خانه در فرهنگ ایرانی

خانه در فرهنگ ایرانی جایگاه خاصی دارد و شهر حول آن معنا می‎یابد. کومه در پارسی باستان به معنی خانه به شهر امروزی قم گفته می‎شد که در پیش از اسلام نیز شهری مقدس بود.
کد خبر: ۲۸۰۲۰۴
تاریخ انتشار:۲۹ فروردين ۱۴۰۲ - ۱۱:۰۶ - 18 April 2023
خانه در فرهنگ ایرانی


به گزارش روزپلاس، خانه در فرهنگ ایرانی جایگاه خاصی دارد و شهر حول آن معنا می‎یابد. کومه در پارسی باستان به معنی خانه به شهر امروزی قم گفته می‎شد که در پیش از اسلام نیز شهری مقدس بود. خانه در این فرهنگ نقطه کانونی است و نیک و بد شهر از آن شکل می‎گیرد؛ همان‎گونه که خانواده به اجتماع شکل می‎دهد. از همین رو هویت جامعه از درون خانه به وجود می‎آید. در فرهنگ اسلامی نیز خانه محل آرامش است و مسکن ناظر بر چنین معنایی است. با چنین نگاهی، خانه تنها سازه فراهم‎آمده از سنگ و آجر و چوب و آهن نیست، بلکه این سازه همچون کالبدی است که روح در آن دمیده می‎شود.

این روح همان هویت ایرانی-اسلامی است که خانه ایرانی را متمایز می‎سازد. پیوند با طبیعت مهم‎ترین شاخصه این هویت است. احترام به طبیعت از شاخصه‎های هویت ایرانی است. به طوری که جشن‎های ایران باستان حول طبیعت و ستایشِ خداوند بابت نعمت‎هایش در طبیعت است. از همین رو در خانه ایرانی فضایی برای گل و گیاه پیش‌بینی می‎شد. در آن روزگار که فضای کافی وجود داشت، باغچه و حوض آب در میانه خانه قرار می‎گرفت. در مرکزیت خانه دو عنصر آب و خاک را می‎شد مشاهده کرد. همچنان‎که اجاق آتش در اتاق چنین وضعیتی داشت. این مرکزیت در نشستن و پهن‎کردن سفره نیز دیده می‎شد. در این گردآمدن، عواطف شکل می‎گرفت و جایگاه بزرگ خانواده نیز مشخص بود. گویی عاطفه و حرمت همنشینی داشتند. همچنین ایوان خانه بر زیبایی حیاط مشرف بود و اهل خانه از آن به تماشا می‎نشستند.

در واقع اهالی خانه حق تماشای درون خانه را از ایوانی داشتند که راه به اندرون داشت. بر این مبنا حیاط همچون گوهری در حلقه خانه بود. چنین خانه‎ای حرم بود که حرمت داشت و اغیار را به حریم آن راه نبود؛ نه به چشم و نه به قدم. این حریم از همان در خانه تعیین می‎شد. چنان‌که بر در خانه دو کلون تعبیه می‎شد؛ یکی، با نشان نرینگی که مردان با آن دق‎الباب می‎کردند و دیگری، با نشان زنانگی برای دق‎الباب بانوان. در حریم خانه آرامش ساکنان اهمیت داشت. در حالی که نور خورشید به عنوان یکی از عناصر طبیعت بر تمامی اجزای خانه می‎تابید، اما این ویژگی با پوشیدگی و امنیت اهل آن در تضاد نبود. معماران ایرانی بنا را به گونه‎ای می‎ساختند که نه مزاحمتی داشت و نه سایه‎ای مزاحم بر آن گسترده می‎شد. 

به این ترتیب ساکنان خانه در آن به آرامش و امنیت می‎رسیدند. مدرنیسم اما سبک زندگی متفاوتی را بر جامعه ایران تحمیل کرده است. در سبک جدید زندگی دیگر از خانه‎هایی با مشخصات پیش‎گفته خبری نیست، اما آرامش و امنیت چیزی نیست که از زندگی انسان ایرانی رخت بربندد یا از آن چشم پوشید. 

شرکت گروه سرمایه‌گذاری مسکن درصدد است با بهره اعتدالی از سنت، عرف و مدرنیسم حتی خانه‎های جدید و آپارتمان‎ها را به گونه‎ای طراحی کنند که از این دو شاخصه بی‎بهره نباشند. ثمسکن در این باره به اسلاف خود که همانا معماران ایرانی اسلامی هستند تأسی خواهد کرد که در کار خود رضای خالق و خلق را توامان در نظر می‎گرفتند. آن‎گاه می‎توان از زندگی ایرانی در روزگار مدرن سخن گفت؛ در این زندگی خلاقیت و نوآوری به مقتضای زمان تجلی می‎یابد. شرکت گروه سرمایه‌گذاری مسکن رسالت خود را در حوزه شهرسازی همین مهم دنبال می‌کند؛ همانا که باید «جهانی فکر کرد و ایرانی عمل کرد».


