"پیام‌رسان" ترامپ در تهران کیست؟

با اوج گیری تنش‌ها میان ایران و آمریکا در پی خروج یکجانبه آمریکا از توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵، سفارت سوئیس در تهران به کانالی برای تبادل پیام میان ایران و آمریکا تبدیل شده است. به نحوی که نصف کار‌های سفیر سوئیس به مسائل ایران و آمریکا مربوط می‌شود.

کد خبر: ۱۴۶۷۲۴

تاریخ انتشار:۰۱ بهمن ۱۳۹۸ - ۱۷:۲۰ - 21 January 2020

به گزارش روزپلاس، بعد از ترور سردار سلیمانی، فرمانده سپاه قدس، در یک عملیات پهپادی ارتش آمریکا در بغداد، مارکوس لایتنر، سفیر سوئیس در تهران، به یکی از معروفترین دیپلمات‌های خارجی در ایران تبدیل شد. احضار مکرر وی به وزارت خارجه و نیز رد و بدل کردن پیام‌ها میان ایران و آمریکا موجب شد که کاربران شبکه‌های اجتماعی در ایران لطیفه‌هایی درباره سفیر سوئیس درست کنند.

از اواخر آبان ماه تاکنون، سفیر سوئیس حداقل چهار بار به وزارت خارجه ایران احضار شد. هیچکدام از این احضارها، ربطی به دولت سوئیس نداشت. بلکه در اعتراض به اظهارات و اقدامات آمریکا علیه ایران بود. افزون بر این، سفیر سوئیس چند بار برای تحویل یا دریافت پیام به وزارت خارجه ایران مراجعه کرده است. همین رفت و آمدها، لایتنر را دستمایه طنز و شوخی کاربران شبکه‌های اجتماعی قرار داد.

سفارت سوئیس در تهران، حافظ منافع آمریکا در ایران است. به همین خاطر، معمولا به هنگام بالا گرفتن تنش‌ها میان ایران و آمریکا، لایتنر در اعتراض به رفتار آمریکا به وزارت خارجه احضار می‌شود. در جریان ناآرامی‌های آبان ماه، لایتنر در اعتراض به حمایت آمریکا از این ناآرامی‌ها احضار شد. بعد از ترور سردار سلیمانی، لایتنر حداقل سه بار به وزارت خارجه احضار شد. در کنار این ها، سفارت سوئیس در تهران، پیامی از جانب آمریکا به مقامات ایران تحویل داد که محمدجواد ظریف، آن را «بسیار نابخردانه» و «گستاخانه» توصیف کرد. سپس کاردار سفارت سوئیس، دو بار به وزارت خارجه احضار شد؛ یک با برای ابلاغ اعتراض ایران و بار دوم برای تحویل گرفتن پاسخ ایران به پیام آمریکا.

اما علاوه بر ایران، رفت و آمد‌های لایتنر به وزارت خارجه توجه رسانه‌های سوئیس را نیز جلب کرد. سرویس بین الملل صدا و سیمای سوئیس (SWI swissinfo) در گزارشی به معرفی لایتنر و کار‌های وی در ایران پرداخت. در این گزارش آمده است: لایتنر بیش از دو سال در منصب خود باقی ماند و در موقعیت خوبی برای حفظ حرفه‌ای بودن دیپلماسی در شرایط ملتهب فعلی قرار دارد. برای حفظ اعتماد دو طرف، وساطت سوئیس میان ایران و آمریکا کاملا سری است. وزارت خارجه سوئیس، بدون ارائه جزئیات فقط اعلام کرد که بین ایران و آمریکا پیام‌هایی رد و بدل کرده است.

لایتنر در سپتامبر ۲۰۱۹ به روزنامه «نویه تسوخر تسایتونگ» گفت: واگذار کردن ماموریت حفظ منافع دو کشور ایران و آمریکا به سوئیس بعد از خروج کاخ سفید از برجام در سال ۲۰۱۸، مشغله‌ها و کارهای‌اش را بیشتر کرد. لایتنر افزود ۵۰ درصد کارهایش به همین امر مربوط است. شاید الآن این درصد بیشتر شده است.

جوانی لایتنر، زمانی که در سفارت سوئیس در شیلی خدمت می‌‎کرد. در این تصویر، لایتنر کنار میشیل مایر دیده می شود. مایر دانشمند سوئیسی است که اخیرا جایزه نوبل فیزیک نجومی را از آن خود کرد.

۲۴ سال در وزارت خارجه

لایتنر (۵۳ ساله)، ۲۴ سال پیش به وزارت خارجه سوئیس پیوست و به گفته یک دیپلمات سابق، از «شهرت بسیار خوبی» برخوردار است. لایتنر، که دو فرزند دارد، گاهی اوقات تصاویری با لباس‌های غیررسمی مانند شلوار جینز از خود در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک می‌گذارد.

وی در زوریخ در رشته اقتصاد تحصیل کرد و در ابتدای امر وارد دنیای تجارت شد. سپس در سال ۱۹۹۶ به استخدام وزارت خارجه سوئیس در آمد و در کشور‌هایی مانند آفریقای جنوبی و شیلی خدمت کرد. اولین ماموریت لایتنر در مرتبه سفیر، در سال ۲۰۱۳ بود. زمانی که در اوج بحران داخلی مصر، در این کشور به عنوان سفیر منصوب شد. لایتنر در همین رابطه گفت: «استوارنامه خود را به رئیس جمهور محمد مرسی تحویل دادم، ولی دو هفته بعد در کودتایی سرنگون شد.» در آن زمان، لایتنر از بیم اینکه نتواند روز بعد به سفارت بازگردد، شب‌ها در ساختمان سفارت در یک کیسه می‌خوابید.

تجربه لایتنر در مصر، در تقویت مهارت کنترل احساسات و اعصاب وی کمک کرد. چرا که سفرا باید در هر ساعتی از شبانه روز در دسترس باشند. این مهارت در تهران نیز لازم بود. چون هر از چندگاهی در مقابل سفارت سوئیس در تهران، تظاهرات ضدآمریکایی برگزار می‌شد. کما اینکه همین مهارت لایتنر در مذاکراتی که به تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا منجر شد، مفید واقع شد. یکی از مقامات دولت آمریکا گفته لایتنر بدون هیچ خستگی برای تبادل زندانیان تلاش کرد.

پارسال، لایتنر در گفتگو با یک رادیوی محلی در زوریخ گفت: «زندگی در ایران، طبیعی‌تر از آنچه خارجی‌ها فکر می‌کنند، می‌باشد. شب هنگام، خصوصا در تهران، می‌توانید به رستوران‌ها و کافه‌ها بروید و می‌توانید به راحتی تردد کنید.»

فرارو