طرحی که «ربا» را قانونی می‌کند

در حالی کمیسیون اقتصادی مجلس طرح جامع بانکداری اسلامی را برای تصویب در دستورکار مجلس قرار داده‌است که یک اقتصاددان معتقد است که این قانون نه تنها مشکل ربا را از سیستم بانکی حل نمی کند بلکه با قانونی کردن سود علی‌الحساب باعث تشدید مشکلات در رابطه با حذف ربا می‌شود.
کد خبر: ۱۳۵۴۶۹
تاریخ انتشار:۱۴ مهر ۱۳۹۸ - ۱۷:۰۰ - 06 October 2019
به گزارش روزپلاس، در روزهای گذشته کمیسیون اقتصادی مجلس طرحی را با عنوان "طرح جامع بانکداری اسلامی" برای تصویب به مجلس فرستاده است که اخیرا نیز ۲۱ تن از اقتصاددان‌ها با انتشار نامه ای هشدارآمیز نسبت به این طرح جدید مجلس واکنش نشان داده‌اند. یکی از اقتصاددانانی که این نامه را امضا کرده معتقد است که طرح جدید مجلس نمی‌تواند بحث "ربا" را در سیستم بانکداری فیصله دهد.

طرح جدیدی بانکداری از طرف خود مجلس صادر شده است
وحید شقاقی شهری با اشاره به اینکه طرح جدید مجلس از جانب دولت ارائه نشده است، اظهار کرد: قانون بانکداری بدون ربا که در سال ۱۳۶۲ تصویب شد به دلیل صوری سازی عقود توسط بانک‌ها در عمل نتوانست مساله ربا را از سیستم بانکی حذف کند، مجلسی‌ها قرار بود با طرح جدید خود این مساله را حل کنند اما در عمل هیچ بندی از این طرح جدید به حل این مشکل نمی‌پردازد و چه بسا وضعیت را بدتر هم می‌کند.
او با بیان اینکه بحث سود علی‌الحساب در قانون سال ۱۳۶۲ وجود نداشت اما در طرح جدید مجلس تایید شده است، درباره این نوع سود و تاثیر آن بر قانونی شدن ربا اظهار کرد: در سود علی‌الحساب بانک‌ها میزان سودی که می توانند به سپرده‌گذاران بدهند را پیش‌بینی می کنند و معادل ۷۰ درصد از آن را به صورت قطعی به حساب مشتریان خود واریز می‌کنند، این در حالی است که اگر قرار باشد طبق اصول بانک‌داری اسلامی حرکت کنیم چنین سودی اساسا نباید پرداخت شود بلکه بانک‌ها باید بر اساس سود یا زیان خود عمل کنند.

بانکداری بدون ربا چه می‌گوید؟
عضو هیئت علمی دانشگاه خوارزمی تهران با بیان اینکه در ساختار کنونی امکان حذف صوری‌سازی قراردادها وجود ندارد و طرح جدید مجلس هم آن را حل نمی کند، درباره اصول بانکداری اسلامی نیز توضیح داد: در بانکداری بدون ربا نظام بانکی باید به سمت عقود مشارکتی و مبادله‌ای برود و بر این اساس سود و زیان کسب شده را بین سپرده‌گذاران تقسیم کند و خود نیز مبلغی را به عنوان حق الوکاله بردارد.
شقاقی شهری با بیان اینکه ساختار بانکی فعلی توان حذف ربا را ندارد گفت که برای حل این مساله بانک‌ها باید در فعالیت‌های واقعی اقتصادی سرمایه‌گذاری کنند و سپرده‌گذاران خود را هم در سود و زیان فعالیت‌های خود شریک کنند.

این اقتصاددان همچنین با تاکید بر ضرورت تشکیل بانک‌های سرمایه‌گذاری برای به عهده گرفتن عقود و قراردادها، این اقدام را برای پرداختن دیگر بانک‌ها به وظایف اصلی خود یعنی ارائه خدمات پولی و بانکی ضروری توصیف کرد.

ساختار فعلی نظام بانکی برای حذف ربا مناسب نیست
پیش از این ۲۱ تن از اقتصاددان‌ها با انتشار عمومی نامه‌ای خطاب به نمایندگان مجلس شورای اسلامی نسبت به تصویب طرح جدید بانکداری جامع اسلامی هشدار داده‌ بودند. در بخشی از این نامه درباره ایده بانکداری بدون ربا آمده است:

«اصل ایده بانکداری بدون ربا بر این فرض استوار است که بانک ها به جای دریافت ربا از تسهیلات گیرندگان و پرداخت آن به سپرده گذاران، از طریق به کارگیری عقود اسلامی و با فعالیت در بازار واقعی به سود مورد نظر دست یابند. تا زمانی که سود از ورود به فعالیت های بخش واقعی حاصل نشود، امکان ربازدایی وجود ندارد؛ اما ساختار نظام بانکی برای این هدف مناسب نیست. ساختار اصلی بانکهای تجاری بر یک امر استوار است (مبلغ – مدت – نرخ – جریمه) مطالعه تاریخچه و عملکرد بانکداری از قدیم تاکنون به خوبی بیانگر این واقعیت است. بانک در برابرتغییر کارکردش مقاومت می کند. دلیل اصلی اینکه در ۳۵ سال گذشته بانکها عقود شرعی را غالبا بصورت صوری اجرا کرده اند همین امر است. ریشه اصلی مشکلات بانکداری بدون ربا را باید در این جا جست و جو کرد. همین ساختار است که اجازه نمی دهد ربا به طور واقعی از نظام بانکداری کشور حذف شود. در این طرح برای تغییر ساختار بانک ها تدبیری اندیشیده نشده است؛ حتی از اصلاحات جزئی و موردی، مثل جدا کردن نهادهای متکفل پرداخت قرض الحسنه از نهادهای پرداخت تسهیلات در قالب عقود اسلامی- که فعالیتی انتفاعی است- غفلت شده است. به بیان دقیق‌تر باید گفت این طرح در چارچوب و با حفظ همین ساختار طراحی شده و پیش فرض قانون فعلی نیز همین امر است و این همه تخلف و صوری سازی و ... معلول آن است. برخی از اموری که در این طرح آمده، قانونی نمودن اموری است که تاکنون تخلف محسوب می شد».


