اهداف پشت پرده تغییرات در کابینه سعودی

«عبدالباری عطوان» تحلیلگر مطرح جهان عرب در سرمقاله روزنامه فرامنطقه‌ای «رای‌الیوم» نوشت: «سلمان بن‌عبدالعزیز» پادشاه عربستان سعودی تغییرات امنیتی و وزارتی، که از لحاظ زمان‌بندی و کیفی چشمگیر بوده، صورت داده است؛ تغییراتی که سوال‌های درباره هدف حقیقی‌اش و گام‌هایی که متعاقب آن می‌تواند درخصوص تخت( پادشاهی) و ولایتعهدی برداشته می‌شود، مطرح می‌کند.
کد خبر: ۱۰۵۸۷۱
تاریخ انتشار:۰۷ دی ۱۳۹۷ - ۱۱:۱۹ - 28 December 2018
به گزارش روزپلاس؛‌ظاهرا، بارزترین تغییر برکنار کردن آقای «عادل الجبیر» از وزارت خارجه و تعیین «ابراهیم العساف» وزیر دارایی سابق و از بازداشت‌شدگان سابق به اتهام فساد در هتل «ریتز کارلتون» به جای او( الجبیر)، و نیز برکنار کردن «ترکی آل الشیخ» شخصیت جنجالی از سمتش به عنوان رئیس سازمان وزرش و انتقالش به سازمان رفاه، است ولی از دیدگاه ما، مهم‌ترین تغییر در پست‌های امنیتی بود که در اینجا به طور خاص به انتخاب شاهزاده «عبدالله بن‌بندر بن عبدالعزیز» به‌عنوان وزیر گارد ملی- ارتش موازی سعودی-، آقای «مساعد بن‌محمد العبیان» به عنوان مشاور امنیت ملی، «خالد بن قرار الحربی» مدیر امنیت ملی و برکنار کردن شاهزاده «محمد بن‌نواف بن عبدالعزیز» از سمتش به‌عنوان سفیر این کشور پادشاهی در لندن و انتصابش به عنوان مشاور در دیوان پادشاهی اشاره می‌کنیم.- شاید بیرون کردن شاهزاده محمد بن‌نواف از سفارت لندن به دلیل نزدیکی وی به شاهزاده «احمد بن‌عبدالعزیز» است که حاضر به بیعت با شاهزاده «محمد بن‌سلمان» ولیعهد نشد و تجربه‌ای طولانی در حکومتداری دارد و از جناح قدرتمند السدیری‌ها است. از سوی دیگر، این سفیر برکنار شده، زمانی‌که شاهزاده احمد از تظاهرات‌کنندگان یمنی خواست پادشاه و ولیعهد و نه خاندان حاکم سعودی را مسئول جنگ( یمن) معرفی کنند، همراه او بود-.

موضوع قابل توجه این است که شاهزاده بن‌سلمان تمامی مناصب دولتی خود به‌عنوان ولیعهد، وزیر دفاع، معاون نخست‌وزیر، رئیس شورای امور امنیتی و سیاسی و رئیس مجلس شورای اقتصادی را حفظ کرده است خواه این مناصب، مهم یا ثانویه باشند و خواه سیاسی یا اقتصادی یا نظامی یا امنیتی یا دینی و یا مذهبی باشند.

چندین هدف وجود دارد که پادشاه سعودی تمایل دارد آنها را از طریق چنین تغییراتی، که بعد از اعمال تغییرات در ساختار دستگاه اطلاعاتی و اعلام بودجه سالیانه صورت داد، محقق کند:

نخست: تلاش برای تغییر یا اصلاح تصویر این کشور پادشاهی و اعتبار دولت آن. تصویری که به دنبال عملیات ترور «جمال خاشقجی» روزنامه‌نگار و قطعه‌قطعه کردن جسدش آسیب دیده است.

دوم: القای این امر با دور کردن عناصر مهم در حلقه نزدیک به شاهزاده بن‌سلمان از سمت‌های‌شان، مانند عادل الجبیر، که از سوی شاهزاده بن‌سلمان به‌عنوان وزیر خارجه در سال 2015 تعیین شده بود و یا برکنار کردن ترکی آل الشیخ از ریاست سازمان ورزش، که سیاست‌ها و مواضعش به‌ویژه در قبال برخی باشگاه‌های مصری( الاهلی) و نیز اصرارش بر عدم رای‌ دادن به ( نفع) مغرب در پرونده جام جهانی 2026 بحرانی‌هایی با این دو کشور در سطح رسمی و مردمی ایجاد کرده است. ما در اینجا از واژه «القا» استفاده می‌کنیم برای این‌که آنچه اتفاق افتاده است همان «چرخش» مناصب این افراد یا ماندن آنها در ویترین از طریق متصدی شدن سمت‌های دیگر است.

