گزارش/

بررسی آماری محیط کسب و کار / مسير توسعه از آزادي اقتصادي مي‌گذرد ؟

با توجه به نرخ بیکاری و تلاش‌های سازمان‌های دولتی در ایجاد اشتغال، اهمیت کارآفرینی بیش از پیش جلوه‌گر شده است
کد خبر: ۳۵۸۵۵
تاریخ انتشار:۱۶ ارديبهشت ۱۳۹۶ - ۱۴:۳۳ - 06 May 2017

به گزارش روزپلاس  پیمان ماهور ، کارشناس ارشد مدیریت کارآفرینی ، در روزنامه قانون نوشت :

پیمان ماهور

ایجاد بستر مناسب جهت شروع کسب و کارهای جدید و کارآفرینی در اوضاع اقتصادی امروز کشور بسیار مهم و اثرگذار است. با توجه به نرخ بیکاری و تلاش‌های سازمان‌های دولتی در ایجاد اشتغال، اهمیت موضوع کارآفرینی بیش از پیش جلوه‌گر شده است. درست است که کارآفرین بر محیط اثرگذارخواهد بود، اما رابطه محیط اقتصادی و کسب و کار ارتباطی دو طرفه است و در صورتی کسب و کاری جدید متولد خواهد شد که محیط و بستر مناسب جهت آغاز به کار و تداوم فعالیت‌ها موجود باشد.


از این جهت تحلیل محیط کسب و کار و تلاش برای بهبود آن به منزله ایجاد بستری برای شکل گیری مشاغل نوین و پیشرفت کسب و کارهای موجود تلقی می‌شود که در ادامه مسیر محیط در تبادل با این کسب و کارها، خود نیز به بهبود خواهد رسید. عوامل بسیاری در محیط اقتصادی و کسب و کار اثرگذار هستند که مهم‌ترین ارکان اثرگذار به عنوان شاخص‌های محیط کسب و کار مورد مطالعه و بررسی قرار می‌گیرند که در هریک از این شاخص‌ها با تعیین المان‌های موثر به صورت عددی شاخص را بیان کرده و در نهایت مجموعه حاصله بیان‌گر پویایی محیط کسب و کار خواهد بود، که در ادامه به بیان جایگاه ایران از نظر محیط کسب و کار و بررسی روند تغییرات ایجاد شده در سال‌های گذشته در این شاخص‌ها خواهیم پرداخت.

آزادی اقتصادی

شاخص آزادی اقتصادی که توسط بنیاد هریتیج (Heritage foundation) و انستیتو فریز (Fraser institute) منتشر می‌شود بیان‌گر احتمال موفقیت یک فعالیت اقتصادی بدون دخالت دولت و یا یک قدرت اقتصادی و به بیانی دیگر امکان نقش آفرینی اقتصادی در یک کشور است که با جمع آوری، ده‌ها متغیر محاسبه و ارئه می‌شود که متاسفانه کشور ایران با شاخص 50.5 همرده با کشورهای ویتنام و آرژانتین و مالدیو از میان 180 کشور در رده 155 قرار دارد. البته لازم به ذکر است که از سال 2014 تاکنون ایران رشدی 7 نمره‌ای در این شاخص داشته است، اما کماکان از شاخص متوسط در خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) و یا کشور امارات پایین‌تر است.

بررسی آماری محیط کسب و کار / مسير توسعه از آزادي اقتصادي مي‌گذرد ؟
 
رقابت‌پذیری اقتصادی

شاخص مهم دیگر، شاخص جهانی رقابت پذیری اقتصادی (GCR) است که از سال 2004 به صورت سالیانه توسط انجمن جهانی اقتصاد (WEF) که بنیادی غیرانتفاعی واقع در ژنو سوییس است، منتشر می‌شود و به ارزیابی توانایی کشورها برای خلق موفقیت برای شهروندان می‌پردازد که این شاخصه وابسته به میزان بهره‌وری کشور از دارایی و منابع در دسترس است. به این معنا که شاخص جهانی رقابت‌پذیری اقتصادی به بررسی مجموعه ای از سازمان‌ها، قوانین  و المان‌های پایدار اثرگذار بر روی موفقیت اقتصادی می‌پردازد که برپایه 12 رکن از جمله میزان نوآوری و سطح سلامت و سطح آموزش و تحصیلات تکمیلی  و ... است. جمهوری اسلامی ایران با کسب امتیاز 4.1 در این شاخص هم ردیف ارمنستان و برزیل و کرواسی و تاجیکستان از میان 140 کشور در رده هفتاد و چهارم قرار دارد، به‌طوري كه سویس با امتیاز 5.8 در رده نخست و کشور همسایه قطر با 5.3 به عنوان کشور چهاردهم در این شاخص قرار دارد.

