در هفته های اخیر مقامات عربستان سعودی از معطوف شدن توجهات جامعه جهانی به سمت آزمایشات هسته ای کره شمالی بهره برده و تلاش نموده اند تغییراتی آرام و تدریجی در سیاست خارجی تهاجمی و البته بی نتیجه خود ایجاد کنند.
در این راستا شعارها و تهدیدات تندروانه و خصمانه عربستان سعودی علیه کشورمان جای خود را به نرمش هایی معنا دار همراه با علائمی از بهبود روابط داده و کادر سیاست خارجی دو طرف برای برقراری برخی روابط ابتدایی، اعلام آمادگی کرده اند. ایران و عربستان از دی ماه سال 1394 روابط سیاسی و اقتصادی با هم ندارند. ماجرای قطع روابط از آنجا آغاز شد که در پی اعدام شیخ نمر روحانی متنفذ و محبوب شیعه در عربستان سعودی که هواداران بسیاری در این کشور و سایر کشورهای اسلامی داشت، گروهی از منتقدان این رفتار، با نقض آشکار قوانین بین المللی، به سفارت عربستان سعودی در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد حمله کردند. پس از وقوع این حمله، عربستان سعودی دیپلمات های خود را از تهران فراخواند و با اخراج دیپلمات های ایرانی، روابط سیاسی و اقتصادی با تهران را به طور کامل قطع کرد.
بعد از آن نیز همزمان با تحولاتی که در عرصه سیاست داخلی عربستان سعودی به وقوع پیوست، ولیعهد جوان این کشور به سیاست تشدید تنش علیه ایران متوسل شد و لفاظی ها علیه کشورمان را آغاز کرد. محمد بن سلمان ایران را به تلاش برای افزایش نفوذ در کشورهای منطقه متهم و تهدید کرد که عربستان در ضربه ای پیش دستانه جنگ را به عمق خاک ایران می کشاند و امکان دارد از حربه هایی همچون شوراندن اقلیت های عربی، آذری و بلوچی علیه نظام ایران استفاده کند.
اما ظاهرا در هفته های اخیر آن لفاظی های اقتدار طلبانه جای خود را به مصلحت اندیشی و واقع گرایی داده و آنگونه که روزنامه «الیوم» عربستان اعلام کرده، مقامات این کشور روزنامهها و تلویزیونهای داخلی وخارجی خود را از انتشار اخبار علیه ایران ممنوع کرده اند. البته گام نخست عربستان برای نمایش این انعطاف و نرمش، در مذاکرات مربوط به اعزام حجاج ایرانی برای ادای مناسک حج برداشته شد. عربستان نه تنها به تأمین شرایط امن برای حجاج ایرانی تن داد؛ بلکه؛ بر خلاف رویه آزار دهنده و توهین آمیز سال گذشته، با سرعت و به موقع برای 10 تن از دیپلمات های ایرانی نیز روادید صادر کرد تا با حضور در حج، به امور حجاج ایرانی رسیدگی کنند و موانع موجود بر سر راه آن ها در مراسم حج، برطرف کنند. موافقت تهران و ریاض برای انجام دیدارهای سیاسی برای بازدید از سفارتخانه هایشان در دو کشور و نیز صدور روادید برای انجام این ماموریت نیز نشانه ای دیگر برای آغاز عادی سازی روابط میان دو کشور و کاهش شدت تنش های کنونی است؛ تا از این رهگذر سفارتخانه های تهران و ریاض که از سال 2016 تعطیل شده، بار دیگر بازگشایی شود.
هر چند کاهش دنباله دار بهای جهانی نفت و نیز افزایش هزینه های جنگ نیابتی در سوریه و عراق و حملات نظامی مستقیم به یمن، کمر اقتصاد تک محصولی عربستان سعودی را شکسته و این کشور را به سمت حل مشکلات منطقه ای و کاهش هزینه های برون مرزی خود سوق داده است؛ اما به نظر می رسد تخریب چهره سیاسی عربستان متأثر از سیاستهای اخیر این کشور در منطقه، ضربه ای کاری تر بوده که ولیعهد تازه کار سعودی را به تعدیل نسبی مواضعش تشویق کرده است.
