بغداد در تکاپوی خرید سامانه‌های پدافندی غیرآمریکایی

به گزارش روزپلاس، بغداد از مدتها قبل در تلاش است تا با کاهش تسلط پدافندی نیروهای اشغالگر در این کشور سیستم پدافندی خود را تقویت کند. پس از تعرض اخیر جنگنده‌های اسرائیلی به آسمان عراق به منظور حمله به ایران، فضای رسانه‌ای این کشور بار دیگر شاهد مطالبات مردمی به منظور خرید سامانه‌های ضد هوایی بیشتر با هدف جلوگیری از تکرار تجاوزات مشابه از سوی صهیونیست ها و کاستن از وابستگی تسلیحاتی این کشور به صنایع نظامی آمریکا است.

مردم عراق معتقدند سیطره نظامیان اشغالگر آمریکایی بر ساختار ارتش، نهادهای نظامی، امنیتی، اطلاعاتی و حتی سامانه‌های پدافند هوایی این کشور سهمی مهم در ورود جنگنده‌های  رژیم صهیونیستی به آسمان عراق در بامداد روز شنبه به منظور انجام حملات علیه ایران داشته است.

آسمان اقلیم کردستان خارج از سیطره دولت مرکزی

نیروی هوایی عراق، به طور کلی آسمان کشورش را به چهار منطقه تقسیم کرده است: منطقه اول؛ استان‌های بغداد، نجف، واسط و دیگر اماکن مرکزی را در بر می‌گیرد.

منطقه دوم؛ استان الانبار در غرب عراق. منطقه سوم؛ استان‌های ذی قار، میسان، المثنی، بصره و دیگر اماکن جنوبی عراق و منطقه چهارم؛ استان‌های کرکوک و موصل (نینوا) را تحت پوشش قرار می‌دهد. 

نکته‌ای که در این تقسیم بندی وجود دارد عدم دسترسی دولت مرکزی بغداد به سه استان دهوک، اربیل و سلیمانیه است. از زمانیکه خودمختاری اقلیم کردستان در سال 1991 توسط آمریکایی‌ها اعلام شده بود، آسمان شمال عراق تحت اشغال قرار گرفت. 

لحظاتی قبل از تعرض بامداد روز شنبه جنگنده های رژیم صهیونیستی به آسمان عراق، پایگاه‌های آمریکایی در آماده باش کامل به سر می‌بردند. بر همین اساس، فرماندهی ارتش آمریکا در عراق پرواز هرگونه هواپیمای غیر نظامی بر فراز دو پایگاه «الحریر» در اربیل و «عین الاسد» در الانبار را ممنوع اعلام کرده بود.

تکاپوی دولت عراق برای خرید سامانه‌های دفاعی

منابع عراقی در روزهای اخیر اعلام کرده بودند که هیئت دفاعی- امنیتی عراق، به ریاست «ثابت العباسی»، وزیر دفاع این کشور اخیرا به چند کشور اروپایی از جمله فرانسه، و حتی کره جنوبی پیشنهاد کرده تا با اعطای سامانه‌های ضد هوایی خود دولت عراق را در تامین امنیت آسمان این کشور یاری کنند.

کره جنوبی ابتدا مخالف طرح عراق برای استفاده از سامانه‌های این کشور بود، اما سرانجام در تابستان امسال در جریان یک مزایده، دولت عراق توانست سامانه «چئونگانگ 2» (به معنی قوس آسمان) را به ارزش تقریبی 2.8 میلیارد دلار خریداری کند.

در قراردادی که میان دو کشور عراق و کره جنوبی منعقد شده است عراق سه باتری از این سامانه را سفارش داده اما شرکت کره‌ای اعلام کرده بود که در حال حاضر تنها قادر به تحویل 2 باتری به بغداد است.

این در حالی است که عربستان سعودی پیش از این 10 باتری از سامانه قوس آسمان را به ارزش 3.2 میلیارد دلار خریداری کرده بود. در سال 2022 نیز دولت امارات قراردادی به ارزش 3.5 میلیارد دلار با شرکت LIG NEX1 تولیدکننده این سامانه به امضا رسانده بود.

البته با وجود تلاش‌ها برای تقویت سیستم دفاع هوایی و پدافندی عراق، تسلط آمریکا نیز بر آسمان این کشور نه تنها تضعیف نشده بلکه در حال تقویت است.

رسانه‌های عراقی در روزهای اخیر مدعی شدند که وزارت خارجه عراق پس از تجاوز  جنگنده های رژیم صهیونیستی به حریم هوایی این کشور به منظور حمله به اهدافی در ایران، بر اساس بندهای موجود در توافق سال‌های 2008 که سنگ بنای مذاکرات سال‌های 2021، 2023 و 2024 است هشدارهایی را در مورد نقض بندهای این توافق به طرف آمریکایی ابلاغ کرده است.

