به گزارش روزپلاس، با آن که نرخ دلار در ترکیه پایین آمده، اما تحلیل گران اقتصادی، هنوز هم امید چندانی به بهبود اقتصادی ندارند. ترکیه در حالی وارد سال 2022 می شود که علاوه بر تحلیل گران و کارشناسان داخلی، بسیاری از چهره های جهانی علم اقتصاد نیز، بر روی میزان تورم در اقتصاد ترکیه زوم کرده و لیره را در موقعیت نامطلوبی نظاره می کنند. یکی از این چهره ها، استیو هانکه استاد علم اقتصاد کاربردی در دانشگاه جانز هاپکینز آمریکا است.
مرور اجمالی اکانت توییتر هانکه نشان می دهد که او روی ترکیه به طور ویژه زوم کرده و در مدتی کوتاه، علاوه بر انتشار چند پیام توییتری، چند یادداشت هم در مورد فراز و فرود بازارهای مالی ترکیه نوشته است.
او در آخرین تحلیل خود، تورم ترکیه را بسیار بالاتر از رقمی دانسته که توسط منابع رسمی آنکارا اعلام شده است. هانکه در کنار اعلام رقم دقیق تورم، پیشنهاد رندانه ای به اردوغان ارائه کرده است.
هانکه چندی پیش نوشته بود، اردوغان، نه تنها ارزش لیره ترکیه، بلکه آزادی بیان را نیز از بین برده و به تحلیل گران اقتصادی اجازه نمی دهد که در مورد پیش بینی های ارزی خود، اطلاعات روشنی ارائه کنند و هر نویسنده ای که بر خلاف رویکرد تیم اقتصادی دولت و بانک مرکزی قلم بزند، مورد بازخواست قرار می گیرد. حالا هم نظرات جدیدی برای ترمیم اقتصاد ترکیه ارائه کرده و متنی را در نشنال ریویو منتشر کرده که دربرگیرنده یک پروژه برای گذار ترکیه از بحران ارزی است.
البته استیو هانکه اظهارات و تحلیل های اقتصادی فراوانی در مورد دیگر کشورهای جهان نیز دارد. از هندوستان و افغانستان گرفته تا ایران و موارد دیگر. او به تازگی اعلام کرده که سفر برنامه ریزی شده مادورو به تهران، یادآور ضرب المثل کبوتر با کبوتر باز با باز است و این رویداد نشان دهنده این است که تحریم های اعمال شده، مجموعه ای از سیاست های شکست خورده هستند.
استیو هانکه برای آن که نشان دهد به برخی مسائل سیاسی و تاریخی ترکیه نیز علاقه مند است، توییتی منتشر کرده که حاوی عکسی از مصطفی کمال آتاترک و این سخن اوست که گفته است: تمدن چیزی نیست جز خود فرهنگ.
یک تورم عجیب و بی مانند در ترکیه
هانکه در تحلیل جدید خود در مورد اردوغان و اقتصاد ترکیه، چنین نوشته است:«بر کسی پوشیده نیست که رجب طیب اردوغان آرزو دارد سلطان ترکیه شود. اما یک مانع بزرگ وجود دارد که ممکن است راه اردوغان را مسدود کند. مانعی به نام کاهش مداوم ارزش لیره ترکیه.
لیره یکی از ارزهای جهان است که کسی تمایلی به آن ندارد و آن را نمی خواهد. در واقع، هر روز که می گذرد، لیره در برابر دلار آمریکا به پایین ترین حد خود می رسد و به همین دلیل، تورم در ترکیه افزایش می یابد. امروز، نرخ تورم سالانه ترکیه را 82.9 درصد در سال اندازه گیری کردم. لیره مانند شمشیر داموکلس بر سر اردوغان آویزان است.»
