سازمان سیا در دسامبر 2003 یعنی زمان دستگیری صدام حسین، رئیس جمهور سابق عراق، به یک متخصص برای شناسایی و بازجویی نیاز داشت. این مسئولیت به "جان نیکسون" سپرده شد.
به گزارش
روزپلاس به نقل از بی بی سی انگلیسی، آقای نیکسون از زمان پیوستن به سیا در سال 1998 میلادی به مطالعه زندگی صدام حسین پرداخت. وی در گفتگو با برنامه ویکتوریا دربی شایرِ بی بی سی گفت که وظیفهاش جمعآوری اطلاعات در مورد رهبران جهان بوده تا "عوامل در قدرت ماندن آنها" را بررسی کند.
جان نیکسون؛ اولین شخصی که از صدام بازجویی کرد
نیکسون میگوید: «وقتی بحرانی به وقوع میپیوندد، سیاستمداران با سوالاتی مانند اینکه این افراد چه کسانی است، چه میخواهند و چرا این کار را انجام میدهند به سراغ ما میآیند.»
در زمان دستگیری صدام حسین توسط نیروهای آمریکایی در گودالی در کنار زمینهای زراعی در نزدیکی زادگاهش تکریت، نیکسون در عراق حضور داشت. پس از انتشار خبر موثق دستگیری صدام، ارتش آمریکا به کسی برای شناسایی صدام نیاز داشت – وظیفهای خطیر که به آقای نیکسون سپرده شد.
در آن روزها شایعاتی مبنی بر وجود چندین بدل صدام حسین مطرح شده بود، اما نیکسون – که در سال 2011 از سیا خارج شد – میگوید: «به محض اینکه او را دیدم، هیچ شکی نداشتم که او خود صدام حسین است.»
نیکسون در ادامه میگوید: «وقتی شروع به حرف زدن کردیم، صدام با همان نگاه همیشگی منحصر به خودش به من نگاه کرد؛ نگاهی که کاملا مشابه عکس روی جلد کتابی بود که سالها روی میزم جا خوش کرده بود.»
آقای نیکسون نقش بازجوی صدام را ایفا میکرد و در واقع اولین کسی بود که مفصل از صدام بازجویی کرد. وی میگوید: «مرتب خودم را نیشگون میگرفتم تا بدانم که دارم تحت تعقیبترین شخص جهان را بازجویی میکنم. به نظرم خیلی مضحک میآمد.»
جان نیکسون در کتابی با عنوان «استنطاق از رئیس جمهور: بازجویی از صدام حسین» از عبارت "کوهی از تناقضها" برای توصیف صدام استفاده میکند.
او در تضاد کامل با نحوه بیان رسانههای آمریکایی موفق شد که "جنبه انسانی" زندگی صدام حسین را نیز درک کند. نیکسون میگوید: «او یکی از کاریزماتیکترین افرادی است که در طول زندگیام با آنها برخورد داشتهام. صدام هر زمان که میخواست میتوانست فریبنده، مهربان، شوخطبع و مودب باشد.»
اما صدام این قابلیت را داشت تا نیمه تاریکش را نیز نشان دهد. آقای نیکسون از واژگان بیادب، مغرور، کریه، بدجنس و ترسناک برای توصیف روی دیگر صدام استفاده میکند. او میگوید: «در طول بازجویی، دو یا سه مرتبه رخ داد که نیمه تاریک صدام را هم دیدم.»
صدام حین بازجویی داخل یک اتاق کوچک و تاریک قرار داشت و بر روی یک صندلی فلزی تاشو نشسته بود و کاملا هم آزاد بود. در اتاق بازجویی به جز صدام و نیکسون، یک مترجم و یک متخصص دروغ سنج (پلی گرافر) نیز حضور داشتند.
با این وجود، آقای نیکسون میگوید که صدام حسین، دیکتاتور خودشیفته، از «تعاملی که بینمان به وجود آمده بود، خشنود به نظر میرسید.»
در پایان جلسه اول بازجویی که نیکسون تلاش کرد رابطه خوبی را به امید همکاری هر چه بیشتر صدام با او شکل دهد، صدام گفت که از آن مکالمه لذت برده است. نیکسون میگوید: «چندین ماه بود که صدام مخفی شده بود و با کسی زیاد صحبت نکرده بود.»
