معلمان کیلومترها زیر "خط فقر!"

نابسامانی ساماندهی نیروی انسانی آموزش و پرورش، باعث شده در چند سال اخیر، انواع معلمانی را داشته باشیم که کار همه آنها تدریس برای دانش‌آموزان باشد اما در عناوین مختلف، وضعیت حقوق و بیمه آنها از هم متفاوت می‌شود.

معلمان خرید خدمات آموزشی، حق التدریس، معلمان برون‌سپار هنرستان‌ها، معلمان مدارس غیردولتی و .. . تنها بخشی از انواع مختلف معلمانی هستند که در نابسامان‌ترین اوضاع حقوق و دستمزد در حال اداره کلاس‌های درس هستند و متأسفانه آموزش و پرورش هم به دلیل رهایی از بار استخدام به سمت این سبک از جذب نیرو روی آورده است.

این سبک از جذب نیرو در نهایت به نفع آموزش و پرورش و دولت ختم می‌شود و آنها با کمترین میزان حقوق و بیمه، معلمانی را برای تدریس در کلاس‌های درس جذب می‌کنند بدون اینکه زیر بار استخدام آنها و پرداخت حقوق و بیمه‌ای مشابه نیروهای رسمی بروند!

اما در سوی مقابل، معلمان غیررسمی که به همان میزان معلمان رسمی در کلاس‌های درس تلاش می‌کنند از حداقل حقوق و بیمه رنج می‌برند، حقوقی که در بیشتر موارد به میزان دستمزد مصوب وزارت کار هم نمی‌رسد.

در موضوع بررسی و پیگیری مشکلات انواع مختلف معلمان، به دنبال استخدام رسمی نیستیم اما صحبت این است وقتی فردی به عنوان معلم در قالب قرارداد یک ساله فعالیت می‌کند باید حقوق و بیمه مناسبی به او تعلق بگیرد، حقوقی در حد عرف معمول جامعه و بیمه کامل؛ اما هم‌اکنون در قالب قراردادهای استثمارگونه، حداقل حقوق وزارت کار نیز به این افراد تعلق نمی‌گیرد و افرادی در کلاس‌های درس، معلم دانش‌آموزان هستند که در برخی مواقع کمتر از یک میلیون تومان یا نهایت یک میلیون و 500 هزار تومان حقوق دریافت می‌کنند!

این همان موضوعی است که محل اعتراض بوده و اگر قرار است در کنار معلمان رسمی، معلمانی داشته باشیم که قراردادی فعالیت می‌کنند باید وضعیت حقوق و بیمه آنها اصلاح شود و این پرسش مطرح است، چگونه قراردادهای استثماری با این افراد بسته می‌شود و آنها را از حداقل حقوق و بیمه محروم می‌کنیم و از سوی دیگر انتظار کیفیت‌بخشی به نظام آموزشی را هم داریم!

معلمان قراردادی از مشکلات خود می‌گویند

گروه دیگر از معلمان غیررسمی، نیروهای قراردادی هستند که آنها نیز به تازگی در تجمعی اعتراض‌آمیز مقابل مجلس شورای اسلامی به دنبال مطالبه حقوق خود بودند.

یکی از معلمان قراردادی از جاسک می‌گوید: هشت سال است در دوره متوسطه اول به‌صورت قراردادی کار می‌کنم و از تمام مزایا و حتی رتبه‌بندی هم محروم هستم! به جز معلمی نمی‌توانیم در پُست دیگری مانند معاونت مدرسه حضور پیدا کنیم؛ حقوق ما، نصف حقوق نیروهای پیمانی‌ و رسمی‌ است از بیمه تکمیلی محروم هستیم ؛ بعضی معلمان قراردادی 200 کیلومتر با مدرسه فاصله دارند و باید بخشی از حقوق حداقلی را هم بابت کرایه رفت و آمد به مدرسه پرداخت کنند.