محمد بن سلمان چه در زمان تصدی وزارت دفاع عربستان و چه پس از انتصابش به عنوان ولیعهد پادشاه، کوشید با اتخاذ سیاست سخت گیرانه و حداکثری نسبت به همسایگان، آنها را به تبعیت از سیاستهای جدید عربستان وادار کند. فارغ از اینکه چنین سیاستی نیاز به مؤلفه های سخت افزاری و نرم افزاری قدرت منطقه ای دارد که عربستان فاقد آنهاست. البته ولیعهد جوان با باج دهی به مقامات آمریکایی و انگلیسی تلاش کرد تا تسلیحات و حمایتهای آنها را به سمت کشورش جلب کند؛ اما اشتباهات و تند روی های مکرر او حتی تأثیر این باج دهی ها را نیز از بین برد. «تسلیحات وارداتی» بیشتر مایه تمسخر و تحقیر مقامات سعودی گردید و کوس رسوایی حملات کور و بی هدف این کشور در یمن با تلفات بالای غیر نظامی، صدای رسانه های توجیه شده و سازمانهای حقوق بشری حساس به مسائل خاص را نیز درآورد.
قطع همه جانبه روابط با کشور عربی همسایه(قطر)، ارائه پیشنهادات غیر منطقی و غیر عملی برای از سر گیری مجدد روابط با این کشور و نیز رد همه پیشنهادات میانجی گری مختلف از آمریکا و فرانسه گرفته تا ترکیه، بیش از پیش بر همگان آشکار کرد که عقلانیت و دور اندیشی پشت سیاستهای عربستان نیست. بدین ترتیب با نا امیدی و فاصله گیری محسوس حامیان عربستان از این کشور که به انزوایی تحقیر آمیز برای مقامات این کشور تبدیل شد و نیز گسترش مناسبات امنیتی و نظامی ایران و ترکیه و بهبود روابط ایران و قطر که جزو خط قرمزهای عربستان و نگرانی های عمده آن بود، شکست سیاستهای جاه طلبانه اخیر عربستان بر مقامات این کشور محرز شد.
در چنین شرایطی سیاستهای معتدل، عاقلانه و خویشتن دارانه جمهوری اسلامی ایران، تقید مقامات دیپلماتیک و قضایی کشورمان به اصول حقوق بین الملل و دستگیری و محاکمه عوامل حمله به سفارت عربستان نیز از عوامل مهمی بودند که شاهزاده سعودی را به این جمع بندی رساند که در شرایط کنونی، دامن زدن به تنش ها، حملات رسانه ای و قطع راه های ارتباطی و گفتگوها، نتایجی معکوس و در عین حال هزینه بر به همراه دارد و نمی توان با جاه طلبی های بی پشتوانه، همسایگان و قدرتهای رقیب را مطیع نمود. در شرایط کنونی، هر چند چرخشهای نسبی عربستان برای بهبود مناسبات با ایران، امری میمون به شمار می آید و چنانکه به نتیجه برسد می تواند گره کور بسیاری از بحرانهای منطقه ای را بگشاید؛ اما با توجه به اختلاف دیدگاه دو کشور پیرامون نظم منطقه ای در خاورمیانه و خلیج فارس، به نظر می رسد این فرایند چندان هم آسان و بدون مانع پیش نخواهد رفت.
