به گزارش روزپلاس؛در حال حاضر تسهيلات مسکن تنها در بانک مسکن به متقاضيان ارائه مي‌شود. اين در حالي است که طي يکي دو سال گذشته مصوباتي براي ايجاد اختيار در بانک‌هاي تجاري براي اعطاي وام مسکن وجود داشته اما اين بانک‌ها با توجه به کمبود نقدينگي و فعاليت‌هاي خاص خود عمدتا از پرداخت چنين تسهيلاتي سر باز زده و رسما در اين باره اقدام نمي‌کنند. در دو سال اخير شوراي پول و اعتبار پرداخت تسهيلات تا سقف ۶۰ ميليون تومان را براي بانک‌هاي تجاري آزاد کرده و در ادامه نيز اختيارات ديگري به آنها داده است.
اما در مورد وام‌هاي رايج شبکه بانکي دو مورد خاص وجود دارد؛ تسهيلاتي که متقاضيان مي‌توانند از محل خريد اوراق ممتاز از بازار بورس دريافت کند و همچنين تسهيلاتي که از حدود سه سال گذشته در قالب صندوق پس‌انداز مسکن شرايط آن فراهم شده و در اختيار خريداران مسکن قرار مي‌گيرد. البته اين دو با وام يکديگر تفاوت‌هايي دارد؛ از نحوه دريافت، مدت انتظار و به ويژه سود بازپرداخت.
براي هر دوي اين تسهيلات دو گروه تعريف مي‌شوند؛ انفرادي و زوجين. سطح تسهيلات براي هر کدام از اين گروه‌ها بسته به منطقه جغرافيايي که در آن زندگي مي‌کنند، متفاوت است.
وام‌هاي اوراق دار با هزينه هاي گزاف
اين در حالي است که در تسهيلات مربوط به خريد اوراق ممتاز در بازار سرمايه در هر صورت متقاضي بايد نسبت به خريد اوراق اقدام کند. به طوري که به ميزان مبلغ وامي که دريافت مي‌کند، براي هر ۵۰۰ هزار تومان يک برگ اوراق بگيرد. قيمت هر برگ اوراق اکنون حدود ۷۵ هزار تومان و مثلا براي وام ۷۰ ميليوني بايد تا ۱۴۰ برگ اوراق خريداري شود که هزينه اي حدود ۱۰ ميليون تومان را به گيرنده وام تحميل مي‌کند. اما در اين شرايط ديگر نيازي به در انتظار ماندن براي دريافت تسهيلات نيست و بعد از خريد اوراق اقدامات لازم انجام مي‌شود.
اکنون و با آخرين مصوبه شوراي پول و اعتبار سقف پرداخت وام‌هاي مسکن از محل خريد اوراق براي هر نفر تا ۱۰ ميليون تومان افزايش يافته و به اين ترتيب است که به صورت انفرادي براي تهران تا ۷۰ ميليون تومان، مراکز استان‌ها و شهرهاي بالاي ۲۰۰ هزار نفر جمعيت تا ۶۰ ميليون و ساير مناطق تا ۵۰ ميليون تومان قابل پرداخت است.
از سوي ديگر اين تسهيلات براي زوجين نيز تعريف شده و در تهران تا ۱۲۰ ميليون، مراکز استان و شهرهاي بالاي ۲۰۰ هزار نفر جمعيت تا ۱۰۰ ميليون و ساير مناطق تا ۸۰ ميليون تومان مي‌توانند تسهيلات دريافت کنند. متقاضي بايد براي بازپرداخت سودي حدود ۱۷.۵ درصد را بپردازد. زمان بازپرداخت حداکثر ۱۲ سال و امکان بازپرداخت به روش‌هاي ساده و پلکاني وجود دارد. اين در حالي است که اکنون وجود سود بالاي تسهيلات اين بخش از مشکلات آن به شمار رفته و اقساط بالا و مجموع سود بازپرداختي قابل توجهي را به دارنده وام تحميل مي‌کند. به گونه‌اي که گيرنده وام ۱۲۰ ميليوني(زوجين تهراني) بايد در هر ماه حدود دو ميليون تومان قسط و در مجموعه در ۱۲ سال حدود ۱۶۷ ميليون تومان سود برگرداند. مسئولان بانک مسکن و البته بانک مرکزي کاهش نرخ سود در وام از محل اوراق را منوط به کاهش نرخ سود تسهيلات رايج در شبکه بانکي و توازن منابع و مصارف دانسته‌اند.
