به گزارش روزپلاس، میدل ایست نیوز در گزارشی به آخرین وضعیت رقابتهای انتخاباتی در استان الانبار در غرب عراق در آستانه انتخابات پارلمانی یازدهم نوامبر(20 آبان) پرداخته و طی آن آورده است: رقابتهای انتخابات عراق در استان الانبار، یکی از داغ‌ترین و پیچیده‌ترین رقابت‌ها است؛ جایی که حزب «تقدم» با حفظ نفوذ گسترده‌اش در معرض چالش تازه‌ای قرار گرفته و ورود ائتلاف «العزم» به رهبری مثنى السامرائی رقابت را وارد فاز جدیدی کرده و این در حالی است که خمیس الخنجر تمرکز خود را از الانبار برداشته و به بغداد معطوف کرده است.
استان الانبار که غالبا اقلیت اهل سنت را در خود جای داده است، شاهد یکی از داغ‌ترین و پیچیده‌ترین رقابتهای انتخابات در عراق است؛ جایی که ائتلاف‌های عشیره‌ای، منافع حزبی و حمایت‌های منطقه‌ای در هم تنیده‌اند و موازنه نیروهای سنی را از نو ترسیم می‌کنند.
با آن‌که حزب تقدم به رهبری محمد الحلبوسی، رئیس سابق پارلمان عراق همچنان از نفوذ گسترده‌ای برخوردار است، اما ورود ائتلاف العزم به رهبری مثنى السامرائی بعد تازه‌ای به این رقابت بخشیده است.
با تقویت موقعیت السامرائی از طریق ائتلاف‌های عشیره‌ای قدرتمند، هزینه‌کرد انتخاباتی چشمگیر و پیوندهای سیاسی مستحکم، یک منبع سیاسی از تشدید اختلافات درون حزب تقدّم خبر می‌دهد؛ امری که چالش‌های الحلبوسی را در پایگاه انتخاباتی‌اش افزایش داده است.
تمرکز خمیس الخنجر بر بغداد به جای الانبار
در همین حال، ائتلاف السیادة(حاکمیت) به رهبری خمیس الخنجر از میدان رقابت در الانبار فاصله گرفته و تمرکز خود را بر پایتخت، بغداد، معطوف کرده است.
«فلاح العانی»، پژوهشگر و استاد دانشگاه در عراق اظهار داشت: نقشه انتخاباتی در استان الانبار این بار بسیار پیچیده‌تر به نظر می‌رسد و شاهد رقابتی فشرده است. با وجود قدرت حزب تقدم به رهبری محمد الحلبوسی، ورود ائتلاف العزم به رهبری مثنى السامرائی به این رقابت، پویایی و شتاب تازه‌ای بخشیده است، زیرا این ائتلاف از پشتوانه‌های میدانی و سیاسی گسترده‌ای برخوردار است.
به گفته وی، السامرائی این بار با سناریویی کاملا متفاوت وارد رقابت شده و با شماری از شیوخ بزرگ عشایر الانبار از جمله شیخ علی حماد، رهبر عشیره المحامده، شیخ ارکان الطرموز از عشیره البومرعی، شیخ احمد نصرالله از عشیره البو فهد، و شیخ غانم العیفان از عشیره البو عیثة، علاوه بر چهره‌ها و بزرگان عشایر البو جلیب، الحلابسة، الجمیلات، الکبیسات و البو هزیم ائتلاف کرده است؛ این ائتلاف عشیره‌ای موازنه سنتی قدرت را در داخل استان بازترسیم می‌کند.
العانی ادامه داد: ائتلاف العزم این بار به‌طور مستقل از حامیان سیاسی عمل نمی‌کند، بلکه از حمایت آشکار گروه‌های الحشد الشعبی برخوردار است و با فالح الفیاض، رئیس سازمان الحشدالشعبی، هماهنگی مستقیمی دارد. الفیاض به همراه السامرائی یک ائتلاف فرعی با نام تفوق تشکیل داده‌اند که شامل فرماندهان نیروهای عشیره‌ای و شخصیت‌های اجتماعی تأثیرگذار است. این پیوند، وزن سیاسی دوچندانی به ائتلاف العزم در برابر تقدم می‌بخشد.