*استاد دانشگاه
اولین عکس بدون چشم بند از ضارب مردم در اتوبوس
عکس/ سورپرایز رونالدو برای یک هوادار خاص
عکس/کاشت نهال در پاکستان توسط رئیسی
ملاقات هادی چوپان با یک پرسپولیسی سرشناس+عکس
عکس/ اقامه نماز جماعت ظهر و عصر به امامت حضرت آیتالله خامنهای
عکس/ دیدار فرماندهان نیروهای مسلح با رهبر انقلاب
ویدیو طنز/تصاویر لحظه درگیری پدافند با ریز پرنده رژیم صهیونیستی
فیلم/تصویری دیده نشده از حمله نا موفق ریز پرنده ها به تاسیسات اصفهان
عکس/ تمسخر رژیم صهیونیستی توسط کاربران عرب در حاشیه حادثه اصفهان
طنز/ اولین عکس از محل برخورد موشک به پایگاه هشتم شکاری اصفهان
توده ۱۸ کیلویی از بدن یک بانوی بهشهری خارج شد
ویدیو/ زورگیران موش شدند
دیوارنگاره میدان ولیعصر؛ اسرائیل از خانه عنکبوت سست تر است
عکس/ پوستر رسانه KHAMENEI.IR در پی پاسخ تنبیهی ایران به رژیم صهیونیستی
یک مامور انتظامی در شهرستان هیرمند به شهادت رسید/ عکس
بازدید قلعهنویی از باشگاه آلانیا اسپور ترکیه + عکس
دیدار نابغه کشتی جهان با عبدالرشید سعداللهیف در مدینه+عکس
عکس/ اسبسواری دختر ۶ ماهه سردار آزمون
قاب عکسی آخرالزمانی از شهر خانیونس پس از خروج نیروهای اسرائیل از آن!
عکس/ پیام تبریک رونالدو به مسلمانان
حضور بن سلمان در نماز عیدفطر/عکس
نخستین تصویر از هلال عید فطر / عکس
ویدیو/ زورگیری در اتوبان صدر تهران
اولین عکس از همسر رضا داوودنژاد در مراسم خاکسپاری
عکس/ حضور رئیس قوه قضائیه در راهپیمایی روز قدس
عکس/حضور رئیس مجلس در راهپیمایی بزرگ روز قدس
عکسی از ناطق نوری و سردار فلاح در راهپیمایی روز قدس تهران /وزیر احمدی نژاد هم آمد
عکس/فریاد «مرگ بر اسرائیل» فرزندان شهدای حادثۀ تروریستی ساختمان کنسولی سفارت ایران
تصویر/ کودک بلوچ که در حملات تروریستی گروهک جیشالعدل مجروح شد
تصویر ۲ تروریست به هلاکت رسیده در چابهار
اولین تصاویر از شهدای حادثه تروریستی چابهار
گزارش تصویری/ شب قدر متفاوت در جزیره کیش
عکس/ انگشتر اهدایی آستان قدس به شهید زاهدی
تصویری دیده نشده از شهید زاهدی در سال ۱۳۷۵ | دو سردار شهید در یک قاب
تصاویری از ۷ مستشار نظامی شهید شده در حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در سوریه
تصاویری از پسر آیت الله هاشمی رفسنجانی و سیداحمد خمینی در مراسم شب قدر
ویدیو/ منظور پس از مخالفت با واردات خودرو: نظرم درباره واردات خودرو نظر شخصی بود/ مکلف به اجرای قانون هستیم
تصویری باورنکردنی از پسر هادی چوپان/ فیگور مشابه گرگ ایرانی و فرزندش
تصاویر مظنونین حمله تروریستی در مسکو منتشر شد
ابطحی مجروح شد/ سارقین ناکام ماندند+ عکس
عکس/ پست اینستاگرام کنفدراسیون فوتبال آسیا به مناسبت آغاز سال نو
عکس/ کفشهای مرموز بایدن
عکس/ لوگوی گوگل برای نوروز ۱۴۰۳
عکس/ رئیسی با عباس قادری خواننده قدیمی دیدار کرد
مردی که ۷۰ سال با یک ریه آهنی زندگی کرد، درگذشت