در تسهيلاتي که از طريق اوراق گرفته مي‌شوند بايد يادآور شد که در مورد زمان و طول عمر خانه، صدور مجوز ساختمان مورد توجه بوده و به عبارتي از جواز ساخت آن نبايد بيشتر از ۲۰ سال گذشته باشد.
موضوعي که عمدتا مورد سوال متقاضيان دريافت تسهيلات است به نحوه انتقال اين وام ها بر مي‌گردد. در رابطه با وام هاي قابل دريافت از محل اوراق به اين ترتيب است که اولا دارنده تسهيلات از اين محل مي‌تواند بدون محدوديت بار ديگر وام‌هاي پرداختي از همين محل را دريافت کند اما با اين شرايط که اگر قرار است وامي که اکنون در اختيار دارد را به مسکن جديدي که مي‌خواهد دوباره خريداري کند، منتقل کند آنگاه دريافت وام جديد مشروط به مابه‌التفاوت خواهد بود. مثلا اگر اکنون تا ۱۰ ميليون تومان از وام قبلي باقي مانده مي‌تواند با توجه به اينکه براي انفرادي تا سقف ۷۰ ميليون تسهيلات قابل دريافت است، مابه التفاوت آن يعني تا سقف ۶۰ ميليون تومان اقدام کند ولي اگر قرار بر اين نيست که وام قبلي را به مسکن جديد منتقل کند، آنگاه مي‌تواند با نام خود تا ۷۰ ميليون تومان تسهيلات بگيرد.
دارنده وام اوراق دار امکان دريافت تسهيلات صندوق پس انداز يکم را ندارد مگر...
در رابطه با حساب صندوق پس‌انداز مسکن شرايط ديگري وجود دارد. اين نوع از تسهيلات حدود سه سال است که با تصويب شوراي پول اعتبار و از طريق بانک مسکن در اختيار متقاضيان قرار مي‌گيرد. تسهيلات صندوق پس انداز يکم در دو گروه انفرادي و زوجين قابل پرداخت خواهد بود. براي انفرادي و در بر اساس مناطق جغرافيايي در تهران ۸۰ ميليون، مراکز استان‌ها و شهرهاي بالاي ۲۰۰ هزار نفر جمعيت تا ۶۰ ميليون و در ساير مناطق تا ۴۰ ميليون تومان تعريف مي‌شود. براي زوجين نيز در ترهان تا ۱۶۰ ميليون، مراکز استان‌ها و شهرهاي بالاي ۲۰۰ هزار نفر تا ۱۲۰ و ساير مناطق نيز تا ۸۰ ميليون تومان شرايط دريافت تسهيلات وجود دارد. اين در حالي است که براي دريافت هر مبلغ از اين تسهيلات در دوره يکساله بايد تا نيمي از آن سپرده‌گذاري شود. هر چند که امکان سپرده‌گذاري کمتر با دوره طولاني‌تر نيز وجود دارد. در اين مدت اگر سپرده‌گذار خواهان برداشت منابع خود از صندوق پس‌انداز باشد به آنها بر اساس سود مصوب شوراي پول و اعتبار سود سپرده تعلق مي‌گيرد.
در صندوق پس انداز يکم نرخ سود تفاوت عمده‌اي با تسهيلات از محل اوراق دارد و از ابتداي تاسيس تا کنون در روندي کاهشي به ۹.۵ درصد رسيده است که تا حدودي اين تسهيلات را به صرفه مي‌کند. دليل اصلي اين کاهش نيز به مدت سپرده گذاري که به تامين منابع منجر مي شود بر مي‌گردد. اين در شرايطي است که متقاضي وام ۸۰ ميليوني ماهانه حدود ۹۳۰ هزار تومان قسط و در مجموع ۵۴ ميليون تومان سو بر مي‌گرداند، سود مجموع وام ۱۶۰ ميليوني نيز تا ۱۲۸ ميليون تومان و با قسط دوميليون توماني است.
