شرط نمایندگی در دوره رضاخان

دوره ششم مجلس شورای ملی اولین انتخاباتی بود که در دوره سلطنت رضاشاه برگزار می‌شد. در این دوره رقابت‌های حزبی و مرامی نسبت به دوره قبل تا اندازه زیادی کاهش پیدا کرد؛ تا جایی که صدیقه دولت آبادی انتخابات دوره رضاخانی را شعر دانست.
کد خبر: ۲۵۹۹۱۸
تاریخ انتشار:۰۱ مرداد ۱۴۰۱ - ۱۰:۱۶ - 23 July 2022
شرط نمایندگی در دوره رضاخان


به گزارش روزپلاس؛ مظفرالدین شاه پنجمین پادشاه سلسله قاجارشاهی است. نام مظفر در تاریخ ایران با چند واقعه تاریخی گره خورده است. مظفرالدین شاه پس از ترور ناصرالدین شاه ملقب به سلطان صاحبقران پس از ۴۰ سال ولایتعهدی بر تخت سلطنت نشست. 

او در ۱۲ اردیبهشت ۱۲۷۵ خورشیدی در عمارت بادگیر کاخ گلستان بر تخت سلطنت نشست و حدود یک دهه بر ایران سلطنت کرد و تنها مرگ پایان سلطنت او را ـ مانند پادشاهان پیشین ایران ـ رقم زد و در سن ۵۳ سالگی در ۱۲ دی ۱۲۸۵ درگذشت.

تاریخ مجلس در کشور با نام مظفرالدین شاه گره خورده است. پنجمین شاه قاجار ۶ ماه قبل از مرگش تاریخی‌‌ترین فرمان خود را در ۱۴ مرداد ۱۲۸۵ خورشیدی صادر کرد. فرمان مشروطه مظفرالدین شاه منشا تحولات بی‌شماری در کشور شد. 



مظفرالدین شاه قاجار در مجلس افتتاحیه اولین مجلس مشروطیت

پس از صدور فرمان مشروطه نخستین مجلس مؤسسان برای تدوین نظامنامه انتخابات مجلس ملی در تهران گشایش یافت و اساسنامه انتخابات در کشور تدوین شد.

پس از برگزاری انتخابت در کشور، نخستین مجلس شورای ملی در ۱۴ مهر ۱۲۸۵ (۷ اکتبر ۱۹۰۶) در حضور مظفرالدین شاه آغاز به کار کرد. مجلس شورای ملی، یکی از نخستین پارلمان‌های غیراروپایی بود که کار خود را آغاز کرد. این مجلس پس از مرگ مظفرالدین شاه در ۲ تیر ۱۲۸۷ به توپ بسته شد. 

انتخابات در کشور با وجود مشکلات گوناگون تا به قدرت گرفتن سردار سپه به صورت آزاد برگزار می شد. دخالت در انتخابات با قدرت گرفتن سردار سپه آغاز شد. در زمان انتخابات مجلس پنجم، سردار سپه وزارت جنگ دولت میرزاحسن‌خان مستوفی‌الممالک را برعهده داشت و با دخالت در انتخابات به قول محمدتقی بهار: «از انتخابات این دوره پنجاه نفر از وکلایی که انتخاب شده‌اند طبیعی نیستند. هر جایی که سردار سپه وکیل اول یا وکیل شده انتخاباتش دستورالعمل و انتخابات و نماینده با دستور از بالا انجام شده بود».

دوره ششم مجلس شورای ملی اولین انتخاباتی بود که در دوره سلطنت خود رضاشاه برگزار می‌شد. در این دوره رقابت‌های حزبی و مرامی نسبت به دوره قبل تا اندازه زیادی کاهش پیدا کرد؛ تا جایی که صدیقه دولت آبادی انتخابات دوره رضاخانی را شعر دانست.



انتخابات دوره هفتم نشانگر مداخله تمام و کمال دولت در گزینش نمایندگان مجلس بود؛ چرا که از این دوره به بعد تمام نامزدهای انتخاباتی صرفاً با تأیید دولت می‌توانستند وارد رقابت‌های انتخاباتی شوند.



نمایندگان دوره هفتم مجلس شورای ملی در گردهمایی دربار به منظور ارشاد در امور جاری مملکت

نمایندگان مجلس هفتم (۱۳۰۷) به بعد بدون استثنا باید رضایت دربار پهلوی را تحصیل می‌کردند و گفته می‌شد هرکدام از آنها مبلغ معینی به صورت پنهانی به وزیر دربار (تیمورتاش) می‌دادند و شرط معین را هم قبول می‌کردند. شرط این بود که نمایندگان هر لایحه‌ای را که از طرف دولت به مجلس بیاید بدون اعتراض قبول و تصویب کنند و در آن صورت بود که نامشان در فهرست نمایندگان وارد می‌شد و مشخص می‌کردند که از چه محلی انتخاب شوند و آن فهرست به دست نظمیه مرکز داده می‌شد.

