یادداشت/

پاس گل خودی‌ها به آمریکا/ چه کسی برای اولین بار مذاکرات هسته ای را به موضوعات منطقه ای و غیر هسته ای گره زد؟

چه در مذاکرات برجام و چه در مذاکرات اخیر احیای برجام، همواره شاهد زیاده خواهی های کشورهای طرف مذاکره و آمریکا در موضوعات هسته ای و نیز در موضوعات غیر هسته ای بوده ایم.
کد خبر: ۲۴۳۲۱۵
تاریخ انتشار:۲۱ اسفند ۱۴۰۰ - ۰۸:۵۴ - 12 March 2022
پاس گل خودی‌ها به آمریکا/ چه کسی برای اولین بار مذاکرات هسته ای را به موضوعات منطقه ای و غیر هسته ای گره زد؟


سعید بزرگمهر کارشناس سیاسی در یادداشتی برای روزپلاس نوشت: چه در مذاکرات برجام و چه در مذاکرات اخیر احیای برجام، همواره شاهد زیاده خواهی های کشورهای طرف مذاکره و آمریکا در موضوعات هسته ای و نیز در موضوعات غیر هسته ای بوده ایم، امروز در اخبار منتشر شده در خصوص توقف مذاکرات وین نیز اینطور آمده که آمریکا خواستار منصرف شدن ایران از گرفتن انتقام سردار سلیمانی شده است، به همین بهانه مناسب است مروری داشته باشیم بر تاریخ مذاکرات ایران و بررسی کنیم چطور کار به اینجا رسید که موضوعات غیر مرتبط هسته ای به مذاکرات هسته ای راه پیدا کردند. 

ماجرا از آنجا آغاز شد که در اجلاس استانبول در تاریخ ۲۶ فروردین ۱۳۹۱ آمریکایی ها و سایر کشورهای پنج + یک درخواست خود را برای اجرای فوری قطعنامه های شورای امنیت کنار گذاشتند ‌و از روند «گام به گام» روسیه جانبداری کردند، دکتر احمدی نژاد و دکتر جلیلی اعلام داشتند هنوز مذاکره را باور دارند و حاضرند با اندیشه پیشنهادی گام به گام همراهی کنند. 

در نشست بعدی پنج+ یک که در تاریخ ۳/۳/۱۳۹۱ در بغداد برگزار شد، خانم اشتون به نمایندگی از پنج + یک طرح مذاکراتی آنها شامل سه گام به اضافه پیشنهاد اجرایی برای گام یکم را ارائه داد.

پاس گل خودی‌ها به آمریکا/ چه کسی برای اولین بار مذاکرات هسته ای را به موضوعات منطقه ای و غیر هسته ای گره زد؟

گام یکم برای جمهوری اسلامی ایران به اختصار عبارت از سه تصمیم در زمینه توقف غنی سازی ۲۰ درصد، انتقال تمام مواد ۲۰ درصد موجود در ایران به خارج از کشور و توقف فعالیت سایت غنی سازی فردو (اعم از پنج درصد و ۲۰ درصد) بود. در پاسخ به این گام بلند ایران، قدمی که «پنج به اضافه یک» برای خود تعیین کرده بود، شامل عدم پیگیری تحریم های جدید توسط «پنج به اضافه یک» در شورای امنیت، تأمین قطعات هواپیماهای مسافری از سوی آمریکا، تامین سوخت برای رآکتور تحقیقاتی تهران، پاره ای از همکاری های کلی در عرصه ایمنی هسته ای، گداخت هسته ای و ... همچنین همکاری در مبارزه با مواد مخدر و دزدان دریایی بود. کشورهای «پنج به اضافه یک» برای گام دوم، اقدامات اعتمادساز بیشتری را در نظر داشتند و برای گام سوم خواهان اجرای قطعنامه های شورای امنیت و شورای حکام آژانس توسط ایران بودند.این دو مورد غیرمرتبط آخر، حاصل ربایش آنها از پیشنهادهای ادوار گذشته دکتر جلیلی بود.۱