بررسی آماری محیط کسب و کار / مسير توسعه از آزادي اقتصادي مي‌گذرد ؟

دموکراسی

دموکراسی دیگر شاخص اثرگذار در تحلیل محیط کسب و کار است. كه اين شاخص به معنای مجموعه قوانینی که برای حمایت از آزادی بنا شده است و با توجه به همبستگی میان شاخص‌ها و عوامل تاثیرگذار می‌توان اینگونه بیان کرد، درکشوری که دموکراسی به معنای واقعی کلمه وجود دارد، عدم اطمینان محیطی کاسته شده و در ارزیابی و طرز نگاه کارآفرینان و صاحبان کسب و کار اثر مثبت دارد. دموکراسی دامنه وسیعی را در بر می‌گیرد، شامل آزادی بیان، آزادی‌های دینی و مذهبی، آزادی اجتماعی، گرد هم آیی‌ها و حقوق ناشی از قوانین و رویه‌های قضایی است و از ویژگی‌های بنیادی آن وجود انتخابات آزادانه، حاکمیت دولت بر اساس اکثریت و حمایت از اقلیت است. این شاخص توسط گروهی از اقتصاددانان به مرکزیت انگلستان منتشر می‌شود که متاسفانه در این کارشناسی اعمال سلایق شخصی صورت گرفته و سیاسی کاری‌ها و در نظر نگرفتن اعتقادات و فرهنگ جوامع آن را از مقبولیت جهانی ساقط کرده است. طبق همین سیاسی کاری‌ها بود که در خلال اتفاقات سیاسی ایران در سال 2009 ، شاخص دموکراسی ایران طبق آنچه منتشر شد و با اثرپذیری از فضای سیاسی و نه واقعیت، کاهشی چشمگیر پیدا کرد. هرچند در سال های اخیر با افزایش این شاخص برای کشور مواجه بوده ایم. به طورکلی در قاره وسیعی مانند آُسیا طبق آمارهای منتشره از این نهاد هیچ کشوری در دموکراسی صد در صدی قرار ندارد، که این آمار جای تاسف دارد.

بررسی آماری محیط کسب و کار / مسير توسعه از آزادي اقتصادي مي‌گذرد ؟ 

دیده‌بان جهانی کارآفرینی

شاخص بعدی، دیده‌بان جهانی کارآفرینی (GEM) است که مطالعات کنسرسیومی دانشگاهی است که از سال 1999 به بررسی سطح کارآفرینی صورت گرفته در گستره وسیعی از کشور‌ها می‌پردازد و یافته‌های آن به دلیل وسعت مکانی و پیوستگی زمانی به عنوان منبعی برای انجام تحقیقات علمی در مبحث کارآفرینی بسیار حائز اهمیت است. یکی از اصلی‌ترین ارکان در بررسی این شاخص، فعالیت در مراحل ابتدایی کارآفرینی (TEA) است که به ارزیابی سن شروع به کارآفرینی می‌پردازد. گزارش‌ها به صورت بین‌المللی و به صورت جامع و یا بر روی مبحثی خاص منتشر می‌شوند. کشور ایران در بسیاری از فاکتورهای مربوطه ازجمله برنامه‌های ویژه دولت برای کارآفرینان، سیاست‌های اقتصادی دولت  آموزش ایجاد کسب و کار در مدارس و سرمایه‌گذاری در بخش کارآفرینی از میانگین جهانی بسیار پایین‌تر است، اما کشور در حال توسعه‌ای مانند امارات متحده عربی در بسیاری از این بخش‌ها شرایط و بستر مناسبی را برای کارآفرینان ایجاد کرده است.