هانکه در ادامه نوشته است:«ترکیه می تواند به یک نمونه و یک داستان موفقیت ارزی توجه کند که دور نیست و همسایه خود اوست. لازم نیست به اعماق تاریخ بازگردیم. می خواهم در مورد سال 1997 میلادی حرف بزنم. سالی که همسایه ترکیه یعنی بلغارستان، در بحران اقتصادی فرو رفته و گرفتار تورم شدید شد. پول ملی بلغارستان یعنی لِو، سقوط کرده بود و نرخ تورم ماهانه به 242 درصد افزایش یافته بود. به عنوان مشاور رئیس جمهور، من یک هیئت ارزی پیشنهاد کردم. این هیئت در 1 ژوئیه نصب شد. هیئت مزبور، سراغ شبیه سازی مارک آلمان رفت. تورم بلافاصله سرکوب شد. نرخ بهره کاهش یافت و نرخ بهره در بازار پول تا پایان سال 1998، تنها 18 ماه پس از نصب هیئت ارز، به رقمی در حد 2.43 درصد رسید. مهمتر از همه، محدودیت بودجه سختی بر مقامات مالی بلغارستان اعمال شد و اقتصاد رونق گرفت. از زمان فعالیت این هیئت، کسری های مالی به شدت کنترل شده است. انضباط مالی و کاهش بدهی بلغارستان، این کشور را به یک ستاره در اتحادیه اروپا تبدیل کرده است.»
پیشنهاد جسورانه هانکه به اردوغان
اقتصاددان آمریکایی در پایان، به اردوغان توصیه کرده که برای نجات لیره ترکیه و شاید حفظ موقعیت خود، اعلام کند که ترکیه به سیاست «تابلوی ارز» (Currency board) پایبند است. او سپس به شکلی جسورانه، از اردوغان خواسته که یک کتاب بخواند. اما با هدفی رندانه، اسم کتاب را در مقاله انگلیسی خود با زبان ترکی استانبولی درج کرده است. چرا؟
پاسخ روشن است. کتابی که هانکه به اردوغان معرفی کرده، نوشته خود اوست! این کتاب «هیئت های پولی برای اقتصاد کشورهای در حال توسعه» نام دارد. اقتصاددان آمریکایی، نام نسخه ترجمه ترکی کتاب را در مقاله خود قرار داده و آن را به سایت فروشنده کتاب در آنکارا و استانبول، لینک داده است!
هانکه این کتاب را به اتفاق کورت کوهلر نوشته و در سال 2019 میلادی، ترجمه ترکی استانبولی آن نیز منتشر شده است. (مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی زودتر از ترکیه در سال 1397این کتاب را به به صورت گزارش داخلی، به فارسی ترجمه کرده و انتقاداتی در مورد دیدگاه هانکه مطرح کرده است.)
هیئت پولی به سیستمی پولی گفته می شود که در آن، یک مؤسسه کوچک با عنوان هیئت پولی، به جای بانک مرکزی، وظیفه انتشار اسکناس و مسکوک در کشور را برعهده می گیرد. مهمترین و تنها وظیفه هیئت پولی، انتشار پول محلی، به صورتی است که به اندازه حداقل صد درصد پایه پولی، ذخیره ای معادل آن، کالا مثلاً طلا یا ارز خارجی مثلاً دلار یا یورو نگهداری کند و رابطه یک به یک یا هر رابطه دیگری میان ارز محلی و ارز یا کالای ذخیره را تنظیم کند به گونه ای که تمام اسکناس و مسکوک محلی قابل تبدیل به ارز ذخیره و بالعکس باشد.
در هرحال، هرگاه کشورها با تورم های شدید یا بحرانهای ارزی و پولی مواجه می شوند، معمولاً یکی از بحثهای فرعی که توسط مدعیان هیئت پولی دنبال می شود این است که راه گذار از تلاطم یا سخت کردن محدودیت بودجه ای و کاهش تورم و حذف سفته بازی روی پول و تأسیس چنین نهادی است.