عکس/ لحظۀ ترکیدن نارنجک دستساز در دست یک جوان
تصویری جدید از سید حسن نصرالله
انتشار تصاویر فوتوشاپی کیت میدلتون/ همسر ولیعهد انگلیس عذرخواهی کرد
تصویر آخرین حضور آیتالله جنتی درمجلس خبرگان
عکس/ حسن روحانی در مجلس خبرگان
عکس/ کاشت نهال توسط رهبر انقلاب در روز درختکاری
عکس/ ملاقات امیر تتلو با مادر و خواهرش در حاشیه اولین جلسه دادگاه
عکس/ سیدحسن خمینی در حسینیۀ جماران رای خود را به صندوق انداخت
آیت الله مدرسی یزدی و طحان نظیف رای خود را به صندوق انداختند/ عکس
عکس/ محمدباقر قالیباف رأی خود را به صندوق انداخت
عکس/ آيتالله احمد جنتی رأی خود را به صندوق انداخت
ویدئو/ دو توصیه مهم حضرت آقا به مردم
عروس با کلاه ارتشی/ گزارش تصویری از ازدواج دانشجویی در دانشگاه افسری
عکس/ فرمانده مهدی برروی دیوارنگاره میدان انقلاب تهران
عکس/ دیدار غمانگیز فردوسیپور و جواد خیابانی/ عادل همکار قدیمی را فراموش نکرد
ببینید/بیانات رهبر انقلاب پس از کاشت نهال در روز درختکاری
عکس/ حضور حاج اسماعیل قاآنی در راهپیمایی ۲۲ بهمن
نمایش سامانه موشکی زمین به زمین «قیام» در حاشیه راهپیمایی ۲۲ بهمن
عکس / چهره درهم بایدن و هریس پس از حمله به پایگاه آمریکا در اردن
دیوارنگاره جدید میدان انقلاب/ عکس
عکس/ حضور شیخ زکزاکی در حرم حضرت معصومه(س)
عکسی از کارگردانی جواد عزتی در فیلم تمساح خونی
موشکهای سپاه دیشب با هشتگ کاپشن صورتی شلیک شد/ عکس
عکس/ جدیدترین دیوارنگاره میدان فلسطین با عنوان "تابوتهایتان را آماده کنید"
دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) برای حمایت از تیم ملّی ایران/ عکس
عکسی دیده نشده از غلامرضا تختی در کربلا
رونمایی از نامه قدیمی غلامرضا تختی/عکس
پیکر دختر کاپشن صورتی با گوشواره قلبی در حمله تروریستی دیروز/ عکس
دیوارنگاره تهدیدآمیز میدان ولیعصر رونمایی شد / عکس
تصویری از دیدار «شهید صالح العاروری» با رئیس جمهور در ۳۰ خرداد ۱۴۰۲
تراکتور - استقلال؛ دژاوو یا طلسمشکنی؟
قیمت روز ارزهای مبادلهای/ دلار کاهشی شد
قیمت طلا، قیمت دلار، قیمت سکه و قیمت ارز ۱۴۰۳/۰۲/۰۹
این حسابهای بانکی مشمول مالیات میشوند/ اعلام جزییات دریافت مالیات از تراکنشهای بانکی
آغاز ثبتنام کلاس اولیها از ۱۹ اردیبهشت
اینفوگرافیک/ دور دوم انتخابات مجلس در یک نگاه
زمان اجرای طرح ترافیک تهران
اینفوگرافیک/ همه دستگاههایی که درباره حجاب وظیفه دارند
روایت امیرعبداللهیان از حال و هوای سفر رئیسی به پاکستان و سریلانکا
اینفوگرافیک/ ابرپروژه سد و نیروگاه "اومااویا" نمونه توان صنعت فنی و مهندسی کشور
آغاز مرحله یک هشتم نهایی جام حذفی با نبرد تکراری مس و پیکان
ورق در بازار خودرو برگشت؛ قیمتها صعودی شد/ آخرین قیمت پژو، سمند، ساینا، شاهین، دنا و تارا + جدول
رژلبها حاوی فلزات سنگین و مواد سمی هستند
شوک به گرایی؛ حذف کاپیتان کشتی از المپیک!
