سازمان محیط زیست نتوانست از ظرفیت قوی رئیسی استفاده کند

به گزارش روزپلاس، با ابلاغ حکم شینا انصاری به عنوان رییس سازمان حفاظت محیط زیست، دوره ریاست دکتر علی سلاجقه رسماً به پایان رسید.

به گفته بسیاری از کارشناسان محیط زیست، بیشتر سعی سازمان حفاظت محیط زیست در دوره ریاست سلاجقه برای حفظ وضع موجود بود؛ به این معنی که تحول جدیدی برای محیط زیست کشور رخ نداد اما آسیبی جدید نیز وارد نشد. در این دوره اتفاقات مثبتی از جمله توقف پتروشیمی میانکاله، توسعه بوم‌گردی ضابطه‌مند در آشوراده و... را شاهد بودیم اما از طرفی عقب‌نشینی سازمان حفاظت محیط زیست در قضیه سد چمشیر و عدم تخصیص بودجه مناسب به سازمان، نشان داد که احتمالاً اقتدار لازم برای اعاده حقوق محیط زیست در کشور وجود ندارد.

در رابطه با عملکرد سه ساله سازمان حفاظت محیط زیست در دولت سیزدهم، مهدی اسماعیلی بیدهندی؛ عضو هیئت علمی دانشکده محیط زیست دانشگاه تهران گفت: یکی از نقدهایی که به سازمان حفاظت محیط زیست در این دوره سه سال وارد است، این بود که باب اطلاع‌رسانی شفاف، گسترده و پیوسته را بر جامعه خبرنگاری، متخصصین و نخبگانی کشور بستند و در این دوره شاهد بودیم که کمترین اطلاعات درباره پروژه‌ها از درون سازمان به بیرون منتشر می‌شد.

وی ادامه داد: بیشتر اوقات اتفاقاتی در سازمان می‌افتاد را از طریق فضای مجازی و صفحات برخی افراد متوجه می‌شدیم در حالی که ارکان رسمی اطلاع‌رسانی در سازمان وجود داشت و می‌توانست افکار عمومی را در زمان مناسب آگاه و تنویر کنند. به عقیده بنده این مورد یکی از مشکلاتی بود که طی این سه سال با آن روبرو بودیم و عوض شدن چندباره مدیر روابط عمومی سازمان حفاظت محیط زیست نیز گواهی بر این موضوع است.

این استاد دانشگاه تهران بیان کرد: یکی از انتقادات جامعه نخبگانی به آقای سلاجقه این بود که برنامه شفافی از سوی رییس سازمان حفاظت محیط زیست ارائه نشد. دولت سیزدهم با یک تاخیری رییس سازمان حفاظت محیط زیست را معرفی کرد که این یکی از ایرادات وارده به دولت بود و بعد هم که رییس سازمان حفاظت محیط زیست مشخص شد، وی دائم از ارائه یک سند تحول در عرصه محیط زیست صحبت می‌کرد اما با این وجود که بارها اعلام کردند سند را بیرون می‌دهند، دیدیم که عمر دولت سیزدهم تمام شد و شاهد چنین سندی نبودیم!

اسماعیلی بیدهندی با بیان اینکه در این دوره شاهد اتفاقات مثبتی هم بودیم، تصریح کرد: شاید بتوان گل سرسبد این اتفاقات را توقف پروژه پتروشیمی میانکاله دانست که البته به عقیده من نمی‌توانیم این مهم را صرفاً به پای عملکرد رئیس سازمان حفاظت محیط زیست نوشت بلکه باید آن را ناشی از آگاه شدن افکار عمومی و مطالبه‌ای که در میان مردم شکل گرفت و ورود ریاست محترم جمهور دانست. موارد دیگری هم مشابه پروژه میانکاله در کشور وجود داشت که به دلیل کمتر پرداخته شدن به آنها در فضای رسانه، کاری از دست سازمان برنیامد و حقوق محیط زیست پایمال شد.

