گرجستان در لبه پرتگاه: زورابیشویلی، ماکرون و خطر کودتا

به گزارش روزپلاس، وضعیت در گرجستان همچنان پیچیده است. سالومه زورابیشویلی، رئیس‌جمهور گرجستان که عملاً رهبری تلاش برای کودتای «میدانی» را بر عهده دارد و دوره ریاست جمهوری وی در 29 دسامبر 2024 به پایان می‌رسد، تمام تلاش خود را برای مشروعیت‌بخشی بین‌المللی به ادعاهایش انجام می‌دهد و خود را «تنها قدرت مشروع» اعلام کرده است. امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه که زادگاه زورابیشویلی است، در این امر به او کمک می‌کند.

ماکرون در 7 دسامبر از تمام امکانات سیاسی خود برای تبلیغ نیکول پاشینیان و سالومه زورابیشویلی، افرادی که در قفقاز جنوبی از آن‌ها حمایت می‌کند، در مراسم افتتاحیه کلیسای نوتردام پاریس که پس از آتش‌سوزی بازسازی شده بود، استفاده کرد.

دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب آمریکا و ایلان ماسک، میلیاردر آمریکایی نیز به دعوت ماکرون در مراسم افتتاحیه این کلیسا شرکت کردند. رئیس‌جمهور فرانسه توانست «ملاقات‌ها و جلسات عکاسی» تأثیرگذاری را با سالومه زورابیشویلی که آخرین روزهای ریاست جمهوری خود را سپری می‌کند، برای آن‌ها ترتیب دهد.

با توجه به چهره دونالد ترامپ، به نظر نمی‌رسد که او از شرکت اجباری در این اقدام تبلیغاتی با زورابیشویلی که ماکرون به او تحمیل کرده بود، لذت ببرد؛ اما تصاویر ملاقات «در حاشیه» با ترامپ به همراه ماکرون، به زورابیشویلی این امکان را داد تا با اعتماد به‌ نفس بنویسد: «من بحث عمیقی با رئیس‌جمهور ترامپ و رئیس‌جمهور ماکرون داشتم. من تقلب در انتخابات و سرکوب بسیار نگران‌کننده مردم گرجستان را افشا کردم. من بر لزوم ایالات‌متحده قوی تأکید کردم. مردم گرجستان دونالد ترامپ را دوست دارند. خداوند ایالات‌متحده آمریکا را مبارک بدارد.»

سالومه زورابیشویلی همچنین عکسی را در شبکه‌های اجتماعی با ایلان ماسک، میلیاردر و رئیس آینده اداره جدید بهره‌وری دولت آمریکا که در مراسم افتتاحیه کلیسای نوتردام پاریس گرفته شده بود، منتشر کرد؛ اما چهره ایلان ماسک نیز به‌روشنی نشان می‌داد که این جلسه عکاسی با زورابیشویلی برای او لذت‌بخش نبوده است.

تناقض ملاقات‌ها و جلسات عکاسی زورابیشویلی با ترامپ در این است که تا زمان تحلیف رئیس‌جمهور جدید آمریکا در 20 ژانویه 2025، سالومه زورابیشویلی نه‌تنها دیگر رئیس‌جمهور گرجستان نخواهد بود، بلکه موظف است اقامتگاه ریاست جمهوری را ترک کند. در عین حال، ظاهراً زورابیشویلی که «عامل فرانسوی» خوانده می‌شود، قصد انجام این کار را ندارد و قصد دارد مقابله‌ای قدرتمندانه با دولت قانونی گرجستان ترتیب دهد که می‌تواند منجر به یک رسوایی سیاسی یا حتی درگیری شود. برای این منظور، سازمان دهندگان «میدان» گرجستان عملیات ویژه چندمرحله‌ای را آغاز کرده‌اند تا عملاً تشکل‌های غیرقانونی و قدرتمند خود را «قانونی» جلوه دهند.

شبیه به «میدان» در کیف در سال‌های 2013-2014، در تفلیس در شب 7 تا 8 دسامبر، ناگهان گروه‌هایی به‌ اصطلاح «تیتوشکا»- گروه‌هایی که ظاهراً طرفدار دولت بودند و صورت خود را با ماسک و کلاه پوشانده بودند - در خیابان‌های پایتخت ظاهر شدند و به مخالفان و روزنامه‌نگاران مخالف حمله کرده و آن‌ها را مورد ضرب و شتم قرار دادند.

