شناسایی منبعی کهکشانی از «نوترینو»

یک تیم بین‌المللی از دانشمندان، متشکل از پژوهشگران دانشگاه‌های "آدلاید" و "کرتین"، به نخستین شواهد از احتمال وجود یک منبع از ذرات با انرژی بالا به نام "نوترینو" دست‌یافته‌اند. این منبع، کهکشانی به فاصله‌ی حدود ۴ میلیارد سال نوری از زمین می‌باشد که در بردانده‌ی مقدار عظیمی از انرژی است.

کد خبر: ۸۸۴۲۳

تاریخ انتشار:۲۳ تير ۱۳۹۷ - ۰۷:۲۰ - 14 July 2018

به گزارش روزپلاس و به نقل از Science، مشاهده‌ی فوق در رصدخانه‌ی "نوترینوی آیس‌کیوب"، واقع در ایستگاه "آموندسن-اسکات" در قطب جنوب، انجام شده و توسط تلسکوپ‌هایی در سراسر دنیا و مدار کره‌ی زمین، تأیید شده است.

بنابر اظهارات دانشمندان، این یافته ما را به منبعی از پرتوهای کیهانی رهنمون می‌سازد. پرتوی کیهانی، نوع دیگری از ذرات پرانرژی است، که از زمان شناسایی شدنش در حدود ۱۰۰ سال قبل، معمای بزرگی را ایجاد کرده است.

"نوترینوها" نوعی از ذرات زیراتمی فاقد بار هستند. معمولاً در هر ثانیه، میلیون‌ها عدد از این ذرات از بدن ما و تمام قسمت‌های زمین عبور می‌کند. با این وجود، نوترینوها به ندرت با ماده تعامل دارند - حقیقتی که شناسایی بهتر آن‌ها را دشوار کرده است.

"گری هیل"، استادیار دانشکده‎ی علوم فیزیکی دانشگاه "آدلاید" و عضو تشکیلات «آیس‌کیوب»، می‌گوید: «نوترینوها، که سطوح بسیار بالایی از انرژی دارند، در پی شتاب گرفتن ذرات پرتوهای کیهانی (رسیدن آن‌ها به ترازهای بسیار بالایی از انرژی) تشکیل شده، و با دیگر ذرات وارد برهم‌کنش می‌شوند. بنابراین، آن‌چه که ما یافته‌ایم، نه تنها اولین شاهد از وجود یک منبع نوترینو است، بلکه مدرکی هم مبنی بر این است که کهکشان به عنوان یک شتاب دهنده‌ی پرتوی کیهانی عمل می‌کند.»

پژوهشگران آیس‌کیوب نخستین شواهد خود را در سال ۲۰۱۳ ارائه نمودند که نشان می‌داد نوترینوهای پرانرژی از خارج کهکشان ما منشأ می‌گیرند.

"هیل" توضیح می‌دهد: «ما هم‌اکنون نخستین شواهد را از یک شیء منبع ویژه یافته‌ایم، که "بلیزر" خوانده شده و یک نوع کهکشان با انرژی بسیار بالا محسوب می‌شود. این بلیزر که TXS 0506+056نام گرفته، در حدود چهار میلیارد سال نوری از زمین فاصله دارد. این یک کهکشان بیضوی غول‌آسا است که یک سیاه‌چاله‌ی در حال چرخش عظیم در مرکز آن قرار گرفته و دربردارنده‌ی فواره‌ای دو قلو از نور با ذرات با شتاب بالا می‌باشد، که یکی از آن‌ها (فواره نور) به سمت زمین قرار گرفته است.

من حدود ۳۰ سال است که در این زمینه کار می‌کنم و باید بگویم کشف یک منبع واقعی از نوترینو، بی‌نهایت هیجان‌انگیز است. اکنون که ما یک منبع واقعی را کشف کرده‌ایم، قادر خواهیم بود که روی اشیاء دیگر شبیه به این تمرکز کنیم، تا درباره‌ی این رویدادهای غیرعادی طی میلیاردها سال قبل، موجب شده‌اند این ذرات به سرعت به سمت زمین حرکت کنند، آگاهی بیشتری کسب نماییم.»

گفتنی است رصدخانه‌ی آیس‌کیوب در قطب جنوب، مجهز به یک سیستم نسبتاً بلادرنگ است که هر موقع نوترینوهای بسیار پر انرژی با یک هسته‌ی اتم در یخ‌های قطب جنوب یا نزدیک به ردیاب آیس‌کیوب برخورد کنند، راه‌انداری می‌شود.

ایسنا