 بررسی آماری محیط کسب و کار / مسير توسعه از آزادي اقتصادي مي‌گذرد ؟
 
اقتصاد دیجیتال

اقتصاد دیجیتال که ستون اصلی انقلاب صنعتی چهارم محسوب می‌شود، امروزه نقش پر رنگی در کارآفرینی و ایجاد کسب و کارهای نو ایفا می‌کند و شاخصی اصلی در تحلیل محیط کسب و کار به شمار می‌رود. برای تعیین شاخص اقتصاد دیجیتال، عوامل متعددی مورد بررسی قرار می‌گیرند از جمله میزان پوشش شبکه اینترنت در سطح کشور، توانایی های استفاده از فضای دیجیتال در جامعه، نحوه استفاده از حجم اینترنت توسط شهروندان که میتواند به مطالعه آنلاین، خرید اینترنتی، شبکه‌های اجتماعی، انجام امور بانکی و ... اختصاص داده شود، ادغام فناوری دیجیتال با کسب و کارها و بهره‌گیری صاحبان کسب و کارهای سنتی از این بستر جدید، خدمات عمومی اینترنتی که توسط دولت، شهرداری و سازمان‌های حکومتی ارائه می‌شود و به نام دولت الکترونیک شناخته می‌شود. در این شاخص کشور ایران در سال 2010 در بین 70 کشور در رتبه شصت و نهم قرار داشته است و امروزه با تلاش‌های صورت گرفته پیشرفت حاصل شده است، اما کماکان با جایگاه قابل دسترس اختلاف زیادی وجود دارد درحالی که کشور امارات از نظر پیشرفت اقتصاد دیجیتال در رده دوم این لیست قرار دارد و در سال 2010 رتبه 32 را به خود اختصاص داده بود.
 
بررسی آماری محیط کسب و کار / مسير توسعه از آزادي اقتصادي مي‌گذرد ؟
 
نوآوری

شاخص جهانی نوآوری (GII) رتبه‌بندی کشورها براساس ظرفیت موفقیت در نوآوری است. این رتبه‌بندی سالانه توسط سازمان جهانی ماکیت فکری (World Intellectual Property Organization ) و سازمان‌های همکار منتشر شده و توسط دولت‌ها جهت مقایسه میزان نوآوری‌های صورت گرفته مورد استفاده قرار می‌گیرد. شاخص جهانی نوآوری در کشور ایران از سال 2011 شروع به افت کرد به نحوی که از رتبه 95 در سال 2011 به رتبه 120 در سال 2014 سقوط کرد که با تدابیر اندیشه شده در چند سال گذشته در در کمتر از 3 سال با جهشی 42 رتبه‌ای به جایگاه 78 رسید و پیش بینی می‌شود در انتهای سال 2017 به جایگاه 50 برسد.

بررسی آماری محیط کسب و کار / مسير توسعه از آزادي اقتصادي مي‌گذرد ؟ 

سهولت کسب و کار

آخرین شاخصی که در مبحث تحلیل محیط کسب و کار مطرح می‌شود،شاخص سهولت کسب و کار است که توسط بانک جهانی تولید و منتشر می‌شود. هرچه شاخص سهولت کسب و کار کوچک تر باشد معرف رتبه بالاتر و شرایط مناسب تر، یعنی قوانین ساده‌تر برای کسب و کارها و حمایت قوی از حق مالکیت است. در حال حاضر رتبه ایران بر اساس آمار اعلام شده 120 از يك تا 190 است که در سال‌های آتی همواره روندی مثبت و رو به رشد را طی کرده است.

بررسی آماری محیط کسب و کار / مسير توسعه از آزادي اقتصادي مي‌گذرد ؟
 
جایگاه ایران در رتبه بندی محیط کسب و کار

با تمام بررسی‌های انجام شده پیرامون اهمیت محیط کسب و کار از جهت بسترسازی برای ایجاد فعالیت‌های اقتصادی و تولیدی جدید و تشویق افراد به کارآفرینی در راستای بهبود اقتصاد کشور و همچنین ایجاد شغل و برطرف کردن معضل بیکاری در جامعه امروز ایران، پس از بررسی شاخص‌های اثرگذار بر این محیط، متوجه می‌شویم که براساس آخرین رتبه بندی محیط کسب و کار (BER) جمهوری اسلامی ایران در میان 82 کشور بالاتر از ونزوئلا و در رتبه هشتاد و يكم و در کنار کشورهایی مانند آنگولا، لیبی و کوبا قرار دارد. درحالی که رتبه برخی از کشورهای منطقه مانند عربستان صعودی (رتبه 41) و امارات متحده عربی (رتبه 30) به مراتب بالاتر از ایران است،البته این آمار نباید ایجاد نا امیدی کند، زیرا ایران در بسیاری از شاخص‌ها روندی صعودی را طی می‌کند و با یک برنامه بلندمدت و تغییرات قانونی که بايد در جهت حمایت از کارآفرینان و بنگاه‌های اقتصادی توسط دولت و مجلس صورت گیرد و با به کارگیری نیروهای تحصیل کرده و جوان کشور می‌توان درسال 2018 تا 2022 در جایگاهی به مراتب بهتر قرار گرفت و فضایی جهت ایجاد و رشد کسب و کارها و حمایت از بخش‌های اقتصادی فراهم کرد.