العانی افزود: عامل مالی نقش محوری در تقویت شانس السامرائی دارد، زیرا کارزار انتخاباتی او یکی از پرهزینه‌ترین و گسترده‌ترین فعالیت‌های تبلیغاتی چه از نظر حجم تبلیغات و چه گستره فعالیت‌های میدانی در میان جریان‌های سنی است. این هزینه‌کرد سازمان‌یافته در کنار ائتلاف‌های گسترده، ائتلاف العزم را به رقیبی جدی برای حزب تقدم در استان الانبار بدل کرده است.
مهمترین ائتلاف‌ها و فهرست‌های انتخاباتی در الانبار
مهمترین فهرست‌ها و ائتلاف‌هایی که در انتخابات پارلمانی الانبار رقابت می‌کنند شامل : فهرست تقدم و ائتلاف‌های وابسته به رهبری محمد الحلبوسی، ائتلاف العزم و تفوق به ریاست مثنى السامرائی، ائتلاف السیادة به رهبری خمیس الخنجر، و ائتلاف الحسم به ریاست ثابت العباسی.
در این انتخابات، نیروهای چارچوب هماهنگی نیروهای سیاسی شیعه عراق در استان الانبار حضور ندارند، همچنین جریان‌های موسوم به تشرینی و ائتلاف‌های مدنی غایب هستند. حزب اسلامی عراق نیز با نام رسمی خود وارد رقابت نشده، اما از طریق ائتلاف با فهرست‌های دیگر مشارکت دارد.
محمد دحام، پژوهشگر و استاد دانشگاه در رشته علوم سیاسی در دانشگاه الانبار نیز ابراز عقیده کرد: وضعیت انتخابات در استان الانبار این بار به‌طور کامل و بنیادین متفاوت خواهد بود، و دیگر کنترل مطلقی از سوی الحلبوسی و حزب تقدم وجود نخواهد داشت.
دحام افزود: الحلبوسی همچنان در الانبار قدرتمند است و آن هم به دلیل نفوذ و اقتداری است که از موقعیت حکومتی‌اش ناشی می‌شود، اما ورود السامرائی و ائتلاف العزم غافلگیری بزرگی برای حزب تقدم بود؛ حزبی که گمان می‌کرد می‌تواند تمام کرسی‌های الانبار را به‌دست آورد.
به گفته وی،خمیس الخنجر به‌طور چشمگیری در الانبار عقب‌نشینی کرده است، زیرا تمرکز خود را از این استان برداشته و بر پایتخت، بغداد، متمرکز کرده است. از این‌رو، رقابت اصلی میان دو حزب تقدم و العزم خواهد بود، در حالی‌که ائتلاف السِیادة در جایگاه سوم قرار می‌گیرد.
این استاد دانشگاه الانبار خاطر نشان کرد: حزب تقدّم به رهبری محمد الحلبوسی با چهار فهرست انتخاباتی در الانبار شامل فهرست «الأنبار هویتنا» به رهبری محمد نوری، استاندار الانبار، فهرست تقدم به ریاست هیبت الحلبوسی، رئیس کمیسیون نفت و انرژی در پارلمان، ائتلاف «قمم» به ریاست خالد بتال، وزیر صنعت و فهرست دیگری از ائتلاف قمم متشکل از چهره‌های درجه دوم و فرماندهان رده میانی حزب تقدم، شرکت می‌کند.
شکاف و دودستگی در حزب تقدم حلبوسی
یک سیاستمدار مستقل در استان الانبار که خواست نامش فاش نشود، گفته است: اختلافات درون حزب تقدم به ریاست حلبوسی به سطوحی بی‌سابقه رسیده است؛ زیرا تضاد منافع میان رهبران حزب و شمار زیاد نامزدهای برجسته‌ای که از سوی این حزب وارد رقابت انتخاباتی شده‌اند، به اوج خود رسیده است. از جمله این افراد می‌توان به عمر الدبوس، رئیس شورای استان الانبار، شماری از نمایندگان فعلی و سابق، و همچنین مدیران نهادها و شخصیت‌های نزدیک به رهبر حزب، محمد الحلبوسی، اشاره کرد.
