به گزارش روزپلاس، با نزدیک شدن به زمان تشکیل دولت عراق، بحث ها در چارچوب هماهنگی شیعی که منبع اصلی تصمیم گیری در فراکسیون شیعی عراق محسوب میشود، در بحبوحه اعتراضات گروههای مقاومت به تمدید دوره محمد شیاع السودانی در نخست وزیری این کشور، تشدید شده است.
مخالفت شدید گروههای مقاومت عراق با بازگشت السودانی
روزنامه الاخبار به نقل از منابع آگاه عراقی گزارش داد: در حالی که چارچوب هماهنگی به جلسات روزانه خود برای تضمین حداقل سطح اجماع داخلی ادامه میدهد، گروههای مسلح مقاومت در عراق مخالفت خود را با بازگشت السودانی تشدید کردهاند و بعد از برخی مواضعی که السودانی در همسویی با آمریکا اتخاذ کرد، این گروهها معتقدند که او دیگر نماینده پروژه مقاومت نیست.
بر اساس این گزارش، مواضعی که اخیراً گروههای مقاومت علیه السودانی اتخاذ کردهاند، بیشتر مربوط به جنجالی میشود که هفته گذشته در رسانههای عراقی به راه افتاد و یک سند رسمی در این رسانهها منتشر شد که تصمیم دولت عراق برای مسدود کردن اموال تروریستها را نشان میداد و نامهایی از نهادها و اشخاص مرتبط با دو سازمان تروریستی داعش و القاعده درج شده بود.
اما آنچه ماجرا را عجیب کرد، حضور نام «حزبالله لبنان» و «انصارالله یمن» در فهرست بود؛ اقدامی که فضای سیاسی عراق را در چند ساعت به شدت ملتهب کرد و واکنشهای دامنهداری را رقم زد.
داستان از آنجا آغاز شد که رسانههای عراقی و سپس برخی شبکههای عربی دیگر با استناد به نسخه منتشرشده در روزنامه رسمی، اعلام کردند بغداد داراییهای حزبالله و انصارالله را مسدود کرده است. این انتشار، در شرایطی که عراق میان فشارهای آمریکا، اختلافات داخلی چارچوب هماهنگی و چالش تعیین نخستوزیر جدید قرار گرفته، بهسرعت رنگوبوی سیاسی گرفت.
پس از انتشار این خبر، موج اعتراض در شبکههای اجتماعی عراق بالا گرفت. چهرههای نزدیک به محور مقاومت از جمله نمایندگان پارلمان، این اقدام را «رسوایی» و «دور شدن از سیاستهای رسمی عراق» توصیف کردند. مصطفی جبار سند، نماینده پارلمان عراق نوشت که «عراق حزبالله و انصارالله را تروریست میخواند، اما برخی قاتلان را نامزد صلح میکند» و خواستار توضیح فوری دولت شد.
با بالا گرفتن اعتراضها، بانک مرکزی عراق ناگهان بیانیهای صادر کرد و از اساس خبر درج نام حزبالله و انصارالله در فهرست تروریستی را رد کرد. این بیانیه تأکید کرد که موافقت عراق صرفاً شامل نهادها و افرادی بوده است که مستقیماً با داعش و القاعده در ارتباط بودهاند و درج نام گروههای دیگر «به دلیل انتشار نسخه اصلاحنشده» صورت گرفته است.
منابع عراقی گزارش دادند، با وجود اینکه دولت السودانی به اشتباه بودن این اقدام ذعان کرده است، اما گروههای مقاومت هنوز آرام نشدهاند و آن را اقدامی مشکوک میدانند.
اما اتفاق دیگری که گروههای مقاومت عراق را خشمگین کرده، تمجید برخی از محافل دیپلماتیک وابسته به دولت السودانی از نامزدی دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا برای دریافت جایزه صلح نوبل بود و رهبران مقاومت عراق این اقدام را توهین به خون شهدا دانستند.