سوم: اتخاذ سیاست جدید که مبتنی بر فروکش کردن بحران‌ها، همگرایی با سوریه و محور آن، تعامل متعادل با تمامی طرف‌های سیاسی و فرقه‌‌ای در لبنان، بهبود روابط با اردن و عراق و مقدمه‌چینی برای عقب‌نشینی تدریجی از بحران یمن، و چه‌بسا تشکیل محورهای جدید علیه قطر و ترکیه و گشودن کانال‌های گفت‌وگو با عراق و ایران باشد آن هم از طریق انتخاب آقای العساف، که سیاستمداری کهنه‌کار، متخصص و مجرب است.

دو قرائت، یا به بیانی بهتر دو گمانه‌زنی، درباره گامی که می‌تواند به دنبال این تغییرات، طی ماه‌های نخست سال جدید( میلادی) برداشته شود، وجود دارد:

نخست: این تغییر چه‌بسا به عنوان مقدمه‌ای برای تغییر شاهزاده محمد بن‌سلمان، ولیعهد سعودی و انتخاب ولیعهدی جدید باشد تا از شدت درگیری با موسسه حاکم آمریکا به‌ویژه مجلس سنای آمریکا، که اخیرا دو قطعنامه در محکومیت ترور جمال خاشقجی و مسئول دانستن( بن‌سلمان) و توقف تمامی حمایت‌ها از عربستان سعودی در جنگ یمن را با اجماع آراء صادر کرد، کاسته شود.

دوم: این‌که شاهزاده محمد بن‌سلمان، که به‌عنوان پادشاه فعلی پشت بیشتر این تغییرات- نه تمامی آنها- قرار دارد، برای کنار زدن پدرش از حکومت به بهانه مریضی‌اش و نشستن بر تخت پادشاهی تلاش می‌کند تا خاندان حاکم و برخی از منتقدان داخلی و خارجی خود را در موقعیت عمل انجام‌شده قرار دهد.

برای ما اولویت دادن یکی از این دو گزینه دشوار است اگر چه ما گزینه دوم یعنی تکیه‌زدن بن‌سلمان بر تخت پادشاهی را بعید نمی‌دانیم؛ چرا که گزارش‌های پزشکی درباره وضعیت سلامتی ملک سلمان به بیرون درز کرده است ناظر بر این امر است که وضعیت بیماری او وخیم‌تر می‌شود افزون بر این، ولیعهد به سمت خود چسبیده و تهدید کرده است که در مقابل هرگونه تلاش برای کنار زدن وی یا کاستن از اختیاراتش تا لحظه مرگ مقاومت می‌کند آن‌چنان‌که حداقل تاکنون هیچ‌گونه تهدید واقعی در داخل کشور علیه او وجود ندارد.

این تغییرات سیاسی، نمادین است و از اهمیت زیادی برخوردار نیست ولی تغییرات در سطح امنیتی به‌ویژه تغییر رئیس گارد ملی، ارتش موازی، که می‌تواند تهدیدی خطرناک‌تر برای بن‌سلمان باشد، چه‌بسا از لحاظ نظری، بازویی قوی علیه معارضان و جناح ملک عبدالله- پادشاه سابق- و فرزاندن و همپیمانانش باشد و همین امر همچنین در مورد تعیین مشاور جدید امنیت ملی و بازیابی ساختار دستگاه اطلاعات عمومی از سوی کمیته‌ای به رهبری ولیعهد، صدق می‌کند. اینها تغییرات مهم‌تری هستند که عزم بن‌سلمان برای قبضه کردن قدرت و پر کردن تمام خلاهایی که می‌تواند منبع تهدیدی علیه قدرت وی یا جاه‌طلبی‌های وی باشد را بازتاب می‌دهد.

منتظر غافلگیری‌های بعدی از عربستان سعودی هستیم که دیگر، همچون گذشته «پادشاهی سکوت» نیست؛ ولیعهد آن شخصی «ماجراجو» است و در اتخاذ تصمیماتی خطرناک و جسورانه، طبق عقیده بسیاری از منتقدانش، تردید نمی‌کند.
بازگشت به ابتدای صفحه
ارسال به دوستان
ارسال نظر
روایت تصویری
نگاه دوم
پیشنهاد سردبیر
پربازدیدها

ویدیو/ اخلاق در رقابت و رفاقت رقبا

قالیباف: دیپلماسی میدان یک ابزار است

در حمله هوایی رژیم اسرائیل به خانه‌ای مسکونی در شمال غزه؛ خواهر اسماعیل هنیه به شهادت رسید

سه روز دیگر ملت ایران در یک آزمون قرار می‌گیرد/ هرکس به ایران قوی علاقه‌مند است باید در انتخابات شرکت کند/آنکه تصور کند بدون لطف آمریکا نمیتوان قدم از قدم برداشت او خوب مدیریت نخواهد کرد