در تسهيلات صندوق پس‌انداز يکم مشخص آن است که خاص خانه‌اولي‌ها خواهد بود يعني هيچ متقاضي نمي‌تواند قبل از دريافت اين تسهيلات از ساير وام‌هاي مسکن استفاده کرده باشد. متقاضي از تسهيلات بانک مسکن و ساير بانک‌ها جهت خريد، احداث واحد مسکوني، انتقال سهم‌الشرکه يا تعمير واحد مسکوني استفاده نکرده باشد. به عبارتي متقاضي از امکانات دولتي براي تهيه مسکن استفاده نکرده باشد. بنابراين کسي که از تسهيلات مربوط به اوراق ممتاز استفاده کرده امکان تامين منابع به صورت مستقيم از محل صندوق پس‌انداز يکم را ندارد مگر اينکه وام از شخص ديگري که آن را دريافت کرده و قسط اول را نيز پرداخت کرده است، به وي منتقل شود. در عين حال که هر متقاضي فقط يکبار مي‌تواند از تسهيلات صندوق پس انداز يکم استفاده کند.
اما در صورتي که دارنده حساب صندوق پس‌انداز مسکن يکم واجد شرايط تسهيلات طرح خانه اولي نباشد، مي‌تواند از مزاياي تسهيلاتي اين حساب (خريد و احداث واحد مسکوني) تا سقف‌هاي مقرر در حساب صندوق پس‌انداز مسکن عادي بهره‌مند شود. اين در حالي است که امکان استفاده از تسهيلات صندوق به صورت تکميلي با اوراق وجود دارد. به گونه‌اي که دريافت کننده تسهيلات صندوق پس اندازيکم مي‌تواند در سقف‌هاي تعريف شده براي وام هاي از محل اوراق، مابه التفاوت را با خريد اوراق دريافت کند.
وام "خريد زمان" چيست؟
يکي ديگر از شرايط دريافت تسهيلات مسکن به طرحي تحت عنوان "خريد زمان" برمي گردد که در قالب حساب صندوق پس انداز مسکن اعطا مي‌شود. خريد زمان يعني اينکه متقاضي مي تواند بعد از گذشت شش ماه سپرده گذاري از محل امتيازحساب صندوق پس انداز مسکن خود، از تسهيلات بيش از هشت ميليون تا سقف ۱۲ ميليون تومان استفاده کند. جهت استفاده از اين طرح بايد متوسط موجودي در حساب دو برابر تسهيلات دريافتي باشد به عنوان مثال متقاضي وام ۱۲ ميليوني بايد تا ۲۴ ميليون تومان را در شش ماه سپرده گذاري کند. سود بازپرداخت اين تسهيلات تا ۱۱ درصد بوده و عمر ساختمان نبايداز ۲۵ سال بيشتر باشد.
وام مشترک
در بين وام هاي متفاوت مسکن، وام ديگري است که تحت عنوان جعاله تعمير مسکن به صاحبان خانه تعلق مي‌گيرد. اين تسهيلات تا چندي پيش با سقف ۱۰ ميليوني اعطا مي‌شد که با مصوبه اخير شوراي پول و اعتبار تا ۲۰ ميليون تومان افزايش يافته و متقاضيان دريافت وام مسکن اعم از کساني که از محل اوراق وام مي‌گيرند و يا آنهايي که از صندوق پس انداز يکم تسهيلات دريافت مي‌کنند مي توانند وام جعاله را دريافت کنند. براي اين تسهيلات نيز بايد اوراق خريداري شود به طوري که براي وام ۲۰ ميليوني نياز به ۴۰ برگ اوراق خواهد بود. سود باز پرداخت آن نيز حدود ۱۸ درصد تعريف شده است.
ایسنا