تحلیل/

چرا ولیعهد قدرتمند عربستان سعودی هنوز به پدرش نیاز دارد؟/احتمال یک کودتای درون‌خانوادگی در خاندان آل سعود

المانیتور در مطلبی به شرایط پیچیده حاکم بر عربستان و اختلافات عمیق خاندان آل سعود پرداخت.
کد خبر: ۸۷۶۹۲
تاریخ انتشار:۱۶ تير ۱۳۹۷ - ۱۳:۲۴ - 07 July 2018
به گزارش روزپلاس و به نقل از وبسایت المانیتور یک سال پس از آن که ملک سلمان بن عبدالعزیز آل سعود پسرش محمد بن سلمان را به عنوان ولیعهد عربستان سعودی منصوب کرد، محمد 32 ساله برای حفظ سمت ولیعهدی به مشروعیت و اختیارات پدرش وابسته است. این ولیعهد بیش از هر فرد دیگری در نیم‌قرن اخیر خاندان سعود را دوقطبی کرده‌است.

تابستان گذشته پادشاه عربستان بدون هیچ توضیحی شاهزاده محمد بن نایف را از موقعیت شماره دو در مراتب سلطنتی عربستان برکنار کرد و فرزند خودش را به جای او نشاند. نایف در نبرد با القاعده در عربستان عملکردی موفقیت‌آمیز برجا گذاشته بود، از حملات تروریستی در آمریکا و اروپا جلوگیری کرده‌بود، و از چندین تلاش سوء‌قصد القاعده جان سالم به در برده‌بود. او از زمان برکناری تحت بازداشت خانگی قرار دارد و تمامی ارتباطاتش کنترل می‌شود. وی دسترسی اندکی به افرادی خارج از دایره سلطنتی دارد و حساب‌های بانکی‌اش نوامبر سال گذشته مسدود شد.

از دهه 70 قرن گذشته، زیرشاخه‌ی مرتبط با نایف در خاندان سلطنتی عربستان بر وزارت کشور تسلط داشته‌است. این وزارتخانه یک دیوان‌سالاری غول‌پیکر است و از افرادی تشکیل می‌شود که شغل خود را مدیون خاندان نایف هستند. به گفته منابع امنیتی، پس از برکناری نایف انگیزه‌های آن‌ها تضعیف شده‌است.
حالا منابع بسیاری تأیید می‌کنند که یک شاهزاده ارشد دیگر نیز از زمان آغاز موج جدیدی از بازداشت‌های شاهزاده‌ها در پاییز گذشته تحت نظر است. هیچ اتهامی بر ضد بیشتر این افراد دستگیرشده مطرح نشد و آن‌ها تنها پس از پرداخت پول آزاد شدند.

شاهزاده ترکی بن عبدالله هفتمین پسر ملک عبداللهِ درگذشته است. هیچ اتهامی بر ضد وی مطرح نشده و او به مشاوره حقوقی و قانونی دسترسی ندارد. ترکی تنها می‌تواند با نزدیکانش تماس‌های تلفنی کوتاهی برقرار کند. گفته می‌شود رئیس دفتر اسبق وی نیز بر اثر شکنجه جان خود را از دست داده‌است.

ترکی متولد سال 1971 است. او در نیروی هوایی سلطنتی عربستان خلبان شد و سپس سمت فرمانده اسکادران را از آن خود کرد. پدرش او را به سمت قائم‌مقام فرماندار استان ریاض منصوب کرد و او در سال 2014، فرماندار این استان شد. ترکی متروی شهر ریاض را ساخت. فرمانداری ریاض از اهمیت بسیاری در عربستان سعودی برخوردار است؛ چرا که بیشتر شاهزاده‌ها در این استان زندگی می‌کنند. فرماندار این استان نیز از تمامی رازهای مرتبط با شاهزاده‌ها آگاه است. ملک سلمان پیش از آن که ولیعهد شود، 50 سال فرماندار بود.

بازداشت ترکی تنش‌ها را در خاندان سلطنتی تشدید کرده‌است. برادران ناتنی پادشاه، احمد و مقرن، به طور خصوصی خواهان آزادی او شده‌اند. اما با درخواست آن‌ها مخالفت شده است؛ امری که در خاندان آل سعود بسیار غیرمعمول است. ترکی عالی‌رتبه‌ترین عضو از خاندان سلطنتی است که همچنان در زندان به سر می‌برد. برادر ترکی نیز نوامبر سال گذشته بازداشت شد؛ اما با پرداخت پول آزادی خود را خرید. او فرمانده گارد ملی عربستان سعودی بود؛ سمتی که پدرش آن را از دهه 60 قرن گذشته قبضه کرده‌بود. ترکی مدیر ارشد اجرایی "بنیاد ملک عبدالله" است که 20 میلیارد دلار ارزش‌گذاری شده‌است.

