیکار با رهبر انقلاب
عکس/ حدیث نصب شده در دیدار امروز ورزشکاران با رهبر انقلاب
اینفوگرافیک/ چه زمانی نباید خرما بخوریم؟
گفتگوی دو وزیر سابق در خصوص صداوسیما
توهین دوباره بایدن به پوتین
اینفوگرافیک/ کدام رذایل اخلاقی در قرآن آمده است؟
خودکشی یک دکتر جوان در دلفان / یک مسئول: زنگ خطر خودکشی رزیدنتها به صدا درآمد / عوامل انسانی دخیل قابل شناسایی و مجازات هستند
فرصت ویژه قلعهنویی برای صعود و اعتماد بیشتر به جوانان مقابل ترکمنستان
معاون حوزه علمیه ماهشهر به قتل رسید
اعلام جزئیات مذاکره استقلال با الهیار صیادمنش و دو لژیونر دیگر
بازگشت پرهزینه و ناموفق صداوسیما به سلبریتی ها/ پرداخت های میلیاردی صحت دارد؟
بزرگترین پیشرفتهای فناوری در سال گذشته چه بود؟
شماره تلفن های ضروری در عید نوروز
عکس/ مروری بر نامگذاری سالها توسط رهبر انقلاب از سال ۱۳۸۷ تا ۱۴۰۳
محبوس شدن در سرویس بهداشتی؛ اولین حادثه پایتخت در سال ۱۴۰۳
اینفوگرافیک/تولید دغدغه ی جدی رهبر انقلاب
جدول حقوق و دستمزد ۱۴۰۳ منتشر شد
هشدار پلیس فتا درباره تورهای لحظه آخری
توییت نماینده کارگری از جلسه تعیین دستمزد با وزیر کار
اینفوگرافیک/ توصیههایی برای جلوگیری از چاقی در ماه رمضان
اینفوگرافیک/ کمک به رفع خوابآلودگی رانندهها با چند روش ساده
هشدار نوروزی پلیس فتا: WiFi رایگان ترفند مجرمان سايبری است
هشدار سیلاب؛ مردم سعی کنند تا سال تحویل سفر نروند
ورود سامانه بارشی به کشور از امروز/ فروردینِ بارانی آغاز میشود
هفت زوج آقای گلی در فوتبال ایران/ اسدی - مغانلو زوج جدید میشوند؟
اجرای طرح ترافیک پایتخت تا ۲۸ اسفند/ جزییات اجرای طرح در نوروز
چطور اینترنت هدیه دولت را فعال کنیم؟
اینفوگرافیک/ با سرگیجههای بعد از افطار چه کنیم؟
رونمایی کیم از «قدرتمندترین» تانک جهان
اینفوگرافیک/ علت و راهکار رفع بوی بد دهان در روزهداری
افزایش کرایههای اتوبوس، تاکسی و مترو در سال ۱۴۰۳/ دریافت کرایههای جدید از اول اردیبهشت
توصیههای ایمنی وزارت بهداشت در چهارشنبهسوری
اینفوگرافیک/ چهارشنبهسوری؛ چی بود، چی شد
سومی کشتی فرنگی ایران در تورنمنت بلغارستان
نظر ۷ مرجع درباره مسافرتی که روزه را باطل نمیکند
شرایط و ضوابط فعالیت رستورانها در ماه رمضان/ استقرار بازرسان در مراکز پرتردد
اینفوگرافیک/ افسردهترین کشورهای ۲۰۲۴ را بشناسید
زمان دربی ۱۰۳ تغییر نکرد/ استقلال ـ پرسپولیس؛ چهارشنبه در آزادی
رونالدو یک جنگ تمام عیار در عربستان به راه انداخت!
جزئیات تکالیف نوروزی دبستانیها؛ پیک نوروزی حذف شد
پرشکستترین سپاهان تاریخ
اینفوگرافیک/ بهترین مواد مغذی برای سلامت مغز
ویدیو/ تفریحات خاص ظریف و همسرش در کیش
اطلاعیه پلیس به مناسبت ماه مبارک رمضان
سواد رسانهای/ ۱۰ نوع اشتباه و اطلاعات نادرست
بارش برف و وزش باد در ارتفاعات کشور/ از تردد در مسیرهای مستعد وقوع بهمن خودداری کنید
۱۸ اسفند؛ واریز دومین شارژ ۲۲۰ هزار تومانی طرح فجرانه کالابرگ
سواد رسانهای/ پروپاگاندا چیست و چه اهدافی دارد؟
اولین قضاوت یک داور زن در داربی تهران
عکس/ حسن روحانی در مجلس خبرگان
برگزاری داربی چهارشنبه ۲۳ اسفند تنها با ۴۵ هزار تماشاگر
این شما و جولان صبانتیون؛ مبارک آنان که رای ندادند!
سواد رسانهای/ چگونه اخبار جعلی را تشخیص دهیم؟
۳۰ کاندیدای پیشتاز در تهران عضو کدام فهرست انتخاباتی بودند؟
روند بازار ارز تهران بعد از انتخابات ۱۱ اسفند چگونه خواهد بود؟
کلیه مدارس استان تهران روز شنبه تعطیل است
اینفوگرافیک/ نکات مهم بیانات رهبر انقلاب درباره انتخابات
با چه مدارک شناسایی میتوانیم رأی دهیم؟
پرداخت بیمه بیکاری مشروط شد
اعلام رسمی محرومیت سنگین پوگبا از فوتبال
قیمت سکه افزایشی شد
رای نهایی درباره حرکت جنجالی رونالدو اعلام شد