شروع خوبی بود اما آقای نیکسون میگوید که صدام حسین روز بعد با بدگمانی بیشتری به بازجویی آمد. نیکسون میگوید: «یکی از شکاکترین افرادی است که در زندگیام میشناسم. هر سوالی که از او میپرسیدم، با یک سوال جواب میداد.»
نیکسون اعتراف میکند که سازمان سیا چندان مشوق قوی برای حرف کشیدن از صدام حسین نداشت. وی میگوید: «ما مجبور بودیم به اتفاقات تاریخی و احتمال شنیدن مجدد دیدگاههایش توسط قدرتهای بزرگ جهانی بسنده کنیم.»
چندین موضوع وجود داشت که سیا به آنها احتیاج داشت؛ در غیر این صورت، محور کلام به دست خودش سپرده میشد. نیکسون میگوید: «میدانستم که باید پاسخ سوالات مورد نیاز سیا را از زیر زبان صدام بیرون بکشم. وقتی برای سیا کار میکنید، یاد میگیرید که چگونه باید از منابع بازجویی کنید و آنها را به یکی از داراییهای بالقوه سازمان تبدیل کنید. اما باید کاملا دقت کنید تا مبادا دچار ریسک شوید زیرا ممکن است برای اینکه بخواهید بیشترین اطلاعات ممکن را استخراج کنید، از راه اشتباهی وارد بحث شوید.»
مهمترین محور بازجویی از صدام "سلاحهای کشتار جمعی" بود. نیروهای آمریکایی و بریتانیایی با استفاده از همین اتهامات جنگ عراق را آغاز کردند.
آقای نیکسون میگوید: «تمام چیزی که کاخ سفید میخواست بداند همین بود.» اما نیکسون از روی بازجوییها و مکالماتش با صدام، مشاورانش و پژوهشهای بعدی به این نتیجه رسید که صدام حسین برنامه هستهای عراق را سالها پیش از حمله متوقف کرده بود و هیچ قصدی نیز برای شروع مجدد آن نداشت.
همین نگاه نیکسون و همکارانش باعث شد تا برچسب "ناکارآمد" به آنها زده شود.
بنا به همین دلایل، از او تا پنج سال بعد یعنی سال 2008 و به دنبال افشای نتایج تحقیقات جداگانه FBI از پرونده صدام حسین دعوت به عمل نیامد. آقای نیکسون بیش از هر کسی از جورج بوش دلخور است و در موردش میگوید که جزو اندک افرادی است که هم با بوش و هم با صدام حسین دست داده، ولی ترجیح میدهد با دومی بیشتر وقت بگذراند.
جورج بوش، به گفته نیکسون، "از واقعیت دور شده بود" و مشاورانش بدون توجه به وقایع فقط با او موافقت میکردند. وی در ادامه میگوید: «من فکر میکردم که حرفهای ما برای سیا اهمیت دارد و رئیس جمهور به آنها گوش خواهد کرد، اما فهمیدم که حرفهایمان از ذرهای اهمیت برخوردار نیست و سیاست بر ذکاوت و اطلاعات پیشی میگیرد.»
دلخوری نیکسون از جورج بوش
نیکسون از اشتباهات فاحش سازمانهای جاسوسی و امنیتی آمریکا در عراق میگوید و کشته شدن هزاران سرباز آمریکایی و صرف میلیاردها دلار پول را هزینه خطاهای جورج بوش میداند.
جان نیکسون مدعی است که اگر صدام حسین امروز زنده میبود، پدیدهای به نام داعش وجود نمیداشت. او میگوید، صدام با خطرات نیروهای افراطی مسلمان آشنا بود و هرگز اجازه نمیداد در عراق چنین نیرویی پا بگیرد. به باور او، قدرت گیری داعش در کشوری با یک حکومت سرکوبگر، همچون عراق ممکن نبوده است.
جان نیکسون در کتاب خود از جمله به خطاهای جورج بوش در عراق پرداخته است. او مدعی شده که سازمان سیا و دیگر نهادهای امنیتی تنها آن دسته از اطلاعاتی را در اختیار جورج بوش قرار میدادند که خود او مایل به شنیدن آنها بوده و از این طریق زمینههای خوشنودی او را فراهم میکردند.
