نخستین کسی که نوروز را جشن گرفت

«تاریخ، چگونگی پیدایی و دگرگونی نوروز را ننوشته است ولی افسانه‌های ایران باستان که در «اوستا» به ما رسیده است و فردوسی در شاهنامه از آن گرفته است چنین می‌نماید که «جمشیدشاه» نخستین کسی است که این عید را جشن گرفت.»
کد خبر: ۲۴۴۴۱۳
تاریخ انتشار:۰۱ فروردين ۱۴۰۱ - ۰۹:۵۰ - 21 March 2022
نخستین کسی که نوروز را جشن گرفت


به گزارش روزپلاس؛ آن‌چه می‌خوانیم بخشی از مقاله‌ای است با عنوان «نوروز در تاریخ و ادبیات» که عزیز عبدالحمید (از دانشگاه منچستر) آن را نوشته و توسط محمدحسین ساکت ترجمه (وحید اردیبهشت ۱۳۴۹ شماره ۷۷) و منتشر شده است: «این عیدها و جشن‌ها که برای طبیعت گرفته می‌شود، تنها به گروهی ویژه بستگی ندارد. برای نمونه: مصریان - مانند یونان و ایران - عناصر طبیعت را آن‌چه سرچشمه خوبی و کامیابی بود، می‌پرستیدند همچون: نیل(رودخانه)، خورشید و نهنگ. از این باورهای مذهبی - و پیرامون آن - آیین‌ها، ادبیات، موسیقی، خوی‌ها، عیدها و جشن‌های فصلی، به‌وجود آمده است که تا امروز، برخی از آن‌ها به ‌واژگونه‌اندیشی‌ دینی و پیدایی مذهب‌های پیشرفته دیگر -  آسمانی یا ناآسمانی - زنده و به‌جامانده است. شگفت این‌که: دین‌های آسمانی همه جشن‌های بت‌پرستی را نشکسته است؛ بلکه پاره‌ای را به‌جای نهاده است و در زنده ساختن آن‌ها همداستان شده است و برخی دیگر را پرداخته است و خوی و روش دینی خود را بر آن پیاده ساخته است. 

یکی از آن عیدها: عید «فسح» [بروزن‌سفر] یا «فصح» [بروزن علم] است که یهود، جشن می‌گیرند و در اصل جشنی کشاورزی و فصلی است که پیشین‌تر از تاریخ بیرون شدن یهودیان از مصر و رانده شدن آنان به دست فرعون «مرنپتاح»  می‌باشد. 

چون دین مسیح آمد و بسیاری از یهودیان بدان درآمدند مسیحیانی که پیش‌تر یهودی بودند، این جشن را نگاه داشتند و آن را یادبودی برای رستاخیز مسیح - پس از دارزده شدن او - قرار دادند؛ زیرا از دیدگاه آنان دار زدن «مسیح» در شب عید «فسح» رخ داده است. 

همین‌که مسیحیت در اروپا پراکنده شد، به عیدها و جشن‌های فصلی بت‌پرستان برخورد که از آن میان، در آغاز بهار برگزار می‌گردید؛ آنگاه جشن بهار را نگاه داشت ولی خوی و آیین مسیحی را بر آن پیاده کرد و نام عبری آن را همان‌گونه که بود، به جای گذاشت. نام «فسح» را بدین‌گونه می‌بینیم: 

در لاتین: پاسکا(Pascha)، در ایتالیا پاسکوا(Pasqua)، در اسپانیا پاسکوا(Pascua)، در فرانسه پاسک(Pasques) و در هلند پاسک(Pask). 

به‌هنگامی که برخی از کشورهای اروپایی، نام بت‌پرستی پیشین را - به ‌واژگونه‌ خوی و آیین مسیحی نوین - بر آن جشن، نگاه داشتند، انگلستان آن را ایستر(Easter) و آلمان اشترن(Ostern) می‌نامیدند. 

ریشه این واژه: استرون و نام «خدای سپیده» است که در نخستین روزهای بهاران، عید آن را جشن می‌گرفتند. 

درباره این عید، داستان‌ها و افسانه‌های بسیاری به وجود آمده است که از خواندن و بررسی آن‌ها چنین دانسته می‌شود که: ریشه آن‌ها از بت‌پرستی است و به مسیحیت وارد گردیده است. جشن گرفتن به مناسبت «پیمان‌داری نیل» اثری است از آثار مذهب مصر باستان.

چون اسلام به سرزمین ایران آمد، از عیدهای باستانی، به عید «نوروز» برخورد کرد. سال ایرانی، با نخستین روز، از روزهای بهار (بیست و یکم مارس) آغاز  می‌گردد که زمین‌ها و بیابان‌ها به پوششی از سبزه‌ زیبا، آراسته می‌شود و شکوفه‌های رنگارنگ از هم می‌شکفند. پیشینه جشن گرفتن، در این عید باستانی است؛ یعنی از آغاز آمدن گروه بشری به ایران پادشاهان هخامنشی و ساسانی تا گشایش اسلامی آن را با مردم جشن می‌گرفتند. تاریخ، چگونگی پیدایی و دگرگونی آن را ننوشته است ولی افسانه‌های ایران باستان که در «اوستا» به ما رسیده است و فردوسی در شاهنامه از آن گرفته است چنین می‌نماید که «جمشیدشاه» نخستین کسی است که این عید را جشن گرفت. پاره‌ای از تاریخ‌نگاران تازی، که ما را بدانان اطمینانی نیست، برآنند که «جمشید» این پادشاه افسانه‌ای  - همان «سلیمان داود» است که هفتصد سال فرمانروایی کرد و اسنان، جن، درندگان و پرندگان، او را گردن نهادند و گویند که او ابزارهای جنگی، کشاورزی و ریسندگی بساخت و با درندگان و حیوانات وحشی دمساز بود و پیوسته ایرانیان از روزگار او این عید را جشن می‌گیرند! نخستین انگیزه پیدایی این عید آن است که «جمشیدشاه» به شهر در حرکت بود، روزی خواست به آذربایجان برود. بر تختی زرین نشست و کسان او، وی را بر گردن‌های خود بردند و چون از تخت فرود آمد، پرتو خورشید بر پادشاه و تخت او می‌تافت و مردم او را تابان دیدند و شادی بزرگی به پا کردند و آن روز را برای خود، به عنوان عیدی بزرگ برگزیدند.»  
بازگشت به ابتدای صفحه
ارسال به دوستان
ارسال نظر
روایت تصویری
نگاه دوم
پیشنهاد سردبیر
پربازدیدها

