بررسی سرنوشت توافق هسته‌ای در گفت‌و‌گوی روزپلاس با سید‌جلال ساداتیان/

نمی‌توان نسبت به آینده برجام نا امید بود/ توافق در چند روز آینده اعلام می‌شود مگر در کشورهای غربی اراده وجود نداشته باشد/ ایران نگران وجود روزنه‌هایی در متن توافق برای سو‌استفاده طرفین است/موضوعات مورد اختلاف طرفین حل‌شدنی است

توافق با محوریت احیای برجام طی روزهای گذشته شرایط پرفراز و نشیبی گذرانده است.

کد خبر: ۲۶۴۴۰۸

تاریخ انتشار:۱۶ شهريور ۱۴۰۱ - ۲۰:۲۱ - 07 September 2022

نمی‌توان نسبت به آینده برجام نا امید بود/ توافق در چند روز آینده اعلام می‌شود مگر در کشورهای غربی اراده وجود نداشته باشد/ ایران نگران وجود روزنه‌هایی در متن توافق برای سو‌استفاده طرفین است/موضوعات مورد اختلاف طرفین حل‌شدنی است

به گزارش روزپلاس، توافق با محوریت احیای برجام طی روزهای گذشته شرایط پرفراز و نشیبی گذرانده است. یک روز صحبت از نزدیکی توافق مطرح می شود و روز دیگر با حیله های رژیم صهیونیستی بهانه تراشی هایی از سوی واشنگتن برای حصول توافق دیده می شود.

در ابتدایِ ارائه بسته پیشنهادی اتحادیه اروپا ایران و پاسخ تهران ، نسبت به حصول یک توافق امیدورای هایی ایجاد شد.

بعد از نوبت به امریکا رسید تا نظر خود را نسبت به پاسخ ایران ارائه دهد. پس از انجام ارزیابی های آمریکا و موضع مقامات کاخ سفید، بار دیگر از احتمال ادامه مذاکرات و باقی ماندن برخی اختلافات کلیدی در چهارچوب معادله احیای برجام و حصول توافق در این رابطه خبر دادند. و اکنون اینگونه به نظر می رسد دولت بایدن در شرایط فعلی، آماده هموار سازی زمینه جهت احیای برجام نیست و در این رابطه با طرح بهانه های گوناگون، سعی دارد تا مساله مذکور را به تاخیر بیندازد.

اما در پاسخ واشنگتن به ایران از سوی مقامات اروپایی ،مواضعی ارائه شد که ابهام زدایی از متن در ارتباط با مباحث برنامه هسته ای را یک ضرورت جدی مبدل کرد. هرچند آمریکا در این رابطه از زیاده خواهی ایران سخن می گوید اما مباحث جدیدی از سوی تهران مطرح نشد و اصلاحات ایران در حد چندکلمه و باهدف ابهام زدایی از متن برای سواستفاده احتمای واشنگن در آینده بوده است.

هرچند دولت آمریکا سعی دارد ایران را مقصر وضعیت فعلی معرفی کند اما این آمریکاست که مشکلات داخلی و فشارهای بیرونی آن را از تصمیم‌گیری منع می کند. اکنون شاهد هستیم که با نزدیک شدن به انتخابات کنگره، بایدن سعی دارد این فضای انتخاباتی را بهانه تاخیر در اعلام تصمیم و مذاکرات معرفی و با طرح ادعاهایی توافق را به زمان دیگر موکول کند.

اما سید جلال ساداتیان کارشناس مسائل بین الملل در گفتگو با روزپلاس درخصوص سرانجام برجام گفت:‌ اخیرا آقای بورل ، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا ابراز ناامیدی کرده بود که بخاطر پاسخ های ایران امیدمان برای سرانجام خوش برجام کم شده است. البته که نظر طرف مقابل نسبت به پاسخ ایران منفی بوده و این موضوع در بازار خود ایران هم تاثیر منفی گذاشت آنقدر که قیمت ارز و برخی اقلام در کشور بالا رفت. در مجموعه انعکاس هایی که از سوی واشنگتن دریافت شد، منفی بوده اما هیات مذاکره کننده برای اینکه تب این موضوع را کم کند توضیحاتی ارائه داد . آمریکا بدنبال بهانه تراشی برای حصول توافق است و لذا از مطالبات غیرواقعی ایران سخن می گوید در حالیکه طبق اظهاراتی ،ایران صرف به دنبال ابهام زدایی از برخی کلمات در بسته پیشنهادی بوده . البته که رویه تیم مذاکره کننده باید این باشد که به همراه هر پاسخی که ارائه می دهند یک دیپلماسی عمومی هم لحاظ کنند . در واقع بصورت شفاف اعلام می کردند که ما پاسخ مان را به طرف مقابل داده ایم و نکات مثبتی از این قبیل را مطرح کردیم.

ما اکنون واقعا متن را نمی دانیم و از جزییاتش بی اطلاعیم. باید موارد ابهام مطرح شود و بعد بتوان در خصوص آن قضاوت کرد . رسانه ها اکنون صرفا بخاطر انعکاس کلام دو طرف قضاوت می کنند و تحلیل ارائه می دهند.

اگر نمی خواهند عین متن را منتشر کنند پیرامونش می توانند گفتگویی داشته باشندو یا قبلش روشنگری کنند و بگویند چه کاری انجام می شود. اما متاسفانه در این رابطه منفعلانه عمل می شود.

وی نسبت به سرانجام برجام ابراز خوش بینی کرد و گفت: نهایتا توافق انجام می شود برای اینکه طرفین به این توافق احتیاج دارند. لذا نگاه بنده منفی نیست البته شاید این بازی یکباره دیگر تبادل شود و طرفین هرکدام جواب بدهند اما در این مقطع حداقل برآوردمان این نیست که بگوییم توافق و روند مذاکرات منفی شده است. طرفین نیاز دارند که یکسری مسائل را همچنان حل کنند .

ساداتیان تاکید کرد: ایران احتمال می دهد که طرف های مقابل به لحظ تسلط شان به زبان انگلیسی روزنه هایی را می گذارند که از آن روزنه ها برای دبه کردن استفاده می کنند یعنی در آینده ممکن است بگویند که در خصوص فلان قسمت متن منظورشان چیزی دیگر بوده است. اصلاحات ایران می تواند ناظر براین موارد باشد تا جلوی برخی موارد و وسواستفاده احتمالی گرفته شود .با تمام این موضوعات چون متن وجود ندارد قضاوت نمی تواند درست باشد ولی روی قرائن و شواهد نظر می دهیم .

وی خاطرنشان کرد:‌زمان مهم نیست به نظر می آید ظرف چند روز آینده باید توافق را اعلام کنند مگر اینکه اراده سیاسی از سوی طرف مقابل وجود نداشته باشد ویا بخواهند تقصیر را گردن ایران بگذارند. تا وفتی توافقاتی زیادی صورت گرفته و این اختلافات کوچیک باقی مانده به نظر می آید می توان این موضوعات باقی مانده را حل وفصل کرد.