خانه در فرهنگ ایرانی

خانه در فرهنگ ایرانی جایگاه خاصی دارد و شهر حول آن معنا می‎یابد. کومه در پارسی باستان به معنی خانه به شهر امروزی قم گفته می‎شد که در پیش از اسلام نیز شهری مقدس بود.
کد خبر: ۲۸۰۲۰۴
تاریخ انتشار:۲۹ فروردين ۱۴۰۲ - ۱۱:۰۶ - 18 April 2023
خانه در فرهنگ ایرانی


به گزارش روزپلاس، خانه در فرهنگ ایرانی جایگاه خاصی دارد و شهر حول آن معنا می‎یابد. کومه در پارسی باستان به معنی خانه به شهر امروزی قم گفته می‎شد که در پیش از اسلام نیز شهری مقدس بود. خانه در این فرهنگ نقطه کانونی است و نیک و بد شهر از آن شکل می‎گیرد؛ همان‎گونه که خانواده به اجتماع شکل می‎دهد. از همین رو هویت جامعه از درون خانه به وجود می‎آید. در فرهنگ اسلامی نیز خانه محل آرامش است و مسکن ناظر بر چنین معنایی است. با چنین نگاهی، خانه تنها سازه فراهم‎آمده از سنگ و آجر و چوب و آهن نیست، بلکه این سازه همچون کالبدی است که روح در آن دمیده می‎شود.

این روح همان هویت ایرانی-اسلامی است که خانه ایرانی را متمایز می‎سازد. پیوند با طبیعت مهم‎ترین شاخصه این هویت است. احترام به طبیعت از شاخصه‎های هویت ایرانی است. به طوری که جشن‎های ایران باستان حول طبیعت و ستایشِ خداوند بابت نعمت‎هایش در طبیعت است. از همین رو در خانه ایرانی فضایی برای گل و گیاه پیش‌بینی می‎شد. در آن روزگار که فضای کافی وجود داشت، باغچه و حوض آب در میانه خانه قرار می‎گرفت. در مرکزیت خانه دو عنصر آب و خاک را می‎شد مشاهده کرد. همچنان‎که اجاق آتش در اتاق چنین وضعیتی داشت. این مرکزیت در نشستن و پهن‎کردن سفره نیز دیده می‎شد. در این گردآمدن، عواطف شکل می‎گرفت و جایگاه بزرگ خانواده نیز مشخص بود. گویی عاطفه و حرمت همنشینی داشتند. همچنین ایوان خانه بر زیبایی حیاط مشرف بود و اهل خانه از آن به تماشا می‎نشستند.

در واقع اهالی خانه حق تماشای درون خانه را از ایوانی داشتند که راه به اندرون داشت. بر این مبنا حیاط همچون گوهری در حلقه خانه بود. چنین خانه‎ای حرم بود که حرمت داشت و اغیار را به حریم آن راه نبود؛ نه به چشم و نه به قدم. این حریم از همان در خانه تعیین می‎شد. چنان‌که بر در خانه دو کلون تعبیه می‎شد؛ یکی، با نشان نرینگی که مردان با آن دق‎الباب می‎کردند و دیگری، با نشان زنانگی برای دق‎الباب بانوان. در حریم خانه آرامش ساکنان اهمیت داشت. در حالی که نور خورشید به عنوان یکی از عناصر طبیعت بر تمامی اجزای خانه می‎تابید، اما این ویژگی با پوشیدگی و امنیت اهل آن در تضاد نبود. معماران ایرانی بنا را به گونه‎ای می‎ساختند که نه مزاحمتی داشت و نه سایه‎ای مزاحم بر آن گسترده می‎شد. 

به این ترتیب ساکنان خانه در آن به آرامش و امنیت می‎رسیدند. مدرنیسم اما سبک زندگی متفاوتی را بر جامعه ایران تحمیل کرده است. در سبک جدید زندگی دیگر از خانه‎هایی با مشخصات پیش‎گفته خبری نیست، اما آرامش و امنیت چیزی نیست که از زندگی انسان ایرانی رخت بربندد یا از آن چشم پوشید. 

