رکوردشکنی ترکیه در جرایم سازمان یافته

به گزارش روزپلاس، طی روزهای گذشته پلیس ترکیه در چند عملیات همزمان، سران چندین شبکه جرایم سازمان یافته را دستگیر کرد که برخی از آنان از اسم و رسم بین‌المللی برخوردار بودند و به عنوان خطرناکترین مجرمین جهان شناخته می‌شدند. علاوه بر مجرمین بزرگ خارجی، در حوزه داخل ترکیه نیز، خبر از فعالیت باندهای تبهکاری گسترده‌ای منتشر شده که میانگین سنی اعضای این باندها کمتر از 25 سال است.

دستگیری قاتل جوان 19 ساله‌ای به نام یونس امره گچتی که در یک عملیات سرقت خیابانی یک پلیس را به قتل رسانده بود، افکار عمومی ترکیه را در شوک عظیمی فرو برد. چرا که مشخص شد، مظنون به قتل، قبلاً 26 بار به خاطر جرایم دیگر دستگیر شده و پس از مدتی کوتاه آغاز شده است. حالا مشخص شده که او عضوی از گروه جنایتکار «پیتون 82» بوده و از تعرض به کودکان گرفته تا کیف قاپی، فروش مواد مخدر، شرخری و تهدید به آدم ربایی در پرونده او موجود است. 

در نتیجه، تحلیلگران ترکیه از خلا قانونی و مشکلات حقوقی مهمی حرف می‌زنند که باعث شده ادامه فعالیت برای مجرمین و تبهکاران، آسان‌تر شود.

افکار عمومی ترکیه با این سوال بزرگ مواجه است: چرا تبهکاران به راحتی در اینستاگرام و دیگر شبکه‌های فضای مجازی عکس خود را با سلاح و چاقو منتشر می‌کنند، اما به ندرت دستگیر می‌شوند؟ چرا پس از دستگیری هم خیلی زود از زندان بیرون می‌روند و با تجربه و توان بیشتری به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهند و کسی نمی‌تواند جلودار آنها باشد؟

آمارها چه می‌گویند؟
آمارها نشان می‌دهد که برخی از شهرهای ترکیه از جمله استانبول به لانه جهانی شبکه‌های جرایم مافیایی تبدیل شده و حالا ترکیه از حیث میزان جرایم سازمان یافته، رکورددار همه کشورهای اروپایی است.

طی چند سال، بسیاری از اعضای بزرگترین گروه‌های مافیایی از کشورهای بالکان، آمریکای لاتین و آسیای میانه، برای ادامه فعالیت‌های مجرمانه خود، راه ترکیه را در پیش گرفته‌اند و حالا علی یرلی کایا وزیر کشور کابینه اردوغان و تشکیلات پلیس و نیروهای امنیتی، برای مبارزه با ده‌ها گروه مافیایی، راه دور و دراز و دشواری در پیش رو دارند. 

در بین کل کشورهای اروپایی، ترکیه از حیث تعداد باندهای تبهکاری و جرایم سازمان یافته مافیایی، بر رتبه نخست ایستاده است. این در حالی است که قبلاً، کشورهای بالکان و به ویژه یونان، آلبانی، رومانی و بلغارستان، مهمترین لانه‌های فعالیت باندهای مافیایی بودند. اما حالا، به خاطر تبعیت دستگاه قضا و تشکیلات پلیس و دستگاه امنیت این کشورها از قوانین اتحادیه اروپا، اغلب مجرمین، سر از ترکیه درآورده‌اند.

جایگاه ترکیه در بین 193 کشور جهان، از حیث تعداد باندهای تبهکاری، رده چهاردهم است. این نشان می‌دهد که ترکیه برای عاری شدن از باندهای مافیایی، راهی طولانی در پیش رو دارد.

در چند سال گذشته، بیشترین میزان افزایش جرایم سازمان یافته در ترکیه، در حوزه‌های فروش مواد مخدر و آدمکشی بوده است. متخصصین حقوق و کارشناسان آسیب‌های اجتماعی بر این باورند که فقر، خلا قانونی و فقدان بازدارندگی، از مهمترین عوامل رشد میزان تبهکاری و جرایم سازمان یافته در ترکیه است.

افزایش 4 میلیونی تعداد پرونده ها
قوه قضاییه و وزارت دادگستری ترکیه طی سالیان گذشته، با مشکلات بزرگی روبرو شده‌اند و «اطاله دادرسی» یکی از شایع‌ترین مشکلات است. چرا که به خاطر رشد روز افزون جرایم، قوه قضاییه و ضابطین آن، عملاً زیر بار تعداد پرونده‌ها مانده‌اند. 

بر اساس داده‌های وزارت دادگستری ترکیه، پرونده‌های مربوط به جنایات قتل عمد از 100 پرونده در سال 2015 میلادی، به 142 پرونده در سال 2023 افزایش یافته است. در این مدت، شبکه‌های قاچاق فعال‌تر شده و تجارت مواد مخدر 73 درصد افزایش داشته است. در هشت سال گذشته تعداد پرونده‌های موجود در محاکم قضایی ترکیه، از 7 میلیون به 11 میلیون افزایش یافته است. 

در حالی که در سال 2015 میلادی، 7 میلیون و 183 هزار پرونده در دادسراهای کل کشور وجود داشت، تعداد پرونده‌ها در سال 2023 به 11 میلیون و 109 هزار پرونده افزایش یافت. در سال 2023، ترکیه بیشترین تعداد زندانیان و زندانیان در اروپا را از نظر جمعیت داشت. در میان 100 هزار نفر در ترکیه 408 زندانی یا بازداشتی وجود دارد.

پس از ترکیه، گرجستان با 256 زندانی و آذربایجان با 244 زندانی در رده‌های بعدی قرار دارند. در حالی که تعداد زندانیان/ بازداشت شدگان به ازای هر 100 هزار نفر در فرانسه، تنها 106 نفر و در آلمان تنها 69 نفر است.

بوغرا گوکچه، رئیس آژانس برنامه‌ریزی استانبول (IPA) بر این باور است که قوانین ترکیه برای مقابله با باندهای تبهکاری و مجرمین حرفه‌ای، اثر بازدارندگی مشهودی ندارد و حالا جامعه ترکیه در هراس افزایش بی‌سابقه تعداد باندهای مافیایی، بیش از هر زمان دیگری به یک قوه قضاییه قدرتمند، مؤثر و منصف، نیاز دارد. 

بوغرا گوکچه در ادامه گفته است: «رکوردشکنی ترکیه در جرایم سازمان یافته در کل اروپا، یک هشدار بسیار جدی است. باندهای مافیایی و جنایتکار بین‌المللی در هر گوشه‌ای از استانبول و شهرهای دیگردر حال فعالیت هستند و بسیاری از سران مافیا که اینترپل با اعلامیه قرمز به دنبال دستگیری آنهاست، سر از ترکیه درآورده‌اند. این همان موضوع مهمی است که امنیت کل شهروندان ما را به خطر انداخته است. بر اساس گزارش جهانی جرایم سازمان یافته، ما از نظر قاچاق انسان، قاچاق اسلحه، تجارت هروئین، تجارت کوکائین، تجارت مواد مخدر صنعتی، جرایم مالی، تجارت غیرقانونی منابع تجدید ناپذیر در بدترین وضعیت اروپا هستیم.»

افزایش فعالیت باندهای مافیایی و تبهکاری در ترکیه، از موضوعاتی است که می‌تواند در میان مدت، بر موضوعات مهمی همچون درآمدهای صنعت گردشگری و فروش ملک به اتباع خارجی، تاثیر منفی بگذارد.