پاشینیان: جمهوری آذربایجان به دنبال تشدید تنش است

به گزارش روزپلاس، پس از حدود سه سال مذاکره با جمهوری آذربایجان برای امضای معاهده صلح، نخست‌وزیر ارمنستان اعلام کرد که باکو در تلاش برای «توجیه تشدید تنش» در منطقه است.

نیکول پاشینیان با اشاره به اظهارات اخیر الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان، به این نتیجه رسیده است.

علی‌اف سال جدید را با تهدیدها و هشدارهای شدید به ارمنستان آغاز کرده و گفته که در صورت عدم اجرای خواسته‌های جمهوری آذربایجان، معاهده صلح امضا نخواهد شد.

نخست‌وزیر پاشینیان معتقد است که جمهوری آذربایجان یک هدف دارد: «آن‌ها اظهارات تهاجمی می‌کنند و انتظار دارند که ایروان نیز به طور تهاجمی پاسخ دهد و این به باکو فرصت می‌دهد تا اظهارات خود را شدیدتر کند و با انتشار اخبار جعلی مبنی بر نقض آتش‌بس توسط ارتش ارمنستان، توجیهی برای تشدید تنش در منطقه ایجاد کند.»

نخست‌وزیر ارمنستان در مصاحبه با خبرگزاری «آرمن پرس» تأکید کرد که دولت ارمنستان این مسیر را دنبال نخواهد کرد و به‌جای زبان تهاجم، از زبان گفتگو استفاده خواهد کرد.

رئیس‌جمهور آذربایجان در همان مصاحبه، ارمنستان را «دولت فاشیستی» خواند. نیکول پاشینیان در واکنش به این اتهام، آمادگی خود را برای گفتگو با باکو و درک دلیل این نگرش اعلام کرد.

وی گفت: «از سوی دیگر، مشخص است که در ارمنستان نیز چنین نگرشی نسبت به آذربایجان وجود دارد. همین نگرش‌های متقابل هستند که باعث سال‌ها درگیری شده‌اند؛ اما استراتژی صلح این است که ما بپذیریم که در آذربایجان چنین نگرشی نسبت به ما وجود دارد و آن‌ها نیز بپذیرند که در ارمنستان چنین نگرشی نسبت به آن‌ها وجود دارد. دستور کار صلح در مورد گفتگو و رسیدگی به این نگرش‌ها است.»

نخست‌وزیر ارمنستان برای حل‌وفصل مشکلات و امضای معاهده صلح، انتظار دارد که باکو به پیشنهادهای ارمنستان در مورد دو ماده اختلافی در این معاهده پاسخ مثبت بدهد.

جمهوری آذربایجان حدود دو ماه است که نه‌تنها به این پیشنهادها، بلکه به پیشنهادهای ایروان در مورد بازگشایی مسیرهای ارتباطی نیز پاسخی نداده است.

در عوض، رئیس‌جمهور علی‌اف از درخواست خود برای بازگشایی «کریدور زنگه‌زور» دست نکشیده است. پاشینیان در پاسخ به این درخواست گفته که ارمنستان طرح «چهارراه صلح» را اجرا خواهد کرد و دوباره پیشنهادهای خود را در مورد رفع محاصره یادآوری کرده است.

نیکول پاشینیان گفت: «ما پیشنهاد بسیار مشخصی را به آذربایجان برای بازگشایی خط آهن "ایروان- سادارا- اردوباد- مغری- زنگیلان" ارائه کرده‌ایم. این چیزی بیش از یک پیشنهاد است، این یک راه‌حل مشخص برای مسائل مشخص است و ما منتظر پاسخ مثبت آذربایجان هستیم و پس از آن، توافق حاصل شده به صورت کتبی ثبت خواهد شد و ما ساخت بخش‌های مربوط به خود از این خط آهن را آغاز خواهیم کرد.»

جمهوری آذربایجان همچنین از خریدهای نظامی ارمنستان ناراضی است و خواستار لغو قراردادهای امضا شده و بازگرداندن تسلیحات تحویل داده شده به این کشور است. نیکول پاشینیان در پاسخ به علی‌اف، تنها به این موضوع اشاره کرد که این اقدامات هیچ‌گونه مشکلی از نظر قانونی ندارد.

پاشینیان گفت: «ارمنستان تمامیت ارضی همه همسایگان خود، از جمله آذربایجان را به رسمیت می‌شناسد و انتظار دارد که آذربایجان نیز به طور مشخص و بدون قید و شرط، تمامیت ارضی ارمنستان را به رسمیت بشناسد. ما به دنبال بازپس‌گیری بیش از 200 کیلومترمربع از سرزمین‌های اشغالی ارمنستان از طریق نظامی نیستیم، زیرا روند تعیین مرز به ما امکان می‌دهد که این موضوع را از طریق مسالمت‌آمیز و مذاکره حل‌وفصل کنیم. با توجه به همه این موارد، هیچ‌کس نمی‌تواند حق ارمنستان را برای داشتن ارتشی برای دفاع از خود زیر سؤال ببرد.»

تاریخچه تنش‌های جمهوری آذربایجان و ارمنستان

از اوایل دهه 1990، درگیری‌های قفقاز جنوبی به تنش‌هایی میان جمهوری آذربایجان و ارمنستان منجر شده است. در این راستا، منطقه قره‌باغ و هفت منطقه اطراف آن به اشغال نیروهای ارمنی درآمد.

اما در سال 2020، پس از 44 روز جنگ، باکو توانست کنترل این هفت منطقه و بخشی از قره‌باغ را دوباره به دست آورد. در پی این تحولات، نیروهای حافظ صلح روسیه به منطقه اعزام شدند.

در تاریخ 19 و 20 سپتامبر 2023، باکو از «اقدامات ضدتروریستی محلی» در قره‌باغ خبر داد که ایروان این اقدام را به عنوان «پاکسازی قومی» و «تجاوز» ارزیابی کرد. در پی این رویداد، نیروهای حافظ صلح روسیه از جمهوری آذربایجان خارج شدند.

با وجود اینکه مذاکراتی با میانجیگری اتحادیه اروپا و روسیه بین دو کشور در حال انجام است، اما هنوز توافق صلحی به امضا نرسیده است. این وضعیت، نگرانی‌ها درباره آینده ثبات و امنیت در منطقه قفقاز جنوبی را افزایش داده است.