شرکت گروه سرمایه‌گذاری مسکن درصدد است با بهره اعتدالی از سنت، عرف و مدرنیسم حتی خانه‎های جدید و آپارتمان‎ها را به گونه‎ای طراحی کنند که از این دو شاخصه بی‎بهره نباشند. ثمسکن در این باره به اسلاف خود که همانا معماران ایرانی اسلامی هستند تأسی خواهد کرد که در کار خود رضای خالق و خلق را توامان در نظر می‎گرفتند. آن‎گاه می‎توان از زندگی ایرانی در روزگار مدرن سخن گفت؛ در این زندگی خلاقیت و نوآوری به مقتضای زمان تجلی می‎یابد. شرکت گروه سرمایه‌گذاری مسکن رسالت خود را در حوزه شهرسازی همین مهم دنبال می‌کند؛ همانا که باید «جهانی فکر کرد و ایرانی عمل کرد».


* دکتر محمدرضا جعفرآقایی /عضو هیات‌مدیره شرکت سرمایه‌گذاری بانک مسکن

بازگشت به ابتدای صفحه
ارسال به دوستان
ارسال نظر
روایت تصویری
نگاه دوم
پیشنهاد سردبیر
پربازدیدها

دانشگاه‌ها زیر ذره بین آخرین رتبه بندی تایمز/ تعداد حضور افزایشی؛ رتبه برخی کاهشی

برگزاری جلسه ستاد هماهنگی روابط اقتصادی خارجی با حضور عراقچی

به هرچه برای غلبه بر دشمن نیاز باشد تجهیز می‌شویم/ هراسی از تهدید و عربده‌کشی اشرار حاکم بر واشنگتن و تل‌آویو نداریم

ده‌ها شهید و زخمی در بمباران بخش‌های مختلف غزه/مناطق مسکونی شمالی با خاک یکسان شدند

هیچ محدودیت پروازی در کشور وجود ندارد/ به شایعات توجه نکنید

«نتفلیکس» و سانسور صدای فلسطینیان/ خدمت به صهیونیسم و مشروعیت‌سازی برای تداوم نسل‌کُشی

سلینجر عصرهزاره علیه اسرائیل/سالی رونی و حمایت‌ از فلسطین

هوای پاک بودجه ندارد!/ آلودگی هوا سالانه ۳۰ هزار نفر را می‌کشد

سری گلکسی S25 احتمالاً اولین پرچم‌داران سامسونگ با قابلیت آپدیت بی‌وقفه خواهند بود

هیاهوی فیلم‌های جدید بر پرده/ «باغ کیانوش» غیرکمدی پرفروش هفته شد

قالیباف جان باختن جمعی از مردم اسپانیا بر اثر سیل را تسلیت گفت

شکست کامل ارتش اسرائیل در تصرف شهر الخیام لبنان

سه محور قرآنیِ سخنان رهبر انقلاب در دیدار با دانش‌آموزان

بالاترین مدرک مربیگری را دارم/ نمی‌خواهیم قبول کنیم که نمی‌دانیم

ماجرای برهنگی یک زن در‌ محیط دانشگاه چیست؟ فشار روانی پس از متارکه

واکنش رسانه رسمی چین به عملیات وعده صادق ۲

ناترازی بنزین؛ بحرانی با چند راه حل/ اختصاص بنزین به هر کد ملی زمینه‌ساز کاهش مصرف سوخت می‌شود

دستیاران هوش مصنوعی/ نیروی کمکی در خانه یا جاسوسی در سایه؟

عقب نشینی مدیر شبکه تی آر تی ترکیه از اظهارات ضد ایرانی خود

جزئیات نحوه افزایش حقوق کارمندان در سال ۱۴۰۴ مشخص شد/ میزان معافیت مالیاتی حقوق بگیران پایین جامعه، صددرصد افزایش خواهد یافت

کلاف پیچیده پرمصرف‌ها/ قیمت برای مشترکان پرمصرف گاز واقعی می‌شود؟

لزوم معافیت مالیاتی حداقل‌بگیران/ کسری بودجه باید کنترل شود

اشتباه مرگبار نتانیاهو و جهنمی که برای اسرائیل ساخت

حمله تند نتانیاهو به نظامیان معترض در ارتش صهیونیستی

سفیر ایران: قدرت پدافند هوایی ایران در چین ترند شد

جبلی: برخی از مخاطب بالای ۷۰درصد صداوسیما ناراحت‌اند/ کدام صداوسیما؟ کدام مخاطب ؟

رشد ۳۰ درصدی اجاره‌بها/ بازار مسکن در نیمه دوم امسال تغییری ندارد

حمله موشکی سنگین حزب‌الله به پایگاه دریایی اسرائیل در حیفا

نقد و سیاست