به گزارش روزپلاس، سوریه نیز به کشورهایی پیوسته که جمهوری کوزوو را به رسمیت شناخته‌اند. این اتفاق پس از آن روی داد که احمد الشرع رئیس دولت انتقالی سوریه به ریاض سفر کرد و در نشست سه جانبه با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی و ویوسا عثمانی، رئیس‌جمهور کوزوو شرکت کرد. پس از این دیدار، وزارت امور خارجه سوریه با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که جمهوری کوزوو را به عنوان کشوری مستقل و دارای حاکمیت به رسمیت شناخته است.
احمد الشرع در دیدار با عثمانی، بر تقویت روابط دوجانبه و درک متقابل و همکاری مشترک، تأکید کرد و این اقدام، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های ترکیه پیدا کرد.
الشرع تاکید کرده که شناسایی کوزوو در چارچوب سیاست کلی سوریه برای گسترش همکاری و توسعه روابط با کشورهای مختلف، با هدف تأمین منافع مشترک و تقویت دوستی میان ملت‌ها صورت گرفته است. اما شواهد نشان می‌دهد که این اقدام دمشق، به توصیه آنکارا صورت گرفته و هیات مشترکی تحت امر ابراهیم کالین رئیس سرویس اطلاعاتی میت و هاکان فیدان وزیر امور خارجه، از یک ماه پیش در حال هموارسازی مسیر الشرع برای اتخاذ این تصمیم بوده‌اند.
کوزوو برای ترکیه علاوه بر تداعی دوران عثمانی، به عنوان یک کریدور استراتژیک ناتو-اتحادیه اروپا شناخته می‌شود و در اقدام احمد الشرع برای شناسایی کوزوو، اردوغان نقش مهمی داشته است.
چرا کوزوو مهم است؟
از نظر تاریخی، کوزوو موقعیت مهمی در قلب بالکان داشته و از قرون وسطی یک مرکز فرهنگی استراتژیک بوده است. همچنین مرکز امپراتوری صربستان و بخشی از امپراتوری عثمانی بوده است.
کوزوو بخشی از یوگسلاوی سابق بود و پس از جدایی از صربستان در سال 2008 استقلال خود را اعلام کرد. تا به امروز، 120 کشور کوزوو را به رسمیت شناخته‌اند. از میان کشورهای غربی می‌توان به آمریکا، آلمان، انگلیس، فرانسه و ایتالیا اشاره کرد و در جهان اسلام نیز ترکیه، عربستان سعودی و مصر و حالا سوریه، استقلال کوزوو را به رسمیت شناخته‌اند.
جمعیت کوزوو در سرشماری سال 2022 میلادی 2 میلیون نفر بود. 94.5٪ از جمعیت به زبان آلبانیایی، 1.6٪ به زبان صربی و 1.1٪ به زبان ترکی صحبت می‌کنند. با آن که ترک‌ها فقط 1 درصد از جمعیت کوزوو را تشکیل می‌دهند اما، فعالیت‌های رسانه‌ای، آموزش زبان ترکی استانبولی و فعالیت موسسات معارف ترکیه در کوزوو، حتی بیش از بوسنی است.
کوزوو زمانی نزدیک به پنج قرن (1389-1912) بخشی از امپراتوری عثمانی بود. هنوز هم در کوزوو ردپای فرهنگی، معماری و مذهبی عثمانی نمایان است و مساجد، مؤسسات آموزشی، پیوندهای خانوادگی و طریقت‌های صوفی، ترکیه و کوزوو را به هم پیوند می‌دهند.
برای حزب عدالت و توسعه (AKP) که بر روایت‌های نئوعثمانی و تمدنی تأکید دارد، کوزوو نماد تداوم میراث عثمانی و فضای فرهنگی ترکیه در بالکان است. به قول دیمیتار بچف، تحلیلگر ارشد موسسه کارنگی «کوزوو برای محافظه‌کاران ترک ارزش عاطفی و نمادین دارد. چرا که هم نمایانگر گذشته عثمانی و هم یادآورِ مسئولیت ترکیه در قبال مسلمانان بالکان است».
ترکیه، کوزوو را به عنوان یک پایگاه استراتژیک برای اعمال نفوذ در جنوب شرقی اروپا می‌بیند و از اولین کشورهایی بود که استقلال کوزوو را در سال 2008 میلادی به رسمیت شناخت.
به عبارتی دیگر، اعلام استقلال کوزوو در دوران زمامداری اردوغان و حزب عدالت و توسعه روی داده و احمد داود اوغلو از نخستین صاحب نظران سیاسیت خارجی ترکیه است که پیشنهاد توسعه فعالیت ترکیه در کوزوو را پیش کشیده است.