نهادی که البته معمولاً طرفداری در حاکمیت های سیاسی و محافل اقتصادی فعلی ندارد، به طوری که نسل هیئت های پولی که تا چند دهه پیش تعداد آنها به بیش از دهها هیئت می رسید، هم اکنون تقریباً منقرض شده است.
البته این نظریه هانکه، منتقدین فراوانی دارد. ولی خود او مدعی است که سیاست مزبور را در چند کشور اجرا کرده و نتایج مثبتی حاصل شده است. اما منتقدین بر این باورند که چنین برنامه ای، اقتصاد را عملاً فلج می کند و با نظارت های بسیار سختگیرانه و کنترل شدید، تحرک را از موتور اقتصاد کشورها می گیرد. اما با این حال، هانکه با اعتماد به نفس کامل، به اردوغان توصیه کرده که کتاب او را بخواند و به توصیه های آن عمل کند.
او حتی پا را از این فراتر نهاده و گفته است: «اگر اردوغان بخواهد جای میراث آتاتورک را بگیرد و سلطان شود، تنها یک راه حل وجود دارد و آن، ایجاد یک هیئت ارزی است. چرا که با وجود هیئت ارزی، لیره ترکیه تبدیل به یک ارز بین المللی می شود که قدرت خرید خود را در طول زمان حفظ می کند.»
در آخر باید گفت، بسیاری از آراء و نظرات اقتصادی استیو هانکه، نه تنها قابلیت آن را دارد که به چالش کشیده شده و رد شوند، بلکه عملاً دیدگاه هایی مبتنی بر خوی استکباری و رویکردهای سیاسی خود آمریکا است. اما آن چه در این میان اهمیت دارد، این است که او اقتصاد ترکیه را در شرایطی می بیند که تصمیمات آن، نه بر اساس دیدگاه های علمی مجموعه ای از دانشمندان و متخصصین علم اقتصاد، بلکه بر مبنای رویکرد شخصی رئیس جمهور و نادیده گرفتن دیدگاه های کارشناسی است.
تسنیم
ویدیو طنز/تصاویر لحظه درگیری پدافند با ریز پرنده رژیم صهیونیستی
فیلم/تصویری دیده نشده از حمله نا موفق ریز پرنده ها به تاسیسات اصفهان
عکس/ تمسخر رژیم صهیونیستی توسط کاربران عرب در حاشیه حادثه اصفهان
طنز/ اولین عکس از محل برخورد موشک به پایگاه هشتم شکاری اصفهان
توده ۱۸ کیلویی از بدن یک بانوی بهشهری خارج شد
ویدیو/ زورگیران موش شدند
دیوارنگاره میدان ولیعصر؛ اسرائیل از خانه عنکبوت سست تر است
عکس/ پوستر رسانه KHAMENEI.IR در پی پاسخ تنبیهی ایران به رژیم صهیونیستی
یک مامور انتظامی در شهرستان هیرمند به شهادت رسید/ عکس
بازدید قلعهنویی از باشگاه آلانیا اسپور ترکیه + عکس
دیدار نابغه کشتی جهان با عبدالرشید سعداللهیف در مدینه+عکس
عکس/ اسبسواری دختر ۶ ماهه سردار آزمون
قاب عکسی آخرالزمانی از شهر خانیونس پس از خروج نیروهای اسرائیل از آن!
