علل عمده نفخ معده و نکات پیشگیرانه

خوشبختان در بسیاری از موارد نفخ معده با رعایت رژیم غذایی متعادل و سالم برطرف می شود اما اگر این مشکل ادامه دار و همراه با سایر علائم از قبیل موارد زیر بود، باید به دنبال بررسی های بیشتر پزشکی رفت:

تب
خارش پوست یا کهیر
آبریزش چشم، خارش گلو یا واکنش های دیگر آلرژیک
یبوست یا اسهال
استفراغ و تهوع
خون در ادرار یا مدفوع
کاهش وزن ناخواسته
درد در اطراف غدد لنفاوی از جمله کشاله ران، گلو یا زیر بغل
خستگی
مشکل در تمرکز
بواسیر
علل عمده نفخ

اختلالات گوارشی: اکثر مثردم در برخورد با اختلالات مختلف گوارشی مانند سندرم روده تحریک پذیر، کولیت اولسراتیو و بیماری سلیاک، علائمی مانند نفخ، اتساع و ... را تجربه می کنند. برخی از گزارش ها حاکی از آنند که نفخ معده در 96 درصد از افراد مبتلا به سندرم روده تحریک پذیر رایج است و 56 درصد از افراد مبتلا به یبوست مزمن نیز آن را تجربه می کنند.

احتباس مایعات یا ادم: گاهی اوقات مایعات می توانند در سراسر بدن از جمله در نزدیکی شکم یا لگن تجمع کرده و باعث نفخ بیش از حد و افزایش وزن موقت شوند. شما همچنین ممکن است تورم و درد در مفاصل را نیز در نتیجه آن تجربه کنید. این روند می تواند ناشی از سرطان البته در موارد نادر باشد.

کم آب شدن بدن: مصرف غذاهای شور یا نوشیدن الکل بدن را دچار پف و کم آبی می کند. یبوست ناشی از کم آبی بدن نیز علت دیگر تجربه نفخ است.

یبوست: یبوست ناشی از یک رژیم غذایی کم فیبر، کم آبی، کم تحرکی و استرس عامل دیگری برای احساس نفخ و ناراحتی در معده است.

حساسیت های غذایی: اغلب حساسیت های غذایی از قبیل عدم تحمل لاکتوز از دلایل شایع احساس نفخ در معده است. مواد غذایی حاوی گلوتن مانند غلات و حبوبات و برخی محصولات لبنی نیز این علامت را می توانند ایجاد کنند.

عفونت: شما می توانید در برخورد با یک عفونت و التهاب ناشی از آن احساس نفخ را تجربه کنید. برخی از نشانه های دیگر ابتلا به عفونت مانند تب و تورم غدد لنفاوی نیز باید بررسی شوند.

انسداد روده: این نشانه همراه با یبوست، تهوع، استفراغ و البته نفخ است. انسداد روده توسط بافت اسکار یا تومور ایجاد می شود. روده مسدود شده مانع از خروج مدفوع شده و شرایط دردناک را همراه با نفخ ایجاد می کند.

تغییرات هورمونی: سندرم پیش از قاعدگی همراه با مسائل گوارشی از جمله نفخ است و فرد را در معرض یبوست و احتباس مایعات نیز قرار می دهد.

سرطان: نفخ می تواند یکی از نشانه های سرطان روده بزرگ یا سرطان رحم باشد. با پزشک تان در صورت تشدید و ادامه دار بودن نفخ برای شناسایی این نوع سرطان ها حتما باید در تماس باشید.

نکات پیشگیرانه:

رژیم غذایی شما نقش مهمی در پیشگیری و یا تشدید نفخ دارد. برای پیشگیری از نفخ باید مطمئن شوید رژیم غذایی حاوی فیبر بالا دارید. مصرف فیبر باید حداقل 25 تا 30 گرم در روز باشد. افزودن فیبر به رژیم غذایی سخت نیست و کافیست شما سبزیجات، میوه ها، اجیل و دانه های بیشتری را مصرف کنید.

آلرژی به گندم و یا حساسیت به لاکتوز را مشخص کنید: این 2 ماده نفخ آور است اما باید توسط پزشک تشخیص داده شود.

از سریع خوردن پرهیز کنید: سریع خوردن غذا بدون این که خوب بجوید باعث قورت دادن هوا و نفخ معده می شود. غذا خوردن باید حداقل 30 دقیقه طول بکشد. توجه داشته باشید که هضم غذا از دهان شروع می شود و با جویدن بیشتر می توانید نفخ معده را کاهش دهید. یک ویژگی دیگر آهسته خوردن، احساس سیری است. بررسی ها نشان داده که هرچه کندتر غذا بخورید، مقدار کمتری غذا خواهید خورد.

از مصرف بیش از حد نوشابه های گازدار پرهیز کنید: این نوع نوشیدنی ها حتی انواع رژیمی آن ها می تواند منجر به گیر افتادن گاز در معده شود. به جای آن آب معدنی با طعم لیمو، پرتقال، خیار بخورید و یا مصرف روزانه نوشیدنی های گازدار را کاهش دهید. چای نعناع برای کاهش و تسکین نفخ معده نیز موثر است.

نمک را محدود کنید: مواد غذایی آماده سرشار از نمک و میزان پایین فیبر است که هر دو ایجاد نفخ می کند. هنگام خرید مواد غذایی آماده و کنسرو به محتویات آن توجه کنید.

مصرف حبوب و سبزی های نفاخ را کاهش دهید: اگر به خوردن حبوب عادت ندارید، با خوردن سبزی هایی مانند کلم بروکلی و گل کلم، با نفخ مواجه خواهید شد. این کار به این منظور نیست که آن ها را از رژیم غذایی خود حذف کنید بلکه آن ها را کم کم به رژیم غذایی خود اضافه کنید تا بدن به ترکیبات عادت کند.

به وعده های غذایی کوچک تر رو بیاورید: به جای 3 وعده غذایی کامل به وعده های متعدد و کوچک تر بپردازید این کار باعث می شود علاوه بر جلوگیری از نفخ، میزان قند خون و گرسنگی نیز کنترل شود. بنابراین به 5 تا6 وعده غذایی کوچک تر در روز و مواد مغذی توصیه شده رو بیاورید.

ورزش کنید: فعال بودن به تنظیم عملکرد سیستم گوارش، مبارزه با یبوست و بهبود گرد خون کمک می کند و فرایند سم زدایی از بدن را تسریع می نماید. انجام حداقل 30 تا 60 دقیقه ورزش برای 5 روز در هفته نشان های نفخ را می تواند تخفیف دهد.

با پزشک تان صحبت کنید: اگر نفخ به علت بیماری های زمینه ای دیگر باشد، شما نیاز به آزمون های تشخیصی برای تعیین علت نفخ دارید. پزشک شما برای تعیین علت نفخ آزمایش خون، سونوگرافی، آندوسکوپی، کولونوسکپی یا بیوپسی را ممکن است تجویز کند