یکی از رهبران برجسته مقاومت عراق که نام او فاش نشده است، در گفتگو با روزنامه الاخبار اظهار داشت: تصمیم قاطعی در میان گروههای مقاومت برای عدم حمایت از السودانی گرفته شده است؛ زیرا او با تمجید مستقیم یا غیر مستقیم از ترامپ، به مقاومت و میراث آن و فرماندهانش خیانت کرد. مقاومت، نخست وزیری را که نماینده دیدگاه آن نیست و به وضوح در برابر محور آمریکا نمیایستد، نخواهد پذیرفت.
موضع شیخ الخزعلی درباره نامزد نخست وزیری
در این میان، یک منبع آگاه به روزنامه الاخبار گفت که شیخ قیس الخزعلی، دبیرکل جنبش عصائب اهل الحق عراق سعی کرد مواضع نرمتری اتخاذ کند و مخالف گشودگی به جهان خارج نیست؛ اما تا زمانی که منافع عراق به خطر نیفتد و آسیبی هم به مقاومت وارد نشود.
این منبع توضیح داد که الخزعلی لزوماً مخالف السودانی نیست، اما در مورد نامزدی مجدد او برای یک دوره دیگر مردد است و معتقد است که مرحله بعدی به شخصیتی نیاز دارد که بیشتر با جهتگیریهای جامعه شیعه همسو باشد.
شانس السودانی باز هم کمتر شد
بنابراین با افزایش وتوها در «کمیته هماهنگی مقاومت»، که با صدور بیانیهای که «صلاحیتهای ایدئولوژیک و سیاسی» برای نخست وزیر بعدی را مشخص میکند، نشان داده شده است، ارزیابیها نشان میدهد که احتمالاً نام السودانی در میان اسامی نهایی که رسماً معرفی شدهاند، نباشد.
به نظر میرسد که فهرست نامزدهای معرفی شده توسط چارچوب هماهنگی به تنها 5 نفر کاهش یافته است. این چیزی است که عدی عبدالهادی، از اعضای برجسته چارچوب هماهنگی، چند روز قبل در یک گفتگوی تلویزیونی اعلام و تاکید کرد که روند تصمیمگیری تا هفتههای اولیه سال آینده ادامه خواهد داشت و همچنین تماسهای مداوم با نیروهای سنی و کرد برای ایجاد توافقات لازم جهت تشکیل دولت ادامه دارد.
عباس الفیاض، تحلیلگر سیاسی عراقی در این زمینه هشدار داد که نادیده گرفتن تصمیم گروههای مقاومت یا تحمیل نامزدی که نماینده آنها نیست، میتواند در را به روی هرج و مرج سیاسی و شاید حتی امنیتی باز کند، زیرا ساختار سیستم عراق خود مبتنی بر توزیع نفوذ است، نه تصمیمگیری متمرکز.
از سوی دیگر، علی الشمری، یکی از اعضای چارچوب هماهنگی به الاخبار گفت که جلسات چارچوب هماهنگی به طور مداوم و فشرده برگزار میشود و بحثهای جدی برای انتخاب نخستوزیر بعدی در جریان است.
وی افزود: هیچ دخالتی در تصمیم چارچوب هماهنگی وجود ندارد و همه گروهها کرسیهای خاص خود را دارند و میتوانند نظرات خودشان را ارائه دهند، اما تصمیم نهایی در داخل ائتلاف پارلمانی باقی میماند. در حال حاضر السودانی و نوری المالکی وزن انتخاباتی و اهمیت نمادین قابل توجهی در جامعه شیعه دارند و نفوذ آنها را نمیتوان در هیچ معادله آیندهای نادیده گرفت.
منابع عراقی اعلام کردند که تحولات پیرامون تشکیل دولت در بحبوحه پیشبینی تشدید بیشتر تنشها توسط ایالات متحده، از جمله اعمال تحریمها علیه چهرههای سیاسی و جناحی و همچنین شرکتهای مالی و تجاری، رخ میدهد.