به گزارش روزپلاس، در جریان بازدید اخیر آیت الله رئیسی رئیس جمهور از صنایع دریایی بوشهر، تصاویری از رده جدید شناورهای رزمی نیروی دریایی سپاه منتشر شد. این رده (کلاس) به نام شهید سلیمانی نامگذاری شده است و با طراحی و ساخت بومی در صنایع دریایی شهید محلاتی در بوشهر و همزمان در قشم و بندرعباس هم در حال ساخت است.
نیروی دریایی سپاه که در دل دوران جنگ تحمیلی عراق علیه ایران تشکیل شد، در ابتدا تنها از قایق های تندرو با نصب سلاح های سبک بهره می برد. این نیرو در آن دوران نقش مهمی در عملیات مقابله به مثل با رژیم بعث عراق در جنگ نفتکشها ایفا کرد که در نهایت به درگیری مستقیم نیروی دریایی سپاه و نیروی دریایی ارتش آمریکا در 14 مهر 1366 منجر شد.
پس از پایان جنگ سپاه به دنبال تأمین شناورهای رزمی لازم رفت و با خرید قایق های موشک انداز هودانگ از چین که در ایران به ناوچه های رده تندر یا قدر شناخته شده اند موفق شد شناورهای دارای توان موشکی کروز را به خدمت بگیرد. این شناورها به تعداد 10 فروند در اردیبهشت 1376 با حضور فرماندهی کل قوا به نیروی دریایی سپاه (ندسا) تحویل داده شد.
این شناور با جابجایی 205 تن، طول 38.6، عرض 6.8 و آبخور 2.7 متر دارای بیشینه سرعتی در حدود 65 کیلومتر بر ساعت بوده و در صورت حرکت با سرعت 55.5 کیلومتر بر ساعت به برد 1480 کیلومتر می رسد.
تندر در قسمت سینه یا جلوی شناور دارای یک توپ دو لوله 30 میلیمتری AK-230با نواخت تیر1000 تا 2000 گلوله بر دقیقه بوده و برد آن برای درگیری با اهداف هوایی بین 2500 تا 4000 متر و با شلیک منحنی 6 تا 7 کیلومتر است. یک توپ دو لول 23 میلیمتری از نوع zu-23 با نواخت 800 گلوله بر دقیقه و برد 2000 متر نیز در میانه ناو و پشت دکل قرار گرفته است.
سلاح اصلی ناوچه‌های تندر چهار پرتابگر موشک های کروز ضدکشتی از نوع نور بود که در سالهای اخیر با موشک‌های قادر و قدیر جایگزین شده اند. برد این موشکها به ترتیب 120، 220 و 300 کیلومتر است که در قالب پرتابگر دوتایی در دو سمت شناور قرار گرفته اند.
تعدادی از این شناورها در سالهای اخیر پس از به پایان رساندن تعمیرات، بازسازی و مهمتر از آنها ارتقاء سامانه ها و تجهیزات مجدد وارد عملیات شده و بسیار مؤثر از قبل آماده به کار هستند.
از جمله بهسازی های تندر می توان به استفاده از موشک دوربرد قادر، سامانه کنترل آتش جدید، تعویض رادار با یک رادار دوربردتر و با توانایی ردگیری اهداف بیشتر و بازسازی سامانه های دفاعی اشاره کرد.
همچنین بهسازی بدنه، جعبه دنده(گیربکس)، سامانه های ایمنی و اطفاء حریق، سامانه های کنترلی شناور، موتورها، ژنراتورها، سامانه های برق و بازسازی پمپ‌ها از جمله اقداماتی بوده که ضمن رفع ایرادات اساسی این شناورها، عمره دوباره ای به آنها داده و با بهره برداری از تجهیزات و سلاح های جدید ارزش عملیاتی این شناورها را دو چندان کرده است.
در طی دهه 1380 سپاه به تأمین شناورهای مختلفی از سازندگان داخلی شامل صنایع دریایی وزارت دفاع و همچنین بخش خصوصی اقدام کرد. لندینگ کرافت، کروبوت و از همه پرتعدادتر، رده های مختلفی از قایق های تندرو با قابلیت حمل نیرو و قایقهای مجهز به موشک های کروز برد کوتاه تا متوسط عمده این تجهیزات را شامل می شدند.
اما در رده شناورهای سنگین تر نسبت به قایقهای تندرو، شناور شهید ناظری از جمله محصولاتی است که در جهاد خودکفایی ندسا کارهای مطالعه و طراحی آن انجام شده و در صنایع شهید محلاتی سپاه ساخته و در اواخر شهریور 1395 به ندسا تحویل داده شد.
این شناور از طراحی دو بدنه یا کاتاماران استفاده کرده که ویژگی های برتری نسبت به شناورهای تک بدنه در اختیار قرار می دهد. این شناور با طول 55 متر و عرض 14 متر و وزن 240 به سرعت حدود 50 کیلومتر بر ساعت (27 گره دریایی) می رسد.