حکم حقوقی معلم قراردادی از هرمزگان؛ رقم نهایی پرداخت به کمتر از عدد درج شده در فیش یعنی 2 میلیون و 800 هزار تومان تقلیل می‌یابد

خانم معلم دیگری که از سال 85 به عنوان معلم قراردادی در حال فعالیت است می‌گوید: معلمان قراردادی به خاطر تصمیم اشتباه هر مسئولی که بر رأس کار قرار گرفت چنین وضعیتی را دارند، ابتدا تعداد معلمان قراردادی این مقدار "16 هزار نفر" نبود و عده‌ای شرکتی بودند که سال 85 تبدیل وضعیت و قراردادی شدند؛ عنوان قرارداد کار معین برای پُست و سمت خاصی است و قرارداد نیز یک سال اعتبار دارد، طبق قانون خدمات کشوری باید تبدیل وضعیت نیروهای قراردادی انجام می‌شد اما متن قانون را تغییر دادند تا نیروهای قراردادی تبدیل وضعیت نشوند.

حقوق متفاوت معلمان قراردادی با رسمی‌ها و پیمانی‌ها

او ادامه می‌دهد: 16 هزار نیروی قراردادی در کشور داریم که همه آنها معلم هستند و از سال 90 به بعد پُست آنها از اجرایی به معلم تغییر کرد  حالا ما نیروهای قراردادی مانند بقیه معلمان کلاس‌های درس را پُر می‌کنیم اما در وضعیت حقوق با معلمان رسمی و پیمانی تفاوت بسیاری داریم؛ همه معلمان قراردادی ماهانه 2 میلیون و 800 هزار تومان حقوق می‌گیرند که به اندازه حقوق خدمتگزار مدرسه است و متأسفانه در پرداخت حقوق مدرک تحصیلی هم تأثیری ندارد.

ما را ارث شوم دولت‌های قبل می‌دانند!

این معلم قراردادی می‌گوید:‌ دولت ما را ارث شوم دولت‌های قبل می‌داند! اما خودشان هم به این وضعیت دامن زدند؛ 90 درصد نیروهای قراردادی که تا به امروز جمعیتشان به 16 هزار نفر رسیده است در ابتدا این تعداد نبود به عنوان مثال استان البرز 1200 نیروی قراردادی داشت اما الان بررسی کنید جمعیت آنها به چند نفر رسیده است؟

او ادامه می‌دهد: عده‌ای از معلمان قراردادی در طرح مهرآفرین تبدیل وضعیت شدند اما طبق گفته اخیر مسئولان وزارت آموزش و پرورش، 90 درصد استان‌ها، نیروهای خود را تبدیل وضعیت کردند و 10 درصد استان‌ها مانند آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، البرز و کردستان باقی ماندند؛ در استان البرز تمام نیروهای قراردادی باقی ماندند و تبدیل وضعیت نشدند؛ بنده 20 سال سابقه کار در آموزش و پرورش دارم و از سال 85 قراردادی شدم،  10 سال دیگر هم بازنشسته می‌شوم و اصلاً معقول نیست یک نیرو این همه سال بلاتکلیف باشد.

این معلم قراردادی می‌گوید: تا سال 89 از چارت تأمین اجتماعی و قانون کارگری تبعیت می‌کردیم اما اگر می‌خواستیم شکایت کنیم می‌گفتند به ارگان ذیربط مربوط است و عملاً نمی‌توانستیم شکایتی را انجام دهیم؛ از اسفند 98 قرار شد از چارت خدمات کشوری برای ما استفاده کنند و به میزان 80 درصد حقوق پیمانی‌ها را دریافت کنیم اما هم‌اکنون مبلغ ثابت 2 میلیون و 800 هزار تومان را به تمام معلمان قراردادی می‌دهند در حالیکه فرد همتراز من که به صورت پیمانی کار می‌کند 4 میلیون و 900 هزار تومان دریافتی دارد.

تصویر بخشنامه‌ای که براساس آن حقوق نیروهای قراردادی باید 80 درصد نیروهای رسمی باشد

او بیان می‌کند: متأسفانه ما معلمان قراردادی نه کارگریم نه کارمند و قانونی را اختراع کردند که کاملاً به نفع خودشان است از سوی دیگر سنواتی به ما پرداخت نمی‌کنند اما امضا می‌گیرند که پرداخت شده است! همکارانی داریم که بازنشسته شدند و سنواتی دریافت نکردند.