وزارت کشور و گارد ملی عربستان سعودی دو نهاد امنیتی بسیار مهم در این کشور محسوب می‌شوند. آن‌ها در عمل رقیبی ندارند. آن‌ها قدرت را هم در پایتخت و هم در شهرهای مقدس عربستان در اختیار دارند.

تنها سابقه‌ای از چنین منازعاتی را در خاندان آل سعود در تاریخ معاصر می‌توان در دهه‌های 50 و 60 قرن گذشته جستجو کرد. در آن زمان ملک سعود -- جانشین بنیانگذار عربستان مدرن عبدالعزیز آل سعود -- برادرانش را با اتهاماتی نظیر فساد و شرارت کنار زد. در سال 1958 5 سال از سلطنت سعود می‌گذشت. در آن زمان جمال عبدالناصر، رئیس‌جمهور پرنفوذ مصر نقش سعود را در طرحی نافرجام برای ترور خودش برملا کرد. سعود با همین اتهام به وسیله برادرش  -- فیصلِ ولیعهد -- خلع قدرت شد؛ اما وادار به کناره‌گیری نشد. این منازعات در خاندان آل سعود 5 سال به درازا کشید تا این که سعود در نهایت تبعید و فیصل پادشاه عربستان شد.

امروز هم خاندان آل سعود با اختلافات عمیقی دست به گریبان است. مادامی که ملک سلمان تاج و تخت را در اختیار دارد، احتمال یک کودتای درون‌خانوادگی وجود ندارد. سلمان از مشروعیت برخوردار است. او همچنین با مشکلاتی نظیر مرگ مغزی و ناتوانی مواجه نیست. او از فرزندش حمایت می‌کند. اگر او یک دهه دیگر زنده باشد، خیلی چیزها تغییر می‌کند. اما اگر همین امشب از دنیا برود، باید آماده تغییرات زیادی باشیم.

سوء‌قصد هم یک احتمال محسوب می‌شود. فیصل ترور شد. گزارش‌های فراوانی درباره طرح‌ریزی یک عملیات سوء‌قصد بر ضد ولیعهد در ماه آوریل منت

شر شده‌است. او حدود یک ماه پس از آن را دور از انظار عمومی گذراند. تمامی این ماجرا رازآلود است؛ اما از حکم‌فرمایی وضعی نامشخص بر این کشور حکایت دارد. گفته می‌شود ولیعهد به شدت نگران امنیت خود است.

سیاست خارجی اصلی ولیعهد، جنگ یمن است. سعودی‌ها و متحدانشان امیدوارند نبرد بر سر بندر کلیدی الحدیده شرایط حاکم بر جنگ 3 و نیم ساله یمن را دستخوش تغییر کند. عملیات عربستان در یمن موسوم به "پیروزی طلایی" تلاشی نافرجام برای خروج از باتلاقی است که هزینه‌های گزافی را بر دوش این کشور انداخته، میلیون‌ها یمنی را تا آستانه مرگ بر اثر گرسنگی پیش برده، و به سود بردن ایران -- رقیب اصلی عربستان سعودی -- از وضع کنونی منجر شده‌است.

عجیب است که آنچه 55 سال پیش آخرین ضربه را به پادشاهی ملک سعود وارد کرد، یک جنگ دیگر در یمن بود. فیصل از مداخله سال 1962 ناصر در یمن برای برکناری قطعی سعود و تحکیم قدرتش استفاده کرد. سعود برای گذراندن دوران تبعید به قاهره و آتن رفت و هرگز به عربستان بازنگشت.




العالم
بازگشت به ابتدای صفحه
ارسال به دوستان
ارسال نظر
روایت تصویری
نگاه دوم
پیشنهاد سردبیر
پربازدیدها

آینده هویت اسلامی عربستان در سایه اصلاحات سکولار

برگزاری مراسم «قهرمان ملی»/ رونمایی از تقریظ رهبر انقلاب

عراقچی: حرکت سه کشور اروپایی در شورای حکام به پیچیده‌تر شدن موضوع خواهد انجامید/بررسی آخرین تحولات مربوط به مذاکرات هسته‌ای

۲۲ شهید و مفقود در بمباران یک خانه مسکونی/ تله مرگ‌بار حزب‌الله در مسیر نظامیان اسرائیلی

ایفون‌های فعال رجیستر نمی‌شوند!/ تصمیم وزارت صمت به ضرر دولت و مردم!

