علائم ظهور چه کارایی برای ما دارد؟

به گزارش روزپلاس، حجت‌الاسلام بالادستیان، کارشناس مرکز تخصصی مهدویت، در نشستی که با همت کانون مهدویت دانشگاه معارف اسلامی قم با موضوع «حوادث اخیر سوریه و تطبیق آن با روایات آخرالزمانی» برگزار شد، گفت:  ما در مورد نشانه‌های ظهور حضرت امام مهدی  عجل الله تعالی فرجه یک دسته‌بندی اجمالی خواهیم داشت. همچنین، سیمای سفیانی را در روایات شیعه و سنی بررسی می‌کنیم و در نهایت، میزان تطبیق حوادث سوریه با نشانه‌های ظهور، به ویژه جریان سفیانی، را خدمتتان عرض خواهیم کرد.

وی افزود:  مقدمه بحث را اینگونه آغاز می‌کنم که از ابتدای نبوت حضرت آدم علیه‌السلام، یک تقابل بین جبهه حق و باطل وجود داشته است. انبیا و اولیای الهی در رأس جبهه حق و ابلیس و شیاطین انس و جن در جبهه باطل قرار داشتند. این دو جبهه از همان زمان حضرت آدم علیه‌السلام که جمعیت اندکی روی زمین بود، تا زمان حضرت ابراهیم(ع) و در ادامه، فرعونِ زمان حضرت موسی علیه‌السلام، با هم صف‌آرایی داشتند.

بالادستیان گفت: امام صادق علیه‌السلام به زیبایی این موضوع را تبیین می‌کنند. ایشان می‌فرمایند: «ما و آل ابی سفیان دو اهل بیتی هستیم که به خاطر خدا در نقطه مقابل هم قرار گرفتیم. قلنا صدق الله و آل کذب الله». قاتل ابوسفیان، رسول الله (ص) و قاتل معاویه، علی بن ابی طالب علیه‌السلام بودند؛ به این معنی که ابوسفیان در مقابل پیغمبر خدا صلی الله علیه و آله، معاویه در مقابل امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام ایستاد و یزید نیز در برابر امام حسین(ع) قرار گرفت و سفیانی نیز در نهایت در مقابل امام مهدی علیه‌السلام خواهد ایستاد. این تقابل بین حق و باطل و جنگ بین این دو جبهه در آخرالزمان و در دوران حکومت امام مهدی علیه‌السلام با پیروزی جبهه حق به پایان می‌رسد.

به گفته او؛ پس نکته اول در این زمینه این است که این تقابل وجود دارد. مهم این است که انسان در هر مقطع زمانی که هست، حسابش مشخص باشد که در جبهه حق ایستاده است. چه در زمان پیغمبر خدا (ص)، چه زمان امیرالمؤمنین، امام حسین یا در این زمان، در عصر امام مهدی علیه‌السلام. نکته مهم این است که این درگیری بین جبهه حق و باطل در آخرالزمان، منجر به پیروزی جبهه حق و نابودی جبهه باطل برای همیشه خواهد شد.

اهل بیت وقت ظهور را معین نکردند

وی افزود: زمان ظهور امام زمان علیه‌السلام معلوم نیست. اگر بخواهیم صریح بگوییم، زمان ظهور امام زمان علیه‌السلام نامشخص است. اهل بیت علیهم‌السلام خودشان توقیت نکردند و به ما هم گفته‌اند که وقت تعیین نکنیم و از کسی هم نپذیریم. اما ما را در ابهام و تاریکی مطلق هم رها نکرده‌اند؛ نشانه‌هایی را برای ظهور امام زمان علیه‌السلام بیان کرده‌اند.