نقش متفاوت لیلا حاتمی در یک فیلم آمریکایی
مصوبه جدید مجلس درباره مالیات بر عایدی سرمایه | چه داراییهایی شامل این نوع از مالیات میشوند؟
ادای احترام آیتالله رئیسی به اقبال لاهوری
پیشبینی وضعیت هوا طی روزهای آینده/ کدام استانها بارانی میشوند؟
جزئیات ثبت سفارش کتابهای درسی اعلام شد
لیست نهایی تیم ملی والیبال ایران با غیبت دو فوقستاره
حذف «زوج و فرد» در طرح جدید ترافیک پایتخت/ بهروز رسانی طرح ترافیک در نیمه اول امسال
ایران با ۳۱ سهمیه المپیک در مسیر پاریس/ ۷ رشته همچنان در انتظار
قیمت سکه و طلا در ۳ اردیبهشت ۱۴۰۳
جزئیات تعرفه خدمات دارویی ۱۴۰۳ اعلام شد
کدام کشورها در کشتی فرنگی آسیا سهمیه گرفتند؟
روند نزولی بازار ارز ادامه دارد/ افزایش نرخ ارز در بحرانهای سیاسی، ناپایدار و موقتی است
تکلیف شهریه مدارس غیردولتی مشخص شد/ بالاترین شهریه ۶۵ میلیون تومان
خبر شوکه کننده درباره ترانه علیدوستی | مادر: برایش دعا کنید
واکنش عجیب آقای «جدی میفرمایید» به شکست تیلور
ستاره گلزن سابق استقلال قرمزپوش شد
این خودرو رکورددار افزایش قیمت در بازار خودروهای داخلی شد؛ ساینا، شاهین، سمند، ام وی ام و فونیکس چقدر قیمت خورد؟ | جدول قیمت ها
پرداخت با تلفن همراه بدون کارت بانکی چگونه است؟
کدام سلاح و مهمات قاچاق به نفع دولت مصادره میشود؟ + جزئیات
این اسلحه ها و مهمات به نفع دولت ضبط میشوند +اینفوگرافیک
انتقاد تند و تیز به شوخیهای سریال نون خ ۵
آغاز اعزام ایرانیها به عمره پس از ۹ سال
سلطان کوکائین دستگیر شد
اسم پدر و مادر از کارت ملی حذف میشود؟
جزئیات مذاکرات اوسمار و پرسپولیس/ مربی برزیلی چراغ سبز نشان داد
هدف نتانیاهو از حمله به رفح چیست؟
پاسخ مثبت بازیکن پرسپولیس به پیشنهاد میلیون دلاری
حمله جعلی با عکس جعلی!
برخی مسئولان به دلیل کارهای بیقاعده در حوزه حجاب تذکر دریافت کردهاند/ کارهای بی قاعده و بدون برنامه نباید انجام بگیرد
پرویز داوودی معاون اول دولت اول احمدینژاد درگذشت
درج نام مادر روی کارت ملی منتفی شد؟
کدام خودروها مشمول مالیات شدند؟
جام عجیب به لژیونر ایران رسید/ سوپرشیلد بالای سر رفت! + عکس
اینفوگرافیک/ از پایگاه هوایی «نواتیم» چه میدانید؟
شگفتانگیزان لیگ برتر والیبال؛ موهایی که سپید شد
زورگیران اتوبان صدر دستگیر شدند
یک مامور انتظامی در شهرستان هیرمند به شهادت رسید/ عکس
مالکان استقلال و پرسپولیس مشخص شدند
آغاز ثبت سفارش کتابهای درسی سال تحصیلی جدید از اردیبهشت ماه
چمران: خطر زلزله بیخ گوشمان است
کامران قاسمپور رقیب حسن یزدانی برای المپیک پاریس شد؛ جنگ گلادیاتورها!