منابع:

۱. یحیی دولت‌آبادی، حیات یحیی، ج ۴، تهران، انتشارات عطار، ۱۳۶۱، ص ۴۰۴.
۲. پژوهشکده تاریخ معاصر
۳. تاریخ ایرانی
بازگشت به ابتدای صفحه
ارسال به دوستان
ارسال نظر
روایت تصویری
نگاه دوم
پیشنهاد سردبیر
پربازدیدها

آینده هویت اسلامی عربستان در سایه اصلاحات سکولار

برگزاری مراسم «قهرمان ملی»/ رونمایی از تقریظ رهبر انقلاب

عراقچی: حرکت سه کشور اروپایی در شورای حکام به پیچیده‌تر شدن موضوع خواهد انجامید/بررسی آخرین تحولات مربوط به مذاکرات هسته‌ای

۲۲ شهید و مفقود در بمباران یک خانه مسکونی/ تله مرگ‌بار حزب‌الله در مسیر نظامیان اسرائیلی

ایفون‌های فعال رجیستر نمی‌شوند!/ تصمیم وزارت صمت به ضرر دولت و مردم!

میدان حرف آخر را می‌زند/ پاسخ ما هدف قرار دادن قلب تل‌آویو خواهد بود

بانک ملت هک نشده است/ تنها همراه بانک ملت در حال به روزرسانی است

سازمان لیگ قیمت بلیت‌ها را اعلام کرد؛ نرخ براساس ورزشگاه+نامه

قهرمان دهه هفتادی/ جوان‌ترین شهید مدافع حرم که بود؟

پزشکیان: ایران بر روابط گسترده‌تر و عمیق‌تر با کشور دوست و همسایه قطر تأکید دارد/ نخست وزیر قطر: همواره برای ایران یک همپیمان قوی و مورد اعتماد خواهیم بود

درباره دوگانه تیم ملی فوتبال-صداوسیما/ کدام طرف درست می‌گوید؟

تلویزیون از رختکن تیم ملی خبر ندارد

"مثل نهنگ " و بحران‌ شناختی خاموش بعد از مادری

ایران در قبال آژانس حسن‌ نیت نشان داد/ اگر طرف‌های مقابل به دنبال تقابل باشند، ایران نیز واکنش مناسب از خود بروز خواهد داد

آن روی سکه ترامپ در فناوری/ از متضرر شدن اپل تا شانس هوش مصنوعی

وقتی موسیقی آقای آهنگساز وزن «طلا و مس» را بیشتر کرد

چگونگی رجیستر گوشی‌های آیفون‌ هنوز تعیین تکلیف نشده!/ آیفون کماکان قطعه!

کُمیت لنگ «بازار کتاب» دو سال پس از رونمایی

دل غریب من از گردش زمانه گرفت/ به یاد غربت زهرا شبی بهانه گرفت

صهیونیست‌های یهودی با این وحشی‌گری منجی را از خود می‌دانند

واکنش‌ها به ویدئوی جنجالی «صبحانه ایرانی» درباره قیصر

جریان سینمای زیرزمینی از ابتدا تاکنون/ چالش‌ها و راهکارها

ایران و سفر گروسی به تهران؛ مثبت در تعامل، قاطع در تقابل

نهاد کتابخانه‌‌های عمومی و سهمی قلیل از بودجه

شاعری که نگهبان بانک است/بی‌پولی بود که شاعر شدم!

ایران خودرو پاسخ داد/ قیمت جدید خودرو از چه زمانی اعمال می شود؟

همکاری‌ ایران با آژانس منوط به انجام تعهدات طرف مقابل است/ مسیر همکاری‌ ایران و آژانس در یکسال آینده را روشن کردیم

عملیات حنظله/ بزرگترین هک تاریخ موجودیت رژیم صهیونیستی

دانشگاه‌ها زیر ذره بین آخرین رتبه بندی تایمز/ تعداد حضور افزایشی؛ رتبه برخی کاهشی

ماجرای برهنگی یک زن در‌ محیط دانشگاه چیست؟ فشار روانی پس از متارکه

«اخلاق» باید یکی از ملاک‌های اصلی دختران و پسران برای ازدواج باشد/اهمیت خلقیات در ازدواج

داروهای لاغری اعتیادآور/ فروش در آرایشگاه‌های زنانه

بیماری‌های خطرناک در کمین افراد چاق/ از افسردگی تا سرطان‌ها

علائم افسردگی در نوجوانان/ ارتباط کاهش اعتقادات مذهبی و نا امیدی

عزل مدیران ارشد مبارزه با پولشویی سه بانک کشور

چرا انتخابات آمریکا بر اقتصاد ایران تاثیر عمده ندارد؟/ نگرانی جایز نیست

سوءاستفاده از بیماری یا بی شرمی رسانه ای

سفیر ایران: قدرت پدافند هوایی ایران در چین ترند شد

آغاز ضرب سکه با تاریخ سال بعد از ۱۵ اسفند ماه / کاهش حباب سکه

قیمت جهانی طلا امروز ۱۹ آبان/ هر اونس طلا ۲۶۸۴ دلار و ۷۷ سنت

رئیس شورای هماهنگی بانک‌ها:اجرایی‌شدن مصوبات بانکی سفر وزیر اقتصاد به استان سیستان و بلوچستان

الهامی: من مقصر اصلی شکست مقابل مس رفسنجان هستم

نقد و سیاست