به گزارش روز پلاس، روزهای گذشته رحلت ناگهانی آیت‌الله هاشمی رفسنجانی و آتش‌سوزی و فروریزی ساختمان پلاسکو در صدر اخبار رسانه‌های فارسی‌زبان قرار گرفت و بازتاب بسیار وسیعی نیز در رسانه‌های خارجی داشت. هر دو موضوع از ارزش‌های خبری فوق‌العاده ای برخوردار بودند. در چنین مواقعی انتظار و حق آحاد جامعه دریافت اخبار دقیق در کوتاه‌ترین زمان ممکن از رسانه‌های رسمی و معتبر است و در غیر اینصورت علاوه بر اینکه بازار شایعه پررونق می‌شود، مردم بر اساس تجربه و روندهای پیشین، رسانه یا رسانه‌های موردنظرشان را انتخاب و نه تنها اخبار بلکه مجموعه‌ای از نظرات و تحلیل‌ها را دریافت می‌کنند. بنابراین در چنین پیشامدهایی نحوه رفتار و اطلاع‌رسانی رسانه‌های رسمی و دستگاه‌ها و سازمان‌های مسئول بسیار مهم و زیر ذره‌بین است.
این اهمیت در زمانه حاضر دوچندان است چرا که در سال‌های نه چندان دور، رسانه‌ها هر چه می‌خواستند منتشر می‌کردند و مردم فقط مصرف‌کننده بودند. فراگیر شدن شایعات زمان‌بر و تولید محتوا فقط در دست متخصصان و خبرنگاران رسانه‌ها بود. آن‌ها در نهایت مراتب عدم اقناع خود را در خانه، محل کار یا در اجتماعات محدود بیان می‌کردند، اما امروز به سبب توسعه فضای مجازی و در کسری از ثانیه، مصرف‌کننده دیروز رسانه در مقام تولیدکننده محتوا قرار گرفته و با انتشار متن، صوت، عکس و فیلم نه تنها به روایت صحنه می‌پردازد بلکه نظر می‌دهد، تحلیل می‌کند، به اشتراک می‌گذارد و افکار عمومی را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
اگر سیاست‌گذاران و مجریان رسانه‌ها می‌خواهند مردم را به پای رسانه خود بکشانند، باید بتوانند در قالب بسته‌های متنوع اطلاع‌رسانی و در قالب خبر، گزارش، مصاحبه و تحلیل به نیاز مخاطب‌شان پاسخ دهند.
اینجاست که از اولین لحظه‌های وقوع بحران، تشکیل ستاد خبری در ساختار مدیریت بحران و فعالیت لحظه‌ای و دقیق بسیار اهمیت می‌یابد.
به هر حال در دو موضوع اخیر علی‌رغم تلاش صداوسیما و رسانه‌های رسمی، پرسش‌های فراوانی در فضای مجازی مطرح می‌شود که حکایت از عدم رضایت و عدم اقناع افکار عمومی از نحوه اطلاع‌رسانی درباره فوت آیت‌الله هاشمی و حادثه ساختمان پلاسکو دارد. بخشی از این اعتراضات از روی حب و بغض و غرض‌های سیاسی است اما بخش دیگر نباید مورد غفلت و بی‌توجهی قرار گیرد.
به نظر می‌رسد، همچنان بدون استفاده از تجربه‌های قبلی و در مواجهه با حادثه‌ها غافلگیر می‌شویم. کشور ما حادثه‌خیز و متأسفانه هم در مسائل مترقبه و هم در حوادث غیر مترقبه آسیب‌پذیر است. تجربه‌ها را مستند و از آن‌ها استفاده کنیم.
امیر عباس تقی پور
سرمقاله هشتاد و یکمین شماره ماهنامه مدیریت ارتباطات
بهمن ۱۳۹۵