بعید است تقابل ترامپ و پوتین با دیدار پیش رو، رفع شود/ تحولات خاورمیانه پس از دیدار سران آمریکا و روسیه به کدام سو می‌رود؟

به گزارش روزپلاس، ماکسیم ساچکوف در المانیتور نوشت: در ۲۷ ژوئن جان بولتون مشاور امنیت ملی آمریکا برای پایه ریزی یک نشست مشترک بین ولادیمیر پوتین و دونالد ترامپ به مسکو سفر کرد. پس از یک نشست در پشت در‌های بسته با سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه، به استقبال پوتین رفت. یوری یوشاکوف دستیار امور خارجه روسیه، سرگئی لاوروف و سرگئی شویگو وزیر دفاع در این نشست حضور داشتند.

 المانیتور ادامه داد: موضوع «مداخله روسیه» در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در سال ۲۰۱۶ م. نگرانی اصلی بسیاری از نخبگان سیاسی واشنگتن را شکل می‌داد. پوتین در سخنان مقدماتی خود با کنایه زیرکانه‌ای اشاره کرد که مسکو هیچ ارتباطی با این قضیه ندارد. وی گفت: «برای شروع متاسف هستم که باید به این مسئله اشاره کنم که مناسبات روسیه و آمریکا در بهترین شکل خود نیست... من معتقدم که این مسئله تا حد زیادی به درگیری‌های سیاسی شدید در داخل آمریکا بر می‌گردد. اما دیدار کنونی شما به من این امید را می‌دهد که بتوانیم گام‌هایی را در جهت احیای روابط همه جانبه بین دو کشور برداریم. روسیه هرگز خواهان تقابل و رویارویی با آمریکا نیست.» پوتین همچنین در مورد میزبانی جام جهانی ۲۰۱۶ اشاره کرد و گفت: «ما تاکنون قادر بوده ایم که این رویداد مهم ورزشی را به درستی برگزار کنیم. ما خیلی خوشحال می‌شویم که تجربه خود را با شما به اشتراک بگذاریم.» جان بولتون گفت: «من مشتاقانه منتظر بحث با شما هستم که چگونه روابط بین دو کشور بهبود پیدا کند. شما حوزه‌هایی را پیدا کنید که ما بتوانیم در آن مسئله با یکدیگر توافق کنیم. من از تواضع شما بسیار تشکر می‌کنم و به دنبال یادگیری این هستم که شما در بین این همه مسائل چطور جام جهانی را با موفقیت برگزار کرده اید.»

المانیتور در ماه مارس گزارش داد که بسیاری در مسکو بر این عقیده بودند که انتصاب جان بولتون مشاور امنیت ملی ترامپ زمینه بازگشت احتمالی سیاست خارجی نئومحافظه کارانه آمریکا از جمله در منطقه خاورمیانه را فراهم می‌کند. مقامات طرفدار کرملین و مفسران در ارزیابی مواضع پیشین بولتون؛ بر این عقیده بودند که مذاکرات با آمریکا در حوزه کنترل تسلیحات همانند اقدام دولت ترامپ در خروج از برجام می‌تواند با دشواری همراه باشد.

