به گزارش روزپلاس، همزمان با برقراری آتش‌بس در نوار غزه و آغاز روند طرح 20 ماده‌ای دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا برای توقف درگیری‌ها در این باریکه، رقابت‌های پایتخت‌های عربی به منظور ایفای نقش در آینده پرونده غزه به تدریج درحال نمایان شدن است.
گفته می‌شود قاهره و دوحه در تلاشند تا با وجود اصرار نتانیاهو و ترامپ به منظور کنار گذاشته شدن حماس از تحولات آتی غزه، سطحی از بازیگری و کنشگری این جنبش را در روند اداره آینده غزه حفظ کنند. بر همین اساس برخی از رسانه های عربی نزدیک به قطر و مصر از دیدارهای اخیر مقامات عالی رتبه حماس و تشکیلات خودگردان فلسطین در قاهره پرده برداشتند.
نشریه العربی الجدید در همین رابطه با انتشار خبری مدعی شد هیئت نمایندگی جنبش فتح به ریاست «حسین الشیخ» – که اخیرا بدون پشت سر گذاشتن رویه‌های قانونی و دمکراتیک به سمت معاون ریاست تشکیلات خودگردان فلسطین منصوب شده – در قاهره با هیئت عالی رتبه جنبش حماس به ریاست «خلیل الحیه» دیدار کرده است.
این رسانه قطری در تشریح ابعاد پشت پرده این دیدار افزود: این ملاقات فلسطینی-فلسطینی به اصرار «حسن رشاد»، رئیس دستگاه اطلاعاتی مصر، برگزار شده است، البته گفته می‌شود «ماجد فرج»، رئیس دستگاه اطلاعاتی تشکیلات خودگردان فلسطین، به رغم همراهی هیئت تشکیلات خودگردان در سفر اخیر به قاهره، از مشارکت در این جلسه با هیئت سیاسی حماس خودداری کرده است.
حسن رشاد، رئیس دستگاه اطلاعاتی مصر
دلیل این امتناع ماجد فرج، تمایل جنبش فتح و ریاست فلسطین در رام‌الله به عدم نشان دادن هرگونه تمایل برای توافق سیاسی با حماس یا مشارکت دادن این جنبش در روند اداره آینده غزه عنوان شده است؛ چرا که فتح به صراحت بر عدم هرگونه نقش آفرینی جنبش اسلامی فلسطین (حماس) در ترتیبات اداری یا سیاسی آینده این باریکه پافشاری می‌کند.
منابع نزدیک به «العربی الجدید» ادعا کرده‌اند که فضای حاکم بر دیدار مقامات ارشد حماس و تشکیلات خودگردان در قاهره سرد بود و عملا بدون هرگونه نتیجه ملموسی به پایان رسید.
دیدارهای اخیر جناح‌ها و جریان‌های مختلف فلسطینی به همین جا محدود نشد، چرا که برخی از منابع عرب‌زبان فاش ساختند ملاقات دیگری که آن هم در نوع خود بی‌سابقه قلمداد می‌شود بین هیئت عالی رتبه جنبش فتح به ریاست حسین الشیخ و سمیر مشهراوی، معاون رئیس «جریان اصلاح طلب» این جنبش با «محمد دحلان»، عضو مغضوب تشکیلات خودگردان فلسطین و چهره نزدیک به محمد بن زاید، رئیس امارات در قاهره برگزار شده است.
پایتخت مصر اخیراً شاهد رایزنی‌های فشرده میان گروه‌های فلسطینی بوده که عمدتا به بحث و رایزنی در مورد آینده مدیریت نوار غزه پس از جنگ اختصاص داشته است. این توافق‌ها بر پایه ایده‌ها و پیشنهادهای ارائه شده از سوی دستگاه اطلاعاتی مصر و پس از رایزنی‌هایی که با رهبران گروه‌های فلسطینی انجام داد، برگزار شده است.
گفته می شود کارشناسان ارشد دستگاه اطلاعاتی مصر با ارزیابی دقیق از روند حاکم بر غزه معتقدند تلاش های نتانیاهو و ترامپ و برخی از متحدان عربی آنها برای حذف حماس از معادلات آینده سیاسی غزه با واقعیت های حاکم بر غزه همخوانی ندارد و این جنبش علاوه بر پایگاه مردمی در میان فلسطینیان ساکن در این باریکه عملا همچنان در صحنه غزه حی و حاضر است.