ماجرای تنبیه بدنی یک دانش آموز در سیستان و بلوچستان چه بود؟
صفحه یک روزنامه اسرائیلی/ اسرائیل و ایالات متحده در حال آماده شدن برای پاسخ ایران هستند
ماجرای فوت پرستار کرمانشاه چه بود؟
آغاز اعزام زائران عمره مفرده از سوم اردیبهشت
برنامه امتحانات نهایی خردادماه ۱۴۰۳ اعلام شد
زمان ثبتنام کلاس اولیها اعلام شد/ متولدان نیمه دوم سال هم ثبتنام میشوند؟
قیمت روز محصولات ایرانخودرو یکشنبه ۱۹ فروردین ۱۴۰۳
هشدار پلیس فتا نسبت به کلاهبرداری در پوشش پرداخت فطریه و کفاره
عکس/ حضور زیاد نخاله در مراسم روز قدس تهران
عکسی از ناطق نوری و سردار فلاح در راهپیمایی روز قدس تهران /وزیر احمدی نژاد هم آمد
عکس/فریاد «مرگ بر اسرائیل» فرزندان شهدای حادثۀ تروریستی ساختمان کنسولی سفارت ایران
عکسی از قالیباف در مراسم وداع با شهیدان سردار زاهدی و صالحی روزبهانی
عکس/ ماشین عجیب و غریب عادل فردوسی پور
بی تفاوتی عجیب اتحادیه جهانی به ستاره های کشتی ایران در قهرمانی آسیا
سامانه بارشی در راه ایران/ آخر هفته بارانی در این استانها/ بارشها کی به تهران میرسد؟
قیمت دلار، یورو و ۴۴ ارز دیگر امروز ۱۵ فروردین /قیمت افغانی امروز چند شد؟
عسل حیدری از درخشش تیم ملی هاکی روی یخ روایت میکند/ به افتخار دختران یخی
آخرین پست اینستاگرامی رضا داوودنژاد+عکس
دوربینهای طرح ترافیک تهران با نرخ جدید روشن شد
وزارت کشور تصمیمی برای تعطیلی بوستانها در روز ۱۳ فروردین نگرفته است
حداقل حقوق ۱۴۰۳ یک کارگر چقدر است؟/ عکس
وضعیت پارک های تهران در سیزده بدر/ برنامه های همزمان روز طبعیت و شهادت حضرت علی (ع)
چرایی افزایش تعرفه اینترنت و مهم ترین تعهد اپراتورهای ارتباطی
فدراسیونی بدون رییس!
دروغ 13 مرجانه گلچین برای دیده شدن
آسمان بارانی و همراه با رعد و برق چند روزه در ۱۷ استان ایران
مذاکره با پرسپولیس انجام شد/ هافبک گلزن در آستانه توافق با سرخها
هشدار برای این استانها صادر شد/ کدام استانها روز سیزده بدر بارانی دارند؟
نگاهی به مهمترین مصوبات مجلس در سال ۱۴۰۲
اینفوگرافیک/ چه زمانی نباید خرما بخوریم؟
گفتگوی دو وزیر سابق در خصوص صداوسیما
توهین دوباره بایدن به پوتین
اینفوگرافیک/ کدام رذایل اخلاقی در قرآن آمده است؟
خودکشی یک دکتر جوان در دلفان / یک مسئول: زنگ خطر خودکشی رزیدنتها به صدا درآمد / عوامل انسانی دخیل قابل شناسایی و مجازات هستند
فرصت ویژه قلعهنویی برای صعود و اعتماد بیشتر به جوانان مقابل ترکمنستان
معاون حوزه علمیه ماهشهر به قتل رسید
اعلام جزئیات مذاکره استقلال با الهیار صیادمنش و دو لژیونر دیگر
بازگشت پرهزینه و ناموفق صداوسیما به سلبریتی ها/ پرداخت های میلیاردی صحت دارد؟
بزرگترین پیشرفتهای فناوری در سال گذشته چه بود؟
شماره تلفن های ضروری در عید نوروز
عکس/ مروری بر نامگذاری سالها توسط رهبر انقلاب از سال ۱۳۸۷ تا ۱۴۰۳
بانک صادرات ایران پشتیبان تولید و اشتغال خواهد ماند
پیام تبریک مدیرعامل شاراک به مناسبت ۲۹ اسفندماه سالروز ملی شدن صنعت نفت
جدول حقوق و دستمزد ۱۴۰۳ منتشر شد
هشدار پلیس فتا درباره تورهای لحظه آخری
توییت نماینده کارگری از جلسه تعیین دستمزد با وزیر کار
اینفوگرافیک/ توصیههایی برای جلوگیری از چاقی در ماه رمضان
اینفوگرافیک/ کمک به رفع خوابآلودگی رانندهها با چند روش ساده
هشدار نوروزی پلیس فتا: WiFi رایگان ترفند مجرمان سايبری است