جان بولتون در کنفرانس مطبوعاتی گفت: «با وجود سر و صدا‌های منتقدان، ارتباط مستقیم بین پوتین و ترامپ می‌تواند در راستای منافع مشترک دو کشور باشد. حقیقتا برگزاری این نشست یک دستاورد بزرگی است. ترامپ به شدت احساس کرد که اکنون زمان مناسبی برای دیدار با پوتین است.» یوری یوشاکوف دستیار امور خارجه روسیه پس از نشست پویتن و بولتون گفت: «جزئیات نشست آتی بین پوتین و ترامپ به طور همزمان توسط مقامات دو کشور در ۲۸ ژوئن اعلام می‌شود.» جان بولتون گفت: «ما تاریخ و مکان برگزاری این نشست را توافق کردیم و این کار در یک کشور سوم که برای هر دو رهبر مناسب است انجام می‌شود.» یوشاکوف گفت: «این دیدار احتمالا در حدود زمانی بعد از ظهر انحام می‌شود و سپس یک کنفرانس مطبوعاتی مشترکی برگزار خواهند کرد. این نشست برای چند ساعت برنامه ریزی شده است.» ترامپ در ۱۱ و ۱۲ جولای برای نشست ناتو به بروکسل و در ۱۳ جولای به بریتانیا سفر می‌کند. کرملین در ابتدا اعلام کرد که نشست پوتین و ترامپ ممکن است در وین در ۱۵ جولای برگزار شود، اما بعد در یک گزارشی مکان را به هلسینکی پایتخت فنلاند تغییر دادند. اما تماس تلفنی ۲۶ ژوئن لاوروف با صدراعظم اتریش گمانه زنی‌ها را مبنی بر این که وین میزبان نشست بین آن‌ها است را افزایش داده است. در همین روز دیمتری پسکوف سخنگوی کرملین گفت: «محتوای مذاکرات پوتین و بولتون در مورد ثبات و امنیت بین الملل، خلع سلاح؛ مسائل منطقه‌ای و دوجانبه بوده است.»

پس از برگزاری نشست، رسانه‌های روسیه گزارش دادند که فهرست موضوعات و دستورکار بحث بین طرفین در مورد پیامد‌های تصمیم آمریکا در خروج از برجام، درگیری اکراین، مسئله کره شمالی، کنترل تسلیحات و معاهده‌ای بی ام بوده است. یوشاکوف گفت که دو رئیس جمهور پس از نشست برای طرح گام‌های بیشتر در بهبود روابط آمریکا و روسیه و اقدامات مشترک آن‌ها در عرصه بین المللی بیانیه نهایی اتخاذ خواهند کرد. پس از آن، وزارت خارجه روسیه تاکید کرد که بحران سوریه کانون اصلی مذاکرات آتی بین ترامپ و پوتین را تشکیل خواهد داد. در این راستا یک روز قبل از برگزاری نشست لاوروف و بولتون، مقامات نظامی روس در پایگاه هوایی حمیم تاکید کردند که توافق در زمینه منطقه عاری از تنش در جنوب سوریه با حمله گروه‌های افراطی و مسلح غیرقانونی علیه نیرو‌های دولتی سوریه نقض شده است. این اظهارات تحلیلگران روسیه را آشفته کرد و این مشخص نبود که چگونه این اظهارات باید تفسیر شود. آیا این امر نشانگر خروج روسیه از توافق مشترک با آمریکا و اردن در منطقه عاری از تنش در جنوب روسیه است؟ آیا این اقدام راهی برای سوق دادن آمریکا به مذاکره مجدد در مورد شرایط جدید منطقه است؟ یا این امر می‌تواند زمینه توافق جدید بین آمریکا و روسیه باشد؟

نویسنده معتقد است در حالی که منطقه عاری از تنش در جنوب سوریه می‌تواند به یک پتانسیل واقعی برای توافق مشترک بین آمریکا و روسیه تبدیل شود، اما حضور نظامی آمریکا در سایر نقاط سوریه به طور خاص شرق فرات یک چالش امنیتی بزرگتری است. در مسکو انتظارات نسبت به نتایج نشست بین پوتین و ترامپ در میان سیاستگذاران و متخصصان بسیار کم است. اختلافات دو کشور در چارچوب سیستماتیک گسترش پیدا کرده است و حتی اگر پوتین و ترامپ از ویژگی‌های رهبری خوبی هم برخوردار باشد تغییر رویارویی و تقابل کامل آن‌ها بعید است. با این وجود شکاکان افراطی بر این عقیده هستند که مدیریت این تقابل بهتر از آن است که اختلافات جدیدی بین آن‌ها شکل بگیرد. با توجه به عدم آگاهی نسبت به جزئیات و روند مذاکرات بین سازمان‌های مختلف آمریکایی و روسیه هنوز مشخص نیست که آیا نشست بین طرفین می‌تواند تحولات خاورمیانه را تحت تاثیر قرار دهد یا خیر، این که آیا دو رهبر می‌توانند در قالب تلاش مشترک در عرصه بین المللی به خشونت آمیز‌ترین بحران در منطقه خاورمیانه پایان دهند.

انتخاب