تعریف و شرح مختصری از دعاوی کیفری
در هر زمانی که در سطح اجتماع رفتاری اتفاق میافتد که به آن جرم گفته میشود، دارای دو جنبه خواهد بود، یکی از این جنبهها که مرتبط با جامعه بوده و رابطه مستقیمی هم با امنیت اجتماعی دارد جنبه عمومی آن جرم خواهد بود. در اینجا دادستان به عنوان نماینده مدعی العموم تکلیف دارد که از منافع جامعه حمایت کرده و از آسیبهای مادی و معنوی که بر اثر ارتکاب یک جرم به جامعه وارد خواهد شد جلوگیری و دفاع کند، در نتیجه بعد از ارتکاب جرم دادسرای عمومی و انقلاب که دادستان ریاست آن را بر عهده خواهد داشت دستور رسیدگی را خواهد داد و بعد از اینکه جرم به اثبات رسید و قرار مجرمیت صادر شد به وسیله کیفر خواست از دادگاه برای مجرم تقاضای مجازات میکنند.
پس از اینکه کیفر خواست صادر میشود و رسیدگی در مرجع صالح قاضی مبادرت به انشاء رای میکند، که در مهلت های مشخص و معینی که در قانون وجود دارد نسبت به آن با توجه به شرایط پرونده و نحوه رسیدگی اعتراض صورت خواهد پذیرفت.
مهلت واخواهی برای دعاوی کیفری که به صورت غیابی صادر شده است از زمان ابلاغ رای به مدت ۲۰روز است و مهلت تجدیدنظر خواهی هم پس از سپری شدن مهلت واخواهی در آرای غیابی و در صورتی که رای حضوری باشد بعد از ابلاغ رای به مدت ۲۰ روز است و مهلت واخواهی و تجدیدنظر خواهی برای افراد مقیم خارج از ایران ۲ ماه از تاریخ ابلاغ رای خواهد بود و پس از قطعی شدن حکم دادگاه حسب مورد در محاکم تجدیدنظر و یا به علت عدم اعتراض حکم دادگاه بدوی قطعی شده باشد پرونده جهت اجرای حکم به اجرای احکام دادگاه کیفری ارسال میشود و در مورد آن اتخاذ تصمیم میشود.
رسیدگی دعاوی کیفری به طور کلی شامل مراحل ذیل است:
دعاوی کیفری به دستههای مختلفی طبقه بندی میشوند که به شرح ذیل هستند:
الف - جرایمی که با امنیت و آسایش عمومی در ارتباط هستند و موجب بر هم زدن امنیت میشوند که عبارتند از:
ب - جرایمی که بر علیه اشخاص اتفاق میافتد و رابطه مستقیم با شرایط و اوضاع و احوال شخص خواهد داشت که عبارتند از:
پ ) جرایمی که علیه اموال رخ میدهد و امور مالی اشخاص را تحت تاثیر خواهد گذاشت عبارتند از:
ت ) جرایم علیه خانواده که ارتباط با روابط بین زوجین و یا سایر افراد خانواده دارد از قبیل:
جرایمی که مربوط به رایانه و محیط های مجازی و سایبری میشود از قبیل:
و در پایان سایر دعاوی کیفری و به طور کلی دعاوی که رسیدگی به آن در صلاحیت دادسرا و دادگاه کیفری باشد.
وکیل کیفری کیست و فایده استفاده از آن:
وکیلی که در امور کیفری متخصص بوده است و بتواند نسبت به هر موضوع کیفری که مطرح میشود دفاعیات تخصصی انجام دهد و به تمام امور کیفری اعم از ماهیت و قواعد و مقررات شکلی نسبت به آن با اطلاع و تجربه داشته باشد وکیل کیفری میگویند که برخلاف وکیل حقوقی در تمام پروندههای کیفری نمیتواند حاضر شود، از جمله پروندههایی است که در دیوان عالی مطرح میشود این دسته از پروندهها فقط توسط وکلای پایه یک صورت خواهد پذیرفت.
بهرمند شدن از وجود وکیل کیفری و یا تیم کیفری در خصوص دعاوی کیفری نه تنها حائز اهمیت است بلکه باعث میشود بهترین دفاع و نتیجه ممکن نیز حاصل شود به این دلیل که طرح شکایت و نوع شکایت و زمان طرح شکایت و اینکه اوراق مربوطه از جمله لایحه دفاعیه، اظهارنامه، شکواییه به چه نحوی باید تنظیم شوند بسیار سرنوشت ساز خواهد بود.
نکته مهمی که در این خصوص بسیار دارای اثر خواهد بود این است که چون هر دعوایی را فقط میتوان یک بار مطرح کرد و طرح دوباره آن امکان پذیر نخواهد بود در نتیجه اگر دعوایی به اشتباه طرح شود علاوهبر اینکه خسارتهایی را که قبلا ایجاد شده است حل نمیشود بلکه متحمل خسارات جدید ناشی از هزینه دادرسی و حتی زمان از دست رفته نیز خواهد شد که بودن وکیل کیفری باعث میشود پرونده با بهترین شکل دفاع و کمترین زمان و هزینه صورت پذیرد.
همچنین در دعاوی کیفری که در مقابل مطرح شده است با استفاده از وکیل کیفری میتوان دفاع موثری را انجام داد که از عواقب کیفری ناشی از شکایت جلوگیری شود زیرا غالباً عدم استفاده از حق دفاع به منزله قبول اتهام خواهد بود.