* دکتر محمدرضا جعفرآقایی /عضو هیات‌مدیره شرکت سرمایه‌گذاری بانک مسکن

بازگشت به ابتدای صفحه
ارسال به دوستان
ارسال نظر
روایت تصویری
نگاه دوم
پیشنهاد سردبیر
پربازدیدها

آینده هویت اسلامی عربستان در سایه اصلاحات سکولار

برگزاری مراسم «قهرمان ملی»/ رونمایی از تقریظ رهبر انقلاب

عراقچی: حرکت سه کشور اروپایی در شورای حکام به پیچیده‌تر شدن موضوع خواهد انجامید/بررسی آخرین تحولات مربوط به مذاکرات هسته‌ای

۲۲ شهید و مفقود در بمباران یک خانه مسکونی/ تله مرگ‌بار حزب‌الله در مسیر نظامیان اسرائیلی

ایفون‌های فعال رجیستر نمی‌شوند!/ تصمیم وزارت صمت به ضرر دولت و مردم!

بانک ملت هک نشده است/ تنها همراه بانک ملت در حال به روزرسانی است

میدان حرف آخر را می‌زند/ پاسخ ما هدف قرار دادن قلب تل‌آویو خواهد بود

سازمان لیگ قیمت بلیت‌ها را اعلام کرد؛ نرخ براساس ورزشگاه+نامه

پزشکیان: ایران بر روابط گسترده‌تر و عمیق‌تر با کشور دوست و همسایه قطر تأکید دارد/ نخست وزیر قطر: همواره برای ایران یک همپیمان قوی و مورد اعتماد خواهیم بود

قهرمان دهه هفتادی/ جوان‌ترین شهید مدافع حرم که بود؟

درباره دوگانه تیم ملی فوتبال-صداوسیما/ کدام طرف درست می‌گوید؟

تلویزیون از رختکن تیم ملی خبر ندارد

"مثل نهنگ " و بحران‌ شناختی خاموش بعد از مادری

ایران در قبال آژانس حسن‌ نیت نشان داد/ اگر طرف‌های مقابل به دنبال تقابل باشند، ایران نیز واکنش مناسب از خود بروز خواهد داد

آن روی سکه ترامپ در فناوری/ از متضرر شدن اپل تا شانس هوش مصنوعی

وقتی موسیقی آقای آهنگساز وزن «طلا و مس» را بیشتر کرد

چگونگی رجیستر گوشی‌های آیفون‌ هنوز تعیین تکلیف نشده!/ آیفون کماکان قطعه!

کُمیت لنگ «بازار کتاب» دو سال پس از رونمایی

دل غریب من از گردش زمانه گرفت/ به یاد غربت زهرا شبی بهانه گرفت

صهیونیست‌های یهودی با این وحشی‌گری منجی را از خود می‌دانند

واکنش‌ها به ویدئوی جنجالی «صبحانه ایرانی» درباره قیصر

جریان سینمای زیرزمینی از ابتدا تاکنون/ چالش‌ها و راهکارها

ایران و سفر گروسی به تهران؛ مثبت در تعامل، قاطع در تقابل

نهاد کتابخانه‌‌های عمومی و سهمی قلیل از بودجه

شاعری که نگهبان بانک است/بی‌پولی بود که شاعر شدم!

ایران خودرو پاسخ داد/ قیمت جدید خودرو از چه زمانی اعمال می شود؟

همکاری‌ ایران با آژانس منوط به انجام تعهدات طرف مقابل است/ مسیر همکاری‌ ایران و آژانس در یکسال آینده را روشن کردیم

عملیات حنظله/ بزرگترین هک تاریخ موجودیت رژیم صهیونیستی

دانشگاه‌ها زیر ذره بین آخرین رتبه بندی تایمز/ تعداد حضور افزایشی؛ رتبه برخی کاهشی

ماجرای برهنگی یک زن در‌ محیط دانشگاه چیست؟ فشار روانی پس از متارکه

«اخلاق» باید یکی از ملاک‌های اصلی دختران و پسران برای ازدواج باشد/اهمیت خلقیات در ازدواج

داروهای لاغری اعتیادآور/ فروش در آرایشگاه‌های زنانه

بیماری‌های خطرناک در کمین افراد چاق/ از افسردگی تا سرطان‌ها

علائم افسردگی در نوجوانان/ ارتباط کاهش اعتقادات مذهبی و نا امیدی

عزل مدیران ارشد مبارزه با پولشویی سه بانک کشور

چرا انتخابات آمریکا بر اقتصاد ایران تاثیر عمده ندارد؟/ نگرانی جایز نیست

سوءاستفاده از بیماری یا بی شرمی رسانه ای

سفیر ایران: قدرت پدافند هوایی ایران در چین ترند شد

آغاز ضرب سکه با تاریخ سال بعد از ۱۵ اسفند ماه / کاهش حباب سکه

قیمت جهانی طلا امروز ۱۹ آبان/ هر اونس طلا ۲۶۸۴ دلار و ۷۷ سنت

رئیس شورای هماهنگی بانک‌ها:اجرایی‌شدن مصوبات بانکی سفر وزیر اقتصاد به استان سیستان و بلوچستان

الهامی: من مقصر اصلی شکست مقابل مس رفسنجان هستم

نقد و سیاست