این ازدحام انتخاباتی فضای تنش و بی‌اعتمادی را درون حزب ایجاد کرده است و نشانه‌هایی از شکاف و انشعاب احتمالی در صفوف آن دیده می‌شود. در همین حال، هیبت الحلبوسی، پسرعموی رئیس پیشین پارلمان، نارضایتی خود را از رفتار وی ابراز کرده است، زیرا محمد الحلبوسی به‌صورت غیرمستقیم و در تلاشی آشکار برای محدود کردن نفوذ رو‌به‌گسترش او به مدیران ادارات دستور داده است تا فعالیت‌های انتخاباتی او را تسهیل نکنند.
رهبر حزب تقدم از گسترش نفوذ ائتلاف العزم به شدت بیم دارد، به‌ویژه در حالی‌که پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد این ائتلاف ممکن است پنج کرسی به‌دست آورد، امری که ضربه‌ای سنگین به حزب تقدم محسوب می‌شود؛ حزبی که عادت دارد کنترل کامل بر ساختار سیاسی و کرسی‌های استان داشته باشد.
این نگرانی دوچندان شده است، زیرا مثنى السامرائی از حمایت سیاسی آشکار دولت محمد شیاع السودانی و رهبران چارچوب هماهنگی، به‌ویژه فالح فیاض، برخوردار است. این حمایت، به ائتلاف العزم نیروی سیاسی مضاعفی در مقابله با الحلبوسی در مهمترین پایگاه انتخاباتی‌اش می‌بخشد.
استان الانبار بزرگ‌ترین استان عراق از نظر مساحت است و سال‌ها شاهد درگیری با گروه‌های تروریستی ابتدا با القاعده و سپس با داعش بوده است؛ این استان پس از آزادسازی در سال 2016 ثبات نسبی خود را باز یافت، اما اکنون درگیر رقابت و تنش سیاسی شدیدی است؛ وضعیتی که نگرانی‌هایی درباره تأثیر این کشمکش بر ثبات و آینده استان ایجاد کرده است.
حزب تقدیم در صدر رقابتهای انتخابات عراق در الانبار
عبدالله الفهد، پژوهشگر امور سیاسی می‌گوید: حزب تقدم به ریاست حلبوسی و شاخه‌های وابسته به آن همچنان جایگاه نخست را در استان الانبار حفظ کرده‌اند؛ با این حال، احتمال غافلگیری‌های انتخاباتی که بتواند محاسبات حزب را بر هم بزند و پیش‌بینی‌های قبلی را تغییر دهد، منتفی نیست. از این رو، نتایج نهایی ممکن است آن‌گونه که در پشت‌پرده حزب تقدم برنامه‌ریزی شده، رقم نخورد، هرچند این حزب از نفوذ گسترده اداری در استان برخوردار است.
الفهد افزود: داده‌های فعلی نشان می‌دهد حزب تقدم و ائتلاف‌های وابسته به آن احتمالا 9 کرسی از مجموع 15 کرسی اختصاص‌یافته به استان الانبار را در انتخابات عراق کسب خواهند کرد. ائتلاف العزم و ائتلاف تفوق در مجموع پنج کرسی به دست می‌آورند، در حالی که پیش‌بینی می‌شود ائتلاف السیادة تنها یک کرسی را از آن خود کند.
به گفته وی، ائتلاف الحسم به رهبری ثابت العباسی به دلیل مجموعه‌ای از حذف موارد تأثیرگذار موفق به رسیدن به حد نصاب انتخاباتی نخواهد شد؛ از جمله مهمترین آن‌ها محرومیت جمال الکربولی، رئیس حزب الحل، از شرکت در انتخابات است؛ اقدامی که ضربه سنگینی به این ائتلاف وارد کرد، چرا که روی حمایت او برای پیروزی در برخی حوزه‌ها حساب ویژه‌ای باز کرده بود.
این پژوهشگر خاطر نشان کرد: نیروهای چارچوب هماهنگی(اکثریت) به دنبال ایجاد رقیبی سنی هستند که بتواند سلطه محمد الحلبوسی را در الانبار در هم بشکند، زیرا اعتماد خود را به خمیس الخنجر به ویژه به دلیل مواضع و اظهارات تحریک‌آمیز او از دست داده‌اند؛ از این رو، حمایت خود را متوجه مثنى السامرائی کرده‌اند که با رهبران چارچوب هماهنگی روابط مستحکمی دارد و از توانایی مالی و سازمانی بالایی برخوردار است که او را به رقیب اصلی ائتلاف تقدم در الانبار و سایر استان‌های سنی‌نشین تبدیل می‌کند.