باید در منطقه الهام بخش باشیم/ روال کار دولت چهاردهم اینگونه نیست که فقط در تهران بنشیند و دستور دهد

پرسپولیس-مس/ آغاز مأموریت سرخ ها در جام حذفی با نیم‌نگاه به آسیا

ایران به گام غیرفنی اروپا پاسخ مناسب می‌دهد/ آمادگی ایران برای همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی

وتوی قطعنامه آتش‌بس غزه مجوزی برای ادامه کشتار است/ آمریکا به همدستی 13 ماهه خود در نسل‌کشی غزه ادامه داد

نظارت اژه‌ای بر روند بررسی پرونده‌های خاص/ آسیب‌شناسی تدوین فهرست‌های عفو مناسبتی

جزئیات روند آتش‌بس در لبنان/ تاثیر قدرت حزب‌الله بر مذاکرات

قتل‌عام در محله شیخ رضوان/ 23 عملیات حزب‌الله در روز چهارشنبه

فجایع ۴۱۱ روز جنایت/ ۸۶ درصد غزه کاملاً تخریب شده است

کتاب از سبد بسیاری از خانواده‌ها حذف شده است

نخستین استفاده از موشک‌های دوربرد علیه روسیه/ تصمیم آمریکا و آلمان برای ارسال بسته‌های جدید کمک نظامی به اوکراین

چه کسانی پزشکیان را در سفر به سیستان و بلوچستان همراهی می کنند؟/ برنامه های سفر

جنایت در شمال غزه/ ۶۶ شهید در بمباران خانه‌های مسکونی

مولوی عبدالحمید: دکتر پزشکیان مردم زحمت‌کش استان سیستان‌وبلوچستان را مورد تفقد خود قرار دادند

الحاق کرانۀ باختری/ فرار به جلوی نتانیاهو با همراهی «ترامپ»

آن روی سکه ترامپ در فناوری/ از متضرر شدن اپل تا شانس هوش مصنوعی

وقتی موسیقی آقای آهنگساز وزن «طلا و مس» را بیشتر کرد

چگونگی رجیستر گوشی‌های آیفون‌ هنوز تعیین تکلیف نشده!/ آیفون کماکان قطعه!

کُمیت لنگ «بازار کتاب» دو سال پس از رونمایی

دل غریب من از گردش زمانه گرفت/ به یاد غربت زهرا شبی بهانه گرفت

جریان سینمای زیرزمینی از ابتدا تاکنون/ چالش‌ها و راهکارها

ایران و سفر گروسی به تهران؛ مثبت در تعامل، قاطع در تقابل

نهاد کتابخانه‌‌های عمومی و سهمی قلیل از بودجه

شاعری که نگهبان بانک است/بی‌پولی بود که شاعر شدم!

ایران خودرو پاسخ داد/ قیمت جدید خودرو از چه زمانی اعمال می شود؟

عملیات حنظله/ بزرگترین هک تاریخ موجودیت رژیم صهیونیستی

آینده هویت اسلامی عربستان در سایه اصلاحات سکولار

دیدار سفیر جانباز ایران در لبنان با رهبر انقلاب/ احوال‌پرسی متفاوت رهبری از سفیر مجروح

پاسخ آیت‌الله رجبی به شایعات جلسه خبرگان و رهبری/ کسی نه های‌های گریه کرد نه غیر های‌های

دانشگاه‌ها زیر ذره بین آخرین رتبه بندی تایمز/ تعداد حضور افزایشی؛ رتبه برخی کاهشی

ماجرای برهنگی یک زن در‌ محیط دانشگاه چیست؟ فشار روانی پس از متارکه

«اخلاق» باید یکی از ملاک‌های اصلی دختران و پسران برای ازدواج باشد/اهمیت خلقیات در ازدواج

داروهای لاغری اعتیادآور/ فروش در آرایشگاه‌های زنانه

بیماری‌های خطرناک در کمین افراد چاق/ از افسردگی تا سرطان‌ها

علائم افسردگی در نوجوانان/ ارتباط کاهش اعتقادات مذهبی و نا امیدی

عزل مدیران ارشد مبارزه با پولشویی سه بانک کشور

چرا انتخابات آمریکا بر اقتصاد ایران تاثیر عمده ندارد؟/ نگرانی جایز نیست

سوءاستفاده از بیماری یا بی شرمی رسانه ای

سفیر ایران: قدرت پدافند هوایی ایران در چین ترند شد

آغاز ضرب سکه با تاریخ سال بعد از ۱۵ اسفند ماه / کاهش حباب سکه

قیمت جهانی طلا امروز ۱۹ آبان/ هر اونس طلا ۲۶۸۴ دلار و ۷۷ سنت

رئیس شورای هماهنگی بانک‌ها:اجرایی‌شدن مصوبات بانکی سفر وزیر اقتصاد به استان سیستان و بلوچستان

الهامی: من مقصر اصلی شکست مقابل مس رفسنجان هستم

نقد و سیاست