عکس/ پیام تبریک رونالدو به مسلمانان
حضور بن سلمان در نماز عیدفطر/عکس
نخستین تصویر از هلال عید فطر / عکس
ویدیو/ زورگیری در اتوبان صدر تهران
اولین عکس از همسر رضا داوودنژاد در مراسم خاکسپاری
عکس/ حضور رئیس قوه قضائیه در راهپیمایی روز قدس
عکس/حضور رئیس مجلس در راهپیمایی بزرگ روز قدس
عکسی از ناطق نوری و سردار فلاح در راهپیمایی روز قدس تهران /وزیر احمدی نژاد هم آمد
عکس/فریاد «مرگ بر اسرائیل» فرزندان شهدای حادثۀ تروریستی ساختمان کنسولی سفارت ایران
تصویر/ کودک بلوچ که در حملات تروریستی گروهک جیشالعدل مجروح شد
تصویر ۲ تروریست به هلاکت رسیده در چابهار
اولین تصاویر از شهدای حادثه تروریستی چابهار
گزارش تصویری/ شب قدر متفاوت در جزیره کیش
عکس/ انگشتر اهدایی آستان قدس به شهید زاهدی
تصویری دیده نشده از شهید زاهدی در سال ۱۳۷۵ | دو سردار شهید در یک قاب
تصاویری از ۷ مستشار نظامی شهید شده در حمله اسرائیل به کنسولگری ایران در سوریه
تصاویری از پسر آیت الله هاشمی رفسنجانی و سیداحمد خمینی در مراسم شب قدر
ویدیو/ منظور پس از مخالفت با واردات خودرو: نظرم درباره واردات خودرو نظر شخصی بود/ مکلف به اجرای قانون هستیم
تصویری باورنکردنی از پسر هادی چوپان/ فیگور مشابه گرگ ایرانی و فرزندش
تصاویر مظنونین حمله تروریستی در مسکو منتشر شد
ابطحی مجروح شد/ سارقین ناکام ماندند+ عکس
عکس/ پست اینستاگرام کنفدراسیون فوتبال آسیا به مناسبت آغاز سال نو
عکس/ کفشهای مرموز بایدن
عکس/ لوگوی گوگل برای نوروز ۱۴۰۳
عکس/ رئیسی با عباس قادری خواننده قدیمی دیدار کرد
مردی که ۷۰ سال با یک ریه آهنی زندگی کرد، درگذشت
عکس/ لحظۀ ترکیدن نارنجک دستساز در دست یک جوان
تصویری جدید از سید حسن نصرالله
انتشار تصاویر فوتوشاپی کیت میدلتون/ همسر ولیعهد انگلیس عذرخواهی کرد
تصویر آخرین حضور آیتالله جنتی درمجلس خبرگان
عکس/ حسن روحانی در مجلس خبرگان
عکس/ کاشت نهال توسط رهبر انقلاب در روز درختکاری
عکس/ ملاقات امیر تتلو با مادر و خواهرش در حاشیه اولین جلسه دادگاه
عکس/ سیدحسن خمینی در حسینیۀ جماران رای خود را به صندوق انداخت
آیت الله مدرسی یزدی و طحان نظیف رای خود را به صندوق انداختند/ عکس
عکس/ محمدباقر قالیباف رأی خود را به صندوق انداخت
عکس/ آيتالله احمد جنتی رأی خود را به صندوق انداخت
ویدئو/ دو توصیه مهم حضرت آقا به مردم
عروس با کلاه ارتشی/ گزارش تصویری از ازدواج دانشجویی در دانشگاه افسری
عکس/ فرمانده مهدی برروی دیوارنگاره میدان انقلاب تهران
عکس/ دیدار غمانگیز فردوسیپور و جواد خیابانی/ عادل همکار قدیمی را فراموش نکرد
ببینید/بیانات رهبر انقلاب پس از کاشت نهال در روز درختکاری
عکس/ حضور حاج اسماعیل قاآنی در راهپیمایی ۲۲ بهمن
نمایش سامانه موشکی زمین به زمین «قیام» در حاشیه راهپیمایی ۲۲ بهمن
عکس / چهره درهم بایدن و هریس پس از حمله به پایگاه آمریکا در اردن
دیوارنگاره جدید میدان انقلاب/ عکس
عکس/ حضور شیخ زکزاکی در حرم حضرت معصومه(س)
عکسی از کارگردانی جواد عزتی در فیلم تمساح خونی
موشکهای سپاه دیشب با هشتگ کاپشن صورتی شلیک شد/ عکس
عکس/ جدیدترین دیوارنگاره میدان فلسطین با عنوان "تابوتهایتان را آماده کنید"
دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) برای حمایت از تیم ملّی ایران/ عکس
عکسی دیده نشده از غلامرضا تختی در کربلا
رونمایی از نامه قدیمی غلامرضا تختی/عکس
پیکر دختر کاپشن صورتی با گوشواره قلبی در حمله تروریستی دیروز/ عکس
دیوارنگاره تهدیدآمیز میدان ولیعصر رونمایی شد / عکس
تصویری از دیدار «شهید صالح العاروری» با رئیس جمهور در ۳۰ خرداد ۱۴۰۲
آخرین تصویر ثبت شده از حاج قاسم سلیمانی قبل از شهادت
سردار سلیمانی و مادرش روی دیوارنگاره میدان ولیعصر + عکس
دیدار رئیسی با خانواده سردار شهید سید رضی موسوی
حمله جعلی با عکس جعلی!
