از عمان میانجی تا عمان محتاط/

آیا سفر رئیسی می تواند تغییر اساسی در رویکردهای عمان نسبت به ایران ایجاد کند؟/ آیا عمان مطابق میل ایران در منطقه و جهان رفتار میکند؟

کشور عمان کشور خوبی است. این کشور در منطقه راهبردی خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان دارای یک موقعیت گذرگاهی موثر دریایی بوده و به نحوی مکمل ژئوپلیتیکی ایران به حساب می آید.

کد خبر: ۲۵۲۷۳۹

تاریخ انتشار:۰۴ خرداد ۱۴۰۱ - ۰۸:۱۳ - 25 May 2022

از عمان میانجی تا عمان محتاط/ آیا سفر رئیسی می تواند تغییر اساسی در رویکردهای عمان نسبت به ایران ایجاد کند؟/ آیا عمان مطابق میل ایران در منطقه و جهان رفتار میکند؟

به گزارش روزپلاس؛ این کشور از منظر تاریخ و جغرافیا، قدمتی دیرینه دارد و با توجه به موقعیت جغرافیایی خود، کشوری جذاب و دیدنی است. ثبات بی نظیر این کشور و عملکرد حاکمان فعلی از جمله سلطان قابوس، این کشور را مورد توجه دنیای پیرامون قرار داده و هم اکنون سقف سرمایه گذاری خارجی در این کشور به بالای ۲۰میلیارد دلار رسیده است اما عمانی ها چندین دهه است که‌ بخش قابل ملاحظه ای از ثبات جغرافیایی و سرزمینی خود را مدیون ایران و کمک های ویژه کشورمان می دانند.

این کشور از لحاظ سیاسی با دیگر کشورهای عرب منطقه تفاوت های زیادی دارد و نگاهش به ایران نگاهی مثبت و بدون نوسان بوده و همواره در حد توان سعی دارد جانب عدالت را در روابط منطقه ای و دو جانبه با کشورمان حفظ کند. و حتی در برخی مقاطع که تحت فشار آمریکا و بعضا عربستان بوده، توجه چندانی به این فشارها نداشته، هرچند که چند سالی است عمانی ها نسبت به ایران محتاط شده اند!

از دیگر ویژگی متفاوت عمان بویژه در دهه های اخیر ، ایفای نقش میانجی میان ایران و آمریکا برای حل مناقشات فرسایشی بین تهران و واشنگتن ، بویژه پرونده هسته ای ایران بوده است. اما تعارض سیاست متفاوت دو کشور در برابر اسرائیل که بر اثر چرخش ناگهانی سیاست خارجی عمان صورت گرفت و این کشور رسما سیاست واحد عربی مبنی بر صلح میان اسرائیل و فلسطینی ها را بر اساس راهکار تشکیل دو کشور پذیرفت،روابط دو کشور ایران و عمان را در سطوح منطقه ای تحت تاثیر خود قرار داده است.

این سلطان نشین خوش سابقه در حال حاضر شرایط انفعالی را نسبت به ایران می گذراند که یکی از دلایل اصلی آن مربوط می شود به همین تغییر رویکرد به اسرائیل و عادی سازی روابط با تل آویو.

نکته مهم دیگر بر می‌گردد به موضوع توازن قدرت در منطقه‌ای که پر شده از منازعات و کشمکش ها. عمان به دلیل ماهیت عربی اش، در معادلات قدرت در حوزه عربی تعریف می شود و این موضوع باعث شده تا حدودی قابل توجه ،این متحد دیرینه از گذشته های خوب خود فاصله بگیرد. این کشور واقع شده در حاشیه شرقی خلیج فارس ، به دلایل فشار پیدا و پنهان آمریکا بویژه در دوران ترامپ از وضعیت عالی با ایران به وضعیت خوب شیفت پیدا کرد و این وضعیت به دلیل احتیاط های زیاد سلطان های عمانی، همچنان ادامه دارد.

شاید سفر آقای رئیسی و از همه مهمتر مدل گفتمان رئیس جمهور کشورمان، بتواند فضای فعلی را تحت تاثیر قرار دهد که با توجه به شرایط حاکم در محیط سیاسی ، امنیتی منطقه خلیج فارس و تردیدهای جدی که نسبت به آینده مذاکرات هسته ای وجود دارد، تغییر اساسی در رویکردهای عمان کمی بعید بنظر برسد. آنچه مسلم است اینکه برای حاکمان فعلی عمان ارتقای پرستیژ و احترام جهانی موضوع بسیار مهمی است که آنرا بعنوان یک راهبرد اصلی برای خود در نظر گرفته اند و با در نظر گرفتن شرایط روز منطقه و جهان پیش می روند.

واقعیت امر این است که مردم عمان به ایران علاقه واقعی و باطنی دارند اما طبیعتا این دلیلی نمی شود که سلطان نشین شرق شبه جزیره عربستان، مطابق میل ایران در منطقه و جهان رفتار کند . عمانی ها در حال حاضر فقط به مسائل دوجانبه توجه دارند و فراتر از این رفتار نمی کنند.

لذا اگر سازه های مرکب در سیاست خارجی ایران این موضوع را در شرایط فعلی درست درک کنند، سیاست رو به توسعه همسایگی می تواند موثر باشد و گامی رو به جلو تلقی شود در غیر این صورت این سیاست جدید هم مثل بسیاری از سیاست های دیگر در حرف باقی خواهد ماند.