یکی از معلمان قرآن از استان آذربایجان غربی نیز، می‌گوید: 500 معلم قرآن هستیم که جزو نیروهای قراردادی بوده و نسبت به عدم تعیین تکلیف وضعیت خود گلایه داریم، حقوق ما 2 میلیون و 800 هزار تومان است و در مقایسه با رسمی‌ها و پیمانی‌ها اختلاف حقوق فاحشی داریم، متأسفانه در اختلاف بین دولت‌ها تبدیل وضعیت نمی‌شویم.

"معلمان حق‌التدریس" گروه دیگری از معلمان غیررسمی هستند که همین چند هفته قبل مقابل وزارت آموزش و پرورش تجمع داشتند و نسبت به بلاتکلیفی وضعیت استخدامی خود معترض بودند؛ معلمانی که با حقوق یک میلیون تومانی، سال‌هاست در حال اداره کلاس‌های درس هستند و چند سالی می‌شود که معطل تعیین تکلیف وضعیت استخدامی خود هستند و هنوز هم مشخص نیست که آیا مهر 99 استخدام آنها عملیاتی خواهد شد یا خیر؟

معلمان مدارس غیر دولتی هم جزو همان گروه از معلمانی هستند که طی روزهای اخیر برای مطالبه حقوق خود مقابل مجلس شورای اسلامی تجمع کردند.

وضعیت این معلمان هم همانند سایر همکاران خود بوده و در بحث بیمه و حقوق مشکلات متعددی دارند.

معلم مدارس غیردولتی با 650 هزار تومان حقوق!!

معلم یکی از مدارس غیردولتی که در پایه سوم دبستان تدریس می‌کند می‌گوید: ماهانه 650 هزار تومان حقوق می‌گیریم آن هم بدون بیمه! مؤسس مدرسه با ما قرارداد نمی‌بندد و می‌گوید باید ابتدا از والدین نظرسنجی کنم اگر از نحوه تدریس و اخلاق شما راضی بودند مرداد یا شهریور تماس می‌گیریم و وضعیت ادامه فعالیت برای سال تحصیلی جدید را مشخص می‌کنیم!

او ادامه می‌دهد:‌ عیدی هم به ما پرداخت نکردند حتی پیش آمده است که با هزینه شخصی خودم، ماژیک و برگه امتحانی برای کلاس درسم می‌خرم؛ به همان اندازه معلمان رسمی در کلاس درس تلاش می‌کنم اما وضعیت حقوق و بیمه ما قابل توصیف نیست.

در گزارش جامع‌تری به بررسی و انعکاس مشکلات معلمان مدارس غیر دولتی خواهیم پرداخت؛ هم‌اکنون جمعی از جوانان تحصیلکرده در استان‌های مختلف کشور وضعیت مشابه این افراد را دارند و شرایط حاکم بر بازار کار امروز کشور باعث شده که به قراردادهایی با حداقل حقوق و مزایا و پوشش بیمه‌ای نامناسب  تن دهند؛ در چنین شرایطی حداقل انتظار از نهادهای مرتبط  این است که با نظارت دقیق مانع سوءاستفاده از شرایط جوانان تحصیلکرده کشور شوند و حداقل حقوق مطابق با قانون کار و بیمه مناسب برای این افراد عملیاتی شود اما متأسفانه نظارت دقیقی در این رابطه وجود ندارد.

نمایندگان مجلس هم که یکی از وظایف اصلی آنها در بُعد نظارتی است نسبت به این وظیفه خود حساس نیستند و متأسفانه برخی نمایندگان مجلس جدید هم در شعاربازی، نوشتن توئیت و گذاشتن پُست در اینستاگرام درباره وضعیت معلمان، دانش آموزان و مشکلات آموزش و پرورش درگیر شده‌اند اما واقعیت این است که مجلس شورای اسلامی در میدان عمل و در حیطه وظایف نظارتی خود کارنامه قابل قبولی ندارد!