جان نیکسون در کتاب خود از جمله به خطاهای جورج بوش در عراق پرداخته است
جان نیکسون گفته، همه اطلاعات مربوط به بیماری صدام حسین و اینکه گویا او از کمر درد شدید رنج میبرده و به علت بیماری از مصرف دخانیات و الکل چشم پوشی کرده، همه و همه غلط بودهاند. حتی همه آنچه که درباره برخورد خشن صدام با ناپدریاش، ابراهیم حسن، گفته شده صحت ندارد و بیشتر رونویسی از زندگینامه استالین را میماند.
جان نیکسون نظرش را درباره جنگ عراق و نتایج آن در کتاب خود جمعبندی کرده است. او تاکید میکند که صدام حسین یک دیکتاتور وحشتناک بوده و قصد او پاک و بیگناه نشان دادن این دیکتاتور نیست. اما در عین حال بر این باور است که هرگاه ما به کشته شدن هزاران سرباز آمریکایی و در عین حال به برآمد نیرویی همچون داعش در اثر این جنگ نگاه کنیم به این نتیجه میرسیم که سر و کار داشتن با صدام حسین خلع سلاح شده و سالخورده گزینه بهتری بوده است.
آقای نیکسون میگوید به خاطر اتفاقات عراق پس از کنار رفتن صدام "شرمسار" است. وی میگوید که دولت بوش نسبت به عواقب کنار گذاشتن صدام هیچ تدبیری نیندیشیده بود. او همچنین در مورد ظهور گروههای افراطی مانند گروه تروریستی داعش میگوید که اگر صدام در قدرت حفظ میشد، این منطقه از امنیت بیشتری برخوردار بود.
چنین ادعاهای در زمان تونی بلر، نخست وزیر اسبق بریتانیا، که در زمان حمله عراق اداره بریتانیا را در دست داشت، رد شده است.
منبع: BBC World
ترجمه: فرادید
عکس/ کفشهای مرموز بایدن
عکس/ لوگوی گوگل برای نوروز ۱۴۰۳
عکس/ رئیسی با عباس قادری خواننده قدیمی دیدار کرد
مردی که ۷۰ سال با یک ریه آهنی زندگی کرد، درگذشت
عکس/ لحظۀ ترکیدن نارنجک دستساز در دست یک جوان
تصویری جدید از سید حسن نصرالله
انتشار تصاویر فوتوشاپی کیت میدلتون/ همسر ولیعهد انگلیس عذرخواهی کرد
تصویر آخرین حضور آیتالله جنتی درمجلس خبرگان
عکس/ حسن روحانی در مجلس خبرگان
عکس/ کاشت نهال توسط رهبر انقلاب در روز درختکاری
عکس/ ملاقات امیر تتلو با مادر و خواهرش در حاشیه اولین جلسه دادگاه
عکس/ سیدحسن خمینی در حسینیۀ جماران رای خود را به صندوق انداخت
آیت الله مدرسی یزدی و طحان نظیف رای خود را به صندوق انداختند/ عکس
عکس/ محمدباقر قالیباف رأی خود را به صندوق انداخت
عکس/ آيتالله احمد جنتی رأی خود را به صندوق انداخت
ویدئو/ دو توصیه مهم حضرت آقا به مردم
عروس با کلاه ارتشی/ گزارش تصویری از ازدواج دانشجویی در دانشگاه افسری
عکس/ فرمانده مهدی برروی دیوارنگاره میدان انقلاب تهران
عکس/ دیدار غمانگیز فردوسیپور و جواد خیابانی/ عادل همکار قدیمی را فراموش نکرد
ببینید/بیانات رهبر انقلاب پس از کاشت نهال در روز درختکاری
عکس/ حضور حاج اسماعیل قاآنی در راهپیمایی ۲۲ بهمن
نمایش سامانه موشکی زمین به زمین «قیام» در حاشیه راهپیمایی ۲۲ بهمن
عکس / چهره درهم بایدن و هریس پس از حمله به پایگاه آمریکا در اردن
دیوارنگاره جدید میدان انقلاب/ عکس
عکس/ حضور شیخ زکزاکی در حرم حضرت معصومه(س)
عکسی از کارگردانی جواد عزتی در فیلم تمساح خونی
موشکهای سپاه دیشب با هشتگ کاپشن صورتی شلیک شد/ عکس
عکس/ جدیدترین دیوارنگاره میدان فلسطین با عنوان "تابوتهایتان را آماده کنید"
دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) برای حمایت از تیم ملّی ایران/ عکس
عکسی دیده نشده از غلامرضا تختی در کربلا
رونمایی از نامه قدیمی غلامرضا تختی/عکس
پیکر دختر کاپشن صورتی با گوشواره قلبی در حمله تروریستی دیروز/ عکس
دیوارنگاره تهدیدآمیز میدان ولیعصر رونمایی شد / عکس
تصویری از دیدار «شهید صالح العاروری» با رئیس جمهور در ۳۰ خرداد ۱۴۰۲
آخرین تصویر ثبت شده از حاج قاسم سلیمانی قبل از شهادت
سردار سلیمانی و مادرش روی دیوارنگاره میدان ولیعصر + عکس
دیدار رئیسی با خانواده سردار شهید سید رضی موسوی
خوش و بش فردوسی پور و تاج در مراسم تشییع ملیکا محمدی/ عکس
عکسی از پدر محمدرضا گلزار در شب عروسی اش!
