به گزارش روزپلاس، نیکول پاشینیان، نخست‌وزیر ارمنستان، به مقاله جیمز اوبراین، معاون سابق وزیر امور خارجه آمریکا، در مورد توافقات حاصل شده در واشنگتن با میانجی‌گری آمریکا میان ارمنستان و آذربایجان واکنش نشان داد.
جیمز اوبراین اخیراً در مقاله‌ای برای «شورای روابط خارجی اروپا»، با اشاره به توافقات واشنگتن، گفته بود که آمریکا برای تضمین‌های صلح علی‌اف «پیش‌پرداخت» کرده است.
به گفته او، رئیس‌جمهور الهام علی‌اف اگرچه به تمام امتیازاتی که به دنبالش بود دست نیافت، اما با به دست آوردن کریدوری که بخش‌های مختلف آذربایجان را به هم متصل می‌کند، سود بزرگی برد و در مقابل، ارمنستان در موقعیتی آسیب‌پذیر قرار گرفت.
او همچنین ابراز عقیده کرده بود که حداقل تا یک سال آینده توافقنامه صلح نهایی وجود نخواهد داشت، زیرا آذربایجان از ارمنستان می‌خواهد قانون اساسی خود را تغییر دهد.
واکنش تند به انتقادات مقام سابق دولت بایدن
نخست‌وزیر ارمنستان در پاسخ به سؤال خبرنگار «آرمن‌پرس»، خاطرنشان کرد که جیمز اوبراین در نتیجه روی کار آمدن دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، از مقام بلندپایه خود محروم شده و اکنون با این مشکل روبروست که توضیح دهد چرا دولت پرزیدنت ترامپ توانست کاری را انجام دهد که آن‌ها نتوانستند.
پاشینیان گفت: «از این منظر، سخنان اوبراین از یک طرف بسیار عجیب و از طرف دیگر مطلقاً عجیب نیست. اگر اوبراین از آسیب‌پذیری‌های ارمنستان صحبت می‌کند، باید اذعان کنم که متأسفانه ارمنستان دقیقاً در دوره مسئولیت او و دولت آن‌ها در آسیب‌پذیرترین وضعیت خود قرار داشت. می‌خواهم رویدادهای سال 2023، 2022 و 2021 را یادآوری کنم. و باید بگویم که ما هرگز از واکنش و کاری که دولت وقت ایالات متحده آمریکا برای حمایت از دستور کار صلح در منطقه ما انجام داد، راضی نبوده‌ایم. اوبراین کسی است که در نتیجه همه این‌ها شغل خود را از دست داده و من قصد ندارم ارزیابی‌های احساسی او را تفسیر کنم. اگر او شغلش را از دست داده، باید به خودنگری بپردازد و نه اینکه تقصیر از دست دادن شغلش را به گردن ارمنستان بیندازد.»
وی افزود: «ارمنستان امروز در کمترین سطح آسیب‌پذیری در تاریخ استقلال خود قرار دارد. از سال 1991 تا به امروز، ما هرگز در وضعیتی با آسیب‌پذیری کمتر نبوده‌ایم. و شاید این عدم مهارت در درک ظرافت‌های ژئوپلیتیکی، منطقه‌ای و سیاسی است که به اوبراین اجازه نداد به کار خود در وزارت خارجه ایالات متحده ادامه دهد.»
مردم جایگاه رؤسای جمهور سابق را در انتخابات نشان داده‌اند
نیکول پاشینیان همچنین ابراز عقیده کرد که مردم ارمنستان با نتایج آخرین انتخابات پارلمانی، جایگاه رهبران سابق ارمنستان، لوون تر-پتروسیان، روبرت کوچاریان و سرژ سرکیسیان را به آن‌ها نشان داده‌اند.