اما دکتر جلیلی این پیشنهادات را رد کرد و گام های مورد نظر خود را به اختصار به این شرح بیان کرد: 

گام اول: شناسایی حقوق ایران از جمله حق غنی سازی 

گام دوم: لزوم احترام طرف ها به حقوق یکدیگر بر اساس معاهده عدم اشاعه و تعیین ما به ازا جهت درخواست های فراتر از تعهدات ایران 

گام سوم: لزوم تفکیک میان اقدامات اعتماد ساز و موضوعات همکاری، به این صورت که اگر گامی جهت اعتماد سازی به ایران پیشنهاد میشود در برابرش باید اقدامات اعتماد ساز انجام دهند نه همکاری هایی مانند گداخت هسته ای 

گام چهارم: همکاری های هسته ای و اما برای گام پنجم دکتر جلیلی پیشنهاد کرد از آنجایی که همکاری در موضوعات غیر هسته ای، شامل مواد مخدر و دزدی دریایی پیشنهاد میشود، ایران نیز دو موضوع یمن و سوریه را به فهرست خود می افزاید.

 این موضوع که برای نخستین بار توسط طرف ایرانی مطرح شد و با توجه به تاکید مذاکره کنندگان ایرانی بر اینکه واجد اختیارات کامل و قدرت تصمیم گیری در خصوص موضوعات مورد مذاکره هستند(۲)، هرچند در چارچوب امتیاز گیری مطرح شد اما سبب خسارات زیادی شد چرا که فتح بابی شد برای طرف آمریکایی به نحوی که در مذاکرات بعدی از جمله برجام، هر کجا که فرصتی به دست آورند موضوعات منطقه ای و غیر هسته ای را مطرح کنند  و همواره به دنبال امتیازگیری در این موضوعات باشند. متاسفانه این پاس گلی بود که توسط خودی ها به آمریکا داده شد و شاید نتوان تبعات منفی آن را هیچ گاه جبران نمود. شاید اگر اندکی در تاریخ مذاکرات ایران غور کنیم، با اشتباهاتی از این دست بیشتر مواجه شویم، اشتباهاتی که اگر نبود، شاید الان مجبور به احیای برجام نبودیم و توافقی بهتر از برجام نصیب ما میشد.

———

1. محور سیاسی -امنیتی بسته پیشنهادی ایران ذیل بند ۱-۳ در شهریور ۱۳۸۸
2. جلسه کمیسیون ویژه برجام پخش شده از صدا و سیما در تاریخ ۱۰/۶/۱۳۹۴
بازگشت به ابتدای صفحه
ارسال به دوستان
ارسال نظر
روایت تصویری
نگاه دوم
پیشنهاد سردبیر
پربازدیدها

آینده هویت اسلامی عربستان در سایه اصلاحات سکولار

برگزاری مراسم «قهرمان ملی»/ رونمایی از تقریظ رهبر انقلاب

عراقچی: حرکت سه کشور اروپایی در شورای حکام به پیچیده‌تر شدن موضوع خواهد انجامید/بررسی آخرین تحولات مربوط به مذاکرات هسته‌ای

۲۲ شهید و مفقود در بمباران یک خانه مسکونی/ تله مرگ‌بار حزب‌الله در مسیر نظامیان اسرائیلی

ایفون‌های فعال رجیستر نمی‌شوند!/ تصمیم وزارت صمت به ضرر دولت و مردم!