ایلان ماسک با لباس مخصوص ژاپنیها/ عکس
۳ کیلو پیچ و مهره در شکم یک بیمار اهوازی! +عکس
عکسی خاص از دیدار رئیسی از جزیره آشوراده
با پیگیری سازمان منطقه آزاد انجام شد؛ شرکت "غدیر" پروژههای ناتمام خود در کیش را تمام میکند
فرمانده کل سپاه در مراسم عزاداری ایام فاطمیه/ عکس
تصاویر ۱۱ شهید پاسگاه راسک
تصاویر/ لباسهای مولانا بعد از مرمت در قونیه
پوتین در اتوبان همت تهران!
اولين تصوير از تتلو در خاک ایران پس از بازداشت
عکس کمتر دیده شده از رهبر معظم انقلاب در مترو تهران
زوج هالیوودی در مسجد ابوظبی/ واکنشها به حجاب رزی هانتینگتون
عکس/ بقایای دانشگاه الازهر در غزه بعد از بمباران
دیوارنگاره میدان ولیعصر(عج) برای شهادت حضرت زهرا(ع)
لیلا حاتمی در مراسم چهلم داریوش مهرجویی و همسرش/ عکس
عکس یادگاری نوجوانان باستانیکار با رهبر انقلاب
عکس/ حدیث نصب شده در دیدار امروز ورزشکاران با رهبر انقلاب
عکس/ نوشته حکاکی شده روی انگشتر رهبر انقلاب چه بود؟
عکس/ حضور مخبر در اجتماع حمایت از غزه در میدان انقلاب
عکس/ رونمایی از جدیدترین دیوارنگاره میدان جهاد
عکس/ اهدای انگشتر توسط رهبر انقلاب به شیخ زکزاکی و همسرش
سحر دولتشاهی و رامبد جوان در مراسم تشییع پیکر آتیلا پسیانی/ عکس
اینفوگرافیک/ کمک به رفع خوابآلودگی رانندهها با چند روش ساده
هشدار نوروزی پلیس فتا: WiFi رایگان ترفند مجرمان سايبری است
هشدار سیلاب؛ مردم سعی کنند تا سال تحویل سفر نروند
ورود سامانه بارشی به کشور از امروز/ فروردینِ بارانی آغاز میشود
هفت زوج آقای گلی در فوتبال ایران/ اسدی - مغانلو زوج جدید میشوند؟
اجرای طرح ترافیک پایتخت تا ۲۸ اسفند/ جزییات اجرای طرح در نوروز
چطور اینترنت هدیه دولت را فعال کنیم؟
اینفوگرافیک/ با سرگیجههای بعد از افطار چه کنیم؟
رونمایی کیم از «قدرتمندترین» تانک جهان
اینفوگرافیک/ علت و راهکار رفع بوی بد دهان در روزهداری
افزایش کرایههای اتوبوس، تاکسی و مترو در سال ۱۴۰۳/ دریافت کرایههای جدید از اول اردیبهشت
توصیههای ایمنی وزارت بهداشت در چهارشنبهسوری
اینفوگرافیک/ چهارشنبهسوری؛ چی بود، چی شد
سومی کشتی فرنگی ایران در تورنمنت بلغارستان
نظر ۷ مرجع درباره مسافرتی که روزه را باطل نمیکند
شرایط و ضوابط فعالیت رستورانها در ماه رمضان/ استقرار بازرسان در مراکز پرتردد
اینفوگرافیک/ افسردهترین کشورهای ۲۰۲۴ را بشناسید
زمان دربی ۱۰۳ تغییر نکرد/ استقلال ـ پرسپولیس؛ چهارشنبه در آزادی
رونالدو یک جنگ تمام عیار در عربستان به راه انداخت!