نخست‌وزیر ارمنستان گفت: «من فکر می‌کنم مردم ما جایگاه سرژ سرکیسیان، روبرت کوچاریان و لوون تر-پتروسیان را به آن‌ها نشان داده‌اند. همچنین باید ثبت کنیم که آن‌ها، به جز لوون تر-پتروسیان، افرادی هستند که هرگز در هیچ انتخاباتی در ارمنستان پیروز نشده‌اند. سرژ سرکیسیان و روبرت کوچاریان، به جز انتخابات 1991، هرگز در انتخابات مشروع و دموکراتیک پیروز نشده‌اند. بیشترین اتهامی که مردم ارمنستان به من وارد می‌کنند این است که این افراد هنوز حق صحبت کردن در ارمنستان را دارند. من باید در برابر مردم ارمنستان برای این واقعیت که زبان روبرت کوچاریان و سرژ سرکیسیان هنوز می‌چرخد تا در ارمنستان حرفی بزنند، پاسخگو باشم. اما من معتقدم که در انتخابات آینده، مردم ما این فرصت را خواهند داشت تا زبان سیاسی سرژ سرکیسیان و روبرت کوچاریان را برای همیشه قطع و ریشه‌کن کنند. البته معتقدم که این باید از طریق سیاسی و متمدنانه صورت گیرد و ما با فرآیندهای حقوقی کاری نداریم.»
مذاکرات جدی پس از توافق واشنگتن از سپتامبر آغاز می‌شود
پاشینیان همچنین اعلام کرد که پس از امضای بیانیه سه‌جانبه در واشنگتن در 8 اوت، مذاکرات جدی و موضوعی پیرامون آن صورت نگرفته است.
وی در نشست با خبرنگاران گفت: «همکاران گرامی، بیانیه سه‌جانبه ارمنستان-آذربایجان-آمریکا که در واشنگتن امضا شد، سند بزرگی نیست. این یک سند پنج ماده‌ای است که در آن پنج عبارت ذکر شده است: تمامیت ارضی، حاکمیت، صلاحیت قضایی، خدشه‌ناپذیری مرزها و تقابل. هرکس خارج از این چارچوب صحبت کند، با واقعیت ارتباطی ندارد. اما هر آنچه در این چارچوب است، قابل بحث و امکان‌پذیر است.»
نخست‌وزیر ارمنستان تأکید کرد که «در حال حاضر هیچ بحثی در جریان نیست. ما در مورد هیچ چیزی بحث نمی‌کنیم، زیرا پس از 8 اوت هیچ بحث موضوعی در این زمینه وجود نداشته است. از سپتامبر، ما بحث‌های موضوعی‌تری را هم با ایالات متحده آمریکا در بخش مربوط به آن‌ها و هم با آذربایجان در بخش مربوط به آن‌ها آغاز خواهیم کرد.»
خروج ارمنستان از اتحادیه اقتصادی اوراسیا منتفی نیست
پاشینیان احتمال خروج این کشور از اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) را رد نکرد.
او در نشست با خبرنگاران یادآوری کرد که جمهوری ارمنستان پس از تصویب قانون آغاز فرآیند عضویت در اتحادیه اروپا، اعلام کرده است که عضویت همزمان در اتحادیه اروپا و اتحادیه اقتصادی اوراسیا ممکن نیست.
نخست‌وزیر ارمنستان گفت: «وقتی به نقطه‌ای برسیم که انتخاب، نهایی و اجتناب‌ناپذیر باشد، ما تصمیم مقتضی را اتخاذ خواهیم کرد.»
وی همچنین خاطرنشان کرد که این امکان به اراده مردم، شرایط جاری، فرآیندهای مذاکراتی و همچنین تحلیل وضعیت، فرصت‌ها و جایگزین‌ها بستگی دارد.
پارلمان ارمنستان در مارس 2025 قانونی را برای آغاز فرآیند عضویت در اتحادیه اروپا تصویب کرد. پس از آن، مقامات فدراسیون روسیه چندین بار اعلام کرده‌اند که عضویت همزمان در اتحادیه اروپا و اتحادیه اقتصادی اوراسیا ممکن نیست و ارمنستان باید بین این دو ساختار یکی را انتخاب کند.