برخی مسئولان به دلیل کارهای بیقاعده در حوزه حجاب تذکر دریافت کردهاند/ کارهای بی قاعده و بدون برنامه نباید انجام بگیرد
پرویز داوودی معاون اول دولت اول احمدینژاد درگذشت
درج نام مادر روی کارت ملی منتفی شد؟
کدام خودروها مشمول مالیات شدند؟
جام عجیب به لژیونر ایران رسید/ سوپرشیلد بالای سر رفت! + عکس
اینفوگرافیک/ از پایگاه هوایی «نواتیم» چه میدانید؟
شگفتانگیزان لیگ برتر والیبال؛ موهایی که سپید شد
زورگیران اتوبان صدر دستگیر شدند
یک مامور انتظامی در شهرستان هیرمند به شهادت رسید/ عکس
مالکان استقلال و پرسپولیس مشخص شدند
آغاز ثبت سفارش کتابهای درسی سال تحصیلی جدید از اردیبهشت ماه
چمران: خطر زلزله بیخ گوشمان است
کامران قاسمپور رقیب حسن یزدانی برای المپیک پاریس شد؛ جنگ گلادیاتورها!
ماجرای تنبیه بدنی یک دانش آموز در سیستان و بلوچستان چه بود؟
صفحه یک روزنامه اسرائیلی/ اسرائیل و ایالات متحده در حال آماده شدن برای پاسخ ایران هستند
ماجرای فوت پرستار کرمانشاه چه بود؟
آغاز اعزام زائران عمره مفرده از سوم اردیبهشت
برنامه امتحانات نهایی خردادماه ۱۴۰۳ اعلام شد
زمان ثبتنام کلاس اولیها اعلام شد/ متولدان نیمه دوم سال هم ثبتنام میشوند؟
قیمت روز محصولات ایرانخودرو یکشنبه ۱۹ فروردین ۱۴۰۳
هشدار پلیس فتا نسبت به کلاهبرداری در پوشش پرداخت فطریه و کفاره
عکس/ حضور زیاد نخاله در مراسم روز قدس تهران
عکسی از ناطق نوری و سردار فلاح در راهپیمایی روز قدس تهران /وزیر احمدی نژاد هم آمد
عکس/فریاد «مرگ بر اسرائیل» فرزندان شهدای حادثۀ تروریستی ساختمان کنسولی سفارت ایران
عکسی از قالیباف در مراسم وداع با شهیدان سردار زاهدی و صالحی روزبهانی
عکس/ ماشین عجیب و غریب عادل فردوسی پور
بی تفاوتی عجیب اتحادیه جهانی به ستاره های کشتی ایران در قهرمانی آسیا
سامانه بارشی در راه ایران/ آخر هفته بارانی در این استانها/ بارشها کی به تهران میرسد؟
قیمت دلار، یورو و ۴۴ ارز دیگر امروز ۱۵ فروردین /قیمت افغانی امروز چند شد؟
عسل حیدری از درخشش تیم ملی هاکی روی یخ روایت میکند/ به افتخار دختران یخی
آخرین پست اینستاگرامی رضا داوودنژاد+عکس
دوربینهای طرح ترافیک تهران با نرخ جدید روشن شد
وزارت کشور تصمیمی برای تعطیلی بوستانها در روز ۱۳ فروردین نگرفته است
حداقل حقوق ۱۴۰۳ یک کارگر چقدر است؟/ عکس
وضعیت پارک های تهران در سیزده بدر/ برنامه های همزمان روز طبعیت و شهادت حضرت علی (ع)
چرایی افزایش تعرفه اینترنت و مهم ترین تعهد اپراتورهای ارتباطی
فدراسیونی بدون رییس!