حالا مدت‌هاست آنکارا از طریق کوزوو، کانالی برای همکاری با ناتو، دیپلماسی منطقه‌ای و نفوذ در میان جمعیت‌های با اکثریت مسلمان ایجاد می‌کند. آژانس همکاری و هماهنگی ترکیه (تیکا) از مهمترین موسسات تحت امر وزارت امور خارجه و سرویس اطلاعاتی میت، ده‌ها مسجد و مکان فرهنگی مربوط به دوران عثمانی را بازسازی کرده است.
همچنین موسسه یونس امره، زبان و فرهنگ ترکی را در پریشتینا، پریزرن و سایر شهرها ترویج می‌دهد. سازمان دیانت به عنوان مهمترین نهاد دینی دولت ترکیه، در کوزوو نیز فعال است و از منظر فرهنگی نیز باید گفت: سریال‌های تلویزیونی ترکیه در کوزوو طرفداران فراوانی دارد و تعداد دانشجویان کوزوویی در دانشگاه‌های ترکیه در یک دهه اخیر، با افزایش 80 درصدی مواجه شده است.
در حوزه اقتصاد نیز کوزوو بری ترکیه مهم است و برخی از مهمترین شرکت‌های ترکیه‌ای از جمله لیماک و چالک هولدینگ، از بزرگترین سرمایه‌گذاران در بخش‌های بانکی، انرژی و ساخت و ساز در کوزوو هستند.
همچنین فرودگاه بین‌المللی پریشتینا و شبکه توزیع برق توسط شرکت‌های ترکیه‌ای اداره می‌شوند. همچنین باید به این موضوع اشاره کرد که نیروهای مسلح ترکیه در KFOR (نیروی کوزوو ناتو) شرکت می‌کنند و آنکارا پرسنل پلیس و نظامی کوزوو را آموزش می‌دهد.
تحلیلگران و ناظران سیاسی، بر این باورند که از همان سال نخست دوران زمامداری حزب عدالت و توسعه در ترکیه یعنی از سال 2002 میلادی، یک تلاش گسترده از سوی اردوغان و رفقای او برای گسترش نفوذ در کوزوو آغاز شده و از زمانی که احمد داود اوغلو در کتاب «عمق استراتژیک»، بالکان را در مرکز سیاست قرار داد، کوزوو اهمیت بیشتری پیدا کرد.
اردوغان دو بار به پریزرن و پریشتینا سفر کرده و در این سفرها اعلام کرده که دیدار با مردم کوزوو برای او به مثابه «بازگشت به خانه» است. از آن زمان تاکنون، ترکیه به چهارمین سرمایه‌گذار بزرگ در کوزوو تبدیل شده و تعداد مؤسسات مذهبی و آموزشی چند برابر شدند.
البته پس از کودتای نافرجام سال 2016 میلادی در ترکیه، سرویس اطلاعاتی میت 6 نفر از شاگردان فتح الله گولن را در کوزوو دستگیر و به جرم دست داشتن در کودتا آنها را به آنکارا منتقل کرد.
این اقدام، خشم بسیاری از نخبگان کوزوو را به دنبال آورد و چنین به نظر می‌رسد که با وجود تداوم نفوذ ترکیه در این منطقه، تلاش برای سازماندهی شبکه‌های امنیتی و تکثیر گروههای وفادار، برای تیم اردوغان اولویت بیشتری پیدا کرده است.
البته نباید این واقعیت را از نظر دور داشت که بر اساس نظرسنجی‌های معتبر (Balkan Barometer 2024)، ترکیه در میان مردم کوزوو، در لیست کشورهای مطلوب بوده و غالباً محبوب‌تر از اتحادیه اروپا است.
شاید به همین دلیل است که موسسه انگلیسی چتم هاوس در سند مفصل سال 2023 میلادی، اعلام کرد: «نفوذ ترکیه در بالکان، دیگر تنها تلاشی برای افزایش قدرت نرم نیست، بلکه به یک جزء تثبیت شده از هویت استراتژیکِ آنکارا تبدیل شده است».
نکته جالب توجه اینجاست، تیم سیاست خارجی اردوغان، درست در شرایطی که ارسین تاتار نامزد مورد حمایت ترکیه در انتخابات ریاست جمهوری قبرس ترک شکست خورده، حالا کوزوو به اولویتی تبدیل شده که گویی بخشی از آن شکست را جبران می‌کند.