بغداد معتقد است بندی که همکاری‌های میان عراق و آمریکا را از حالت نظامی به اقتصادی تبدیل می‌کند پس از ورود اسرائیل به آسمان عراق، نقض شده است. برخی کارشناسان نظامی- امنیتی در عراق بر این باور هستند که بغداد باید شروطی را به این بند اضافه کند تا با اتکا به آن بر تسلط مطلق آمریکایی‌ها بر امنیت آسمان عراق پایان دهد. 

دلایل اشتیاق بغداد برای خریداری سامانه‌های پدافندی کره‌ای

«قوس آسمان»،سامانه‌ای که عراق از کره جنوبی خریدار کرده است در وهله نخست سامانه پدافندی میان برد به شمار می‌رود که توانایی رصد 40 کیلومتری تا ارتفاع 15 کیلومتر را داراست. سئول این سامانه را برای مقابله با کره شمالی تولید کرده است و به گفته مسئولان نظامی کره جنوبی در آزمایشی که در سال 2017 انجام شد این سامانه موفقیت 100 درصدی را در رصد و هدف‌گیری اهداف متخاصم به ثبت رساند.

سامانه‌های پدافندی خریداری شده توسط عراق غالبا در مناطق نفت‌خیز و در نزدیکی پایگاه‌های نظامی مستقر می‌شوند و قادر به تضمین پوپپ فراگیر آسمان این کشور را ندارند. در حقیقت سامانه‌هایی که عراق خریداری می‌کند توانایی کنترل  سراسر گستره آسمان عراق را ندارد.

 در سال 2023 زمانیکه آمریکا برنامه سیاست دفاعی ملی خود را به تصویب رساند در یکی از بندهای آن به موضوع ارتش عراق و پیشمرگه ها اشاره داشت.

در همان سال «ریبر احمد»، وزیر امور داخلی اقلیم کردستان عراق دیداری را با یکی از نمایندگان کنگره  آمریکا با هدف افزایش حمایت‌های آمریکا از اقلیم کردستان ترتیب داد. آمریکایی‌ها پس از این دیدار متعهد شدند تا حمایت خود از پایگاه‌ها و اماکن مورد نظر به ویژه در اقلیم کردستان را افزایش دهند.

با این حال از زمان شهادت سردار شهید حاج قاسم سلیمانی، و شهید ابومهدی المهندس، فرمانده حشدشعبی عراق مطالعات اجتماعی در عراق به منظور پایان دادن به حضور نظامیان اشغالگر آمریکایی و تسلط ارتش این کشور بر سازوکارهای نظامی و امنیتی عراق در حال افزایش است.

برخی منابع رسانه ای عراقی اخیرا مدعی شدند چند روز پیش از حمله اسرائیل به ایران، آمریکایی‌ها پیامی هشدار آمیز به دولت عراق ارسال و در آن تهدید کرده بودند در صورتی که ارتش یا هر نهاد نظامی دیگری در عراق، پرتابه‌های اسرائیلی را در مسیر حرکت به سمت ایران هدف قرار دهد، در این صورت واشنگتن قادر نخواهد بود هیچ تضمینی برای دفاع از عراق در مقابل حمله احتمالی اسرائیل ارائه دهد.

از زمان آغاز حملات ارتش جنایتکار رژیم صهیونیستی به غزه در اکتبر 2023 تا به امروز، دولت عراق همواره تلاش داشته تا به طور همزمان دو سیاست را در قبال بحران غزه و پیامدهای منطقه ای آن اتخاد کند:  نخست آنکه مقاومت عراق را در راستای عملیات ضد صهیونیستی پشتیبانی و حمایت کند تا بدین شکل از فشارهای روزافزون ارتش رژیم صهیونیستی علیه زنان و کودکان بی گناه فلسطینی ساکن غزه بکاهد و دوم آنکه ثبات را در داخل عراق حفظ و از هرگونه توطئه های صهیونیستی و آمریکایی در این کشور محافظت کند.

این مواضع سبب شده تا بغداد عملا ضمن حفظ مواضع ضد صهیونیستی خود، و ابراز ناخرسندی از پشتیبانی‌های آشکار و پنهان کاخ سفید از تل‌آویو در تشدید تنش‌های منطقه‌ای درصدد تقویت بنیه دفاعی خود از مسیر خریداری سامانه های پدافندی از دیگر کشورهای جهان با هدف کاستن از وابستگی خود به تسلیحات و زیرساخت های نظامی آمریکایی باشد.