پایان مأموریت سفیر روسیه در آمریکا

به گزارش روزپلاس، دفتر نمایندگی دیپلماتیک روسیه در واشنگتن بامداد امروز، یکشنبه، اعلام کرد که آناتولی آنتونوف کار خود به عنوان سفیر روسیه در ایالات متحده را به پایان رسانده و به مسکو باز می‌گردد. 

در بیانیه سفارت روسیه در آمریکا آمده است: «هواپیمای آنتولی آنتونوف امروز ساعت 15:00 [به وقت محلی] ایالات متحده را ترک می‌کند.»

هنوز سفیر جدید روسیه در آمریکا منصوب نشده است.

آناتولی آنتونوف از تاریخ 21 آگوست سال 2017 به عنوان سفیر فوق‌العاده و تام‌الاختیار روسیه در ایالات متحده فعالیت کرده است. آنتونوف به مدت پنج سال در این سمت انجام وظیفه کرده است. پیش از آن، آنتونوف از سال 2011 تا 2016، مسئولیت معاونت وزیر دفاع روسیه را بر عهده داشت. همچنین در دوره زمانی 2016 تا 2017 معاون وزیر امور خارجه روسیه بود.

پیش‌تر، در اوایل اکتبر، آنتونوف اعلام کرد که دیپلمات‌های روسی و شخص او تهدیدهای جانی دریافت کرده‌اند. او دراین باره گفته بود: «احساس می‌شود که با نزدیک شدن به تاریخ مهم انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در 5 نوامبر، کار در واشنگتن به مراتب دشوارتر از قبل می‌شود.»

آنتونوف افزود: «نشانه‌هایی از این موضوع شامل تظاهرات‌ تهاجمی با شعارهای تحریک‌آمیز و توهین آمیز به رهبران کشور ما، و همچنین تهدیدهای جانی علیه دیپلمات‌ها و شخص سفیر دیده شده است.»

تاریخچه روابط دیپلماتیک بین روسیه و آمریکا

روابط دیپلماتیک بین اتحاد جماهیر شوروی و آمریکا در تاریخ 16 نوامبر 1933 برقرار شد و در 25 دسامبر سال 1991، آمریکا فدراسیون روسیه را به عنوان جانشین اتحاد جماهیر شوروی به رسمیت شناخت.

در فوریه 1992، روسای جمهور روسیه و آمریکا، بوریس یلتسین و جورج بوش پدر، اعلامیه کمپ دیوید را امضا کردند که به‌طور رسمی به جنگ سرد پایان داد.

اگرچه در برخی مسائل بین‌المللی دیدگاه‌های طرفین با هم همخوانی نداشت، اما در سال 2002 روابط دو کشور هم در مسکو و هم در واشنگتن به عنوان «مشارکت استراتژیک» ارزیابی می‌شد.

سردی شدید در روابط پس از رویداد کودتای دولتی اوکراین در سال 2004 که با حمایت آشکار واشنگتن صورت گرفت، آغاز شد. از آن زمان، ایالات متحده راهبرد «بازدارندگی نظام‌مند» روسیه را در پیش گرفت که بر تمامی حوزه‌های همکاری، از جمله روابط دیپلماتیک دو کشور، تأثیر منفی گذاشت.

اخراج دیپلمات‌ها و مصادره اموال دیپلماتیک

در ژانویه سال 2016، دولت باراک اوباما در روزهای آخر کار خود، پنج نفر از شش کنسول افتخاری روسیه را از دریافت مجوز دیپلماتیک محروم کرد و دلیل آن را «مداخله مقامات روسی در کار دیپلمات‌های آمریکایی» و همچنین فعالیت سازمان‌های غیردولتی در روسیه اعلام کرد.

در اواخر سال 2016، کمپینی در ایالات متحده به‌منظور متهم کردن روسیه به دخالت در انتخابات، که در آن دونالد ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور انتخاب شد، آغاز شد.

در این شرایط، دولت اوباما تحریم‌های ضد روسی را اعلام کرد و طبق آن 35 دیپلمات روس را اخراج کرد و دو ملک متعلق به روسیه (مکان‌های تفریحی در ایالت‌های نیویورک و مریلند) را توقیف کرد.

در آن زمان، روسیه هیچ اقدامی در پاسخ به آن انجام نداد. اما در جولای سال 2017، هنگامی که در زمان ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ، تحریم‌های ضد روسی بیشتری اعمال شد، وزارت امور خارجه روسیه به وزارت خارجه ایالات متحده پیشنهاد کرد که تعداد کارکنان سفارت آمریکا در مسکو و کنسولگری‌های عمومی در سن‌پترزبورگ، یکاترینبورگ و ولادی‌وستوک با تعداد کارکنان روسی در ایالات متحده برابر شود. بدین ترتیب، تعداد آن‌ها به میزان 755 نفر کاهش یافت (این اخراج در این مقیاس حتی در دوران جنگ سرد نیز بین دو کشور سابقه نداشت). همچنین، روسیه امکان استفاده از دو ساختمان سفارت آمریکا در مسکو را به حالت تعلیق درآورد.

