به گزارش روزپلاس؛ بیستم فروردین ماه مصادف است با سالروز شهادت سید شهیدان اهل قلم، سید مرتضی آوینی. به همین مناسبت قصد داریم در این یادداشت زندگی نامه او و آثارش را به شما عزیزان معرفی کنیم. با ما همراه باشید.
بیستم فروردین، شانزدهمین سالگرد شهادت سیدمرتضی آوینی (1326 ـ 1372) نویسنده و مستندساز است.
سید مرتضی آوینی شهریور 1326 در شهر ری متولد شد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در شهرهای زنجان، کرمان و تهران به پایان رساند و به عنوان دانشجوی رشته معماری وارد دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران شد. او بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، در گروه تلویزیونی جهاد سازندگی به فیلم‌سازی پرداخت. با شروع عملیات والفجر 8 کار گروه جهاد شکل کاملاً منسجم و به هم پیوسته‌ای پیدا کرد و آغاز تهیه مجموعه روایت فتح به همان ایام بازمی‌گردد.
آوینی همزمان با فیلم‌سازی فعالیت مطبوعاتی‌اش را نیز از سال 1362 با نگارش مقالاتی در ماهنامه اعتصام آغاز کرد. سال‌های 1368 تا 1372 دوران اوج فعالیت مطبوعاتی وی محسوب می‌شود.
اواخر سال 1370 موسسه فرهنگی روایت فتح به فرمان رهبر معظم انقلاب تأسیس شد تا تهیه مجموعه روایت فتح که از زمان پذیرش قطعنامه رها شده بود، ادامه پیدا کند.
از مهمترین آثار او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• آوینی، سید مرتضی (۱۳۷۴). روایت محرم. تهران: مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی.
• آوینی، سید مرتضی (۱۳۷۶). گنجینه آسمانی (متن گفتارهای مجموعه مستند روایت فتح). تهران: کانون فرهنگی هنری ایثارگران و موسسه فرهنگی روایت فتح.
• آوینی، سید مرتضی (۱۳۷۶). توسعه و مبانی تمدن غرب. تهران: ساقی.
• آوینی، سید مرتضی (۱۳۷۷). آینه جادو (جلد ۱: مقالات سینمایی). تهران: ساقی.
• آوینی، سید مرتضی (۱۳۷۷). آینه جادو (جلد ۲: نقدهای سینمایی). تهران: ساقی.
• آوینی، سید مرتضی (۱۳۷۸). آغازی بر یک پایان. تهران: ساقی.
• آوینی، سید مرتضی (۱۳۷۸). آینه جادو (جلد ۳: گفتگوها، سخنرانی‌ها و مقالات سینمایی). تهران: ساقی.
• آوینی، سید مرتضی (۱۳۷۸). امام و حیات باطنی انسان. تهران: روایت فتح.
• آوینی، سید مرتضی (۱۳۷۸). فردایی دیگر (مجموعه مقالات). تهران: برگ.
• آوینی، سید مرتضی (۱۳۷۹). حلزون‌های خانه به دوش. تهران: ساقی.
• آوینی، سید مرتضی (۱۳۷۹). رستاخیز جان. تهران: ساقی.
• آوینی، سید مرتضی (۱۳۷۹). فتح خون (روایت محرم). تهران: ساقی.
• آوینی، سید مرتضی (۱۳۷۹). یک تجربه ماندگار (روایت فتح به روایت شهید سید مرتضی آوینی). تهران: روایت فتح.
• آوینی، سید مرتضی (۱۳۸۰). با من سخن بگو دوکوهه (گفتار متن برنامه روایت فتح). تهران: روایت فتح.
• آوینی، سید مرتضی (۱۳۸۰). مرکز آسمان. تهران: روایت فتح.
• آوینی، سید مرتضی (۱۳۸۲). حکومت فرزانگان (مروری بر مبانی حاکمیت سیاسی در اسلام). تهران: موسسه فرهنگی هنری شهید آوینی و نشر غنچه.
• آوینی، سید مرتضی (۱۳۸۴). سفر به سرزمین نور. تهران: روایت فتح.
• آوینی، سید مرتضی (۱۳۸۴). شهری در آسمان. تهران: روایت فتح.