استفاده از طراحی های جدید دو بدنه و سه بدنه و ترکیب آنها با طراحی های منطبق با اصول پنهانکاری راداری شناورها در سالهای گذشته در محصولات مختلفی در دنیا مشاهده شده است. این شناورهای جدید هم در نقش گشتی، هم ترابری حمل نیرو و تجهیزات و هم در نقش موشک انداز به خدمت گرفته شده اند.
شناور شهید ناظری قابلیت حمل 100 سرنشین به همراه 5 خدمه را داشته و قابلیت دریانوردی در دریای مواج را به میزان بیشتری نسبت به شناورهای رده قدر دارد. این شناور دارای یک عرشه برای نشست و برخاست بالگردهای سبک بوده و امکان تسلیح به اژدر را نیز در زیر کابین خود دارد.
رادار جستجوی سطحی و برخی سامانه های شناسایی دیگر در این شناور به کار رفته و یک توپ 20 میلیمتری سه لوله چرخان با کنترل از راه دور هم در سالهای اخیر در جلوی این شناور نصب شده است. یک ویژگی بسیار مهم شناور شهید ناظری، برد دریانوری 10هزار کیلومتری آن است.
در ساخت بدنه این شناور دو موتوره که دو شفت و پروانه مستقل هم دارد از آلیاژ آلومینیوم دریایی استفاده شده که به کاهش وزن آن منجر شده است. به واسطه استفاده از طرح دو بدنه، شناور شهید ناظری آبخور کمتری داشته و از قابلیت حفظ پایداری بیشتری در حرکت برخوردار است. طراحی دو بدنه این شناور یک ویژگی متفاوت نسبت به شناورهای کاتاماران مرسوم دارد و آن هم اینکه قسمت میانی بدنه فاصله زیادی از آب دارد. در نتیجه این شناور امکان عبور بهتری در دریای مواج دارد. به علاوه شناورهای کاتاماران امکان حرکت در آبهای کم عمقتری را نسبت به شناورهای دیگر دارند.
فرماندهان نیروی دریایی سپاه در سالهای بعد از به آب اندازی شناور شهید ناظری وعده ساخت شناورهایی با طراحی جدید ولی با قابلیت های عملیاتی و رزمی بیشتر و بر اساس تجربیات کسب شده از آن را داده بودند. این رده جدید به یاد سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی به نام ایشان نامگذاری شد.
در اوایل خرداد 1399 و در مراسم الحاق 112 شناور جدید به نیروی دریایی سپاه فرمانده این نیرو سردار مرتضی تنگسیری از ساخت شناور جدید شهید سلیمانی همزمان در سه تأسیسات مختلف سپاه، وزارت دفاع و بخش خصوصی خبر داد که به نظر می رسید همان شناور وعده داده شده بزرگتر از شناور شهید ناظری بود. پس از آن تحلیلگران به دنبال مراکز ساخت این سه شناور بودند.
در سال 1399 و سال جاری تصاویر مختلف منتشر شده ماهواره ای و نیز تصاویر گرفته شده از فضای باز تأسیسات دریایی مؤید فرایند ساخت همزمان 3 شناور دو بدنه (کاتاماران) با طراحی متفاوت و مدرن در تأسیسات مختلف بود.
در بازدید اخیر ریاست جمهوری از صنایع دریایی بوشهر تصویر دیگری از یکی از شناورهای رده شهید سلیمانی منتشر و مشخص شد که در مراحل پایانی کار آماده سازی است. ساخت همزمان سه فروند از این رده نشان می دهد که متخصصان سپاه با مطالعه دقیق تجربیات کسب شده از شناور شهید ناظری قابلیت اطمینان بالایی به خروجی طراحی خود کسب کرده اند.
همچنین ساخت همزمان سه فروند در سه تأسیسات مختلف دولتی و خصوصی و خود سپاه نشان از عزم جدی برای سرعت ساخت و به خدمت گیری این شناورهای جدید است که با رسیدن عمر ناوگان شناورهای رده قدر به میانه دهه سوم عمر خدمتی آنها لزوم آن نیز قابل درک است.
به نظر می‌رسد با افزایش سرعت ساخت تجهیزات جدید برای نیروی دریایی ارتش و سپاه و نیز لزوم تجهیز آنها به سلاح های پدافند هوایی در رده های مختلف قابل به کارگیری در هر کلاس شناوری مورد توجه بیشتر مسئولان و برنامه ریزان قرار دارد و در این مسیر یک مسئله مهم نوع نگاه نمایندگان مجلس شورای اسلامی در امر تخصیص بودجه خواهد بود تا با تکمیل این مسیر، شاهد افزایش بیش از پیش سیادت دریایی در آبهای نزدیک و دور توسط نیروهای دریایی راهبردی کشورمان باشیم.
ایسنا