بانک ملت هک نشده است/ تنها همراه بانک ملت در حال به روزرسانی است

سازمان لیگ قیمت بلیت‌ها را اعلام کرد؛ نرخ براساس ورزشگاه+نامه

میدان حرف آخر را می‌زند/ پاسخ ما هدف قرار دادن قلب تل‌آویو خواهد بود

قهرمان دهه هفتادی/ جوان‌ترین شهید مدافع حرم که بود؟

پزشکیان: ایران بر روابط گسترده‌تر و عمیق‌تر با کشور دوست و همسایه قطر تأکید دارد/ نخست وزیر قطر: همواره برای ایران یک همپیمان قوی و مورد اعتماد خواهیم بود

درباره دوگانه تیم ملی فوتبال-صداوسیما/ کدام طرف درست می‌گوید؟

تلویزیون از رختکن تیم ملی خبر ندارد

"مثل نهنگ " و بحران‌ شناختی خاموش بعد از مادری

ایران در قبال آژانس حسن‌ نیت نشان داد/ اگر طرف‌های مقابل به دنبال تقابل باشند، ایران نیز واکنش مناسب از خود بروز خواهد داد

آن روی سکه ترامپ در فناوری/ از متضرر شدن اپل تا شانس هوش مصنوعی

وقتی موسیقی آقای آهنگساز وزن «طلا و مس» را بیشتر کرد

چگونگی رجیستر گوشی‌های آیفون‌ هنوز تعیین تکلیف نشده!/ آیفون کماکان قطعه!

کُمیت لنگ «بازار کتاب» دو سال پس از رونمایی

دل غریب من از گردش زمانه گرفت/ به یاد غربت زهرا شبی بهانه گرفت

صهیونیست‌های یهودی با این وحشی‌گری منجی را از خود می‌دانند

واکنش‌ها به ویدئوی جنجالی «صبحانه ایرانی» درباره قیصر

جریان سینمای زیرزمینی از ابتدا تاکنون/ چالش‌ها و راهکارها

ایران و سفر گروسی به تهران؛ مثبت در تعامل، قاطع در تقابل

نهاد کتابخانه‌‌های عمومی و سهمی قلیل از بودجه

شاعری که نگهبان بانک است/بی‌پولی بود که شاعر شدم!

ایران خودرو پاسخ داد/ قیمت جدید خودرو از چه زمانی اعمال می شود؟

همکاری‌ ایران با آژانس منوط به انجام تعهدات طرف مقابل است/ مسیر همکاری‌ ایران و آژانس در یکسال آینده را روشن کردیم

عملیات حنظله/ بزرگترین هک تاریخ موجودیت رژیم صهیونیستی

دانشگاه‌ها زیر ذره بین آخرین رتبه بندی تایمز/ تعداد حضور افزایشی؛ رتبه برخی کاهشی

ماجرای برهنگی یک زن در‌ محیط دانشگاه چیست؟ فشار روانی پس از متارکه

«اخلاق» باید یکی از ملاک‌های اصلی دختران و پسران برای ازدواج باشد/اهمیت خلقیات در ازدواج

داروهای لاغری اعتیادآور/ فروش در آرایشگاه‌های زنانه

بیماری‌های خطرناک در کمین افراد چاق/ از افسردگی تا سرطان‌ها

علائم افسردگی در نوجوانان/ ارتباط کاهش اعتقادات مذهبی و نا امیدی

عزل مدیران ارشد مبارزه با پولشویی سه بانک کشور

چرا انتخابات آمریکا بر اقتصاد ایران تاثیر عمده ندارد؟/ نگرانی جایز نیست

سوءاستفاده از بیماری یا بی شرمی رسانه ای

سفیر ایران: قدرت پدافند هوایی ایران در چین ترند شد

آغاز ضرب سکه با تاریخ سال بعد از ۱۵ اسفند ماه / کاهش حباب سکه

قیمت جهانی طلا امروز ۱۹ آبان/ هر اونس طلا ۲۶۸۴ دلار و ۷۷ سنت

رئیس شورای هماهنگی بانک‌ها:اجرایی‌شدن مصوبات بانکی سفر وزیر اقتصاد به استان سیستان و بلوچستان

الهامی: من مقصر اصلی شکست مقابل مس رفسنجان هستم

نقد و سیاست