بازگشت به ابتدای صفحه
ارسال به دوستان
ارسال نظر
روایت تصویری
نگاه دوم
پیشنهاد سردبیر
پربازدیدها

ایران به گام غیرفنی اروپا پاسخ مناسب می‌دهد/ آمادگی ایران برای همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی

پرسپولیس-مس/ آغاز مأموریت سرخ ها در جام حذفی با نیم‌نگاه به آسیا

جزئیات روند آتش‌بس در لبنان/ تاثیر قدرت حزب‌الله بر مذاکرات

نخستین استفاده از موشک‌های دوربرد علیه روسیه/ تصمیم آمریکا و آلمان برای ارسال بسته‌های جدید کمک نظامی به اوکراین

وتوی قطعنامه آتش‌بس غزه مجوزی برای ادامه کشتار است/ آمریکا به همدستی 13 ماهه خود در نسل‌کشی غزه ادامه داد

کتاب از سبد بسیاری از خانواده‌ها حذف شده است

روایت دکتر لاریجانی مشاور رهبر انقلاب از سفر اخیر به سوریه و لبنان/ «با روحیه‌ای که در رزمندگان حزب‌الله دیدم، مطمئناً پیروز می‌شوند»

الحاق کرانۀ باختری/ فرار به جلوی نتانیاهو با همراهی «ترامپ»

باید در منطقه الهام بخش باشیم/ روال کار دولت چهاردهم اینگونه نیست که فقط در تهران بنشیند و دستور دهد

نظارت اژه‌ای بر روند بررسی پرونده‌های خاص/ آسیب‌شناسی تدوین فهرست‌های عفو مناسبتی

مولوی عبدالحمید: دکتر پزشکیان مردم زحمت‌کش استان سیستان‌وبلوچستان را مورد تفقد خود قرار دادند

قتل‌عام در محله شیخ رضوان/ 23 عملیات حزب‌الله در روز چهارشنبه

فجایع ۴۱۱ روز جنایت/ ۸۶ درصد غزه کاملاً تخریب شده است

چه کسانی پزشکیان را در سفر به سیستان و بلوچستان همراهی می کنند؟/ برنامه های سفر

دانشگاه‌ها زیر ذره بین آخرین رتبه بندی تایمز/ تعداد حضور افزایشی؛ رتبه برخی کاهشی

ماجرای برهنگی یک زن در‌ محیط دانشگاه چیست؟ فشار روانی پس از متارکه

«اخلاق» باید یکی از ملاک‌های اصلی دختران و پسران برای ازدواج باشد/اهمیت خلقیات در ازدواج

داروهای لاغری اعتیادآور/ فروش در آرایشگاه‌های زنانه

بیماری‌های خطرناک در کمین افراد چاق/ از افسردگی تا سرطان‌ها

علائم افسردگی در نوجوانان/ ارتباط کاهش اعتقادات مذهبی و نا امیدی

عزل مدیران ارشد مبارزه با پولشویی سه بانک کشور

سوءاستفاده از بیماری یا بی شرمی رسانه ای

چرا انتخابات آمریکا بر اقتصاد ایران تاثیر عمده ندارد؟/ نگرانی جایز نیست

سفیر ایران: قدرت پدافند هوایی ایران در چین ترند شد

قیمت جهانی طلا امروز ۱۹ آبان/ هر اونس طلا ۲۶۸۴ دلار و ۷۷ سنت

آغاز ضرب سکه با تاریخ سال بعد از ۱۵ اسفند ماه / کاهش حباب سکه

رئیس شورای هماهنگی بانک‌ها:اجرایی‌شدن مصوبات بانکی سفر وزیر اقتصاد به استان سیستان و بلوچستان

شبکه «میر» روسیه به «شتاب» ایران وصل می‌شود/ کارت‌های ایرانی در خودپرداز‌های روسیه قابل استفاده خواهد شد

نقد و سیاست