جزئیات تکالیف نوروزی دبستانیها؛ پیک نوروزی حذف شد
پرشکستترین سپاهان تاریخ
اینفوگرافیک/ بهترین مواد مغذی برای سلامت مغز
ویدیو/ تفریحات خاص ظریف و همسرش در کیش
اطلاعیه پلیس به مناسبت ماه مبارک رمضان
سواد رسانهای/ ۱۰ نوع اشتباه و اطلاعات نادرست
بارش برف و وزش باد در ارتفاعات کشور/ از تردد در مسیرهای مستعد وقوع بهمن خودداری کنید
۱۸ اسفند؛ واریز دومین شارژ ۲۲۰ هزار تومانی طرح فجرانه کالابرگ
سواد رسانهای/ پروپاگاندا چیست و چه اهدافی دارد؟
اولین قضاوت یک داور زن در داربی تهران
عکس/ حسن روحانی در مجلس خبرگان
برگزاری داربی چهارشنبه ۲۳ اسفند تنها با ۴۵ هزار تماشاگر
این شما و جولان صبانتیون؛ مبارک آنان که رای ندادند!
سواد رسانهای/ چگونه اخبار جعلی را تشخیص دهیم؟
۳۰ کاندیدای پیشتاز در تهران عضو کدام فهرست انتخاباتی بودند؟
روند بازار ارز تهران بعد از انتخابات ۱۱ اسفند چگونه خواهد بود؟
کلیه مدارس استان تهران روز شنبه تعطیل است
اینفوگرافیک/ نکات مهم بیانات رهبر انقلاب درباره انتخابات
با چه مدارک شناسایی میتوانیم رأی دهیم؟
پرداخت بیمه بیکاری مشروط شد
اعلام رسمی محرومیت سنگین پوگبا از فوتبال
قیمت سکه افزایشی شد
رای نهایی درباره حرکت جنجالی رونالدو اعلام شد
پخش سری جدید «پایتخت» به نوروز میرسد؟
پسر احمدرضا عابدزاده جواب بیرانوند را داد
اینفوگرافیک/ دلایل خوابرفتن دستوپاها چیست و چه باید کرد؟
انفجار عامل تروریستی حین انجام عملیات بمب گذاری در سیستان و بلوچستان/ دومین تروریست متواری گشت
شوک 700 میلیون یورویی منچستر به رئال در جذب امباپه!
بهای پایه طرح ترافیک ۷۵ هزار تومان میشود/عوارض ۳۵ درصدی برای مجوز احداث و نصب آنتنها و دکلها
حادثه تلخ سوختگی برای دختر دوچرخهسوار ایران
بارش برف و باران در نقاط مختلف کشور
زمان دقیق واریز عیدی کارمندان، کارگران و بازنشستگان ۱۴۰۳ اعلام شد
دستور ویژه اژهای به قضات: با سرعت به موضوع تخلفات انتخاباتی ورود کنید
برای باز شدن پنجره؛ نام پرسپولیس در بین «ممنوعها»/ خطری سرخها را تهدید نمیکند
۷ بازیکن نکونام در آستانه از دست دادن بازی با استقلال و دربی!
مشکل حادی تاکنون در حوزه انتخابات و فعالیت کاندیداها نبوده است/ تاکنون جرم انتخاباتی نداشتهایم
شکایت باشگاه الشباب از رونالدو به خاطر حرکت غیر اخلاقی
ورود سامانه بارشی جدید به کشور طی فردا
این نشانه ها می گوید شما فردی عاقل هستید ولی کسی متوجه آن نیست
آغاز فروش ارز به متقاضیان سفرهای هوایی/ نحوه دریافت ۱۰۰۰ یورو
برزیل قهرمان جهان شد/ ایران با پیروزی قاطع مقابل بلاروس سوم شد