بانک ملت هک نشده است/ تنها همراه بانک ملت در حال به روزرسانی است

سازمان لیگ قیمت بلیت‌ها را اعلام کرد؛ نرخ براساس ورزشگاه+نامه

میدان حرف آخر را می‌زند/ پاسخ ما هدف قرار دادن قلب تل‌آویو خواهد بود

پزشکیان: ایران بر روابط گسترده‌تر و عمیق‌تر با کشور دوست و همسایه قطر تأکید دارد/ نخست وزیر قطر: همواره برای ایران یک همپیمان قوی و مورد اعتماد خواهیم بود

قهرمان دهه هفتادی/ جوان‌ترین شهید مدافع حرم که بود؟

درباره دوگانه تیم ملی فوتبال-صداوسیما/ کدام طرف درست می‌گوید؟

تلویزیون از رختکن تیم ملی خبر ندارد

"مثل نهنگ " و بحران‌ شناختی خاموش بعد از مادری

ایران در قبال آژانس حسن‌ نیت نشان داد/ اگر طرف‌های مقابل به دنبال تقابل باشند، ایران نیز واکنش مناسب از خود بروز خواهد داد

آن روی سکه ترامپ در فناوری/ از متضرر شدن اپل تا شانس هوش مصنوعی

وقتی موسیقی آقای آهنگساز وزن «طلا و مس» را بیشتر کرد

چگونگی رجیستر گوشی‌های آیفون‌ هنوز تعیین تکلیف نشده!/ آیفون کماکان قطعه!

کُمیت لنگ «بازار کتاب» دو سال پس از رونمایی

دل غریب من از گردش زمانه گرفت/ به یاد غربت زهرا شبی بهانه گرفت

صهیونیست‌های یهودی با این وحشی‌گری منجی را از خود می‌دانند

واکنش‌ها به ویدئوی جنجالی «صبحانه ایرانی» درباره قیصر

جریان سینمای زیرزمینی از ابتدا تاکنون/ چالش‌ها و راهکارها

ایران و سفر گروسی به تهران؛ مثبت در تعامل، قاطع در تقابل

نهاد کتابخانه‌‌های عمومی و سهمی قلیل از بودجه

شاعری که نگهبان بانک است/بی‌پولی بود که شاعر شدم!

ایران خودرو پاسخ داد/ قیمت جدید خودرو از چه زمانی اعمال می شود؟

همکاری‌ ایران با آژانس منوط به انجام تعهدات طرف مقابل است/ مسیر همکاری‌ ایران و آژانس در یکسال آینده را روشن کردیم

عملیات حنظله/ بزرگترین هک تاریخ موجودیت رژیم صهیونیستی

دانشگاه‌ها زیر ذره بین آخرین رتبه بندی تایمز/ تعداد حضور افزایشی؛ رتبه برخی کاهشی

ماجرای برهنگی یک زن در‌ محیط دانشگاه چیست؟ فشار روانی پس از متارکه

«اخلاق» باید یکی از ملاک‌های اصلی دختران و پسران برای ازدواج باشد/اهمیت خلقیات در ازدواج

داروهای لاغری اعتیادآور/ فروش در آرایشگاه‌های زنانه

بیماری‌های خطرناک در کمین افراد چاق/ از افسردگی تا سرطان‌ها

علائم افسردگی در نوجوانان/ ارتباط کاهش اعتقادات مذهبی و نا امیدی

عزل مدیران ارشد مبارزه با پولشویی سه بانک کشور

چرا انتخابات آمریکا بر اقتصاد ایران تاثیر عمده ندارد؟/ نگرانی جایز نیست

سوءاستفاده از بیماری یا بی شرمی رسانه ای

سفیر ایران: قدرت پدافند هوایی ایران در چین ترند شد

آغاز ضرب سکه با تاریخ سال بعد از ۱۵ اسفند ماه / کاهش حباب سکه

قیمت جهانی طلا امروز ۱۹ آبان/ هر اونس طلا ۲۶۸۴ دلار و ۷۷ سنت

رئیس شورای هماهنگی بانک‌ها:اجرایی‌شدن مصوبات بانکی سفر وزیر اقتصاد به استان سیستان و بلوچستان

الهامی: من مقصر اصلی شکست مقابل مس رفسنجان هستم

نقد و سیاست