یکسری از عوامل اعتیاد جوانان

 به گزارش روزپلاس، در کشور ایران  به دلیل وجود بافت جوان جمعیتی این موضوع پیچیدگی خاص خود را یافته است. لذا شناسایی و تبیین درست آن برای یافتن ‌راه‌حلهای مناسب ضروری به نظر می‌رسد.

از جمله علل ابتلای جوانان به مواد مخدر می توان موارد زیر را برشمرد:

1- بلوغ و نوجوانی: دوران بلوغ و نوجوانی یکی از حساس ترین دوره های زندگی به شمار می رود. در این دوره ی سنی خصوصیاتی از قبیل تشخص طلبی ، اعلام استقلال ، مخالفت جویی ، خودنمایی ، تبعیت از گروه های مرجع و ده ها صفت دیگر بروز می کند. دوره جوانی زمان بحران و شورش است. جوان با دارا بودن ویژگی خاص خود به دنبال هیجان است و در این راه اغلب به بیراهه کشیده می شود.

نتایج بررسی ها نشان می دهد که نوجوانان و جوانان ، بیشتر از گروه های سنی دیگر در معرض خطر اعتیاد قرار می گیرند.

2- اختلافات خانوادگی و تضاد و کشمکش بین والدین: درگیری های خانوادگی بین والدین موجب می شود که فرزندان از مراقبت و کنترل لازم برخوردار نباشند. این وضعیت و فضای نامناسب و نامساعد خانوادگی و عدم صمیمیت بین افراد خانواده موجب می گردد که فرزندان چنین خانواده ای برای خود دوستانی بیابند و با اهمال وغفلتی که در پرورش آنها شده، به سوی اعتیاد سوق داده شوند.

3- دوستان ناباب و معتاد: برخی از افراد سست عنصر و بی اراده وقتی می بینند دوستانشان با مصرف مواد مخدر نگرانی ها و گرفتاری های روحی خود را " خاموش می کنند " ، و حالت" آرامش " و" شادی موقتی" به دست می آورند، از روی کنجکاوی ترغیب می شوند تا با چند بار مصرف ، حالتی مانند آنان به دست آورند. اما همین گرایش موقت موجب اعتیاد می گردد و یک عمر بدبختی و پشیمانی را در پی می آورد.

4- نابسامانی های زندگی و بیکاری: بیکاری و فرار از مشکلات زندگی و عدم توانایی فرد در روبرو شدن با مسائل اجتماعی از دیگر عواملی هستند که موجب می شوند شخص، مواد مخدر را پناهگاهی برای خود تلقی کند و به آن پناه ببرد.

5- تنهایی، احساس بی پناهی، نداشتن دوستان خوب: تنهایی و بی کسی و نداشتن دوستانی صالح، امین، دلسوز و مهربان نیز ممکن است فرد را به طرف اعتیاد سوق دهد.

6- فشارهای عصبی و روانی: در اکثر اوقات عوامل روانی و فشارهای عصبی ، کششی برای اعتیاد در فرد به وجود می آورد. مشکلات و نیازهای روانی و عاطفی برآورده نشده و عوامل نامساعد و ناراحت کننده ی زندگی ، شخص را به طرف مواد مخدر سوق می دهد.

7- لذت های نفسانی زودگذر: گروهی نیز با تصوری نادرست برای پیدا کردن آرزوهای گمشده خود به مصرف مواد مخدر روی می آورند و آن را منبع لذت و خوشحالی و رفع نیازمندی های خود می پندارند.

8- فراوانی و در دسترس بودن مواد مخدر: نمی توان انکار کرد که فراوانی مصرف مواد مخدر و در دسترس بودن و تهیه آسان آن، افراد معتاد  و توزیع کنندگان را بر می انگیزاند و تأثیر بسیاری در معتاد کردن افراد زودباور به ویژه نوجوانان و جوانان دارد.

9- توهم لذت جنسی بیشتر: برخی از افراد ، ریشه اعتیاد را در رابطه با امور جنسی می دانند و تصور می کنند مصرف مواد مخدر لذت جنسی را افزایش می دهد، اما واقعیت این است که مصرف مواد مخدر نه تنها توانایی جنسی را زیاد نمی کند، بلکه موجب اختلال در تعادل هورمون های جنسی و عقیمی در مردان و نازایی در زنان می شود.

حسن رفیعی ،رییس سابق موسسه تحقیقاتی داریوش معتقد است: بر اساس نتایج این تحقیق در خوشبینانه‌ترین حالت تعداد معتادان کشور 800 هزار نفر و در بدبینانه‌ترین حالت تعداد معتادان کشور یک میلیون و 700 هزار نفر است که به طور میانگین می‌توانیم تعداد معتادان کشور را یک میلیون و 200 هزار نفر اعلام کنیم. البته این آمار مصرف کنندگان تفننی مواد را در کشور نشان نمی‌دهد.همچنین رئیس سابق مؤسسه تحقیقاتی داریوش وابسته به دانشگاه علوم بهزیستی اضافه کرد: با در نظر گرفتن جمعیت 70 میلیونی کشور 7/1 درصد جمعیت کشور معتادند که بر اساس نتایج این تحقیق 95درصد آن‌ها مرد و 5 درصد زن هستند در حالی همین تحقیق در سال 83 میزان زنان معتاد را 7 درصد کل معتادان نشان می‌داد. * میانگین سنی اعتیاد بالا رفته است وی گفت:‌ این تحقیق فقط در شهرها انجام شده است به همین علت 93 درصد معتادان نمونه، خود را شهری معرفی کردند،‌ نتایج این تحقیق همچنین نشان داد که میانگین سنی معتادان کشور نیز نسبت به سال 83 بالاتر رفته و جمعیت معتاد زیر 20 سال از 5 درصد کل به 3 درصد کاهش یافته است در گروه سنی 20 تا 24 سال نیز 15 درصد کل معتادان کشور وجود دارد که نسبت به گذشته که 18درصد بود، کم‌تر است.