ارزیابی‌های کارشناسانه دستگاه اطلاعاتی مصر نشان می دهد هرگونه تلاش‌های غیرواقع بینانه برای حذف حماس از آینده قدرت سیاسی در غزه می‌تواند امنیت ملی این کشور را دارای مرزهای زمینی با این باریکه است تحت تاثیر قرار دهد. از همین رو بهتر است دستگاه دیپلماسی مصر با احیای روند گفتگوهای جریان‌های مختلف فلسطینی در قاهره زمینه جلب نظر و مشورت خواهی از حماس را برای اداره امور غزه اخذ کند تا شاید بدین شکل بتواند با سرعت بیشتری وضعیت امنیتی غزه را به سمت ثبات به پیش برد و روند بازسازی غزه نیز تسریع شود.
تلاش‌های دستگاه دیپلماسی مصر برای آشتی و همگرایی جریان های فلسطینی در شرایطی است که بسیاری دیگر از کشورهای عربی از جمله پادشاهی‌های عربی خلیج فارس به ویژه عربستان و امارات نسبت به این تحرکات مصری‌ها ناخرسند به نظر می‌رسند. ریاض و امارات مدعی‌اند که قاهره و دوحه در تلاشند تا علی‌رغم مفاد مندرج در طرح صلح ترامپ نقشی سیاسی را برای حماس در آینده سیاسی غزه ترسیم کنند.
محمد بن سلمان و محمد بن زاید در گفتگو با مقامات آمریکایی تاکید داشته‌اند که هرگونه کنشگری این دو کشور در روند معادلات آینده غزه به ویژه سرمایه‌گذاری و کمک برای بازسازی این باریکه منوط به خلع سلاح و کنار رفتن کامل حماس از راس قدرت در غزه است. نارضایتی ریاض و ابوظبی از سمت گیری سیاست خارجی مصر در قبال بحران غزه را می توان در عدم مشارکت محمد بن زاید، رئیس امارات و محمد بن سلمان، ولیعهد این کشور در اجلاس صلح غزه که در شرم الشیخ برگزار شد نیز مشاهده کرد.
در روزهای اخیر انتشار خبر نامزدی «امجد الشوا»، رئیس شبکه‌های سازمان‌های مردم نهاد غزه برای تکیه بر کرسی ریاست کمیته تکنوکرات فلسطینی که قرار است در آینده مدیریت غزه را به دست گیرد، باعث تشدید حساسیت‌های برخی از پایتخت‌های عربی همچون ریاض و ابوظبی شده است.
امجد الشوا، رئیس شبکه‌های سازمان‌های مردم نهاد غزه
در کنار رسانه‌های صهیونیستی، رسانه‌های عربی نزدیک به پادشاهی‌های خلیج فارس نیز مدعی‌اند که امجد الشوا که در تمام طول دو سال جنگ غزه حاضر به ترک این باریکه نشده است، از چهره‌های نزدیک و مرتبط با حماس و مقاومت فلسطین به شمار می‌آید.
همزمان تشکیلات خودگردان فلسطین نیز از نقش‌آفرینی قاهره در روند تشکیل کمیته تکنوکرات فلسطینی در غزه ناراحت است. منابع نزدیک به رام‌الله مدعی‌اند قاهره بدون مشورت و نظرخواهی از محمود عباس و نهادهای ذیربط در تشکیلات خودگردان در تلاش است تا با ایفای نقش میانجیگری میان گروه‌ها و جریان‌های مختلف فلسطینی، ترکیب نفرات این کمیته را چینش کند.
این تحولات در شرایطی است که گفته می‌شود حماس نیز در جریان گفتگوهای اخیر با سایر طرف‌های فلسطینی در روند مذاکرات انعطاف‌پذیری زیادی در مسائل مطرح‌شده از خود نشان داده و فضای بیشتری به گروه‌های دیگر برای مشارکت در آینده غزه قائل شده است.
در مجموع به نظر می‌رسد با کاسته شدن از حجم حملات رژیم صهیونیستی به باریکه غزه و ایجاد سطحی از خوش بینی نسبت به پیشبرد روند صلح و آغاز روند بازسازی غزه، به تدریج زمینه رقابت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی بین بازیگران مهم و کلیدی برای نقش آفرینی در معادلات آتی پرونده فلسطین و به ویژه نوار غزه در حال نمایان شدن است.