کارکرد علائم ظهور برای چیست؟

این کارشناس مهدویت با توضیح این موضوع که برخی تصور می‌کنند تنها خاصیت نشانه‌های ظهور، اعلام نزدیک بودن ظهور امام زمان علیه‌السلام است، گفت: به محض اینکه حادثه‌ای در دنیا رخ می‌دهد که شباهتی به برخی از روایاتی که به عنوان نشانه ظهور امام زمان یا نشانه‌های آخرالزمان ذکر شده‌اند دارد، بلافاصله می‌گویند: «ای مردم! ای دوستان! آماده باشید، امام مهدی علیه‌السلام دارد می‌آید.» در بخش اول بحث خود، ما می‌خواهیم این موضوع را مورد دقت و بررسی قرار دهیم که آیا واقعاً اینگونه است یا خیر؟ آیا کارکردهایی که برای نشانه‌های ظهور و قیام امام مهدی علیه‌السلام در نظر گرفته شده، بسیار فراتر از این است؟ آیا رسالت و کاربرد مهم‌تری برای آن‌ها در نظر گرفته شده است؟

کارکرد اول علائم ظهور: شناخت مدعیان دروغین

وی افزود: به نظر می‌رسد با مراجعه به مجموعه روایاتی که در رابطه با مهدویت و به خصوص نشانه‌های قیام امام مهدی علیه‌السلام وجود دارد، مهم‌تر از برخی از مطالبی که به عنوان فایده نشانه‌های ظهور گفته می‌شود، شناخت مدعیان دروغین است. یعنی این نشانه‌ها آورده شده‌اند تا اگر کسی بخواهد خود را به عنوان موعود و منجی به جای مهدی علیه‌السلام جا بزند، انسان بتواند فریب چنین کسی را نخورد و مدعیان دروغین را از منجی حقیقی تشخیص دهد. شما این روایت امام رضا علیه‌السلام را ملاحظه کنید، در آن مقطع زمانی که ابن طباطبایی یا دیگران ادعاهایی داشتند، امام علیه‌السلام می‌فرمایند: «قبل هذا الامر السفیانی و الیمانی و المروانی و شعیب بن صالح فکیف یقول هذا و هذا؟» (یعنی قبل از این امر، باید سفیانی، یمانی، مروانی و شعیب بن صالح بیایند، پس این چگونه است؟) دقت کنید، امام می‌فرمایند قبل از اینکه امام مهدی علیه‌السلام به عنوان موعود بخواهد بیاید، باید این نشانه‌ها باشند. وقتی که این نشانه‌ها نیامده و اتفاق نیفتاده، این افراد چگونه چنین ادعایی دارند؟

بالادستیان گفت: بنابراین، اگر کسی ادعای مهدویت و منجی بودن دارد، در حالی که هیچ‌کدام از نشانه‌های حتمی قیام امام زمان علیه‌السلام اتفاق نیفتاده باشد، به راحتی می‌توان چنین فردی را تکذیب کرد و تشخیص داد که او مدعی دروغینی بیش نیست. پس اولین رسالت نشانه‌های ظهور، شناخت مدعیان دروغین است؛ کسانی که می‌خواهند از این مقوله سوء استفاده کنند.

کارکرد دوم علائم ظهور: امیدبخشی

این کارشناس مهدویت دومین کارکرد علائم ظهور را امیدبخشی دانست و گفت: جلوگیری از مأیوس شدن منتظران و معتقدان به امام مهدی علیه‌السلام و جلوگیری از سست شدن اعتقاد و باور آن‌ها دومین کارکرد علائم ظهور است. در برخی از مقاطع تاریخی مشاهده می‌کنیم که جبهه باطل ضربه‌های بسیار شدیدی به جبهه حق وارد می‌کند. مثلاً دوران امامت امام سجاد(ع) را در نظر بگیرید که در اثر شهادت امام حسین علیه‌السلام، در روایات آمده است: «إرتد الناس الّا ثلاثه»؛ یعنی مردم از اهل بیت علیهم‌السلام روی برگرداندند و تنها سه نفر یار حقیقی برای امام سجاد علیه‌السلام باقی ماند. یا باز امام سجاد علیه‌السلام می‌فرمایند: «در تمام مکه و مدینه، 20 نفر پیدا نمی‌کنید که ما را دوست داشته باشند.» در چنین شرایطی که شیعیان و پیروان اهل بیت علیهم‌السلام کاملاً مأیوس شده و در آستانه انقراض قرار می‌گیرند، مثلاً امام باقر علیه‌السلام می‌آیند و می‌فرمایند: «ای مردم! نگران نباشید. این ظلم و ستم‌ها پایدار نخواهد ماند. قیام‌کننده ما اهل بیت خواهد آمد و ریشه این ظلم‌ها و ظالمان را خشک می‌کند.» نشانه این امر هم این است که بنی امیه منقرض می‌شود. یعنی سقوط حکومت بنی امیه را به عنوان یک نشانه ظهور امام زمان علیه‌السلام بیان می‌کنند.

