قصد ایران برای برگزاری نشست ۴جانبه با چین، پاکستان و روسیه

در این راستا، ایران قصد دارد سومین نشست چهارجانبه در سطح وزرای خارجه، با حضور ایران، چین، پاکستان و روسیه، را در حاشیه هفتاد و نهمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد برگزار کند.

متن سخنرانی ایروانی به شرح زیر است:

بسم الله الرحمن الرحیم 
جناب آقای رئیس،  
عالیجنابان محترم، 
از جنابعالی برای برگزاری و ریاست این نشست مهم سپاسگزارم. همچنین از خانم اتونبایوا، نماینده ویژه دبیرکل، و خانم باهوس، مدیر اجرایی سازمان ملل متحد برای امور زنان، به‌خاطر ارائه گزارش‌های ارزشمندشان تشکر می‌کنیم.

ما گزارش اخیر دبیرکل (S/2024/644) را مورد توجه قرار می‌دهیم که به چالش‌های شدید اقتصادی و انسانی اشاره دارد و نشان می‌دهد که 23.7 میلیون نفر همچنان نیازمند کمک‌های فوری هستند. تا تاریخ 30 اوت، طرح نیازها و پاسخگویی‌های بشردوستانه افغانستان برای سال 2024 تنها 24.9 درصد از مبلغ 3.06 میلیارد دلاری مورد نیاز را تأمین کرده است که میلیون‌ها نفر، به‌ویژه زنان و کودکان، تحت تأثیر شدید قرار گرفته‌اند. این وضعیت همچنان نگرانی جدی برای کشورهای همسایه که مستقیماً تحت تأثیر بحران انسانی قرار دارند، ایجاد می‌کند. 

جمهوری اسلامی ایران به‌ویژه با چالش‌های ناشی از ورود مهاجران غیرقانونی مواجه است. از زمان خروج غیرمسئولانه ایالات متحده در اوت 2021، مهاجرت گسترده از افغانستان فشار سنگینی را بر کشور ما وارد کرده است؛ کشوری که پیش‌تر نیز تحت تحریم‌های یک‌جانبه و غیرقانونی قرار داشت. با بیش از شش میلیون افغانستانی که در حال حاضر در ایران زندگی می‌کنند، هزینه سالانه آن بیش از 10 میلیارد دلار است، اما جامعه بین‌المللی نسبت به این مسئله فوری بی‌توجه بوده است. 

جامعه بین‌المللی باید حمایت کافی و پایدار را از کشورهایی مانند ایران و پاکستان که با چالش‌های مداوم در افغانستان مواجه هستند، فراهم کند. 

جمهوری اسلامی ایران همچنین به‌شدت نگران مسئله تداوم مشکل مواد مخدر است. اگرچه مقامات دوفاکتو تمایل به همکاری با جامعه بین‌المللی نشان داده‌اند، اما مسائل مربوط به معیشت جایگزین و پیشگیری و درمان اعتیاد به مواد مخدر همچنان به‌شدت تحت‌پوشش مالی قرار نگرفته است.

همان‌گونه که در گزارش دبیرکل تأکید شده است، تلاش‌های مبارزه با مواد مخدر نیازمند توجه فوری و اقدام لازم است تا هم امنیت و هم ثبات اقتصادی برای مردم افغانستان تضمین شود. 

ما از نتایج نشست اخیر دوحه که توافق بر سر ایجاد یک کارگروه در زمینه مواد مخدر صورت گرفت، استقبال می‌کنیم. ایران آمادگی دارد تا به‌طور فعال در این مکانیزم مشارکت نماید.

جناب آقای رئیس،  
جمهوری اسلامی ایران به‌شدت نگران تهدید فزاینده‌ای است که از سوی داعش-خراسان ایجاد شده و این گروه همچنان به انجام حملات و گسترش تبلیغات خود ادامه می‌دهد که امنیت و ثبات کشور و منطقه را به خطر می‌اندازد. ما به‌شدت حملات تروریستی اخیر داعش، به‌ویژه حملات علیه جوامع شیعه و هزاره را محکوم می‌کنیم. بار دیگر از مقامات دوفاکتو می‌خواهیم که به تعهد خود برای مقابله با تروریسم به‌صورت برابر عمل کنند و تمام گروه‌های تروریستی را منحل نمایند. 
 
جناب آقای رئیس،  
اقدامات محدودکننده علیه دختران، زنان و اقلیت‌های قومی، به‌ویژه در دسترسی به آموزش و محدودیت‌های حقوق سیاسی و اجتماعی آن‌ها، بسیار نگران‌کننده است. جمهوری اسلامی ایران از مقامات دوفاکتو می‌خواهد که در سیاست‌های خود تجدید نظر کنند و تمامی این محدودیت‌ها را لغو نمایند. ایران همچنان به تعامل با مقامات دوفاکتو متعهد است تا از مردم افغانستان حمایت کند؛ چرا که این امر برای صلح و ثبات کشور و منطقه حیاتی است. 

برای کمک به توسعه اقتصادی افغانستان، ایران به حفظ روابط اقتصادی و تجاری خود ادامه داده و بر پروژه‌های کلیدی در حوزه‌های ترانزیت، معدن و کشاورزی تمرکز کرده است. طرح‌های اصلی شامل بندر چابهار، راه‌آهن، تأمین سوخت و تلاش‌هایی برای ترویج کشاورزی جایگزین به‌منظور مبارزه با تولید مواد مخدر است. ما همچنین متعهد به همکاری نزدیک با کشورهای همسایه، شرکا و سازمان ملل متحد برای ایجاد صلح و امنیت پایدار در افغانستان هستیم.

در این راستا، ایران قصد دارد سومین نشست چهارجانبه در سطح وزرای خارجه، با حضور ایران، چین، پاکستان و روسیه، را در حاشیه هفتاد و نهمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد برگزار کند. این نشست بر هماهنگی تلاش‌ها برای تعامل با مقامات افغانستان به‌منظور ترویج صلح و ثبات در این کشور متمرکز خواهد بود. 
 
در نهایت، جناب آقای رئیس،  
کمک‌های بشردوستانه باید بی‌طرفانه و بدون قید و شرط باشد تا اطمینان حاصل شود که این کمک‌ها به دست نیازمندان می‌رسد. هرگونه سیاسی‌سازی کمک‌ها فقط به مردم افغانستان آسیب خواهد رساند. 

در عین حال، دارایی‌های مسدود شده افغانستان باید بدون شروط سیاسی بازگردانده شود و تحریم‌ها نباید مانع تلاش‌ها برای احیای اقتصاد این کشور شوند، همان‌طور که دبیرکل نیز خواستار آن شده است. علاوه بر این، کشورهای غربی که بیش از 20 سال افغانستان را اشغال کردند و سپس به‌طور غیرمسئولانه‌ای از آن خارج شدند، باید به تعهدات خود برای کمک به بازسازی اقتصاد افغانستان و مبارزه با تروریسم عمل کنند. 

ما نقش حیاتی هیئت معاونت سازمان ملل در افغانستان (یوناما) در ترویج صلح و ثبات در این کشور را به رسمیت می‌شناسیم و کاملاً از نماینده ویژه دبیرکل در اجرای مأموریت یوناما حمایت می‌کنیم. همان‌طور که دبیرکل در گزارش خود تأکید کرده است، مسیر پیش‌رو طولانی و دشوار خواهد بود. موفقیت نیازمند صبر و تمایل به یافتن رویکردی «گام‌به‌گام» برای ایجاد اعتماد در طول زمان است.