محدودیت‌های شدید اعمال شده علیه دیپلمات‌های روس

علاوه بر اخراج کارکنان دیپلماتیک روسیه، وزارت امور خارجه ایالات متحده شروع به اعمال محدودیت در مدت زمان مأموریت دیپلمات‌های روسی به سه سال کرد و یادآور شد، در صورتی که آن‌ها از ترک کشور خودداری کنند، از مصونیت دیپلماتیک محروم شده و از کشور اخراج خواهند شد.

به عنوان اقدامی تلافی‌جویانه برای اخراج اجباری دیپلمات‌های روسی، وزارت امور خارجه روسیه دستور داد که چند نماینده دیپلماتیک ایالات متحده نیز خاک روسیه را ترک کنند.

علاوه بر این، در 21 ژوئن 2024، آناتولی آنتونوف، سفیر روسیه در واشنگتن، اعلام کرد که مقامات آمریکایی تصمیم گرفته‌اند دفاتر مرکز صدور روادید روسیه در واشنگتن و نیویورک را تعطیل کرده و دیپلمات‌های روسی را از مزایای مالیاتی محروم کنند.

فراخوانی سفرا به مسکو و واشنگتن برای رایزنی

در تاریخ فدراسیون روسیه، دو بار فراخوانی سفرای روسیه از ایالات متحده برای رایزنی (اقدام اعتراض آمیزی در عرف دیپلماتیک که نشان‌دهنده نارضایتی از وضعیت روابط است) رخ داده است.

در 18 دسامبر 1998، یولی وارونتسوف، رئیس هیئت دیپلماتیک روسیه در ایالات متحده، به مسکو فراخوانده شد. این "اقدام اعتراضی دیپلماتیک" به عملیات نظامی هوایی مشترک ایالات متحده و بریتانیا علیه عراق با عنوان «روباه صحرا» بدون مجوز شورای امنیت سازمان ملل مربوط بود.

در 17 مارس 2021، وزارت امور خارجه روسیه، سفیر آناتولی آنتونوف را برای رایزنی به مسکو فراخواند و به جان سالیوان، سفیر آمریکا در روسیه در آن زمان، نیز توصیه کرد که برای انجام رایزنی مشابهی به واشنگتن بازگردد.

این اقدام پس از مصاحبه جنجالی جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا با شبکه ABC انجام شد که در آن بایدن اعلام کرد روسیه «بهای دخالت در انتخابات آمریکا» را خواهد پرداخت و همچنین به پرسش خبرنگار مبنی بر اینکه «آیا فکر می‌کنید ولادیمیر پوتین قاتل است؟» پاسخ مثبت داد.

آناتولی آنتونوف در تاریخ 21 مارس به مسکو بازگشت. در جریان ملاقات‌ها در وزارت امور خارجه روسیه و چندین کمیته دومای دولتی، او یادآور شد که واشنگتن «به‌طور پیوسته ساختار پیچیده روابط» بین دو کشور را از بین می‌برد و این‌که «روابط روسیه و آمریکا در عمیق‌ترین بحران تاریخی خود قرار دارند.»

در 16 ژوئن 2021، رؤسای جمهور روسیه و ایالات متحده، ولادیمیر پوتین و جو بایدن، در نشستی دوجانبه در ژنو توافق کردند که سفرا به محل مأموریت خود بازگردند و قضیه فیصله یافت.

سفیران روسیه در آمریکا

از دسامبر سال 1991 تا به امروز، شش دیپلمات سفارت روسیه در آمریکا را هدایت کرده‌اند. ویکتور کامپلکتوف تا مارس 1992 ریاست هیئت نمایندگی این کشور را بر عهده داشت (او از ژانویه 1991 سفیر اتحاد جماهیر شوروی در آمریکا بود). پس از او، ولادیمیر لوکین به مدت دو سال (1992-1994)، یولی وارونتسوف به مدت چهار سال (1994-1998) این سمت را بر عهده داشتند. یوری اوشاکوف (مشاور سیاسی کنونی ولادیمیر پوتین) به مدت 10 سال (1998-2008) و بعد از او سرگئی کیسلیاک به مدت 9 سال (2008-2017) این مقام را داشتند. آناتولی آنتونوف نیز پنج سال در این سمت باقی ماند.