ایسنا


بازگشت به ابتدای صفحه
ارسال به دوستان
ارسال نظر
روایت تصویری
نگاه دوم
پیشنهاد سردبیر
پربازدیدها

ایران به گام غیرفنی اروپا پاسخ مناسب می‌دهد/ آمادگی ایران برای همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی

پرسپولیس-مس/ آغاز مأموریت سرخ ها در جام حذفی با نیم‌نگاه به آسیا

باید در منطقه الهام بخش باشیم/ روال کار دولت چهاردهم اینگونه نیست که فقط در تهران بنشیند و دستور دهد

وتوی قطعنامه آتش‌بس غزه مجوزی برای ادامه کشتار است/ آمریکا به همدستی 13 ماهه خود در نسل‌کشی غزه ادامه داد

جزئیات روند آتش‌بس در لبنان/ تاثیر قدرت حزب‌الله بر مذاکرات

نظارت اژه‌ای بر روند بررسی پرونده‌های خاص/ آسیب‌شناسی تدوین فهرست‌های عفو مناسبتی

قتل‌عام در محله شیخ رضوان/ 23 عملیات حزب‌الله در روز چهارشنبه

نخستین استفاده از موشک‌های دوربرد علیه روسیه/ تصمیم آمریکا و آلمان برای ارسال بسته‌های جدید کمک نظامی به اوکراین

فجایع ۴۱۱ روز جنایت/ ۸۶ درصد غزه کاملاً تخریب شده است

کتاب از سبد بسیاری از خانواده‌ها حذف شده است

مولوی عبدالحمید: دکتر پزشکیان مردم زحمت‌کش استان سیستان‌وبلوچستان را مورد تفقد خود قرار دادند

الحاق کرانۀ باختری/ فرار به جلوی نتانیاهو با همراهی «ترامپ»

چه کسانی پزشکیان را در سفر به سیستان و بلوچستان همراهی می کنند؟/ برنامه های سفر

جنایت در شمال غزه/ ۶۶ شهید در بمباران خانه‌های مسکونی

آن روی سکه ترامپ در فناوری/ از متضرر شدن اپل تا شانس هوش مصنوعی

وقتی موسیقی آقای آهنگساز وزن «طلا و مس» را بیشتر کرد

چگونگی رجیستر گوشی‌های آیفون‌ هنوز تعیین تکلیف نشده!/ آیفون کماکان قطعه!

کُمیت لنگ «بازار کتاب» دو سال پس از رونمایی

دل غریب من از گردش زمانه گرفت/ به یاد غربت زهرا شبی بهانه گرفت

جریان سینمای زیرزمینی از ابتدا تاکنون/ چالش‌ها و راهکارها

ایران و سفر گروسی به تهران؛ مثبت در تعامل، قاطع در تقابل

نهاد کتابخانه‌‌های عمومی و سهمی قلیل از بودجه

شاعری که نگهبان بانک است/بی‌پولی بود که شاعر شدم!

ایران خودرو پاسخ داد/ قیمت جدید خودرو از چه زمانی اعمال می شود؟

آینده هویت اسلامی عربستان در سایه اصلاحات سکولار

عملیات حنظله/ بزرگترین هک تاریخ موجودیت رژیم صهیونیستی

دیدار سفیر جانباز ایران در لبنان با رهبر انقلاب/ احوال‌پرسی متفاوت رهبری از سفیر مجروح

پاسخ آیت‌الله رجبی به شایعات جلسه خبرگان و رهبری/ کسی نه های‌های گریه کرد نه غیر های‌های

دانشگاه‌ها زیر ذره بین آخرین رتبه بندی تایمز/ تعداد حضور افزایشی؛ رتبه برخی کاهشی

ماجرای برهنگی یک زن در‌ محیط دانشگاه چیست؟ فشار روانی پس از متارکه

«اخلاق» باید یکی از ملاک‌های اصلی دختران و پسران برای ازدواج باشد/اهمیت خلقیات در ازدواج

داروهای لاغری اعتیادآور/ فروش در آرایشگاه‌های زنانه

بیماری‌های خطرناک در کمین افراد چاق/ از افسردگی تا سرطان‌ها

علائم افسردگی در نوجوانان/ ارتباط کاهش اعتقادات مذهبی و نا امیدی

عزل مدیران ارشد مبارزه با پولشویی سه بانک کشور

چرا انتخابات آمریکا بر اقتصاد ایران تاثیر عمده ندارد؟/ نگرانی جایز نیست

سوءاستفاده از بیماری یا بی شرمی رسانه ای

سفیر ایران: قدرت پدافند هوایی ایران در چین ترند شد

آغاز ضرب سکه با تاریخ سال بعد از ۱۵ اسفند ماه / کاهش حباب سکه

قیمت جهانی طلا امروز ۱۹ آبان/ هر اونس طلا ۲۶۸۴ دلار و ۷۷ سنت

رئیس شورای هماهنگی بانک‌ها:اجرایی‌شدن مصوبات بانکی سفر وزیر اقتصاد به استان سیستان و بلوچستان

الهامی: من مقصر اصلی شکست مقابل مس رفسنجان هستم

نقد و سیاست