رئیس مرکز توسعه پیشگیری و درمان اعتیاد سازمان بهزیستی کشور با اشاره به راهکارهای جدید این سازمان در خصوص درمان معتادان از شیوه درمان دادگاه محور به عنوان یک راهکار جدید نیز سخن گفت. مجید رضازاده در این رابطه افزود:« آن عده که از حضور داوطلبانه در کمپ ها و درمان ارزان به هر دلیلی ممانعت کنند،در رده درمان دادگاه مدار قرار می گیرند. در این حالت سیستم قضایی فرد را مخیر می کند که در صورت تمایل به درمان به مدت 3 ماه در مرکز درمان مستقر شود و در غیر این صورت به زندان منتقل شود.»حسام الدین معصومیان درباره این شیوه درمانی با بیان اینکه این شیوه در کشورهای دیگر هم اعمال می شود.وی می گوید:«این راهکار مناسبی است. راه تنبیهی جنبه بهسازی دارد البته باید این در مورد مصرف کنندگانی صورت بگیرد که در حین مصرف مرتکب عمل مجرمانه می شوند اگر صرف مصرف مواد باشد فرد بیمار است و تنها باید از روش های غیر تنبیهی در درمان او استفاده شود.» اما مریم رامشت در این خصوص متفاوت می اندیشد.

او با بیان اینکه اعتیاد یک بیماری است و جرم نیست می گوید:« لازمه مدیریت یک آسیب اجتماعی این است که به آن نگاه مجرمانه نداشته باشیم. این گونه نگاه به حل قضیه هیچ کمکی نخواهد کرد.»

راه کارهای برای مقابله با اعتیاد:

1- والدین بهتر است بر دوستان یا گروهی که فرزندمان با آنها در ارتباط است نظارت داشته باشند که آنها چه کسانی هستند، چه کاری انجام می‌دهند، کجا می‌روند و …

2- سعی کنیم خانواده را به کانون مهر و محبت تبدیل کنیم تا فرزندمان نیازها ی خود را در درون خانواده پیدا کند.

3- در صورت اعتیاد یکی از بستگان یا اقوام نزدیک، مقبولیت او را نزد اعضای خانواده زیر سوال ببریم.

4- دوری از مصرف مواد را جزئی از ارزش‌های درونی و شخصیتی خانواده بدانیم، حتی اگر دیگران آن را مصرف کنند.

5- امکانات و تسهیلات مناسب را برای فرزندمان فراهم کنیم تا به ورزش و تفریح‌های سالم روی بیاورد، مثل رفتن به باشگا‌ه‌های ورزشی و …

6- اگر یکی از اعضای خانواده اعتیاد داشته باشد، جلوی فرزندان مواد را مصرف نکند و سایر اعضای خانواده برای ترک کردن، او را یاری کرده و نزد متخصص ببرند.

7- به فرزندان خود یاد دهیم که لحظات خوش با مصرف مواد بدست نمی‌آید، سعی کنیم با فعالیت‌های دیگر، اوقات خوشی را در درون خانواده ایجاد کنیم.

8- با پیام‌ها یا افرادی‌که مصرف مواد یا سیگار را تبلیغ می‌کنند برخورد قاطعانه داشته باشیم.

9- نه گفتن  را به فرزندانمان یاد دهیم تا بتوانند در مقابل خواسته ی نابجای دیگران حتی با اصرار و پافشاری ایشان از خود مقاومت نشان دهند و نه بگویند.

10- به طور مشخص و شفاف به فرزندانمان بگوییم که چه رفتاری درشأن و منزلت اوست و خانواده چه انتظاری از او دارند.

11- در صورت امکان با والدین دوستان فرزندانمان ارتباط نزدیک داشته باشیم.

12- اگر فرزندمان تقاضای ماندن در منزل دوست ناشناخته را در وقت خواب داشت حتی‌المقدور با تقاضای او موافقت نکنیم.

13- سعی کنیم او را تنبیه بدنی نکنیم بلکه از طریق راهنمایی و هدایت سعی در ترک عادات ناپسند او نماییم.

14- برای سوالات مذهبی و اعتقادی فرزندمان جواب‌هایی قانع‌کننده پیدا کنیم.

15- فرزندانمان را نسبت به مضرات و عواقب ویرانگر مواد مخدر آگاه کنیم.

16- وقتی احساس کردیم در حل مشکلی پیشرفت لازم را نداشتیم در صدد کمک خواهی از متخصصان (مشاورین) برآئیم.

برنا