دروغ 13 مرجانه گلچین برای دیده شدن
آسمان بارانی و همراه با رعد و برق چند روزه در ۱۷ استان ایران
مذاکره با پرسپولیس انجام شد/ هافبک گلزن در آستانه توافق با سرخها
هشدار برای این استانها صادر شد/ کدام استانها روز سیزده بدر بارانی دارند؟
نگاهی به مهمترین مصوبات مجلس در سال ۱۴۰۲
اینفوگرافیک/ چه زمانی نباید خرما بخوریم؟
گفتگوی دو وزیر سابق در خصوص صداوسیما
توهین دوباره بایدن به پوتین
اینفوگرافیک/ کدام رذایل اخلاقی در قرآن آمده است؟
خودکشی یک دکتر جوان در دلفان / یک مسئول: زنگ خطر خودکشی رزیدنتها به صدا درآمد / عوامل انسانی دخیل قابل شناسایی و مجازات هستند
فرصت ویژه قلعهنویی برای صعود و اعتماد بیشتر به جوانان مقابل ترکمنستان
معاون حوزه علمیه ماهشهر به قتل رسید
اعلام جزئیات مذاکره استقلال با الهیار صیادمنش و دو لژیونر دیگر
بازگشت پرهزینه و ناموفق صداوسیما به سلبریتی ها/ پرداخت های میلیاردی صحت دارد؟
بزرگترین پیشرفتهای فناوری در سال گذشته چه بود؟
شماره تلفن های ضروری در عید نوروز
عکس/ مروری بر نامگذاری سالها توسط رهبر انقلاب از سال ۱۳۸۷ تا ۱۴۰۳
بانک صادرات ایران پشتیبان تولید و اشتغال خواهد ماند
پیام تبریک مدیرعامل شاراک به مناسبت ۲۹ اسفندماه سالروز ملی شدن صنعت نفت
جدول حقوق و دستمزد ۱۴۰۳ منتشر شد
هشدار پلیس فتا درباره تورهای لحظه آخری
توییت نماینده کارگری از جلسه تعیین دستمزد با وزیر کار
اینفوگرافیک/ توصیههایی برای جلوگیری از چاقی در ماه رمضان
اینفوگرافیک/ کمک به رفع خوابآلودگی رانندهها با چند روش ساده
هشدار نوروزی پلیس فتا: WiFi رایگان ترفند مجرمان سايبری است
هشدار سیلاب؛ مردم سعی کنند تا سال تحویل سفر نروند
ورود سامانه بارشی به کشور از امروز/ فروردینِ بارانی آغاز میشود
هفت زوج آقای گلی در فوتبال ایران/ اسدی - مغانلو زوج جدید میشوند؟
اجرای طرح ترافیک پایتخت تا ۲۸ اسفند/ جزییات اجرای طرح در نوروز
چطور اینترنت هدیه دولت را فعال کنیم؟
اینفوگرافیک/ با سرگیجههای بعد از افطار چه کنیم؟
رونمایی کیم از «قدرتمندترین» تانک جهان