مهم ترین چالش های جهان در 2017

«بهرام قاسمی»، سخنگوی وزارت امور خارجه در این یادداشت به مهمترین چالش های پیش روی جهان در سال 2017 اشاره داشته است. اگر با یک نگاه بدبینانه نگوییم جهان 2017 چشم اندازی بدتر از جهان 2016 خواهد داشت، اما به نظر می رسد نمی توان چندان هم خوشبین به جهانی بسیار بهتر از 2016 بود؛ چرا که هنوز بسیاری از ظرفیت های چالش زا و تهدیدساز از تروریسم و خشونت طلبی گرفته تا ملی گرایی افراطی، نژادپرستی و اشغالگری، کماکان به قوت خود باقی است و به تداوم بحران ها کمک می کند.

1.تروریسم و خشونت‌طلبی

2.تداوم بحران‌های خاورمیانه

3.بحران مهاجرت و پناهجویی

4.پدیده ترامپ

5.ملی‌گرایی افراطی

6.فرقه‌گرایی و نژادپرستی

7.برگزیت و بحران‌های اروپایی

8.توافق هسته‌ای ایران و چالش‌های روابط ایران و آمریکا

9.چالش‌های سایبری

10.چالش‌های اقتصادی

در این یادداشت نویسنده به نشانه هایی اشاره کرده که می تواند تلاش تین کشور جهت جریان سازی علیه جمهوری اسلامی ایران تلقی کزد. عربستان سعودی در یک اقدام شگفت انگیز و ناگهانی مدعی شده که از ایران برای شرکت در نشست مربوط به چگونگی برگزاری مناسک حج در جده دعوت به عمل آورده است. این نشست قرار است در جده با حضور کشورهای اسلامی برای تهیه راهبرد مناسک حج تمتع تشکیل شود. وزارت خارجه و نهادهای مربوطه در ایران دریافت دعوتنامه از سوی عربستان را تکذیب کرده اند و این امر نشان می دهد که عربستان با انتشار چنین مطالبی درصدد جریان سازی جدیدی علیه ایران برآمده است.

روابط ایران و عربستان نزدیک به یک سال است قطع شده و این کشور در طول این مدت همه ابزارهای سیاسی، رسانه‌ای و مالی را برای انزوای سیاسی ایران به کار گرفت. دشمنی عربستان با ایران از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی بطور کامل آشکار شده و این رژیم به دلیل وحشت از ادبیات انسان‌ساز انقلاب اسلامی همواره تلاش داشته تا از نفوذ معنوی ایران در جهان اسلام جلوگیری کند.

کشتار وحشیانه حجاج ایرانی در کنار حرم امن الهی در سال 1366، حوادث منا، اعدام دردناک آیت‌ا... شیخ نمر النمر ، کمک مالی گسترده عربستان به رژیم صدام در جنگ تحمیلی، کشتار مردم بی‌گناه یمن و نقش تخریبی این کشور در عراق، سوریه ولبنان بخشی از سیاست‌های تهاجمی رژیم عربستان علیه ایران تلقی می‌شود.

لذا دستگاه دیپلماسی جمهوری اسلامی باید در این شرایط حساس ودر راستای گرفتن بهانه از دست ریاض وارد عمل شود وبا دقت وهوشمندی بالا موضع کاملا متناسب با منافع ملی اتخاذ کند. وزارت خارجه باید با یک تحرک دیپلماتیک در حوزه جهان اسلام ترفند جدید عربستان را افشا کند و مانع از این شود که این رژیم از مساله حج برای دستیابی به اهداف خود بهره‌برداری کند.

در صحنه روابط بین الملل، سیاست خارجی کشورها از جایگاه ویژه ای برخوردار است و این جایگاه در کشور ما نیز به دلیل شرایط خاص منطقه ای، و تحولاتی که در منطقه حساس و راهبردی خاورمیانه وجود دارد و علاوه بر آن عناد و دشمنی های آشکار قدرت های جهانی علیه انقلاب اسلامی، از حساسیتی دو چندان برخوردار است.

میدان دیپلماسی از نگاه مقام معظم رهبری یک میدان نبرد به تمام معناست تا آنجا که معظم‌له در این خصوص می‌فرمایند: «دیپلماسی کار مجموعه نظام است، یعنی اختصاص به وزارت خارجه ندارد. مجموعه مدیریت کلان نظام، متصدی مساله دیپلماسی است. اما دستگاه تخصصی و کارخانه دیپلماسی و ستاد اصلی دیپلماسی، وزارت خارجه است».(79/6/6)

حساسیت جایگاه دستگاه دیپلماسی با طرح مذاکرات هسته‌ای در بحبوحه‌ روی کار آمدن دولت آقای حسن روحانی و تبدیل این مذاکرات به مساله‌ای بین‌المللی و نیز حضور مقتدرانه ایران در مسائل منطقه‌ای و مبارزه با تروریسم‌ جهانی در کشورهای عراق و سوریه تشدید نیز شده است.

در این عرصه هنر آن است که ضمن داشتن برنامه با سلاح منطق و مسلط به قوانین دیپلماسی، حضور پیدا کرده و در فضایی که همه آمده‌اند تا حق مسلم نظام ما را نادیده بگیرند، آنها را ملزم و متعهد کرد تا در برابر دیدگان جهانیان، حق استفاده از داشتن انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای ایران را به رسمیت بشناسند.

ماجرای گازی ایران و ترکمنستان یادآور چالش های گازی روسیه و اوکراین در سال های 2003 تا 2008 میلادی است؛ جریانی که شاید باید بسیار سریع تر از این ها در خصوص آن چاره اندیشی می شد.

ترکمنستان در قالب قرارداد بیست و پنج ساله‌ای که با جمهوری اسلامی ایران به امضا رسانده بود، قرار است به صورت مرتب گاز مناطق شمالی کشور را تأمین کند. در حقیقت از سال 1997 میلادی ترکمنستان به ‌موجب این قرارداد، گاز طبیعی را به ایران صادر می‌کرد و کلیه شرایط و تعهدات قراردادی خود را به‌صورت جدی رعایت و اجرا کرده است. اما به یکباره و در حالی که کاهش شدید دما در این مناطق روزهای سردی را نوید می‌داد ترکمن باشی تصمیم می‌گیرد تا ماجرای بدهی‌های 1/8 میلیارد دلاری خود از ایران را وارد مرحله اجرایی کند.

شرکت ملی گاز ایران بر این باور است که راه حل اختلافات حقوقی، قراردادی و مالی بین این شرکت و شرکت ترکمن گاز در قرارداد به روشنی پیش‌بینی شده و دو طرف باید منحصراً از مسیر تعیین شده در آن برای حل اختلافات خود اقدام کنند.

در پایان این نکته را باید مورد توجه قرار داد که حسن همجواری میان ایران و ترکمنستان و حضور دو کشور در سازمان کشورهای تولید‌کننده گاز می‌تواند از بروز چنین چالش‌هایی - که به دادگاه‌های بین‌المللی ارجاع می شود- جلوگیری کند؛ فارغ از اینکه چه کشوری طرف پیروز این دعوی باشد.

ایرنا/