واضح است که حزب حاکم «رویای گرجستان» به هیچ‌وجه نیازی به چنین اقدامی نداشت، به‌خصوص در زمانی که اعتراضات به خودی خود شروع به فروکش کرده بود.

بنابراین، ما به‌وضوح با اقدامات تحریک‌آمیز سازمان‌دهندگان «میدان» تفلیس روبرو هستیم. افراد تحریک‌آمیز با ماسک و کلاه که بلافاصله «تیتوشکا» نامیده شدند، توسط مخالفان به خیابان‌ها فرستاده شدند.

این کار به‌طور هدفمند پس از آن انجام شد که مقامات در دفاتر مخالفان تفتیش و سازمان‌دهندگان آشوب‌ها را بازداشت کردند. اهداف این تحریکات نیز روشن است: ضرب و شتم مخالفان توسط «تیتوشکاها» اولاً باعث شد طرفداران مخالفان که شروع به ناامیدی از اعتراضات کرده بودند، دوباره به اعتراضات بپیوندند و ثانیاً، بهانه‌ای برای تشکیل ساختارهای قدرت غیرقانونی توسط مخالفان شد. به‌خصوص اگر سازمان «میدان» با کمک افراد تحریک‌آمیز بتوانند خونریزی کنند یا «قربانیان مقدس» ایجاد کنند.

در عصر 8 دسامبر و شب 9 دسامبر، تشکیل به‌ اصطلاح «گروه‌های خود دفاعی» در تفلیس آغاز شد. ظاهراً برای محافظت از شرکت‌کنندگان در تظاهرات در برابر «تیتوشکاهای» بدنام که گفته می‌شود توسط دولت برای حمله به شرکت‌کنندگان در تظاهرات استخدام شده‌اند. در حال حاضر جذب مردان جوان و قوی‌هیکل به این گروه‌ها آغاز شده و سیستم مدیریت این گروه‌ها در حال ایجاد است.

بنابراین، مخالفان با انجام اقدامات تحریک‌آمیز، بهانه‌ای برای تشکیل گروه‌های شبه‌نظامی خود ایجاد کرده‌اند که در هر لحظه‌ای می‌توانند مسلح شوند و این به نوبه خود می‌تواند به وقوع کودتای نظامی یا جنگ داخلی در گرجستان منجر شود. خطرناک‌ترین روزها از نظر تشدید اوضاع، 14 تا 16 دسامبر (زمان انتخاب رئیس‌جمهور جدید و پایان دوره ریاست جمهوری سالومه زورابیشویلی) و 29 دسامبر (زمان مراسم تحلیف رئیس‌جمهور جدید و موعد تخلیه کاخ ریاست جمهوری توسط زورابیشویلی) هستند.

وضعیت در گرجستان دور از عادی شدن است. یورش پلیس گرجستان در 4 دسامبر به دفاتر و ستادهای مخالفان و مصادره انبوه مواد آتش‌بازی و سایر ابزار مورد استفاده در درگیری‌های خیابانی، تنها برای مدتی کوتاه تنش‌ها را کاهش داد.

مخالفان غرب‌گرا به تحریکات جدید و تغییر تاکتیک روی آورده‌اند. در حال حاضر، به نظر می‌رسد سالومه زورابیشویلی که خود را «تنها قدرت مشروع» اعلام کرده است، پس از پایان دوره ریاست‌جمهوری‌اش، به سمت تشدید وضعیت و تشکیل ساختارهای قدرت «موازی» در اطراف خود حرکت خواهد کرد.

نکته خطرناک این است که امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه که حمایت از سالومه زورابیشویلی و «میدان» گرجستان را بر عهده گرفته است، هم‌زمان بر روی تشکیل «پایگاه نظامی فرانسوی» از ارمنستان نیز حساب باز کرده است.

این به این معنی است که تشکل‌های غیرقانونی و «قدرت» خودخوانده به رهبری زورابیشویلی می‌توانند در هر لحظه از ارمنستان انواع حمایت‌ها را دریافت کنند؛ بنابراین، گرجستان نه‌تنها با خطر کودتای خونین مسلحانه، بلکه با خطر مداخله نظامی خارجی نیز مواجه خواهد شد.