وی بیان کرد: عدم وجود شخصیت تحول‌خواه و عدم شناخت ساز و کار حکمرانی در عرصه محیط زیست کشور از جمله انتقادات وارد به رییس سازمان حفاظت محیط زیست بود. آقای سلاجقه طی این 3 سال سعی کرد تا شرایط موجود را حفظ کند و به دلیل پیش گرفتن این رویه و عدم وجود نگاه تحول‌خواه نمی‌توانیم بگوییم که سازمان طی این سه سال تحول خاصی را تجربه کرد. ضریب قدرت و بازیگری سازمان حفاظت محیط زیست در کشورمان نیز رشد چندانی پیدا نکرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه تهران گفت: در انتخاب مدیران سازمان حفاظت محیط زیست نیز شبهاتی وجود داشت و هیچگاه مشخص نشد که مصادیق و معیارهایی که برای انتخاب آنها وجود داشت، چه بود. حواشی نیز در انتصاب و برکناری برخی مدیران اتفاق افتاد که نمونه آن را در جلسه معارفه مدیرکل استان تهران دیدیم.

اسماعیلی بیدهندی گفت: با وجود اینکه در راستای حفظ محیط زیست کشور ما اصل 50 قانون اساسی، سیاست‌های کلی ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه محیط زیست و سند چشم‌انداز توسعه را داریم، در مواردی دیدیم که خلاف این قوانین عمل شد. به عنوان مثال در مقوله شکار با وجود اینکه مقام معظم رهبری بارها تاکید کردند که شکار تفریحی جایز نیست، دیدیم که بازهم سازمان حفاظت محیط زیست بر صدور مجوز شکار تاکید داشت.

وی، دیپلماسی محیط زیستی را ضعف دیگر عملکرد محیط زیستی دولت سیزدهم دانست و گفت: برخلاف شعارهایی که درباره پیش قراول بودن دیپلماسی محیط زیست در دولت سیزدهم داده می‌شد، در برخی موارد دیدیم که در عرصه بین‌المللی حقوق کشورمان پایمال شد. مانند تامین حقابه هیرمند که انتظار می‌رفت در این زمینه دیپلماسی محیط زیستی فعال‌تری را در پیش بگیریم.

این استاد دانشگاه تهران ادامه داد: طی این 3 سال دیپلماسی فعال در عرصه محیط زیست آنطور که منافع ملی ما را به دست بیاورد، رقم نخورد. صرف شرکت در چند نشست و پیشنهاد دادن یک طرح نمی‌توانیم بگوییم دیپلماسی محیط زیستی داشته‌ایم. در واقع دیپلماسی فعال زمین زمانی است که رایزنی‌های شما منتج به نتیجه دلخواه شده و منافع شما را تامین کند که متاسفانه این اتفاق نیفتاد.

وی بیان کرد: شهید رئیسی به شدت فرد محیط زیستی بود و در جایگاه پیشین خود در زمان قوه قضاییه با زمین خواری‌ها و پروژه‌های مختلف مقابله کرده بود و حقوق محیط زیستی را در راستای حقوق عامه اعاده کرده بود اما متاسفانه سازمان حفاظت محیط زیست نتوانست از این ظرفیت آقای رئیسی استفاده کند و فرصت را از دست داد.

اسماعیلی بیدهندی خاطرنشان کرد: رییس جدید سازمان حفاظت محیط زیست و مدیران وی باید بدانند که این سازمان به شدت در رقم خوردن آینده مردم سرزمین دخیل است و مدیریت در اینجا متفاوت از دیگر سازمان‌ها و وزارتخانه‌هاست چرا که تصمیمی که در اینجا می‌گیرید در حوزه‌های مختلف کشور را تحت تاثیر قرار می‌دهد در صورتی که شاید برخی تصمیم‌ها در سایر وزارتخانه‌ها به این شکل نباشد.