• آوینی، سید مرتضی (۱۳۸۴). نسیم حیات (گفتار متن فیلم‌های مستند). تهران: ساقی.
•
از خصوصیات اخلاقی ایشان می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
• یکی از خصوصیات اخلاقی شهید مرتضی آوینی، مهربانی و عشق به تمام اعضای خانواده بود و همیشه در کارهای خانه به همسر خود کمک می کرد.
• از دیگر خصوصیات اخلاقی شهید آوینی، خواندن نماز اول وقت بود. ایشان به نماز اول وقت بسیار اهمیت می دادند و همیشه 15 دقیقه پیش از اذان ، منتظر اقامه نماز می شدند و همه کارهای خود را براساس نماز تنظیم می کردند
• ایشان، بسیار کم توقع، فروتن و متواضع بودند، در برخی از کارهای ساده و نوشتن به دانشجویان کمک می کردند.
• خنده رو، نرم خو بودند و به شاگردهای خود سلام می کردند و به حرفهای آنها گوش می دادند.
• به گفته خود، شهید مرتضی آوینی، ایشان از یک مسیر طی شده در زندگی حرف می زد و می گفت: « تصور نکنید که من با زندگی به سبک و سیاق متظاهران به روشنفکری ناآشنا هستم. خیر. من از یک راه طی شده با شما حرف می‌زنم. من هم سال‌های سال در یکی از دانشکده‌های هنری درس خوانده‌ام، به شب‌های شعر و گالرهای نقاشی رفته‌ام. موسیقی کلاسیک گوش داده‌ام، ساعت‌ها از وقتم را به مباحثات بیهوده درباره‌ی چیزهایی که نمی‌دانسته‌ام، گذرانده‌ام. من هم سال‌های با جلوه فروشی و تظاهر به دانایی بسیار زیسته‌ام، ریش پرفسوری و سبیل نیچه‌ای گذاشته‌ام… اما بعد خوشبختانه زندگی مرا به راهی کشانده است که ناچار شده‌ام رودربایستی را نخست با خودم و سپس با دیگران کنار بگذارم.»
مجموعه‌ی آثار شهید آوینی در این دوره هم از حیث کمیت، هم از جهت تنوع موضوعات و هم از نظر عمق معنا و اصالت تفکر و شیوایی بیان اعجاب‌آور است. در حالی که سرچشمه‌ی اصلی تفکر او به قرآن، نهج‌البلاغه، کلمات معصومین علیهم‌السلام و آثار و گفتار حضرت امام(ره) باز می‌گشت. با تفکر فلسفی غرب و آرا، و نظریات متفکران غربی نیز آشنایی داشت و با یقینی برآمده از نور حکمت، آنها را نقد و بررسی می‌کرد. او شناخت مبانی فلسفی و سیر تاریخی فرهنگ و تمدن جدید را از لوازم مقابله با تهاجم فرهنگی می‌دانست چرا که این شناخت زمینه‌ی خروج از عالم غربی و غرب زده‌ی کنونی را فراهم می‌کند و به بسط و گسترش فرهنگ و تفکر الهی مدد می‌رساند. او بر این باور بود که با وقوع انقلاب اسلامی و ظهور انسان کاملی چون امام خمینی(ره) بشر وارد عهد تاریخی جدیدی شده است که آن را "عصر توبه‌ی بشریت" می‌نامید. عصری که به انقلاب جهانی امام عصر(عج) و ظهور "دولت پایدار حق" منتهی خواهد شد.
سرانجام سیدمرتضی آوینی، بیستم فروردین سال 1372 در فکه و در حال ساخت مجموعه مستند و تلویزیونی روایت فتح، بر اثر برخورد با مین‌های باقیمانده از زمان جنگ به شهادت رسید.
پیکر شهید سید مرتضی آوینی 22 فروردین با حضور رهبر معظم انقلاب و هنرمندان و نویسندگان تشییع و در بهشت زهرا (س) به خاک سپرده شد.
رهبر معظم انقلاب در دیداری که با خانواده شهید آوینی داشتند به آنها قرآنی هدیه دادند که این عبارت را اول آن نوشته بودند:
"به یاد شهید عزیز، سید شهیدان اهل قلم، آقای سیدمرتضی آوینی که یادش غالباً با من است..."