وی افزود: بعد از شش ماه یا کمتر و بیشتر، مردم می‌بینند که بنی امیه منقرض شد. آیا معنای این حرف این است که همین فردا امام مهدی علیه‌السلام ظهور خواهد کرد؟ نه. خود این مردم که از امام باقر علیه‌السلام شنیده بودند که امام مهدی علیه‌السلام هفتمین فرزند از نسل امام باقر علیه‌السلام است، می‌دانند که این‌گونه نیست. پس وقتی که سقوط حکومت بنی امیه را به عنوان نشانه قیام امام مهدی علیه‌السلام بیان می‌کنند، نه برای اعلام نزدیک بودن ظهور، بلکه برای امیدوار نگه داشتن مردم است؛ برای جلوگیری از یأس و ناامیدی، برای اینکه باورهای آن‌ها را تقویت کنند که آمدن منجی حقیقی درست است و آن‌ها در مسیر صحیحی حرکت می‌کنند.

بالادستیان ادامه داد: شما در روایت دیگری نگاه کنید که علی بن یقطین رحمةالله‌علیه از امام کاظم علیه‌السلام نقل می‌کند که امام می‌فرماید که ما اگر می‌خواستیم بیاییم و بگوییم که آقا تا 300 سال دیگر، 500 سال دیگر یا هزار سال دیگر امام مهدی علیه‌السلام نمی‌آید، اصلاً مردم دیگر می‌بریدند، ناامید می‌شدند و مأیوس می‌شدند. ربا بالامانی از شیعته؛ یعنی با این امید دادن، با این که بگوییم این اتفاق نزدیک است، دستشان را می‌گرفتند تا در کلاس انتظار، این‌ها معارف بیشتری را تحصیل کنند و شرایط را زودتر در خودشان آماده کنند.» پس یکی از نشانه‌ها و یکی از خاصیت‌های نشانه‌های قیام امام مهدی علیه‌السلام، امیدوار نگه داشتن مردم و تقویت اصل باور به آمدن منجی است.

کارکرد سوم علائم ظهور: آمادگی برای ظهور امام

وی گفت: اگر بخواهم توضیح بدهم، این است که هدف اصلی از این نشانه‌ها، آمادگی یاران امام زمان علیه‌السلام است. منتظران باید آماده باشند. اما وقتی که انسان حوادثی را مشاهده می‌کند، متوجه می‌شود که دیگر آخرالزمان است و نزدیک آمدن امام مهدی علیه‌السلام است، آمادگی خود را به صد درصد می‌رساند. بله، ممکن است در کنارش دشمن هم کم و بیش آماده باشد. هدف این است که حجت بر همه تمام شود، «لِیَهْلِکَ‌ مَنْ‌ هَلَکَ‌ عَنْ‌ بَیِّنَةٍ» ( تا آنها که هلاک (و گمراه) می‌شوند، از روی اتمام حجّت باشد) (42 انفال) صورت بگیرد. در نهایت یکی از کارکردها و فواید نشانه‌های ظهور و قیام امام مهدی علیه‌السلام، اعلام نزدیک بودن قیام امام مهدی علیه‌السلام است که در روایات هم مشاهده می‌فرمایید.