احیای روابط ایران و عربستان با میانجی‌گری چین؛ فرمولی جدید برای ارتقای امنیت در منطقه

به گزارش روزپلاس، خبرگزاری شینهوا همزمان با یک‌ساله شدن توافق عادی‌سازی روابط ایران و عربستان سعودی که با میانجی‌گری چین حاصل شد در گزارشی به بررسی تاثیرات این بهبودی روابط بر منطقه و مناسبات دو کشور پرداخت و تاکید کرد: روابط تهران و ریاض در طول یک سال گذشته از آشفتگی‌های منطقه‌ای عبور کرده و مزایای قابل توجهی برای مردم هر دوی این کشورها و منطقه به همراه داشته است.

این رسانه افزود: آشتی تاریخی میان ایران و عربستان، نه تنها مظهر تعهد چین به صلح منطقه‌ای است، بلکه الگوی جدیدی برای حل و فصل مناقشات از طریق گفت‌وگو و مذاکره ایجاد می‌کند.

امروز، حمایت چین از صلح در کشورهای خاورمیانه همچنان طنین‌انداز است.

شینهوا در ادامه به ادامه جنگ رژیم صهیونیستی علیه نوار غزه اشاره و خاطر نشان کرد: از آنجایی‌که این درگیری بر سراسر خاورمیانه سایه افکنده است، کشورهای منطقه بیش از پیش مشتاق تلاش‌های صلح‌آمیز برای کمک به بازگرداندن آرامش هستند.

رسانه چینی بهبود روابط تهران و ریاض را نمونه‌ای از این تلاش‌ها برای ارتقای صلح در منطقه دانست و با اشاره به نقش پکن در این میان نوشت: چین برای تنش‌زدایی میان ایران و عربستان نقش یک میانجی را بر عهده گرفت و از روابط دوستانه خود با آنها برای تسهیل ارتباطات و گفت‌وگو بین طرف‌های متخاصم استفاده کرد. سرانجام، عربستان سعودی و ایران در ۱۰ مارس ۲۰۲۳ در بیانیه مشترکی که با چین در پکن منتشر شد، اعلام کردند که به توافقی برای بازگشایی سفارت‌خانه‌ها و نمایندگی‌های دیپلماتیک خود در مدت دو ماه دست یافته‌اند که نقطه عطفی در آب شدن روابط آنها محسوب می‌شد.

تسهیل آشتی ایران و عربستان با کمک چین به عنوان یک کاتالیزور برای ظهور مسیر جدید تنش‌زدایی در میان کشورهای خاورمیانه عمل کرده است، چراکه اندکی پس از آن، یک رشته تحولات مثبت در روند صلح خاورمیانه حاصل شد: سوریه پس از ۱۲ سال وقفه به اتحادیه عرب بازگشت. قطر و بحرین تصمیم به احیای روابط دیپلماتیک گرفتند. روابط ایران، ترکیه و مصر نیز بهبود یافت و تنش‌ها در یمن فروکش کرد.

نوها باکر، استاد علوم سیاسی دانشگاه آمریکایی در قاهره در این باره گفت: توافق احیای روابط ایران و عربستان با میانجی‌گری چین، به خاورمیانه یک فرمول جدید برای ارتقای امنیت و ثبات ارائه می‌دهد.

خبرگزاری شینهوا همچنین به ارائه جزئیاتی درباره افزایش چشمگیر تعاملات و دیدارها میان مقامات ارشد ایرانی و سعودی در طول یک ساله گذشته پرداخت و گفت‌وگوی تلفنی ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران و محمد بن سلمان ولیعهد سعودی در ماه اکتبر درباره جنگ غزه و متعاقب آن، سفر رئیسی به ریاض برای شرکت در کنفرانس عربی-اسلامی درخصوص مساله فلسطین را نقطه عطف بهبود روابط تهران و ریاض توصیف کرد.

جورجیو کافایرو، مدیر اجرایی Gulf State Analytics، یک شرکت مشاوره ریسک ژئوپلیتیک مستقر در واشنگتن در مقاله اخیر خود نوشت: تعاملات نزدیک بین عربستان سعودی و ایران در سال گذشته نشان می‌دهد که در این تنش‌زدایی از آنچه که برخی از تحلیلگران احتمالاً یک سال پیش انتظار داشتند، عمق بسیار بیشتری وجود دارد.

شینهوا تاکید کرد: دو کشور با روابط رو به رشد خود پیام روشنی را به جهان خارج، مبنی بر این می‌فرستند که «صلح پایدار تنها از طریق آشتی مبتنی بر گفت‌وگوی صمیمانه حاصل می‌شود».

در حال حاضر، پیامدهای ادامه جنگ غزه و ممانعت برخی کشورها از تلاش‌ها برای برقراری آتش‌بس، تهدیدی جدی برای تلاش‌های طولانی مدت حفظ صلح در خاورمیانه است. در چنین شرایطی حمایت چین برای حل‌وفصل مناقشات از طریق گفت‌وگو و دیپلماسی، حتی از اهمیت بیشتری برای تقویت صلح در این سرزمین جنگ‌زده برخوردار است.

عبدالعزیز الشعبانی، یک محقق سعودی در مرکز مطالعات سیاسی و استراتژیک الریاض اظهار داشت: رویکرد چین برای دستیابی به امنیت با خواسته کشورهای خاورمیانه برای ایجاد تحولات صلح‌آمیز همسو است. آشتی ایران و عربستان مفهوم صلح و توسعه را به عنوان یک اجماع مشترک در سراسر منطقه متبلور کرده است.

حامد وفایی، محقق و چین شناس در دانشگاه تهران گفت: حل و فصل شکاف بین عربستان و ایران به‌عنوان شاهدی بر کارآمدی تلاش‌های دیپلماتیک چین در تقویت صلح منطقه‌ای تلقی می‌شود. یک خاورمیانه و به‌طور جهان صلح‌آمیزتر نیازمند مشارکت بیشتر عاملان صلح همانند چین است.