قاضی‌زاده: اجازه نمی‌دهم دریافتی حقوق‌بگیران از تورم جا بماند/ زاکانی: برای توزیع عادلانه و خلق ثروت به میدان آمدم/جلیلی: زنان می‌خواهند دیده شوند و به حقوق آنها توجه شود/ قالیباف: باید در جامعه آرامش ایجاد کنیم/ جنگ‌های سیاسی و تنش ها فایده ای ندارد/ پزشکیان: دروغ نخواهم گفت

اقدام جدید پرسپولیس در نقل‌وانتقالات تابستانی

جدیدترین مدل سوزوکی محبوب زیر ۲ میلیارد تومان به ایران رسید

عکس/ نخستین واکنش خوان کارلوس گاریدو به حضور در پرسپولیس

سرمربی جدید پرسپولیس رونمایی شد؛ خوان کارلوس گاریدو

رژیم صهیونیستی؛ بازنده هرگونه ماجراجویی در لبنان/مراکز موشکی و پهپادی حزب‌الله تهدیدی جدی برای شهرک‌های اراضی اشغالی

Sly Cooper بزرگ ترین عرضه یک بازی پلی استیشن پلاس کلاسیک را رقم زد

تحریم‌های سفت و سخت و جدید آمریکا علیه ایران

قیمت احتمالی گلکسی زد فلیپ ۶ در اروپا فاش شد

گاریدو: تلاش می‌کنم هواداران به پرسپولیس افتخار کنند/ همیشه برای به دست آوردن جام‌ها بجنگیم

سردار حاجی‌زاده: باعمل به تشخیص رهبری به فردی با مدیریت اجرایی قوی رای دهیم شاهد تحول خواهیم بود/ بالاترین مقام اجرایی کشور جای سعی و خطا و حضور فردی ستادی نیست

تاریخ اکران فیلم Megalopolis فرانسیس فورد کوپولا اعلام شد

ویدیو/ اخلاق در رقابت و رفاقت رقبا

فرشاد احمدزاده با پرسپولیس تمام کرد

حکم اعدام مربی فوتبالی که به آزار کودکان متهم شده بود، شکست

قالیباف: دیپلماسی میدان یک ابزار است

تاکید هیئت مدیره پرسپولیس بر پیگیری حقوقی اقدام بیرانوند

باشگاه استقلال: هواداران منتظر عیدی ما باشند/ شایعات بمب و موشک را باور نکنید

بایدن یا ترامپ؟ انتخاب چینی‌ها کدام است؟/ نگرانی اصلی چین از چه بابت است؟

رسانه‌های غربی از برنامه‌ریزی ارتش رژیم صهیونیستی برای حمله به لبنان خبر می‌دهند/انتخاب حماقت!

نصرالله: اگر دشمن جنگ تحمیل کند، باید در زمین، هوا و دریا منتظر ما باشد

منتظر فیلم Uncharted 2 باشید

انیمیشن تن تن ۲ توسط پیتر جکسون همچنان ساخته می‌شود

لیگ ملت‌های والیبال؛ شکست سریع ایران مقابل فرانسه

کاریکاتور موهن؛ واکنش منفی هواداران قالیباف و جلیلی به بی‌اخلاقی رضا کیانیان

احمدی‌نژاد و ۶تای معروف ; خوش و بش فوتبالی احمدی‌نژاد با خبرنگاران و تبریک برای پیروزی پرسپولیس

سردار حاجی‌زاده: باعمل به تشخیص رهبری به فردی با مدیریت اجرایی قوی رای دهیم شاهد تحول خواهیم بود/ بالاترین مقام اجرایی کشور جای سعی و خطا و حضور فردی ستادی نیست

بیانیه باشگاه استقلال درباره شکایت چند داور از نکونام

بیرانوند در آستانه فسخ قرارداد با پرسپولیس!

همه چیز درباره بازی کریپتویی همستر کامبت/ چطور سکه‌های بیشتری جمع کنیم؟

جدیدترین خبر درباره همسان‌سازی حقوق بازنشستگان

خواننده معروف پاپ بر اثر تصادف شدید در آی سی یو بستری شد

این روان‌شناسان عامل طلاق هستند!

یاشار سلطانی و صبا آذرپیک با شکایت چه کسانی روانه زندان شدند؟/ چندین شاکی خصوصی از افراد حقیقی تا بانک و معاونت حقوقی ریاست جمهوری و سازمان صداوسیما و بسیج شهردای

واکنش‌ها به ادعای جلیلی از نقش‌‌آفرینی‌اش در افزایش فروش نفت در دولت شهید رئیسی/ سخنگوی کمیسیون انرژی مجلس یازدهم: اینکه صرفا با یک طرح فروش نفت زیاده شده غلط است

تاریخ اکران فیلم Megalopolis فرانسیس فورد کوپولا اعلام شد

بیانیه مشترک ۸ کشور در حمایت از ایران در نشست شورای حکام

ویدیو/ اخلاق در رقابت و رفاقت رقبا